głodu mór generalny panuje i rodzaj ludzki wytępia). Patrzać więc na próżniaków i ubóstwa przeplenienie, na danie sustentacji życia i zarobku każdej kondycji, by najliższym ludziom, na łatwe i tysiączne do wyżywienia sposoby, na magazeny przeciwko pladze głodu nabite, na publiczne koło zdrowia obywatelów staranie. Rzucić oko na sprawiedliwość mocnemu i słabemu administrowaną, na kryminały, jeżeli się trafiające, to i zaraz karane, na sądów i sędziów pilny zawsze i mocny dozór, na magistratów funkcji i urzędów punktualność, na każdego od największego do najmniejszego w powinności swojej utrzymanie, na subordynacyją ludzkiemu narodowi potrzebną, na praw moc i onychże dobrze dopilnowaną egzekucyją. Widzieć skarb publiczny
głodu mór generalny panuje i rodzaj ludzki wytępia). Patrzać więc na próżniaków i ubóstwa przeplenienie, na danie sustentacyi życia i zarobku każdej kondycyi, by najliższym ludziom, na łatwe i tysiączne do wyżywienia sposoby, na magazeny przeciwko pladze głodu nabite, na publiczne koło zdrowia obywatelów staranie. Rzucić oko na sprawiedliwość mocnemu i słabemu administrowaną, na kryminały, jeżeli się trafiające, to i zaraz karane, na sądów i sędziów pilny zawsze i mocny dozór, na magistratów funkcyi i urzędów punktualność, na każdego od największego do najmniejszego w powinności swojej utrzymanie, na subordynacyją ludzkiemu narodowi potrzebną, na praw moc i onychże dobrze dopilnowaną egzekucyją. Widzieć skarb publiczny
Skrót tekstu: KonSSpos
Strona: 243
Tytuł:
O skutecznym rad sposobie
Autor:
Stanisław Konarski
Miejsce wydania:
Warszawa
Region:
Mazowsze
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty perswazyjne
Gatunek:
pisma polityczne, społeczne
Tematyka:
polityka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
między 1760 a 1763
Data wydania (nie wcześniej niż):
1760
Data wydania (nie później niż):
1763
Tekst uwspółcześniony:
tak
Tytuł antologii:
Pisma wybrane
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Juliusz Nowak-Dłużewski
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Warszawa
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Państwowy Instytut Wydawniczy
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
1955
która nie na co inszego jest postanowiona, tylko na utrzymanie dobrego porządku; i jeżeli ta jest naturalna operatio rozumu sądzić o wszystkim, toć w sądach najpotrzebniejszy, aby przez swoję decyzją reducat in ordinem, co jeden z krzywdą drugiego chce usurpare. W interesach skarbowych pewne zawsze będzie detrimentum, jeżeli z porządkiem nie będą administrowane; w czym potrzebne rozumu attributa, którego przezorność powinna invigilare super fidelitatem skarbu, industria super quantitatem, aby go uczynić jako najdostateczniejszym, prudentia super economiam żeby nim nad potrzebę nie szafować.
Zgoła rzecz to oczywista, że żadna część gubernii nie może bez porządku subsitere; Monarchowie, najwielowładniejsi, muszą mu subesse, któremiby
ktora nie na co inszego iest postánowiona, tylko na utrzymánie dobrego porządku; y ieźeli ta iest naturalna operatio rozumu sądźić o wszystkim, toć w sądach naypotrzebnieyszy, aby przez swoię decyzyą reducat in ordinem, co ieden z krzywdą drugiego chce usurpare. W interessach skarbowych pewne zawsze będźie detrimentum, ieźeli z porządkiem nie będą administrowáne; w czym potrzebne rozumu attributa, ktorego przezorność powinna invigilare super fidelitatem skarbu, industrya super quantitatem, aby go uczynić iako naydostátecznieyszym, prudentia super economiam źeby nim nad potrzebę nie szafowáć.
Zgoła rzecz to oczywista, źe źadna część gubernii nie moźe bez porządku subsitere; Monárchowie, naywielowładńieyśi, muszą mu subesse, ktoremiby
Skrót tekstu: LeszczStGłos
Strona: 153
Tytuł:
Głos wolny wolność ubezpieczający
Autor:
Stanisław Leszczyński
Miejsce wydania:
Wilno
Region:
ziemie Wielkiego Księstwa Litewskiego
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty perswazyjne
Gatunek:
pisma polityczne, społeczne
Tematyka:
polityka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1733
Data wydania (nie wcześniej niż):
1733
Data wydania (nie później niż):
1733
mówi Filozof Rzymski Seneka: Perpetua illa in omnibus rebus Lex est, ut ad summa perducta, rursus ad infimum velociùs, quam ascenderunt, relabantur.
Po BOGO, który ludit inOrbe terrarum, jak piłką rzuca i zrzuca de culmine, szczęśliwe Królestwa, te są EVERSIV A RERUM PUBLICARUM. 1mo: SPRAWIEDLIWOSC należyta ukrzywdzonym nie administrowana. Tak Pokolenie BENIAMIN wykorzeniło nie co innego, tylko że Gabaonitów nie wydali tych, którzy Lewity Zonie sromotny gwałt uczynili, Iudic: 19, w ruinę poszło Miasto sławne CORYNTHUS, nie karząc swoich Obywatelów tych, którzy Posłów Rzymskich afrontowali, lejąc na nich faeces. Widział się Rzym w płomieniach wznieconych od Francuzów, że
mowi Filozof Rzymski Seneka: Perpetua illa in omnibus rebus Lex est, ut ad summa perducta, rursus ad infimum velociùs, quam ascenderunt, relabantur.
Po BOGO, ktory ludit inOrbe terrarum, iak piłką rzuca y zrzuca de culmine, szczęśliwe Krolestwa, te są EVERSIV A RERUM PUBLICARUM. 1mo: SPRAWIEDLIWOSC należyta ukrzywdzonym nie administrowana. Tak Pokolenie BENIAMIN wykorzeniło nie co innego, tylko że Gabaonitow nie wydali tych, ktorzy Lewity Zonie sromotny gwałt uczynili, Iudic: 19, w ruinę poszło Miasto sławne CORYNTHUS, nie karząc swoich Obywatelow tych, ktorzy Posłow Rzymskich afrontowali, leiąc na nich faeces. Widział się Rzym w płomieniach wznieconych od Francuzow, że
Skrót tekstu: ChmielAteny_I
Strona: 436
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 1
Autor:
Benedykt Chmielowski
Drukarnia:
J.K.M. Collegium Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1755
Data wydania (nie wcześniej niż):
1755
Data wydania (nie później niż):
1755
oświecone i Oświęcone.
Tak od Karola Wielkiego Francuzów Króla, fundowane Cesarstwo, a raczej z upadku podniesione, przez Królów Francuskich było rządzone przez lat 112. Po Ludwiku zaś IV. bezpotomnie zeszłym, przeniosło się do Niemców, przez Konrada I. Książęcia Frankonii, przez Sasów, Bawarów i Swewów, aż do Roku 1290 Administrowane. Potym po uspokojonej kontrowersyj Gwelfów i Gebellinów we Włoszech, DOMOWI AUSTRIACKIEMU w Osobie RUDOLFA I. Hrabię Habszputskiego, Cesarska Korona dostała się Roku 1265. czyli też 1273. Między jednak Austriakami i z innych Familii, Osoby, Clavum Imperyj trzymali do Roku 1430. od którego Roku aż do Roku 1740. Austriacy panowali
oświecone y Oświęcone.
Tak od Karola Wielkiego Francuzow Krola, fundowane Cesarstwo, a raczey z upadku podniesione, przez Krolow Francuskich było rządzone przez lat 112. Po Ludwiku zaś IV. bezpotomnie zeszłym, przeniosło się do Niemcow, przez Konrada I. Xiążęcia Frankonii, przez Sasow, Bawarow y Swewow, aż do Roku 1290 Administrowane. Potym po uspokoioney kontrowersyi Gwelfow y Gebellinow we Włoszech, DOMOWI AUSTRYACKIEMU w Osobie RUDOLFA I. Hrabię Habszputskiego, Cesarska Korona dostała się Roku 1265. czyli też 1273. Między iednak Austryakami y z innych Familii, Osoby, Clavum Imperii trzymali do Roku 1430. od ktorego Roku aż do Roku 1740. Austryacy panowali
Skrót tekstu: ChmielAteny_I
Strona: 448
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 1
Autor:
Benedykt Chmielowski
Drukarnia:
J.K.M. Collegium Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1755
Data wydania (nie wcześniej niż):
1755
Data wydania (nie później niż):
1755
, albo domyślną. Tej Czartowskiej Magii Sadducaei, Democritus, Aristoteles, Averroes nieprzyjmowali, negując czartów na świecie, atym samym grzesząc przeciw Pismu świętemu. Nie jest to gratia gratis dana od Boga ta Magia według niektórych mniemania, bo się jej uczyć potrzeba, i pewne czynić ceremonie. Nie jest od dobrego Anioła administrowana, ani od dusz zmarłych; gdyż Anioł i dusza, nie dają się czcią BOGU przyzwoitą wenerować, jak czarci czynią. Gdy przez wyraźne Pactum Czarnoksiężnik, wpostaci widzialnej czyni z czartem kontrakt, pretenduje czart aby się zaprzał wiary świętej, Chrzest odwołał, a czart palcem dotykając czoła jego, pokazuje zmyślnie, że Chrztu
, álbo domyślną. Tey Czartowskiey Magii Sadducaei, Democritus, Aristoteles, Averroes nieprzyimowali, neguiąc czártow ná swiecie, atym samym grzesząc przeciw Pismu swiętemu. Nie iest to gratia gratis dana od Boga tá Magia według niektorych mniemania, bo się iey uczyć potrzeba, y pewne czynić ceremonie. Nie iest od dobrego Anioła administrowana, ani od dusz zmarłych; gdyż Anioł y dusza, nie daią się czcią BOGU przyzwoitą wenerować, iák czarci czynią. Gdy przez wyraźne Pactum Czarnoksiężnik, wpostaci widzialney czyni z czartem kontrakt, pretenduie czart aby się zaprzał wiary swiętey, Chrzest odwołał, á czart palcem dotykaiąc czoła iego, pokazuie zmyślnie, że Chrztu
Skrót tekstu: ChmielAteny_III
Strona: 224
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 3
Autor:
Benedykt Chmielowski
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1754
Data wydania (nie wcześniej niż):
1754
Data wydania (nie później niż):
1754
nie pogardź w despekcie. Równi są tobie oni, bo Boscy i z ziemi. Cnot lub nie cnot, tako ty, swych noszą po brzemi. Szanuj każdego, i płać, nie zazieraj łakomie, Nie zabijaj, nie besztaj przy słów brzydkich gromie. Z Nabożeństwa, z postępków i świętej skromności, I ż administrowanej, k źdemu słaszności. Z Pięknych rządów z ochoty, niech cię każdy lubi, Brzjaź się szalwierstwem, pychą, bo ta duszę gubi: Regułe chowaj życid, wiedzeniu i spaniu, Łatwej audiencyj, każdemu dawaniu. Wstawszy odpraw modlitwy, Mszy słuchaj z twym Dworem, Siądź z rana, po obiedzie, nad mądrym
nie pogardź w despekcie. Rowni są tobie oni, bo Boscy y z ziemi. Cnot lub nie cnot, tako ty, swych noszą po brzemi. Szanuy káżdego, y płać, nie zazieray łakomie, Nie zabiiay, nie besztay przy słow brzydkich gromie. Z Nabożenstwa, z postępkow y swiętey skromności, I ż administrowaney, k źdemu słaszności. Z Pięknych rządow z ochoty, niech cię każdy lubi, Brzyaź się szalwierstwem, pychą, bo ta duszę gubi: Regułe choway życid, wiedzeniu y spaniu, Łatwey audiencyi, kaźdemu dawaniu. Wstawszy odpraw modlitwy, Mszy słuchay z twym Dworem, Siądź z rana, po obiedzie, nad mądrym
Skrót tekstu: ChmielAteny_III
Strona: 445
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 3
Autor:
Benedykt Chmielowski
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1754
Data wydania (nie wcześniej niż):
1754
Data wydania (nie później niż):
1754
Królestwo CANTIUM vulgò Kent, gdzie suceessivè 17. panowało Królików: Drugie Królestwo Orientalnych Saksonów mające olim 12. Królów po sobie następujących. Trzecie Królestwo Nortumbrów vulgò Nortumberland, które miało 22. Regulos: Czwarte Mercia od Regnantów 20. rządzone: Piąte Królestwo Zachodnich Saksonów mające Królów 14. Szóste Południowych Saksonów od 20. Królików administrowane: Z których Królików jeden Egbertus innych w Anglii Regulos pokonawszy, stał się całej Anglii Monarchą. Siódme Królestwo tutejsze było generalne nad wspomnianemi sześcią Królestwami, którego Regnant był, niby Rex Regulorum cũ Monarchica potestate. Niżeli ów Egbertus uczynił się Monarchą formalnym; tych Królów Reges Regulorum liczy 18. Ioannes Spedeus Author.
Tandem około
Krolestwo CANTIUM vulgò Kent, gdźie suceessivè 17. panowáło Krolikow: Drugie Krolestwo Orientalnych Saxonow maiące olim 12. Krolow po sobie nástępuiących. Trzecie Krolestwo Northumbrow vulgò Northumberland, ktore miáło 22. Regulos: Czwárte Mercia od Regnantow 20. rządzone: Piąte Krolestwo Záchodnich Saxonow maiące Krolow 14. Szoste Południowych Sáxonow od 20. Krolikow administrowáne: Z ktorych Krolikow ieden Egbertus innych w Anglii Regulos pokonáwszy, stał się całey Anglii Monárchą. Siodme Krolestwo tuteysze było generalne nád wspomnianemi sześcią Krolestwámi, ktorego Regnánt był, niby Rex Regulorum cũ Monarchica potestate. Niżeli ow Egbertus uczynił się Monárchą formalnym; tych Krolow Reges Regulorum liczy 18. Ioannes Spedeus Author.
Tandem około
Skrót tekstu: ChmielAteny_II
Strona: 273
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 2
Autor:
Benedykt Chmielowski
Drukarnia:
J.K.M. Collegium Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1746
Data wydania (nie wcześniej niż):
1746
Data wydania (nie później niż):
1746
i sam jako wielki bohater, wzorem cnót i męstwa obierając się między Rycerstwem; jeśli ten nieodniesie miłościwej łaski W. K. Mści, jaką ochotę będą brali młodsi do służby W. K. Mści? Więc jedni są, którzy mają nazbyt, abutunturque dobrodziejstw W. K. Mści. Ukrainne zamki od żydów administrowane, wieczną ruiną upadły z nieoszacowaną szkodą W. K. M. i Rzpltej. Starosty tam żadnego niewidać, bo tego mają wiele i więcej jeszcze biorą z miłościwej łaski W. K. M. Piastowałby na ręku ubogi żołnierz zamek od W. K. M. sobie powierzony, aniby żyda czynił
i sam jako wielki bohater, wzorem cnót i męstwa obierając się między Rycerstwem; jeśli ten nieodniesie miłościwej łaski W. K. Mści, jaką ochotę będą brali młodsi do służby W. K. Mści? Więc jedni są, którzy mają nazbyt, abutunturque dobrodziejstw W. K. Mści. Ukrainne zamki od żydów administrowane, wieczną ruiną upadły z nieoszacowaną szkodą W. K. M. i Rzpltéj. Starosty tam żadnego niewidać, bo tego mają wiele i więcéj jeszcze biorą z miłościwej łaski W. K. M. Piastowałby na ręku ubogi żołnierz zamek od W. K. M. sobie powierzony, aniby żyda czynił
Skrót tekstu: PetNadolKoniec
Strona: 51
Tytuł:
Petita
Autor:
Samuel Nadolski
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
nieznany
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
listy
Tematyka:
wojskowość
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1627
Data wydania (nie wcześniej niż):
1627
Data wydania (nie później niż):
1627
Tekst uwspółcześniony:
tak
Tytuł antologii:
Pamiętniki o Koniecpolskich. Przyczynek do dziejów polskich XVII wieku
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Stanisław Przyłęcki
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Lwów
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Leon Rzewuski
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
1842
, którzy idą od Hiszpanów jako i Nigrów, albo Murzynów, których transportują z Afryki dla robienia około kruszców, także wiele Metysów rodzących się z Małżeństw pomieszanych między Hiszpanami, Murzynami i Amerykanami, te 3. Narody są Wiary Katolickiej, ale bardziej przez bojaźń Hiszpanów, i Inkwizycyj postanowionej. Parafie wszystkie w tym Państwie są administrowane przez Mnichów różnych którzy pracują około nawracania Amerykanów których Krcą i na Msze Świete chodzić przyuczają, ale podobno beź żadnej dania Nauki, jako ich o to cenzurują. Król Hiszpański w Nowej Hiszpanii trzyma Vice Króla który ma wielką władzą i Potencją przytym wielkie bogactwa zebrać może, ale tylko przez 5. lat ta funkcja mu
, ktorzy idą od Hiszpanow iáko y Nigrow, álbo Murzynow, ktorych tránsportuią z Afryki dla robienia około kruszcow, tákże wiele Metysow rodzących się z Małzeństw pomięszánych między Hiszpanami, Murzynámi y Amerykánámi, te 3. Národy są Wiáry Kátolickiey, ále bárdziey przeź boiázń Hiszpanow, y Inkwizycyi postánowioney. Páráfie wszystkie w tym Páństwie są administrowáne przeź Mnichow rożnych ktorzy prácuią około náwrácániá Amerykanow ktorych Krcą y ná Msze Swiete chodzic przyuczaią, ále podobno beź zádney dániá Náuki, iáko ich o to cenzuruią. Krol Hiszpanski w Nowey Hiszpanii trzyma Vice Krola ktory má wielką włádzą y Potencyą przytym wielkie bogáctwá zebrác może, ále tylko przeź 5. lát tá funkcyá mu
Skrót tekstu: ŁubŚwiat
Strona: 640
Tytuł:
Świat we wszystkich swoich częściach
Autor:
Władysław Aleksander Łubieński
Drukarnia:
Wrocławska Akademia Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Wrocław
Region:
Śląsk
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
relacje
Tematyka:
egzotyka, geografia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1740
Data wydania (nie wcześniej niż):
1740
Data wydania (nie później niż):
1740
ręku składane, materiały dobre, zdrowe i zgodne, zwłaszcza wtenczas, gdy za tańszą cenę być mogą, dostatkiem skupowane, w dystrybucie jednak po gospodarsku rozporządzane, budynki nadgórne i drogi in statu reparationis konserwowane, granice wszelkich gruntów, do żup należących, strzeżone i nieukrzywdzone, sprawiedliwość ludziom, na przerzeczonych gruntach mieszkającym, sumiennie administrowana, dobre ćwiczenie i porządek między górnikami i wszelkim robotnikiem skarbowym zachowane, oraz dyspozycyje i ordynacyje wszelkie i każde z osobna, emolumentum skarbu j. k. mci za sobą pociągające, quam strictissime obserwowane,
tudzież iura maiestatis, na dobrach stołowych sese extendentia, etiam tu przy żupach przeciwko każdemu, quisquis ille sit, przy
ręku składane, materyjały dobre, zdrowe i zgodne, zwłaszcza wtenczas, gdy za tańszą cenę być mogą, dostatkiem skupowane, w dystrybucie jednak po gospodarsku rozporządzane, budynki nadgórne i drogi in statu reparationis konserwowane, granice wszelkich gruntów, do żup należących, strzeżone i nieukrzywdzone, sprawiedliwość ludziom, na przerzeczonych gruntach mieszkającym, sumiennie administrowana, dobre ćwiczenie i porządek między górnikami i wszelkim robotnikiem skarbowym zachowane, oraz dyspozycyje i ordynacyje wszelkie i każde z osobna, emolumentum skarbu j. k. mci za sobą pociągające, quam strictissime obserwowane,
tudzież iura maiestatis, na dobrach stołowych sese extendentia, etiam tu przy żupach przeciwko każdemu, quisquis ille sit, przy
Skrót tekstu: InsGór_3
Strona: 166
Tytuł:
Instrukcje górnicze dla żup krakowskich z XVI-XVIII wieku, cz. 3
Autor:
Anonim
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty urzędowo-kancelaryjne
Gatunek:
instrukcje
Tematyka:
górnictwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
między 1706 a 1743
Data wydania (nie wcześniej niż):
1706
Data wydania (nie później niż):
1743
Tekst uwspółcześniony:
tak
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Antonina Keckowa
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Wrocław
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Zakład Narodowy im. Ossolińskich
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
1963