dziczały po lasach ustawicznie bawiąc się a nie idąc do domów, i nie dając się zapędzać do chlewów.
W tymże roku w niektórych stronach był głód ciężki, od którego ludzie puchli i umierali.
Anno 1692 bydło u mnie po majętnościach różnie wypadło, osobliwie krowy, których liczyłem, padło sześćdziesiąt krów folwarkowych, dojnych.
Anno 1693 na Rusi u mnie w Smiłowiczach i Baksztach, takie powietrze na konie i bydło było, że we włości jednych koni czterysta wypadło; a bydła w Dukorze, Korwajowie i Klinku, nic nie zostało. Co większa, ta klęska ledwie że nie w jednym tygodniu była. Tegoż roku, tamże,
dziczały po lasach ustawicznie bawiąc się a nie idąc do domów, i nie dając się zapędzać do chlewów.
W tymże roku w niektórych stronach był głód ciężki, od którego ludzie puchli i umierali.
Anno 1692 bydło u mnie po majętnościach różnie wypadło, osobliwie krowy, których liczyłem, padło sześćdziesiąt krów folwarkowych, dojnych.
Anno 1693 na Rusi u mnie w Smiłowiczach i Baksztach, takie powietrze na konie i bydło było, że we włości jednych koni czterysta wypadło; a bydła w Dukorze, Korwajowie i Klinku, nic nie zostało. Co wieksza, ta klęska ledwie że nie w jednym tygodniu była. Tegoż roku, tamże,
Skrót tekstu: ZawiszaPam
Strona: 360
Tytuł:
Pamiętniki
Autor:
Krzysztof Zawisza
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
ziemie Wielkiego Księstwa Litewskiego
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
pamiętniki
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
między 1715 a 1717
Data wydania (nie wcześniej niż):
1715
Data wydania (nie później niż):
1717
Tekst uwspółcześniony:
tak
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Julian Bartoszewicz
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Warszawa
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Jan Zawisza
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
1862
pole po pokój i zdrowie, Tak się bawili ludzie przed potopem Bydłem a snopem.
Wtenczas, co dały domowe okoły, Tym się pyszniły niewyniosłe stoły, Mniej potraw było z lepszą dobrą wolą Przy chlebie z solą.
Tym zawierszali niewrzące obiady, Co fruklów dały naszczepione sady, Co spłacheć roli, co spichlerz domowy I dojne krowy.
Słodkich im ze Włoch win nie niosły muły, Nie znali węgrów, symonów, rywuły, Pragnienie wodą śmierzyli stokową, Czaszą bukową.
Albo z jęczmiennym przeważywszy słodem I piwnicznym ją wystudziwszy chłodem, Upracowanym żeńcom koło żniwa Dawali piwa.
Domowe krosna samodziałkę tkały, Jedwabiu, złota chałupy nie znały, Len tylko biały
pole po pokój i zdrowie, Tak się bawili ludzie przed potopem Bydłem a snopem.
Wtenczas, co dały domowe okoły, Tym się pyszniły niewyniosłe stoły, Mniej potraw było z lepszą dobrą wolą Przy chlebie z solą.
Tym zawierszali niewrzące obiady, Co fruklów dały naszczepione sady, Co spłacheć roli, co spichlerz domowy I dojne krowy.
Słodkich im ze Włoch win nie niosły muły, Nie znali węgrów, symonów, rywuły, Pragnienie wodą śmierzyli stokową, Czaszą bukową.
Albo z jęczmiennym przeważywszy słodem I piwnicznym ją wystudziwszy chłodem, Upracowanym żeńcom koło żniwa Dawali piwa.
Domowe krosna samodziałkę tkały, Jedwabiu, złota chałupy nie znały, Len tylko biały
Skrót tekstu: MorszAUtwKuk
Strona: 162
Tytuł:
Utwory zebrane
Autor:
Jan Andrzej Morsztyn
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
nieznany
Typ tekstu:
wiersz
Rodzaj:
liryka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1654
Data wydania (nie wcześniej niż):
1654
Data wydania (nie później niż):
1654
Tekst uwspółcześniony:
tak
Tytuł antologii:
Utwory zebrane
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Leszek Kukulski
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Warszawa
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Państwowy Instytut Wydawniczy
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
1971
bydło, to wieprze, gęsi, kury etc. Osobliwie tych czasów od lad kilkunastu tyle bydła zginęło rogatego, mało widać pługów; ale wiele długów naczyniło się, na chleb próżne obory, ale pełne skor banty; wypasłe po wsiach psy, ścierwem wrony, krucy, ale wygłodzone ludzie bez omasty jedzący, tyle krów dojnych psom wywlokłszy na paszę. Gdziekolwiek zaraza na ludzi, na bydło, ustawicznie lud pospolity widuje (jak powiada) to osoby chodzące w bieli podczas nocy, to konie, to charty białe; słyszą jakiś szelest, chodzenie, jeżdżenie jakichsi osób; co wszytko lud prosty upierom alias trupom od czarta wziętym przypisują, co czarci
bydło, to wieprze, gęsi, kury etc. Osobliwie tych czasow od lad kilkunastu tyle bydła zgineło rogatego, mało widać pługow; ale wiele długow naczyniło się, na chleb prożne obory, ále pełne skor banty; wypasłe po wsiach psy, scierwem wrony, krucy, ále wygłodzone ludzie bez omasty iedzący, tyle kròw doynych psom wywlokłszy na paszę. Gdziekolwiek zaraza ná ludzi, ná bydło, ustawicznie lud pospolity widuie (iak powiada) to osoby chodzące w bieli podczas nocy, to konie, to charty białe; słyszą iakiś szelest, chodzenie, ieżdżenie iakichsi osob; co wszytko lud prosty upierom alias trupom od czarta wziętym przypisuią, co czarci
Skrót tekstu: ChmielAteny_III
Strona: 248
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 3
Autor:
Benedykt Chmielowski
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1754
Data wydania (nie wcześniej niż):
1754
Data wydania (nie później niż):
1754
, ale wielkich wydają wołów; nie są tedy do nabiału, tylko do płodu. Co Olenderskie, te na mleko, masło, syr wyśmienite, od Niemców w to wprawione; ale też paszy dobrej potrzeba tłustej, żyżnej etc. Krowy nasze, pospolicie cielęta karmić mają do chowania Niedziel 6. Żeby zaś każda krowa dojna wydała faskę masła, kopę syra, to rzecz bardzo nie sumienna; syr też bywa chudy, nie skupny, chyba na kule do armat. Musi Podstarościna Pana uszczerbić w czym innym, aby masło, syr, kupowała potajemnie, albo czarować, chcąc się pokazać. Może się jedną i druga taka znaleźć krowa, która
, ale wielkich wydaią wołow; nie są tedy do nabiału, tylko do płodu. Co Olenderskie, te na mleko, masło, syr wyśmienite, od Niemcow w to wprawione; ale też paszy dobrey potrzeba tłustey, żyżney etc. Krowy nasze, pospolicie cielęta karmić maią do chowania Niedziel 6. Zeby zaś każda krowa doyna wydała faskę masła, kopę syrá, to rżecz bardzo nie sumienna; syr też bywa chudy, nie skupny, chyba na kule do armat. Musi Podstarościna Pana uszczerbić w czym innym, aby masło, syr, kupowała potaiemnie, albo czarować, chcąc się pokazać. Może się iedną y druga taka znaleść krowa, ktora
Skrót tekstu: ChmielAteny_III
Strona: 403.
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 3
Autor:
Benedykt Chmielowski
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1754
Data wydania (nie wcześniej niż):
1754
Data wydania (nie później niż):
1754
mam ustawną trwogę Ani strapionych myśli uspokoić mogę. Lwica za wilkiem bieży, za kozą wilczyca, Koza za wrzosem, i mnie do ciebie tęsknica; Każdego swoja lubość, swoja żądza pędzi, Każdego swój mól gryzie, swoja nędza swędzi. Ułapiłem sarneczek parę, jeszcze mają Srokacinki na grzbiecie, co dzień wysysają Dwie dojne kozie, a te chowam samej tobie, Dawno Testylis chciała uprosić je sobie I podobno otrzyma, ponieważ prze twoję Zbytnią hardość u ciebie śmierdzą dary moje. Tu lasy, tu po lesiech ptaszkowie śpiewają, Tu łąki, a po łąkach piękne stada grają. Tu byśmy z sobą wieku miłego zażyli, Tu byśmy
mam ustawną trwogę Ani strapionych myśli uspokoić mogę. Lwica za wilkiem bieży, za kozą wilczyca, Koza za wrzosem, i mnie do ciebie tęsknica; Każdego swoja lubość, swoja żądza pędzi, Każdego swój mól gryzie, swoja nędza swędzi. Ułapiłem sarneczek parę, jeszcze mają Srokacinki na grzbiecie, co dzień wysysają Dwie dojne kozie, a te chowam samej tobie, Dawno Testylis chciała uprosić je sobie I podobno otrzyma, ponieważ prze twoję Zbytnią hardość u ciebie śmierdzą dary moje. Tu lasy, tu po lesiech ptaszkowie śpiewają, Tu łąki, a po łąkach piękne stada grają. Tu byśmy z sobą wieku miłego zażyli, Tu byśmy
Skrót tekstu: SzymSiel
Strona: 9
Tytuł:
Sielanki
Autor:
Szymon Szymonowic
Miejsce wydania:
Zamość
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
wiersz
Rodzaj:
utwory synkretyczne
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1614
Data wydania (nie wcześniej niż):
1614
Data wydania (nie później niż):
1614
Tekst uwspółcześniony:
tak
Tytuł antologii:
Sielanki i pozostałe wiersze polskie
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Janusz Pelc
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Wrocław
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Zakład Narodowy im. Ossolińskich
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
1964
.
2876. (206) 3. Sprawa. — Skarzila się ladviga Smarkulianka na Mikołaja Kubania, ys gdi ih pobral po niebosce matce ih Skrzylny, wziąl snimi krof dwie i howal tak dziwky jako i krovy liat 10, i niechcial dziewkom ot krof nic dawacz. — Nakazalo prawo, aby Kuban Jadvidze dal krovę dojną, a Zofiej jalovice ve 2 liat sprziplotky, a jeśli bi się Kuban zbranial dać tego bidla dziwkom, nakazalismy viny pański grzyven trzy. Ręcily zan: Valienty Wrzecionko i Jan Halupka.
2877. (207) Sprawa 4. — Puliak skarzil się na Gazdę, iż mu zostal Gazda za sluzbę vinien złoty 1 i
.
2876. (206) 3. Sprava. — Skarzila sie ladviga Smarkulianka na Mikolaia Kubania, ys gdi ih pobral po niebosce matce ih Skrzylny, wziąl snimi krof dwie y howal tak dziwky iako y krovy liat 10, y niechcial dziewkom oth krof nic dawacz. — Nakazalo pravo, aby Kuban Iadvidze dal krovę doyną, a Zofiey ialovice ve 2 liat sprziplotky, a iesli bi sie Kuban zbranial dac tego bidla dziwkom, nakazalismy viny panski grziven trzy. Ręcily zan: Valienty Wrzecionko y Ian Halupka.
2877. (207) Sprava 4. — Puliak skarzil sie na Gazdę, ysz mu zostal Gazda za sluzbę vinien zloty 1 y
Skrót tekstu: KsKasUl_1
Strona: 305
Tytuł:
Księgi gromadzkie wsi Kasina Wielka, cz. 1
Autor:
Anonim
Miejsce wydania:
Kasina Wielka
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty urzędowo-kancelaryjne
Gatunek:
księgi sądowe
Tematyka:
sprawy sądowe
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
między 1601 a 1650
Data wydania (nie wcześniej niż):
1601
Data wydania (nie później niż):
1650
Tekst uwspółcześniony:
tak
Tytuł antologii:
Księgi sądowe wiejskie
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Bolesław Ulanowski
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Kraków
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Akademia Umiejętności
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
1921
co, wykręcić się żonie w koło kazał, za takową lekkość nakazało prawo Iwanowi Feniowi dać plag 10. 1139.
Pod wyższym aktem. — Stanąwszy do ksiąg tutecznych uczciwy Seman Barniak, zdrowy na umyśle, bez przymusu i dobrowolnie zeznał, iż on żonie swojej Orynie daruje i zapisuje teraźniejszym pisaniem swoję własną krowę dojną i jałówkę w roku, także spódnice sukienną, chusty i insze fanty, które jej posprawiał. Waruje tym skryptem, żeby jej żaden z synów tego po śmierci pomienionego Bamiaka nie odbierał, jako też i wiano, krowę i wołów parę, które taż Oryna Bo¬baczka w dom Barniaka Semana przygnała. Przyznaje i mieć chce
co, wykręcić sie żonie w koło kazał, za takową lekkość nakazało prawo Iwanowi Feniowi dać plag 10. 1139.
Pod wyższym aktem. — Stanąwszy do ksiąg tutecznych ućciwy Seman Barniak, zdrowy na umyśle, bez przymusu i dobrowolnie zeznał, iż on żonie swojej Orynie daruje i zapisuje teraźniejszym pisaniem swoję własną krowę dojną i jałówkę w roku, także spódnice sukienną, chusty i insze fanty, które jej posprawiał. Waruje tym skryptem, żeby jej żaden z synów tego po śmierci pomienionego Bamiaka nie odbierał, jako też i wiano, krowę i wołów parę, które taż Oryna Bo¬baczka w dom Barniaka Semana przygnała. Przyznaje i mieć chce
Skrót tekstu: KsKlim_1
Strona: 344
Tytuł:
Księga sądowa kresu klimkowskiego_1
Autor:
Anonim
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
nieznany
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty urzędowo-kancelaryjne
Gatunek:
księgi sądowe
Tematyka:
prawo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
między 1702 a 1749
Data wydania (nie wcześniej niż):
1702
Data wydania (nie później niż):
1749
Tekst uwspółcześniony:
tak
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Ludwik Łysiak
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Wrocław
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Zakład Narodowy im. Ossolińskich
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
1965
/ tych co jeść warzą dla ludzi różnych/ Ciurów/ Piekarzów różnych Rzemieślników Balwierzów/ Posługaczów/ znowu tych co masłoki i picie gotują rozmaite dla przedania było tych ludzi do siedmi tysięcy/ mając wołów trzynaście set/ wozów sześćdziesiąt dużych/ w każdym po ośmi wołów abo bawołów: szło baranów pięć set/ krów trzy sta dojnych/ a każda krowa i wół nieśli z sobą siana niemałą kupę i wiązankę. Mieli także i ci ludzie armatę rozmaitą/ przy każdym wozie para psów/ kostury/ latarnie/ świece lane. knoty do rusznic/ łopaty/ motyki/ rydle/ grace/ kilofy do kamieni/ i taki/ i rachują samych taków do
/ tych co ieść wárzą dla ludźi rożnych/ Ciurow/ Piekárzow rożnych Rzemieślnikow Balwierzow/ Posługácżow/ znowu tych co másłoki y pićie gotuią rozmáite dla przedánia było tych ludźi do śiedmi tyśięcy/ máiąc wołow trzynaśćie set/ wozow sześćdźieśiąt dużych/ w każdym po ośmi wołow ábo báwołow: szło báránow pięć set/ krow trzy stá doynych/ á káżda krowá y woł nieśli z sobą śiáná niemáłą kupę y wiązankę. Mieli tákże y ći ludżie armatę rozmaitą/ przy káżdym woźie pará psow/ kostury/ látárnie/ świece lane. knoty do rusznic/ łopáty/ motyki/ rydle/ gráce/ kilofy do kámieni/ y taki/ y ráchuią sámych takow do
Skrót tekstu: StarWyp
Strona: C4v
Tytuł:
Wyprawa i wyiazd sułtana Amurata cesarza tureckiego na wojnę do Korony Polskiej
Autor:
Szymon Starowolski
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
nieznany
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
relacje
Tematyka:
historia, wojskowość
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1634
Data wydania (nie wcześniej niż):
1634
Data wydania (nie później niż):
1634
po 2 pary żelaz z coftami żelaznymi, jarzmów z kluczami okowanych 6, czapigów z żelazami 6, bron drewnianych 4, sanie na 4 konie 1, stół 1, ława 1, fasa do kapusty 1, do pomyj 1, korzec okowany stary z wałkiem 1. Obora bydła. — Wołów n-ro 24, krów dojnych w folwarku 6, krów u ratajów 3, jałowica czwartoletna już pożyteczna 1, nieuk dwuletny 1, jałowic dwuletnych 3, roczniaków byśków 4, roczniaków jałoszek 2, stadnik wół 1. Obora świni. — Świni starych rodnych 11, świni rocznych 4, prosiąt tegorocznych 4, stadnik wieprz 1. Obora ptastwa. —
po 2 pary żelaz z coftami żelaznymi, jarzmów z kluczami okowanych 6, czapigów z żelazami 6, bron drewnianych 4, sanie na 4 konie 1, stół 1, ława 1, fasa do kapusty 1, do pomyj 1, korzec okowany stary z wałkiem 1. Obora bydła. — Wołów n-ro 24, krów dojnych w folwarku 6, krów u ratajów 3, jałowica czwartoletna już pożyteczna 1, nieuk dwuletny 1, jałowic dwuletnych 3, roczniaków byśków 4, roczniaków jałoszek 2, stadnik wół 1. Obora świni. — Świni starych rodnych 11, świni rocznych 4, prosiąt tegorocznych 4, stadnik wieprz 1. Obora ptastwa. —
Skrót tekstu: InwChełm
Strona: 149
Tytuł:
Inwentarze dóbr biskupstwa chełmińskiego
Autor:
Anonim
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
Pomorze i Prusy
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty urzędowo-kancelaryjne
Gatunek:
inwentarze
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
między 1723 a 1747
Data wydania (nie wcześniej niż):
1723
Data wydania (nie później niż):
1747
Tekst uwspółcześniony:
tak
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Ryszard Mienicki
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Toruń
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Państwowe Wydawnictwo Naukowe
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
1956
żelaz, jarzmów okowanych 4 z kluczami okowanymi, czapigów z żelazami 4, kłód do kapusty 2, węborków para, faska 1, stół sosnowy stary 1, ław 2, sondy nieokowane 1, korzec okowany 1, cadzka do mleka 1, kierznia 1.
Inwentarz bydła rogatego. — Wół stadnik 1, krów pożytkowych dojnych 8, krów jałówek dojnych 5, jałowic trzyletnych 2, jałowica dwuletna 1, cieląt rocznych jałowiczek 2, bysiek roczny 1, cieląt tegorocznych 3, nieuków trzyletnych 3, cieląt rocznych byśków 3. Świni.—Świni starych rodnych 6, świnek rocznych 4, wieprzów trzyletnych 4, wieprzów dwuletnych 6, stadnik 1,
żelaz, jarzmów okowanych 4 z kluczami okowanymi, czapigów z żelazami 4, kłód do kapusty 2, węborków para, faska 1, stół sosnowy stary 1, ław 2, sondy nieokowane 1, korzec okowany 1, cadzka do mleka 1, kierznia 1.
Inwentarz bydła rogatego. — Wół stadnik 1, krów pożytkowych dojnych 8, krów jałówek dojnych 5, jałowic trzyletnych 2, jałowica dwuletna 1, cieląt rocznych jałowiczek 2, bysiek roczny 1, cieląt tegorocznych 3, nieuków trzyletnych 3, cieląt rocznych byśków 3. Świni.—Świni starych rodnych 6, świnek rocznych 4, wieprzów trzyletnych 4, wieprzów dwuletnych 6, stadnik 1,
Skrót tekstu: InwChełm
Strona: 169
Tytuł:
Inwentarze dóbr biskupstwa chełmińskiego
Autor:
Anonim
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
Pomorze i Prusy
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty urzędowo-kancelaryjne
Gatunek:
inwentarze
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
między 1723 a 1747
Data wydania (nie wcześniej niż):
1723
Data wydania (nie później niż):
1747
Tekst uwspółcześniony:
tak
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Ryszard Mienicki
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Toruń
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Państwowe Wydawnictwo Naukowe
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
1956