z Kościołem Rzymskim oświęcili/ gdyżeśmy się już z tym przed wszytkimi ludźmi byli ogłosili/ żeśmy Unitów Episkopów za swoje Episkopy mieć niechcieli. Ale nas dla tego snadź Bóg wszechmogący z narodu naszego na to dostojeństwo podnieść raczył/ abyśmy my z strony naszej te wszytkie różności Cerkiew naszę Ruską/ od Cerkwi Zachodnej dzielące/ przed się wziąwszy/ one pilno uważyli/ i jeśli są taką otchłanią/ abo przepaścią miedzy nami i Rzymiany/ żebyśmy zsobą do zgody i jedności nie mogli przyść rozsądzi li/ które jeśli nie są jakoż moim zdaniem pewnie nie są/ przetoż żebyśmy zniósłszy się w duch krotości z drugiej strony Episkopami
z Kośćiołem Rzymskim oświęćili/ gdyżesmy sie iuż z tym przed wszytkimi ludźmi byli ogłośili/ żesmy Vnitow Episkopow zá swoie Episkopy mieć niechćieli. Ale nas dla tego snadź Bog wszechmogący z narodu nászego ná to dostoieństwo podnieść racżył/ ábysmy my z strony naszey te wszytkie rożnośći Cerkiew nászę Ruską/ od Cerkwi Zachodney dźielące/ przed sie wźiąwszy/ one pilno vważyli/ y ieśli są táką otchłánią/ ábo przepáśćią miedzy námi y Rzymiány/ żebysmy zsobą do zgody y iednośći nie mogli przyść rozsądźi li/ ktore ieśli nie są iákoż moim zdaniem pewnie nie są/ przetoż żebysmy zniozszy sie w duch krotośći z drugiey strony Episkopámi
Skrót tekstu: SmotApol
Strona: 109
Tytuł:
Apologia peregrinacjej do Krajów Wschodnich
Autor:
Melecjusz Smotrycki
Miejsce wydania:
Dermań
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty perswazyjne
Gatunek:
pisma religijne
Tematyka:
religia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1628
Data wydania (nie wcześniej niż):
1628
Data wydania (nie później niż):
1628
jakie względem Nieba, i luminarzów Niebieskich położenie: przez różne cyrkuły, linie, i punkta wydzielają całą sferę ziemi, tak jako i Astronomowie całą sferę Nieba gwiazdowego. I owszem któremi cyrkułami Niebo, temiż jak sekcjami jakimi, aż do centrum świata prowadzonemi i ziemię znaczą i dzielą na części. Pryncypalne sekcy i cyrkuły dzielące ziemię są te. Oś ziemna z dwiema punktami polarnemi. Cyrkuł ekwinokcjalny. Dwa cyrkuły tropiczne solstycjonalne. Dwa cyrkuły polarne południowy i północy. Cyrkuły merydyonalne. Cyrkuły parallelowe. Cyrkuł choryzontalny.
XXI. Oś ziemna, jest to diameter, to jest linia imaginacją prowadzona przez centrum ziemi, a pociągniona aż do biegunów Niebieskich,
iákie względem Niebá, y luminarzow Niebieskich położenie: przez rożne cyrkuły, linie, y punktá wydzielaią cáłą sferę ziemi, ták iáko y Astronomowie całą sferę Nieba gwiazdowego. Y owszem ktoremi cyrkułámi Niebo, temiż iák sekcyami iakiemi, aż do centrum świátá prowadzonemi y ziemię znaczą y dzielą ná części. Pryncypalne sekcy y cyrkuły dzielące ziemię są te. Oś ziemná z dwiema punktami polárnemi. Cyrkuł ekwinokcyalny. Dwa cyrkuły tropiczne solstycyonalne. Dwa cyrkuły polárne południowy y pułnocny. Cyrkuły merydyonálne. Cyrkuły párallelowe. Cyrkuł choryzontalny.
XXI. Oś ziemna, iest to dyameter, to iest linia imaginacyą prowadzoná przez centrum ziemi, a pociągniona áż do biegunow Niebieskich,
Skrót tekstu: BystrzInfGeogr
Strona: C
Tytuł:
Informacja geograficzna
Autor:
Wojciech Bystrzonowski
Drukarnia:
Drukarnia lubelska Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Lublin
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
geografia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1743
Data wydania (nie wcześniej niż):
1743
Data wydania (nie później niż):
1743
drugi. Gdyż pod ekwatorem dzień jest godzina zawsze 12. A im bardziej do którego polum zbliża się słońce, tym dzień większy, a czasami ustawiczny bez nocy. Co samo niżej się lepiej opisze.
Cyrkuł Choryzontalny, jest to cyrkuł względem jakiego takiego miejsca na którym zostaje ziemianin, z tegoż miejsca punktu prowadzony, dzielący ziemię na dwie części, jedno pułsferze górne, względem punktu Zenit nazwanego, na którym jest który ziemianin. Na drugie pułsferze dolne, za centrum tego cyrkułu choryzontalnego, mające przeciwny punkt Nadyr nazwany.
XXII. Względem pomienionych cyrkułów Geografowie zwierzchnią sferyczność ziemi dzielą na trzy części, na kraje podsłoneczne, na kraje zasłoneczne, i
drugi. Gdyż pod ekwatorem dzień iest godzina zawsze 12. A im bardziey do ktorego polum zbliża się słońce, tym dzień większy, a czasami ustawiczny bez nocy. Co samo niżey się lepiey opisze.
Cyrkuł Choryzontalny, iest to cyrkuł względem iakiego takiego mieysca ná ktorym zostaie ziemianin, z tegoż mieysca punktu prowadzony, dzielący ziemię ná dwie części, iedno pułsferze gorne, względem punktu Zenith nazwanego, ná ktorym iest ktory ziemianin. Ná drugie pułsferze dolne, za centrum tego cyrkułu choryzontalnego, maiące przeciwny punkt Nadir nazwany.
XXII. Względem pomienionych cyrkułow Geografowie zwierzchnią sferyczność ziemi dzielą ná trzy części, na kraie podsłoneczne, na kraie zasłoneczne, y
Skrót tekstu: BystrzInfGeogr
Strona: Cv
Tytuł:
Informacja geograficzna
Autor:
Wojciech Bystrzonowski
Drukarnia:
Drukarnia lubelska Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Lublin
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
geografia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1743
Data wydania (nie wcześniej niż):
1743
Data wydania (nie później niż):
1743
dni i nocy pokalkulowawszy, i w summę zebrawszy, na każdym miejscu po całej ziemi niemasz więcej dnia, ani nocy. Ale wszędzie 6. miesięcy dnia, 6. miesięcy nocy. Bo co jednej części roku ujmie słońce dnia, albo nocy, to drugiej części roku nadgrodzi.
XXVIII. Oprócz wyżej wyrażonych cyrkułów dzielących ziemię: jeszcze Geografowie ją dzielą na te części, które Clima nazywają. Clima zaś, jest ta porcja ziemi od ekwatora ku punktom polarnym dwiema cyrkułami dokoła określona, tak szeroko, jak tylko którym krajom słońce dzień najdłuższy wymierzać może pułgodziną większy. A że od ekwatora rachując ku cyrkułom polarnym południowemu i północemu, do 24
dni y nocy pokalkulowawszy, y w summę zebrawszy, ná káżdym mieyscu po całey ziemi niemasz więcey dnia, ani nocy. Ale wszędzie 6. miesięcy dniá, 6. miesięcy nocy. Bo co iedney części roku uymie słońce dnia, álbo nocy, to drugiey części roku nadgrodzi.
XXVIII. Oprocz wyżey wyrażonych cyrkułow dzielących ziemię: ieszcze Geografowie ią dzielą ná te części, ktore Clima nazywaią. Clima zaś, iest tá porcya ziemi od ekwatora ku punktom polarnym dwiema cyrkułami dokoła określoná, ták szeroko, iák tylko ktorym kraiom słońce dzień naydłuższy wymierzać może pułgodziną większy. A że od ekwatora rachuiąc ku cyrkułom polarnym południowemu y pułnocnemu, do 24
Skrót tekstu: BystrzInfGeogr
Strona: C4
Tytuł:
Informacja geograficzna
Autor:
Wojciech Bystrzonowski
Drukarnia:
Drukarnia lubelska Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Lublin
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
geografia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1743
Data wydania (nie wcześniej niż):
1743
Data wydania (nie później niż):
1743
ludzkiej do widzenia, wyrozumienia zupełnej jej pozycyj. A zatym I. Ma styl przez srodek sfery, który reprezentuje oś ziemną, i dwa punkta polarne. Na jednym z nich jest indeks, to jest na punkcie pół nocnym. Około niego cyrkuł mosię[...] z wypisanemi 24. godzinami w koło. II. Ma cyrkuł ekwinokcjalny dzielący samę sferę na część północą i południową wydzielona na 360. gradusów. Ma dwa cyrkuły Solsytycjonalne. Dwa pomniejsze polarne. Cyrkuły merydyonalne od polum do polum przez cyrkuł ekwinokcjonalny co 10. gradus, prowadzone. Oprócz których jest jeden mosięzny uniwersalny, lub zinnej materyj, który na sferze obróconej, gdzie stanie cyrkuł południowy reprezentuje.
ludzkiey do widzenia, wyrozumienia zupełney iey pozycyi. A zátym I. Ma styl przez srodek sfery, ktory reprezentuie oś ziemną, y dwa punkta polarne. Ná iednym z nich iest index, to iest ná punkcie puł nocnym. Około niego cyrkuł mosię[...] z wypisanemi 24. godzinami w koło. II. Ma cyrkuł ekwinokcyalny dzielący samę sferę ná część pułnocną y południową wydzielona ná 360. gradusow. Ma dwa cyrkuły Solsytycyonalne. Dwa pomnieysze polarne. Cyrkuły merydyonalne od polum do polum przez cyrkuł ekwinokcyonalny co 10. gradus, prowadzone. Oprocz ktorych iest ieden mosięzny uniwersalny, lub zinney máteryi, ktory ná sferze obroconey, gdzie stánie cyrkuł południowy reprezentuie.
Skrót tekstu: BystrzInfGeogr
Strona: L2
Tytuł:
Informacja geograficzna
Autor:
Wojciech Bystrzonowski
Drukarnia:
Drukarnia lubelska Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Lublin
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
geografia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1743
Data wydania (nie wcześniej niż):
1743
Data wydania (nie później niż):
1743
to uniwersalne czyli partykularne, jedne są, które parallelowe cyrkuły mają cyrklowate, osobliwie tych miejsc ziemi, które są bliższe któremu polum. Drugie są, które parallelowe cyrkuły mają, prostą linią prowadzone, osobliwietych krajów ziemi, które są bliższe Ekwatora. Toż mówić o cyrkułach Południowych. Na Mapach uniwersalnych na dwa pułsferza ziemię dzielących, tak parallelowe jako i południowe cyrkuły, co dziesiąty gradus przez całe pułsferze są prowadzone. Jeżeli tedy z nich chcesz dochodzić szerokości Geograficznej miejsca? Uważ miejsce na mapie położone. I obacz cyrkuł parallelowy czyli to odrysowany, czyli któryby powinien być odrysowany, a zakryty jest dla uniknienia ich wielości, na którą liczbę
to uniwersalne czyli pártykularne, iedne są, ktore párállelowe cyrkuły máią cyrklowate, osobliwie tych mieysc ziemi, ktore są bliższe ktoremu polum. Drugie są, ktore parallelowe cyrkuły maią, prostą linią prowadzone, osobliwietych kraiow ziemi, ktore są bliższe Ekwatora. Toż mowić o cyrkułách Południowych. Ná Máppach uniwersalnych ná dwa pułsferza ziemię dzielących, ták párallelowe iako y południowe cyrkuły, co dziesiąty gradus przez cáłe pułsferze są prowadzone. Ieżeli tedy z nich chcesz dochodzić szerokości Geograficzney mieysca? Uważ mieysce ná máppie położone. Y obacz cyrkuł parallelowy czyli to odrysowany, czyli ktoryby powinien być odrysowany, á zákryty iest dla uniknienia ich wielości, ná ktorą liczbę
Skrót tekstu: BystrzInfGeogr
Strona: M2v
Tytuł:
Informacja geograficzna
Autor:
Wojciech Bystrzonowski
Drukarnia:
Drukarnia lubelska Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Lublin
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
geografia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1743
Data wydania (nie wcześniej niż):
1743
Data wydania (nie później niż):
1743
do drugiego prowadzone, poczta w którym państwie ma swoję kursorią. Przydane są czasem i poprzeczne linijki, które oznaczają mile: jedna kreska jednę, dwie kreski dwie mile. V. Chceszli wziąć doskonałą informacją o całej ziemi, i położeniu wszystkich państw. Radzę postarać się naprzód o mapę uniwersalną całej ziemi na dwa pułsferza dzielącą sferę ziemi. Potym: o 4. mapy uniwersalne 4. części ziemi. To jest Azyj Afryki Ameryki i Europy. Nadto: o partykularne mapy państw Zamykających się w tych 4. częściach ziemi. Jako to w Azyj 1mo. O mapę Państwa Moskiewskiego. 2do. O mapę Tartaryj i Państwa Chineńskiego. 3tio.
do drugiego prowadzone, poczta w ktorym państwie ma swoię kursoryą. Przydane są czásem y poprzeczne liniiki, ktore oznáczáią mile: iedna kreska iednę, dwie kreski dwie mile. V. Chceszli wziąć doskonałą informacyą o cáłey ziemi, y położeniu wszystkich państw. Radzę postaráć się naprzod o mappę uniwersalną cáłey ziemi ná dwa pułsferza dzielącą sferę ziemi. Potym: o 4. mappy uniwersalne 4. części ziemi. To iest Azyi Afryki Ameryki y Europy. Nadto: o pártykularne mappy państw Zámykaiących się w tych 4. częściach ziemi. Jáko to w Azyi 1mo. O mappę Państwa Moskiewskiego. 2do. O mappę Tártaryi y Páństwa Chineńskiego. 3tio.
Skrót tekstu: BystrzInfGeogr
Strona: M4
Tytuł:
Informacja geograficzna
Autor:
Wojciech Bystrzonowski
Drukarnia:
Drukarnia lubelska Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Lublin
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
geografia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1743
Data wydania (nie wcześniej niż):
1743
Data wydania (nie później niż):
1743
; będzie trianguł LST trzecia część triangułu LSH. według Własn: 97.) (4. Linią SH; rozdziel na dwoje wpunktcie P, i od P; do T przeprowadź linią PT: Będzie trianguł ST, rozdzielony na dwie równe części według Własności 73. Zabawy 6. I tak stanie równych triangułów 5. dzielących cały CRH. Takowy podział triangułu wpolach nie jest zwyczajny: dla części wkliny zaostrzone. Drugi Sposób prosty. PRzemień trianguł na równy kwadrat, według Nauki 35. Zabawy 5. i rozdzieliwszy dwie jego ściany równoodległe na wiele chcesz części na 5. naprzykład: jednej części pole zasyp ziarnem gorczycznym: wprzód ją
; będźie tryánguł LST trzećia część tryángułu LSH. według Własn: 97.) (4. Liniią SH; rozdźiel ná dwoie wpunktćie P, y od P; do T przeprowadź liniią PT: Będżie tryánguł STH, rozdżielony ná dwie rowne częśći według Własnośći 73. Zábáwy 6. Y ták stánie rownych tryángułow 5. dżielących cáły CRH. Tákowy podżiał tryángułu wpolách nie iest zwyczáyny: dla częśći wkliny záostrzone. Drugi Sposob prosty. PRzemień tryánguł ná roẃny kwádrat, według Náuki 35. Zábáwy 5. y rozdźieliwszy dwie iego śćiány rownoodległe ná ẃiele chcesz częśći ná 5. náprzykład: iedney częśći polé zásyp źiárnem gorczycznym: wprzod ią
Skrót tekstu: SolGeom_II
Strona: 131
Tytuł:
Geometra polski cz. 2
Autor:
Stanisław Solski
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1684
Data wydania (nie wcześniej niż):
1684
Data wydania (nie później niż):
1684
do OP: i Czworobok NCBLN, jest równy kwadratowi CS. Gdyż trianguły TRN, TSL, są równe według Własno: 37. Zaczym przydawszy im pole spolne TRCBLT, będksie Czworobok NCBLN, równy kwadratowi CRSB: a NCBLN do NLEGN, jako FO, do OP. PRZESTROGA. Jeżeli linia LN, zliniją RS, dzielącą kwadrat CE, jako FO, do OP, nie zawrą przeciwnych triangułów TRN, i TSL równych; taki podział kwadratu według danej proporcyj przez punkt dany, jest niepodobny. Także: dawszy punkt V, wcentrum kwadratu z linią DM, przedzieli kwadrat na równe części, nie na proporcją FO, do OP. Figu
do OP: y Czworobok NCBLN, iest rowny kwádratowi CS. Gdyż tryánguły TRN, TSL, są rowne według Własno: 37. Záczym przydawszy im pole spolne TRCBLT, będxie Czworobok NCBLN, rowny kwádratowi CRSB: á NCBLN do NLEGN, iáko FO, do OP. PRZESTROGA. Ieżéli liniia LN, zliniią RS, dźielącą kẃádrat CE, iáko FO, do OP, nie záwrą przećiwnych tryángułow TRN, y TSL rownych; táki podźiał kwádratu według dáney proporcyi przez punkt dany, iest niepodobny. Tákże: dawszy punkt V, wcentrum kwádratu z liniią DM, przedźieli kwadrat ná rowne częśći, nie ná proporcyą FO, do OP. Figu
Skrót tekstu: SolGeom_II
Strona: 139
Tytuł:
Geometra polski cz. 2
Autor:
Stanisław Solski
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1684
Data wydania (nie wcześniej niż):
1684
Data wydania (nie później niż):
1684
, jest połowica kwadratu na GC, zamykającego miar płaskich 100 000, według Własn: 118. Zabawy 6. Zaczym ściana CH, przydaje ztego kwadratu połowicę; to jest 50 000, do mniejszej części CDEFG Mapy, zostawiwszy drugie 50 000, części drugiej CBNMLH. PRZESTROGA. 1. Jeżeliby linia CG, dzieląca Mapę, zliniją GL, nie zawarła angułu krzyżowego, ale ostry, abo rozwarty; tedy weźmij trochę dłuższą CG, przy angule rozwartym, abyś to nagrodził, coby linia krzyżowa sfigury vięła, gdyby zpunktu G, była wyciągniona. A trochę krótszą, przy angule ostrym, dla zmniejszenia figury, której krzyżowa
, iest połowicá kwádratu ná GC, zámykáiącego miar płáskich 100 000, według Własn: 118. Zábáwy 6. Záczym śćiáná CH, przydáie ztego kwádratu połowicę; to iest 50 000, do mnieyszey częśći CDEFG Máppy, zostáwiwszy drugie 50 000, częśći drugiey CBNMLH. PRZESTROGA. 1. Jeżeliby liniia CG, dźieląca Máppę, zliniią GL, nie záwárłá ángułu krzyżowego, ále ostry, ábo rozwárty; tedy weźmiy trochę dłuższą CG, przy ángule rozwártym, ábyś to nágrodźił, coby liniia krzyżowa zfigury vięła, gdyby zpunktu G, byłá wyćiągniona. A trochę krotszą, przy ángule ostrym, dla zmnieyszenia figury, ktorey krzyżowa
Skrót tekstu: SolGeom_II
Strona: 143
Tytuł:
Geometra polski cz. 2
Autor:
Stanisław Solski
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1684
Data wydania (nie wcześniej niż):
1684
Data wydania (nie później niż):
1684
