po narodzeniu Chrystusa Pn żył, i mieszkał w Aleksandryj; słynął za Panowania Adriana, i Marka Aureliusza swoją w Matematyce i innych sztukach umiejętnością: według jego zdania takie jest rozporządzenie świata. Patrz na figurę pod literą B. ziemia według niego jest w pośrzodku całego świata, w koło niej wszystkie planety obracają się, obrotem Cyrkularnym, którego centrum supponuje w ziemi: a najprzód koło ziemi chodzi ¤ Miesiac, potym ¤ Merkuriusz, za tym ¤ Wenus, dopiero ¤ Słońce, nad nim ¤ Mars; wyżej ¤ Jowisz; a najwyżej ¤ Saturnus; za tym idągwiazdy, nad temi nieba kryształowe, na samym wierzchu Firmament. Przypatrz się na tej
po narodzeniu Chrystusa Pn żył, y mieszkał w Alexandryi; słynął za Panowania Adryana, y Marka Aureliusza swoią w Matematyce y innych sztukach umieiętnością: według iego zdania takie iest rozporządzenie świata. Patrz na figurę pod literą B. ziemia według niego iest w pośrzodku całego świata, w koło niey wszystkie planety obracaią się, obrotem Cyrkularnym, ktorego centrum supponuie w ziemi: a nayprzod koło ziemi chodzi ¤ Miesiac, potym ¤ Merkuryusz, za tym ¤ Venus, dopiero ¤ Słońce, nad nim ¤ Mars; wyżey ¤ Jowisz; a naywyżey ¤ Saturnus; za tym idągwiazdy, nad temi nieba kryształowe, na samym wierzchu Firmament. Przypatrz się na tey
Skrót tekstu: SzybAtlas
Strona: 275
Tytuł:
Atlas dziecinny
Autor:
Dominik Szybiński
Drukarnia:
Michał Groell
Miejsce wydania:
Warszawa
Region:
Mazowsze
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
astronomia, geografia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1772
Data wydania (nie wcześniej niż):
1772
Data wydania (nie później niż):
1772
, ale accuratiùs attingo, drugie rysuję z gruntu.
MIASTO po Łacinie zowiesię URBS, a te słowo wzieło początek od terminu Urbum. tojest Nasad u Pługa, iż przedtym mając zakładać Miasto, pługiem wyznaczono obszerność i wielkość jego: Varro zaś twierdzi, że się zowie ab Orbe, od okrągłości, że tymże pługiem Cyrkularne Spatium wymierzano na założenie Miasta Communitatem zawierającą miejsce; Oppidum więcej zawiera niż Vicus Obywatelów, Urbs najwięcej.
MIASTO zakładać należy na powietrzu zdrowym, miejscu gładkim, łatwym do wyiścia i wejścia, przy wodach zdrowych,gruntach urodzajnych. Spatium niema być bardzowielkie, bo ciężko obronić i ufortyfikować, nie blisko morza: niema też
, ale accuratiùs attingo, drugie rysuię z gruntu.
MIASTO po Łacinie zowiesię URBS, a te słowo wzieło początek od terminu Urbum. toiest Nasad u Pługa, iż przedtym maiąc zakładać Miasto, pługiem wyznaczono obszerność y wielkość iego: Varro zaś twierdzi, że się zowie ab Orbe, od okrągłości, że tymże pługiem Cyrkularne Spatium wymierzano na założenie Miasta Communitatem zawieraiącą mieysce; Oppidum więcey zawiera niż Vicus Obywatelow, Urbs naywięcey.
MIASTO zakładać należy na powietrzu zdrowym, mieyscu gładkim, łatwym do wyiścia y weyścia, przy wodach zdrowych,gruntach urodzaynych. Spatium niema bydź bardzowielkie, bo cięszko obronić y ufortyfikować, nie blisko morza: niema też
Skrót tekstu: ChmielAteny_I
Strona: 405
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 1
Autor:
Benedykt Chmielowski
Drukarnia:
J.K.M. Collegium Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1755
Data wydania (nie wcześniej niż):
1755
Data wydania (nie później niż):
1755
II. Monarsze Polskiemu, który tytuł Królów zaniechany, po zabiciu Z. Stanisława, aż wlat 215 reasumpsit, w Gnieźnie od Jakuba Świnki Arcy-Biskupa Gnieźnieńskiego z Ryksą Zoną koronowany. Ten kazał na Pieczęci Koronnej wyrazić Orła Białego z Inskrypcją: Reddidit ipse suis Victricia Signa Polonis. Z drugiej strony był Portret Królewski z napisem cyrkularnym Sigillum Praemislai Ducis Pomeranie. Instytuował ten Order (ut supponicur) animując Polaków przeciw Litwie na on czas Wiary jednej i Unii z Polską niemającej. Na to słabe są dowody, ale to plusquam certum, ile przy zachodzących wielu poważnych Autorów dokumentach, jako to Morerego i Spernera, że Władysław Łokietek Król Polski pod czas Aktu
II. Monarsze Polskiemu, ktory tytuł Krolow zaniechany, po zabiciu S. Stanisława, aż wlat 215 reassumpsit, w Gnieźnie od Iakuba Swinki Arcy-Biskupa Gniezńienskiego z Ryxą Zoną koronowany. Ten kazał na Pieczęci Koronney wyrazić Orła Białego z Inskrypcyą: Reddidit ipse suis Victricia Signa Polonis. Z drugiey strony był Portret Krolewski z napisem cyrkularnym Sigillum Praemislai Ducis Pomeraniae. Instytuował ten Order (ut supponicur) animuiąc Polakow przeciw Litwie na on czas Wiary iedney y Unii z Polską niemaiącey. Na to słabe są dowody, ale to plusquam certum, ile przy zachodzących wielu poważnych Autorow dokumentach, iako to Morerego y Spernera, że Władysław Łokietek Krol Polski pod czas Aktu
Skrót tekstu: ChmielAteny_I
Strona: 1045
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 1
Autor:
Benedykt Chmielowski
Drukarnia:
J.K.M. Collegium Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1755
Data wydania (nie wcześniej niż):
1755
Data wydania (nie później niż):
1755
oknem; szerokość ich taka, aby dwóch ludzi mogło razem z okna patrzyć wygodnie: alias nie wąższe nad trzy stopy, nie szersze nad sześć stop w wielkich pałacah, a przymurki w oknach mają być po pas. Okna szersze zowią się spuriae, albo basztardy, formy rektangułowej ad angulos rectos; albo ekliptycznej, albo cyrkularnej, i zowią się wołowym okiem. Jeśli mało światła dają Pokojom okna, poradzić tym może, bliską na przeciw oknom strukturę dobrze wybielić, to się jasność słoneczna, o tę białość obijając, światłości doda Pokojom. Okna jako i drzwi mogą być adornowane architekturą, skulpturą, pikturą, bo te Artes zawsze z sobą w
oknem; szerokość ich taka, aby dwoch ludzi mogło razem z okna patrzyć wygodnie: alias nie wąższe nad trzy stopy, nie szersze nad sześć stop w wielkich pałacah, á przymurki w oknach maią bydź po pas. Okna szersze zowią się spuriae, albo basztardy, formy rektangułowey ad angulos rectos; albo ekliptyczney, albo cyrkularney, y zowią się wołowym okiem. Iezli mało swiatła daią Pokoiom okna, poradzić tym może, bliską na przeciw oknom strukturę dobrze wybielić, to się iasność słoneczna, o tę białość obiiaiąc, swiatłości doda Pokoiom. Okna iako y drzwi mogą bydź adornowane architekturą, skulpturą, pikturą, bo te Artes zawsze z sobą w
Skrót tekstu: ChmielAteny_III
Strona: 354
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 3
Autor:
Benedykt Chmielowski
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1754
Data wydania (nie wcześniej niż):
1754
Data wydania (nie później niż):
1754
podał mówiąc: Tak wielki Malarz godzien, aby mu Cesarz u- całego Świata, praecipue o WŁOCHACH
słuzył. Henryk III Król Francuski wizytę mu oddał. Tu leży Powiat Forum Julii, vulgo Friuli, w którym jest nowe Miasto PALMA, cum omine nieomylnej fundowane przez Wenetów wiktoryj, przeciw pretensji Austriaków, Roku 1593, formą cyrkularną, o dziesiąciu mocnych regularnych Bastionach pod Imionami Świętych Fortunata, Hermakura, Z Krzyża, Wawrzyńca, Justyny, Stefana, Z Maryj, Klemensa, Eufemii, od siebie odległych na kroków 200, o trzech bramach. Koło wszystkich tych Bastionów w Mieście idzie w cyrkuł ulica obszerna jedna, dla uszykowania wojska najliczniejszego ku obronie służąca
podał mowiąc: Tak wielki Malarz godzien, aby mu Cesarz u- całego Swiata, praecipuè o WŁOCHACH
słuzył. Henryk III Krol Francuzki wizytę mu oddał. Tu leży Powiat Forum Iulii, vulgo Friuli, w ktorym iest nowe Miasto PALMA, cum omine nieomylney fundowane przez Wenetow wiktoryi, przeciw pretensii Austryakow, Roku 1593, formą cyrkularną, o dziesiąciu mocnych regularnych Bastionach pod Imionami Swiętych Fortunata, Hermákura, S Krzyża, Wawrzyńca, Iustyny, Stefana, S Máryi, Klemensa, Eufemii, od siebie odległych ná krokow 200, o trzech brámach. Koło wszystkich tych Bastionow w Mieście idzie w cyrkuł ulica obszerná iedna, dla uszykowaniá woyska naylicznieyszego ku obronie służąca
Skrót tekstu: ChmielAteny_IV
Strona: 222
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 4
Autor:
Benedykt Chmielowski
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1756
Data wydania (nie wcześniej niż):
1756
Data wydania (nie później niż):
1756
kochlidia formować. To uważ że przez takich schodów srzodek, tylko się wstępuję, prze to szerokość we śrzodku ma być najmniej to calów. Architektura Domowa ROZDZIAŁ VIII. O Izbach Pokojach.
Ponieważ w takich Izbach i pokojach, lepiej się rozłożyć mogą stół, ławki, skrzynie etc. Zaś kamienice w miastach gdy by były cyrkularne, wiele by miejsca próżnego zostać musiało. Bo dostatek światła z doświadczenia tyle potrzebuje, i taka liczba okien z doświadczenia, może się według Eurytmii ozdobić. Bo tego Symmetria wyciąga, zatym i pokoje w większych strukturach mają być większe. PROBLEMA. Rezol: Uczyń długość do szerokości według różnych Autorów jak 3. do 1
kochlidia formować. To uważ że przez tákich schodow srzodek, tylko się wstępuię, prze to szerokość we śrzodku má bydź naymniey to cálow. Architektura Domowa ROZDZIAŁ VIII. O Izbach Pokoiach.
Ponieważ w tákich Izbach y pokoiach, lepiey się rozłożyć mogą stoł, łáwki, skrzynie etc. Záś kamienice w miástach gdy by były cyrkulárne, wiele by mieysca prożnego zostáć musiáło. Bo dostátek świátła z doświadczenia tyle potrzebuie, y táka liczba okien z doświadczenia, może się według Eurytmii ozdobić. Bo tego Symmetria wyciąga, zátym y pokoie w większych strukturach máią bydź większe. PROBLEMA. Rezol: Uczyń długość do szerokości według rożnych Autorow iák 3. do 1
Skrót tekstu: ŻdżanElem
Strona: 43
Tytuł:
Elementa architektury domowej
Autor:
Kajetan Żdżanski
Drukarnia:
Drukarnia Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
architektura
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1749
Data wydania (nie wcześniej niż):
1749
Data wydania (nie później niż):
1749
muru kłada się wały, na tych balki; do balek przybijają się tarcice fugowane. Jeśli sufit jest kwadratowy, we srzodku z gipsu, lub ramek, czyni się kwadrat lub cyrkul: jeśli podługowaty. Po bokach dają się miejsca ramkami lub burcikami dystyngwowane, od siebie i od ściany równo odległe: gdzie jednak sa cyrkularne, te paralellism ze średnim, mają obserwować. PROBLEMA. Rezol: Do balek przybijają się tarcice równe lub nie równe, mogą przybijać się i laski; do deszczek przybija się trzcina, łącząc ją i wiążąc drutem, żeby mocno się trzymała; gyps się na nie daję: i dystyngwuję się srzodek jak w 264.
muru kłáda się wáły, ná tych bálki; do bálek przybiiáią się tarcice fugowáne. Iesli suffit iest quadratowy, we srzodku z gipsu, lub ramek, czyni się quadrat lub cyrkul: iesli podługowáty. Po bokach dáią się mieysca ramkámi lub burcikámi dystyngwowáne, od siebie y od ściány rowno odległe: gdzie iednak sa cyrkulárne, te paralellism ze srzednim, máią obserwować. PROBLEMA. Rezol: Do bálek przybiiaią się tarcice rowne lub nie rowne, mogą przybiiać się y láski; do deszczek przybiiá się trzcina, łącząc ią y wiążąc drutem, żeby mocno się trzymáła; gyps się ná nie dáię: y dystyngwuię się srzodek iák w 264.
Skrót tekstu: ŻdżanElem
Strona: 49
Tytuł:
Elementa architektury domowej
Autor:
Kajetan Żdżanski
Drukarnia:
Drukarnia Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
architektura
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1749
Data wydania (nie wcześniej niż):
1749
Data wydania (nie później niż):
1749
, puszkarzu, jeśli się przyda służyć w fortecy podczas szturmu, pamiętaj sztuki nabijać workami kul muszkietowych pełnymi albo żelaznymi funtowymi, jako indziej powiedziałem, jeśli chcesz wniwecz popsować nieprzyjaciela i uczynić wielką P szkodę. Rys. 103 ROZDZIAŁ X O OPINIJEJ AUTORA PRZECIW TYM InżynierOM, KTÓRZY MÓWIĄ, ŻE PEWNIEJSZE JEST UCHO ANGULARNE NIŻ CYRKULARNE, I O DYSKURSIE, CO JEST POTRZEBNIEJSZEGO PUSZKARZOWI, CZY BIĆ W JEDEN BOK DO BATERYJI STOJĄC Z DWORU, CZY TEŻ PRZECIW BATERII Z FORTECY, NA KRÓTKĄ ALBO DŁUGĄ OBRONĘ
Siła kontrowersyj czyni się między inżynierami doświadczonymi strony uszu w basztach, to jest, które najtrwalsze jest przeciw baterii, czy cyrkularne A, czy też
, puszkarzu, jeśli się przyda służyć w fortecy podczas szturmu, pamiętaj sztuki nabijać workami kul muszkietowych pełnymi albo żelaznymi funtowymi, jako indziej powiedziałem, jeśli chcesz wniwecz popsować nieprzyjaciela i uczynić wielką P szkodę. Rys. 103 ROZDZIAŁ X O OPINIJEJ AUTORA PRZECIW TYM INDZINIEROM, KTÓRZY MÓWIĄ, ŻE PEWNIEJSZE JEST UCHO ANGULARNE NIŻ CYRKULARNE, I O DYSKURSIE, CO JEST POTRZEBNIEJSZEGO PUSZKARZOWI, CZY BIĆ W JEDEN BOK DO BATERYJI STOJĄC Z DWORU, CZY TEŻ PRZECIW BATERYI Z FORTECY, NA KRÓTKĄ ALBO DŁUGĄ OBRONĘ
Siła kontrowersyj czyni się między indzinierami doświadczonymi strony uszu w basztach, to jest, które najtrwalsze jest przeciw bateryi, czy cyrkularne A, czy też
Skrót tekstu: AquaPrax
Strona: 246
Tytuł:
Praxis ręczna działa
Autor:
Andrzej Dell'Aqua
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
nieznany
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
wojskowość
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
między 1624 a 1639
Data wydania (nie wcześniej niż):
1624
Data wydania (nie później niż):
1639
Tekst uwspółcześniony:
tak
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Tadeusz Nowak
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Wrocław
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Zakład Narodowy im. Ossolińskich
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
1969
JEST UCHO ANGULARNE NIŻ CYRKULARNE, I O DYSKURSIE, CO JEST POTRZEBNIEJSZEGO PUSZKARZOWI, CZY BIĆ W JEDEN BOK DO BATERYJI STOJĄC Z DWORU, CZY TEŻ PRZECIW BATERII Z FORTECY, NA KRÓTKĄ ALBO DŁUGĄ OBRONĘ
Siła kontrowersyj czyni się między inżynierami doświadczonymi strony uszu w basztach, to jest, które najtrwalsze jest przeciw baterii, czy cyrkularne A, czy też angularne B, i wiele ich rozumi lepsze być angularne, z taką racją, iż lepiej bok i merlonę C nakryje. Ja też powim me zdanie, żebyś ty, puszkarzu, zrozumiał własność tych uszu, ponieważ ty do nich masz bić, albowim ja zawsze naśladuję natury i dyskursami przyrodzonymi bronię
JEST UCHO ANGULARNE NIŻ CYRKULARNE, I O DYSKURSIE, CO JEST POTRZEBNIEJSZEGO PUSZKARZOWI, CZY BIĆ W JEDEN BOK DO BATERYJI STOJĄC Z DWORU, CZY TEŻ PRZECIW BATERYI Z FORTECY, NA KRÓTKĄ ALBO DŁUGĄ OBRONĘ
Siła kontrowersyj czyni się między indzinierami doświadczonymi strony uszu w basztach, to jest, które najtrwalsze jest przeciw bateryi, czy cyrkularne A, czy też angularne B, i wiele ich rozumi lepsze być angularne, z taką racyją, iż lepiej bok i merlonę C nakryje. Ja też powim me zdanie, żebyś ty, puszkarzu, zrozumiał własność tych uszu, ponieważ ty do nich masz bić, albowim ja zawsze naśladuję natury i dyskursami przyrodzonymi bronię
Skrót tekstu: AquaPrax
Strona: 246
Tytuł:
Praxis ręczna działa
Autor:
Andrzej Dell'Aqua
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
nieznany
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
wojskowość
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
między 1624 a 1639
Data wydania (nie wcześniej niż):
1624
Data wydania (nie później niż):
1639
Tekst uwspółcześniony:
tak
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Tadeusz Nowak
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Wrocław
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Zakład Narodowy im. Ossolińskich
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
1969
iż lepiej bok i merlonę C nakryje. Ja też powim me zdanie, żebyś ty, puszkarzu, zrozumiał własność tych uszu, ponieważ ty do nich masz bić, albowim ja zawsze naśladuję natury i dyskursami przyrodzonymi bronię mej opinijej, gdyż ona jest matką rzeczy wszystkich, które operujemy. Mówię tedy, iż lepszy jest cyrkularny, bo naturalnie jest złączony mur, który go opasuje jako obręcz deszczki na beczkach, a chociaż wielki ciężar się na beczkę włoży, nie ustąpi, ale dotrzyma ciężaru, pomienione bowim deszczki uczynią swą powinność mając obręcz za fundament. Zacz wiele ich mówi, że każde strzelanie idzie ku centrum od dusze, co nie jest
iż lepiej bok i merlonę C nakryje. Ja też powim me zdanie, żebyś ty, puszkarzu, zrozumiał własność tych uszu, ponieważ ty do nich masz bić, albowim ja zawsze naśladuję natury i dyskursami przyrodzonymi bronię mej opinijej, gdyż ona jest matką rzeczy wszystkich, które operujemy. Mówię tedy, iż lepszy jest cyrkularny, bo naturalnie jest złączony mur, który go opasuje jako obręcz desczki na beczkach, a chociaż wielki ciężar się na beczkę włoży, nie ustąpi, ale dotrzyma ciężaru, pomienione bowim desczki uczynią swą powinność mając obręcz za fundament. Zacz wiele ich mówi, że każde strzelanie idzie ku centrum od dusze, co nie jest
Skrót tekstu: AquaPrax
Strona: 246
Tytuł:
Praxis ręczna działa
Autor:
Andrzej Dell'Aqua
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
nieznany
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
wojskowość
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
między 1624 a 1639
Data wydania (nie wcześniej niż):
1624
Data wydania (nie później niż):
1639
Tekst uwspółcześniony:
tak
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Tadeusz Nowak
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Wrocław
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Zakład Narodowy im. Ossolińskich
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
1969
