. Lskni się na pozór/ głowę trybuje/ Gdy go językiem kto pokosztuje. Przerazi mocą twe podniebienie/ I tego uczy nas doświadczenie. Ze gdy Balsamu w wodę naleje; Wierzch tylko wody Balsam odzieje. Gdzie wpuścisz wstatek/ tam mocno stanie. Gnat Cytrynowy kto go do staje.
Borax. Język ukąsi/ Borak cnotliwy/ Tu dziesz zaśoku z mlekiem z godliwy. I który będzie w złamaniu brudny/ Bez prochudroższy i co nietrudny.
Camhora Kemfora żywica Takiej odbieraj kupić Kamforu/ Któraby miała terz i wybory. Zapach i białość z przeźroczystością/ Jesły inaksza/ zbrzydz się jej złością.
Caszia lignea. W smaku łagodna bywa Kasja
. Lskni się ná pozor/ głowę trybuie/ Gdy go ięzykiem kto pokosztuie. Przerázi mocą twe podniebienie/ Y tego vcży nas doświádcżenie. Ze gdy Bálsámu w wodę náleie; Wierzch tylko wody Bálsam odźieie. Gdzie wpuśćisz wstátek/ tám mocno stánie. Gnat Cytrynowy kto go do stáie.
Borax. Ięzyk vkąśi/ Borák cnotliwy/ Tu dziesz záśoku z mlekiem z godliwy. Y ktory będźie w złamániu brudny/ Bez prochudroższy y co nietrudny.
Camhorá Kęmphorá żywicá Tákiey odbieray kupić Kámphoru/ Ktoraby miáłá terz y wybory. Zápách y białość z przeźrocżystośćią/ Iesły ináksza/ zbrzydz się iey złośćią.
Caszia lignea. W smáku łágodná bywa Kássya
Skrót tekstu: OlszSzkoła
Strona: F2v
Tytuł:
Szkoła Salernitańska
Autor:
Hieronim Olszowski
Drukarnia:
Walerian Piątkowski
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
wiersz
Rodzaj:
liryka
Gatunek:
poradniki
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1640
Data wydania (nie wcześniej niż):
1640
Data wydania (nie później niż):
1640
i jak napilniej mają być przez to/ coby żywot śliski robiło/ i wątrobę okociło/ jeśli z niedostatku pokarmów będzie zatwardzenie/ dostatek jeść trzeba warzyste i polewki/ a jeśli zgorąca/ pokarmy mają być oziębiające wilgotne i polewki tłuste ptasze/ abo skopowe/ perduta z cukrem ptisanna temuż pomaga/ ślaz abo borak w polewkach mieśnych warzony/ śliwy warzone z wodą jęczmienną/ z ślazem i liściem fiołków bronatnych i z cukrem/ przed jadłem pić uncej cztery/ sześć wodki ślażowej/ i z liścia fiołów bronatnych/ abo trunek tyzanny ciepło z cukrem/ podczas też klister mały dać może z mieśnej tłustej polewki z olejkiem migdałów słodkich/ rożanym
y iák napilniey máią być przez to/ coby żywot śliski robiło/ y wątrobę okoćiło/ ieśli z niedostatku pokármow będźie zatwárdzenie/ dostatek ieść trzebá warzyste y polewki/ á ieśli zgorącá/ pokármy máią być oźiębiáiące wilgotne y polewki tłuste ptásze/ ábo skopowe/ perdutá z cukrem ptisanná temuż pomaga/ ślaz ábo borak w polewkách mieśnych wárzony/ śliwy wárzone z wodą ieczmienną/ z ślazem y liśćiem fiołkow bronatnych y z cukrem/ przed iadłem pić vncey cztery/ sześć wodki ślaźowey/ y z liśćia fiołow bronatnych/ ábo trunek tyzanny ćiepło z cukrem/ podczás też klister máły dáć może z mieśney tłustey polewki z oleykiem migdałow słodkich/ rożánym
Skrót tekstu: CiachPrzyp
Strona: C4
Tytuł:
O przypadkach białychgłów brzemiennych
Autor:
Piotr Ciachowski
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
poradniki, traktaty
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1624
Data wydania (nie wcześniej niż):
1624
Data wydania (nie później niż):
1624
biło ich sto, ze do tego szą bliszi.
156. Zapis Jakuba Kontka na czerhlą. — Kupno Jakuba Kontka na czerhlę od Szimona Boraka, na którą kartę majączą podpiszem rękę a jegomości pana administratora na ten czasz Jana Pyszkowskiego anno 1710 die 26 novembris 26 XI. Któris to pomieniani Szimon Borak jawnie, jaśnie, dobrowolnie zeznał, ze przedał tęs czerhlę lezączą w Tarlicznem; za którą ze wzął owiec 6 z mlademy. Którego kupca swojego potomnemi czasy slobodzyl. Anno, ut supra.
157. k. 66rSub eodem acto. — Wojtek Blaut z Kamesnicze uskarżał się na Grzegorza Porępskjego, ze swiaczyl
biło ich sto, ze do tego szą bliszi.
156. Zapis Jakuba Kontka na czerhlą. — Kupno Jakuba Kontka na czerhlę od Szimona Boraka, na ktorą kartę maiączą podpiszem rękę a jegomosci pana administratora na ten czasz Jąna Pyszkowskiego anno 1710 die 26 novembris 26 XI. Ktoris to pomieniąni Szimon Borak jawnie, jasnie, dobrowolnie zeznał, ze przedał tęs czerhlę lezączą w Tarlicznem; za ktorą ze wzął owiec 6 z mladęmy. Ktorego kupca swoiego potomnęmi czaszi slobodzyl. Anno, ut supra.
157. k. 66rSub eodem acto. — Woytek Blaut z Kamesnicze uskarzał sie na Grzegorza Porępskiego, ze swiaczyl
Skrót tekstu: KsŻyw
Strona: 85
Tytuł:
Księga sądowa państwa żywieckiego
Autor:
Anonim
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty urzędowo-kancelaryjne
Gatunek:
księgi sądowe
Tematyka:
sprawy sądowe
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
między 1681 a 1752
Data wydania (nie wcześniej niż):
1681
Data wydania (nie później niż):
1752
Tekst uwspółcześniony:
tak
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Mieczysław Karaś, Ludwik Łysiak
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Kraków
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Państwowe Wydawnictwo Naukowe
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
1978
Stanczę, ze mu owczę obieczal za świadectwo, ze mu owczę nałas; którą owczę Tomek Stawars zarezal. Uznaje sząt, jako obieczal, abi oddal Wojciechowi Drozdowi.
181. Maczej Pitel uskarżał się na Janka Kurowskiego, który do prawa nie stanal. Który zostawuję do roszątku pańskiego.
182. k. 71r Szymon Borak uskarżał się na Macka Pitla o spasienie zboża jego. Ze tedy uznali ludze przysięgli dwa tolari za skodę zaplaczyc, a Szymon Borak dekretem się nie kczal kontentować, uznaje sząt nineyszi Borakowi tolar jeden dać, a drugi spytalowi.
183. Tofil Tolik uskarżał się na Macka Czarneckiego o barana zginiątego bez znaku. Która sprawa do
Stanczę, ze mu owczę obieczal za swiadectwo, ze mu owczę nałas; ktorą owczę Tomek Stawars zarezal. Uznaie sząt, iako obieczal, abi oddal Woyciechowi Drozdowi.
181. Maczey Pitel uskarzał sie na Janka Kurowskiego, ktori do prawa nie stanal. Ktori zostawuię do roszątku panskiego.
182. k. 71r Szymon Borak uskarzał sie na Macka Pitla o spasienie zboza iego. Ze tedi uznali ludze przysięgli dwa tolari za skodę zaplaczyc, a Szymon Borak decretem sie nie kczal kontentowac, uznaie sząt nineyszi Borakowi tolar ieden dac, a drugi spytalowi.
183. Tofil Tolik uskarzał sie na Macka Czarneckiego o barana zginiątego bes znaku. Ktora sprawa do
Skrót tekstu: KsŻyw
Strona: 90
Tytuł:
Księga sądowa państwa żywieckiego
Autor:
Anonim
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty urzędowo-kancelaryjne
Gatunek:
księgi sądowe
Tematyka:
sprawy sądowe
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
między 1681 a 1752
Data wydania (nie wcześniej niż):
1681
Data wydania (nie później niż):
1752
Tekst uwspółcześniony:
tak
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Mieczysław Karaś, Ludwik Łysiak
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Kraków
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Państwowe Wydawnictwo Naukowe
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
1978
obieczal, abi oddal Wojciechowi Drozdowi.
181. Maczej Pitel uskarżał się na Janka Kurowskiego, który do prawa nie stanal. Który zostawuję do roszątku pańskiego.
182. k. 71r Szymon Borak uskarżał się na Macka Pitla o spasienie zboża jego. Ze tedy uznali ludze przysięgli dwa tolari za skodę zaplaczyc, a Szymon Borak dekretem się nie kczal kontentować, uznaje sząt nineyszi Borakowi tolar jeden dać, a drugi spytalowi.
183. Tofil Tolik uskarżał się na Macka Czarneckiego o barana zginiątego bez znaku. Która sprawa do wiwodu na niedzelę do roszątku pańskiego.
184. Urban Probosc uskarżał się na zymnego ojca Slęzaka. Któremu dawał roznemi czasy na 5
obieczal, abi oddal Woyciechowi Drozdowi.
181. Maczey Pitel uskarzał sie na Janka Kurowskiego, ktori do prawa nie stanal. Ktori zostawuię do roszątku panskiego.
182. k. 71r Szymon Borak uskarzał sie na Macka Pitla o spasienie zboza iego. Ze tedi uznali ludze przysięgli dwa tolari za skodę zaplaczyc, a Szymon Borak decretem sie nie kczal kontentowac, uznaie sząt nineyszi Borakowi tolar ieden dac, a drugi spytalowi.
183. Tofil Tolik uskarzał sie na Macka Czarneckiego o barana zginiątego bes znaku. Ktora sprawa do wiwodu na niedzelę do roszątku pańskiego.
184. Urbąn Probosc uskarzał sie na zymnego oycza Slęzaka. Ktoręmu dawał roznemi czaszi na 5
Skrót tekstu: KsŻyw
Strona: 90
Tytuł:
Księga sądowa państwa żywieckiego
Autor:
Anonim
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty urzędowo-kancelaryjne
Gatunek:
księgi sądowe
Tematyka:
sprawy sądowe
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
między 1681 a 1752
Data wydania (nie wcześniej niż):
1681
Data wydania (nie później niż):
1752
Tekst uwspółcześniony:
tak
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Mieczysław Karaś, Ludwik Łysiak
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Kraków
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Państwowe Wydawnictwo Naukowe
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
1978
Co się przikazuje pod winami pańskiemi i nieodpusconemi i karaniem.
264. Eodem actu. — Pracowity Stanisław Biernad z Soli przypomina się przy zupełnym prawie nasym Walaskiem, majac polane kupna, i przy ludziach, którzy na ten czas byli. I oddał sumę pewna, to jest złotych 300, Jurzi Babiczki z Sarego, Stanisław Borak z Sarego, Wojciech Kusnierz, Sebastian Sobansky z Soli; na których ludzi dal złotych 6 grosy 20. Od której polany majac prowo od jaśnie wielmożnego pana i dobrodzieja naszego, a ze zgorzialy, co dla dalszej pamięci i wiari jemu danej sad wałaski podzwalia zapisać.
265. Eodem actu. — Pracowity Francisek
Co sie przikazuie pod winami panskiemi y nieodpusconemi y karaniem.
264. Eodem actu. — Pracowity Stanisław Biernad z Soli przipomina sie przi zupełnym prawie nasym Walaskiem, maiac polane kupna, y przi ludziach, ktorzi na ten casz byli. Y oddał sume pewna, to iest złotych 300, Jurzi Babiczki z Sarego, Stanisław Borak z Sarego, Woyciech Kusnierz, Sobestian Sobansky z Soli; na ktorich ludzi dal złotych 6 grosy 20. Od ktorey polany maiac prowo od jasnie wielmoznego pana y dobrodzieia naszego, a ze zgorzialy, co dla dalszey pamięci y wiari jemu daney sad wałaski podzwalia zapisac.
265. Eodem actu. — Pracowity Francisek
Skrót tekstu: KsŻyw
Strona: 104
Tytuł:
Księga sądowa państwa żywieckiego
Autor:
Anonim
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty urzędowo-kancelaryjne
Gatunek:
księgi sądowe
Tematyka:
sprawy sądowe
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
między 1681 a 1752
Data wydania (nie wcześniej niż):
1681
Data wydania (nie później niż):
1752
Tekst uwspółcześniony:
tak
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Mieczysław Karaś, Ludwik Łysiak
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Kraków
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Państwowe Wydawnictwo Naukowe
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
1978
dla prostych ludzi dostań serca świniego, pokraj, ususz, utrzyj na proch, dawaj po dwa skrupuły.
Item weźmi grzankę chleba potrząśnij ją popiołem, przyłóż ku sercu.
Item bańka na sucho stawiona na tym miejscu wielom pomaga.
Pomocne także są materace z ziół do przykładania ku sercu. Zioła są te: Melissa, Borak, Miodunka, Fiołki, Roża, parząc je w Winie dobrym. O afekcjach żołądka.
NAprzód na utracenie apetytu te w pospolitości służyć mogą sposoby.
Weźmi drzewa Gwajakowego łotów pięć, korzenia Tormentilli łotów dwa, Podróżnikowego tyleż, namocz w trzech garcach wody, warz aż trzecia część wywre, przecedź, schowaj na zimno,
dla prostych ludźi dostań sercá świniego, pokray, ususz, utrzyi ná proch, daway po dwá skrupuły.
Item weźmi grzankę chlebá potrząśnij ią popiołem, przyłoż ku sercu.
Item báńka ná sucho stáwioná ná tym mieyscu wielom pomaga.
Pomocne tákże są máterace z źioł do przykłádánia ku sercu. Ziołá są te: Melissa, Borák, Miodunka, Fijałki, Roża, párząc ie w Winie dobrym. O áffekcyách żołądká.
NAprzod ná utracenie ápetytu te w pospolitośći służyć mogą sposoby.
Weźmi drzewá Gwaiákowego łotow pięć, korzenia Tormentilli łotow dwá, Podrożnikowego tylesz, námocz w trzech gárcách wody, warz ász trzećia część wywre, przecedź, schoway ná źimno,
Skrót tekstu: PromMed
Strona: 154
Tytuł:
Promptuarium medicum
Autor:
Anonim
Drukarnia:
Franciszek Cezary
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1716
Data wydania (nie wcześniej niż):
1716
Data wydania (nie później niż):
1716
Chłodzące medykamenta głowie służące tak do wnętrznego, jako i do powierzchownego używania.
Kwiat Różowy, Flores Rosarum.
Kwiat Bzowy, Flores Sambuci.
Fiołki, Violae, purpureae.
Kwiat Lilij wodnej. Flores Nymphae.
Kwiat Maczku polnego, Flores Papaveris erratici.
Sałata, Lactuca.
Kurza noga, Portulaca.
Szczaw, Acetola.
Borak, Borago.
Miedunka, Buglossum.
Nasiona siedmi Kminów, Seminá 7. Cominorum. na różne afekye.
Makowe główki, Capita papaveris.
Jądra z kostek Brzoskwiniowych, Nuclei PPersicorii.
Roschodnik, Sempervivum.
Ocet Rozowy, Acetum Rosaceum.
Ocet Rociany, Acetum Rutaceum.
Ocet Malinowy, Acetm Mororum rubi. Głowie szkodzące rzeczy
Chłodzące medikamentá głowie służące ták do wnętrznego, iáko y do powierzchownego używánia.
Kwiát Rożowy, Flores Rosarum.
Kwiát Bzowy, Flores Sambuci.
Fijałki, Violae, purpureae.
Kwiát Lilij wodney. Flores Nymphae.
Kwiát Máczku polnego, Flores Papaveris erratici.
Sáłatá, Lactuca.
Kurzá nogá, Portulaca.
Szczaw, Acetola.
Borák, Borago.
Miedunka, Buglossum.
Naśioná śiedmi Kminow, Seminá 7. Cominorum. ná rożne áfekkye.
Mákowe głowki, Capita papaveris.
Jądra z kostek Brzoskwiniowych, Nuclei PPersicorii.
Roschodnik, Sempervivum.
Ocet Rozowy, Acetum Rosaceum.
Ocet Rociany, Acetum Rutaceum.
Ocet Malinowy, Acetm Mororum rubi. Głowie szkodzące rzeczy
Skrót tekstu: PromMed
Strona: 274
Tytuł:
Promptuarium medicum
Autor:
Anonim
Drukarnia:
Franciszek Cezary
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1716
Data wydania (nie wcześniej niż):
1716
Data wydania (nie później niż):
1716
Carduus Benedictus.
Nasienie i skorki Cytrynowe, drzewo Aloesowe,
Czerwiec, Gráná kermes, Coccinella. Gwoździki ogródne, Tunicae.
Korzeń Dzięglowy, Radix Angelicae.
Kwiat Nogietkowy, Flores Cálendulae.
Cytwar, Zedoaria.
Gwoździki kramne, Cynamon, kwiat Muszkatowy, Gałka muszkatowa, Szafran, złoto, Roża, Fiołki, Szczaw, Borak, Miodunka, Kwiat wodnej, Lilij, Sok Cytrynowy, Limoniowy, drzewo Sandałowe trojakie, róg Jeleni, róg Łosi, Jednorożec, kostki z serca Jeleniego, Terra sigilátá, Bolus armenus, Perły, KOrale, kamień Bezoar, Hiacint, Szmaragd, Szafir, kamień Lazurowy, sok Malinowy, Wiśniowy, ziele Serdecznik Cordiaca
Carduus Benedictus.
Naśienie y skorki Cytrynowe, drzewo Alóésowe,
Czerwiec, Gráná kermes, Coccinella. Gwozdźiki ogrodne, Tunicae.
Korzeń Dźięglowy, Radix Angelicae.
Kwiát Nogietkowy, Flores Cálendulae.
Cytwar, Zedoaria.
Gwozdźiki kramne, Cynámon, kwiát Muszkátowy, Gałka muszkátowa, Száfrán, złoto, Roża, Fijałki, Szczaw, Borák, Miodunka, Kwiát wodney, Lilij, Sok Cytrynowy, Limoniowy, drzewo Sandáłowe troiákie, rog Ieleni, rog Łośi, Iednorożec, kostki z sercá Ieleniego, Terra sigilátá, Bolus armenus, Perły, KOrále, kámień Bezoar, Hyacint, Szmaragd, Szafir, kámień Lazurowy, sok Malinowy, Wisniowy, źiele Serdecznik Cordiaca
Skrót tekstu: PromMed
Strona: 278
Tytuł:
Promptuarium medicum
Autor:
Anonim
Drukarnia:
Franciszek Cezary
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1716
Data wydania (nie wcześniej niż):
1716
Data wydania (nie później niż):
1716