z winem mętnym rozkłocić miodu przaśnego, wlać, zamieszać kropidłem, miód swą lipkością pociągnie nadół męty, sam opadając. Albo gdy się wino burzy, z lagru swego przetoczyć go, czyniąc mu wyzwolenie. Albo wgarniec wina wpuścić 7 ziarn z szyszki sosnowej, zmieszać dobrze. Item nie którzy z męt samym białkiem jajecznym z solą zmieszawszy, klarowne czynią wina. Muszeż albo Młode wino możesz długo w słodkiej zachować porze, jeśli kilka kawałków Olowiu w nie wrzucisz, albo trochę wapna niegaszonego, albo gorczycy utłuczonej z winem zmieszanej, w beczkę wlawszy. Albo też jeno co jagody winne wydepcą, onego, muszczu z nich zebranego nalej w
z winem mętnym roskłocić miodu przaśnego, wlać, zamieszać kropidłem, miod swą lipkością pociągnie nadoł męty, sam opadaiąc. Albo gdy się wino burzy, z lagru swego przetoczyć go, czyniąc mu wyzwolenie. Albo wgarniec wina wpuścić 7 ziarn z szyszki sosnowey, zmieszać dobrze. Item nie ktorzy z męt samym białkiem iaiecznym z solą zmieszawszy, klarowne czynią wina. Muszeż albo Młode wino możesz długo w słodkiey zachować porze, ieśli kilka kawałkow Olowiu w nie wrzucisz, albo trochę wapna niegaszonego, albo gorczycy utłuczoney z winem zmieszaney, w beczkę wlawszy. Albo też ieno co iagody winne wydepcą, onego, muszczu z nich zebranego naley w
Skrót tekstu: ChmielAteny_III
Strona: 488
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 3
Autor:
Benedykt Chmielowski
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1754
Data wydania (nie wcześniej niż):
1754
Data wydania (nie później niż):
1754
Cebula, Sól, Groch Turecki, Wielo Groch, Groch prosty, Ser suchy, Ser mokry, Śmietana, Mleko.
Miód, Sok wiśniowy, Powidła, Mirdownik Mak. Gorczyca czarna, Ocet piwny, Krupki perłowe, Krupki Grałowe, Krupki Tatarczane drobne, Krupy Tatarczane grube, Krupki Jęczmienne, Krupki Pszenne, Krupki Jajeczne, Krupki Jęczmienne, Jagły: Makarony Włoskie Makarony proste, suche, Jabka świeże, Jabka suche, Gruszki świeże, Gruszki suche, Wiśnie świeże, Wiśnie suche, Śliwy świeże. Śliwy suche, Grzyby świeże.
Grzyby suche, Rydze świeże, Rydze słone. Pieczarki świeze, Pieczarki w maśle, Smarze świeże, lej
Cebulá, Sol, Groch Turecki, Wielo Groch, Groch prosty, Ser suchy, Ser mokry, Smietáná, Mleko.
Miod, Sok wiśniowy, Powidłá, Mirdownik Mák. Gorczycá czárna, Ocet piwny, Krupki perłowe, Krupki Gráłowe, Krupki Tátárczane drobne, Krupy Tátárczáne grube, Krupki Ieczmienne, Krupki Pszenne, Krupki Iáieczne, Krupki Ieczmienne, Iágły: Mákárony Włoskie Mákárony proste, suche, Iábká świeże, Iábká suche, Gruszki świeże, Gruszki suche, Wiśnie świeże, Wiśnie suche, Sliwy świeże. Sliwy suche, Grzyby świeże.
Grzyby suche, Rydze świeże, Rydze słone. Pieczarki świeze, Pieczarki w másle, Smarze świeże, ley
Skrót tekstu: CzerComp
Strona: 2
Tytuł:
Compendium ferculorum albo zebranie potraw
Autor:
Stanisław Czerniecki
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
poradniki
Tematyka:
kulinaria
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1682
Data wydania (nie wcześniej niż):
1682
Data wydania (nie później niż):
1682
/ nakraj pietruszki i Cebule drobno/ włóż w naczynie gliniane/ masła włóż dobrego i trochę rosołu a nakrywszy warz/ a gdy zewre/ daj pieprzu i Kwiatu/ octu winnego albo Cytryne/ przywarzywszy daj ciepło na Stół. XVII. Sztufada zabielana.
ZAbielana Sztufadę także robić będziesz/ a hna przywarzaniu weźmij Octu winnego/ Jajecznych żółtków kilka rozbij a wmieszaj w Sztufadę/ przywarz a daj gorąco na Stół. XIX. Frykasza zabielana.
WEźmij Kapłona albo kurczę/ albo co czcesz/ ochędoż pięknie/ rozbierz w członki/ niepłocz/ a potłocz; weźmij masła płokanego/ włóż w rynkę/ Cebule i Pietruszki/ drobno ukraj/ a ociągnij to
/ nakray pietruszki i Cebule drobno/ włoż w naczynie gliniáne/ masła włoż dobrego y trochę rosołu a nakrywszy warz/ á gdy zewre/ day pieprzu y Kwiatu/ octu winnego albo Cytryne/ przywarzywszy day ćiepło na Stoł. XVII. Sztuffádá zábielána.
ZAbielána Sztuffadę tákże robić będźiesz/ á hná przywárzániu weźmiy Octu winnego/ Iaiecznych zołtkow kilká rozbiy á wmieszay w Sztuffadę/ przywarz a day gorąco na Stoł. XIX. Frykászá zábielána.
WEźmiy Kápłona albo kurczę/ albo co czcesz/ ochędoż pieknie/ rozbierz w członki/ niepłocz/ a potłocz; weźmiy másłá płokánego/ włoż w rynkę/ Cebule y Pietruszki/ drobno ukray/ á oćiągniy to
Skrót tekstu: CzerComp
Strona: 20
Tytuł:
Compendium ferculorum albo zebranie potraw
Autor:
Stanisław Czerniecki
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
poradniki
Tematyka:
kulinaria
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1682
Data wydania (nie wcześniej niż):
1682
Data wydania (nie później niż):
1682
. Frykasza zabielana.
WEźmij Kapłona albo kurczę/ albo co czcesz/ ochędoż pięknie/ rozbierz w członki/ niepłocz/ a potłocz; weźmij masła płokanego/ włóż w rynkę/ Cebule i Pietruszki/ drobno ukraj/ a ociągnij to wszytko w Maśle/ wlej trochę Rosołu/ warz/ a gdy dowiera weźmi/ żółtków Jajecznych Octu winnego/ rozbij/ wlej w tę potrawę/ przydawszy Pieprzu i Gałki/ przywarz/ daj gorąco na Stół/ XX. Frykasza nie zabielana.
FRykasa nie zabielana tak też ma być gotowana/ tylko Jajec nielać ale daj Octu winnego/ Rozmarynu/ Pieprzu/ Galki/ przywarz nakrywszy/ a daj gorąco na Stół
. Frykászá zábielána.
WEźmiy Kápłona albo kurczę/ albo co czcesz/ ochędoż pieknie/ rozbierz w członki/ niepłocz/ a potłocz; weźmiy másłá płokánego/ włoż w rynkę/ Cebule y Pietruszki/ drobno ukray/ á oćiągniy to wszytko w Maśle/ wley trochę Rosołu/ warz/ á gdy dowiera weźmi/ żołtkow Iaiecznych Octu winnego/ rozbiy/ wley w tę potráwę/ przydawszy Pieprzu y Gałki/ przywarz/ day goraco ná Stoł/ XX. Frykászá nie zábieláná.
FRykássá nie zabielana tak też ma bydź gotowána/ tylko Iáiec nielać ale day Octu winnego/ Rozmarynu/ Pieprzu/ Galki/ przywarz nakrywszy/ á day gorąco ná Stoł
Skrót tekstu: CzerComp
Strona: 20
Tytuł:
Compendium ferculorum albo zebranie potraw
Autor:
Stanisław Czerniecki
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
poradniki
Tematyka:
kulinaria
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1682
Data wydania (nie wcześniej niż):
1682
Data wydania (nie później niż):
1682
pistaci tłuczonych/ rosołu/ Pieprzu/ kwiatu/ soli/ nakrii a gdy dowiera/ daj gorąco/ na Stol. LVI. Potrawa z Agrestem zabielanem.
Weźmij Kapłona/ albo cielęciny/ albo Golembie/ albo Kurcząt wstaw do rosołu/ a gdy masz dawać/ wsyp obiera nego Agrestu/ ulej trochę rosołu/ rozbij żółtków jajecznych rozpuść rosołem. przywarz/ daj grzanek z chleba białego/ a przywarzywszy daj gorąco na Stół. Sta Potraw Mięśnych. LVII. Potrawa z Grzankami opiekanemi.
Weźmij Kapłona/ albo co rozumiesz/ ochędoż wymocz/ ociągnij/ rozbierz/ włóż w garnek pietruszki i masła/ nalej rosołem/ warz nakrywszy/ żrób mięśną materią siekaną
pistaći tłuczonych/ rosołu/ Pieprzu/ kwiátu/ soli/ nákriy á gdy dowiera/ day gorąco/ ná Stol. LVI. Potráwá z Agrestem zábielánem.
Weźmiy Kápłoná/ álbo ćielęćiny/ álbo Golęmbie/ álbo Kurcząt wstaw do rosołu/ á gdy masz dáwáć/ wsyp obierá nego Agrestu/ uley trochę rosołu/ rozbiy żołtkow iáiecznych rospuść rosołem. przywárz/ day grzanek z chlebá białego/ á przywárzywszy day gorąco ná Stoł. Stá Potraw Mięśnych. LVII. Potráwá z Grzankámi opiekánemi.
Weźmiy Kápłoná/ álbo co rozumiesz/ ochędoż wymocz/ oćiągniy/ rozbierz/ włoż w garnek pietruszki y másłá/ náley rosołem/ warz nákrywszy/ żrob mięśną máteryą śiekaną
Skrót tekstu: CzerComp
Strona: 27
Tytuł:
Compendium ferculorum albo zebranie potraw
Autor:
Stanisław Czerniecki
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
poradniki
Tematyka:
kulinaria
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1682
Data wydania (nie wcześniej niż):
1682
Data wydania (nie później niż):
1682
i wstaw/ Materią też na misę także weźmij co chcesz/ Golembi/ Kurcząt/ Kapłona/ etc. i także wstaw zasoliwszy/ na którą taką zrób polewkę/ Weźmij on rosół któryś wstawił/ przecedź/ weźmij Cytryn/ wyciśnij tyle ile smak potrzebuje/ a jeżeli cytryn niemasz/ octu winnego/ rozbij żółtków Jajecznych/ ile potrzeba/ rozpuść tym rosołem/ a jeżeli chcesz nakładź szczawiu/ i kwiatu/ przywarzaj mieszając. Materią wzwyż mianowanym sposobem ułóz na Misie/ podł[...] żywszy grzanek/ Animelle i Figatelki/ włóż na wierzch/ zalej/ a daj gorąco na Stół. Drugi sposób zabielanego Saporu.
Weźmij Jajec/ uwarz żółtki/
y wstaw/ Máteryą też ná misę także weźmiy co chcesz/ Golęmbi/ Kurcząt/ Kapłona/ etc. y także wstaw zásoliwszy/ ná ktorą táką zrob polewkę/ Weźmiy on rosoł ktoryś wstawił/ przecedz/ weźmiy Cytryn/ wyćiśniy tyle ile smak potrzebuie/ á ieżeli cytryn niemász/ octu winnego/ rozbiy żołtkow Iáiecznych/ ile potrzeba/ rospuść tym rosołem/ á ieżeli chcesz nákłádź szczawiu/ y kwiátu/ przywarzay mieszaiąc. Máteryą wzwyż miánowánym sposobem vłoz ná Miśie/ podł[...] żywszy grzanek/ Animelle y Figátelki/ włoż na wierzch/ záley/ á dáy gorąco ná Stoł. Drugi sposob zábielánego Sáporu.
Weźmiy Iáiec/ vwarz żołtki/
Skrót tekstu: CzerComp
Strona: 38
Tytuł:
Compendium ferculorum albo zebranie potraw
Autor:
Stanisław Czerniecki
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
poradniki
Tematyka:
kulinaria
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1682
Data wydania (nie wcześniej niż):
1682
Data wydania (nie później niż):
1682
sposób zabielanego Saporu.
Weźmij Jajec/ uwarz żółtki/ uwierć dobrze/ rozpuść rosołem wzwyż mianowanym/ przydaj Pieprzu/ Goździków, Gałki/ przywarz/ a zalej gorąco. ADDyTAMENT Trzeci sposób zabielanego Saporu.
Weźmij rosołu/ Octu winnego/ Cukru/ masła płokanego/ Rożenków obojga/ Pieprzu/ Goździków/ Cynamonu/ Limonij/ Żółtków Jajecznych rożbij/ zmieszaj to społem/ przywarz/ zalej/ a daj gorące na Stół. III. Potas tretowany ze wszytkich najlepszy.
Mateja na rosół; weźmij Rurę wołową/ łopatkę Baranio i Cielęco/ Kapłona/ grzbietu wieprzowego świeżego/ nie płocz/ ani mocz włóż w garniec/ przydawszy Grzybów suchych pieknych/ Pietruszki wiążkę/
sposob zábielánego Sáporu.
Weźmiy Iáiec/ vwarz żołtki/ vwierć dobrze/ rospuść rosołem wzwysz mianowanym/ przyday Pieprzu/ Gozdźikow, Gałki/ przywarz/ á zaley gorąco. ADDITAMENT Trzeći sposob zábielánego Saporu.
Weźmiy rosołu/ Octu winnego/ Cukru/ másła płokanego/ Rożenkow oboygá/ Pieprzu/ Gozdźikow/ Cynámonu/ Limoniy/ Zołtkow Iáiecznych rożbiy/ zmieszay to społem/ przywarz/ záley/ á day gorące ná Stoł. III. Potás tretowány ze wszytkich naylepszy.
Máteya ná rosoł; weźmiy Rurę wołową/ łopatkę Báránio y Cielęco/ Kapłona/ grzbietu wieprzowego świeżego/ nie płocz/ áni mocz włoż w gárniec/ przydawszy Grzybow suchych pieknych/ Pietruszki wiążkę/
Skrót tekstu: CzerComp
Strona: 39
Tytuł:
Compendium ferculorum albo zebranie potraw
Autor:
Stanisław Czerniecki
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
poradniki
Tematyka:
kulinaria
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1682
Data wydania (nie wcześniej niż):
1682
Data wydania (nie później niż):
1682
świeżej/ Jesiotra suchego cebule całkiem/ którą dawając wyrzucisz/ śledzi moczonych/ tak Dunajeckich/ jako i morskich /grzybów suchych krupek tatarczanych drobnych/ Kminu/ warż to społem/ a kosztuj/ soli według smaku dodawszy/ daj na misę/ będzie dobrze. II. Drugi sposób prostego Barszczu.
Wstaw Barszczu prostego/ Jajecznych żółtków rozbij ż masłem/ żabiel ten Barszcz/ Jajec uwarz twardo/ porozkrawaj na dwoi[...] / usiekaj żółtki/ przydaj Jaje świeże/ pieprzu/ soli ponakładaj usiekawszy te białki/ puszczaj na masło gorące/ a usmażywszy dawaj z barszczem. Rozdział Trzeci Sta Potraw. III. Barszcz z Śledziem.
Barszczu wstaw/ Śledzia moczonego włóż
świeżey/ Ieśiotra suchego cebule całkiem/ ktorą dawaiąc wyrzućisz/ śledźi moczonych/ ták Dunaieckich/ iáko y morskich /grzybow suchych krupek tatárczánych drobnych/ Kminu/ wárż to społem/ á kosztuy/ soli według smaku dodawszy/ day ná misę/ będźie dobrże. II. Drugi sposob prostego Barszczu.
Wstaw Barszczu prostego/ Iáiecznych żołtkow rozbiy ż másłem/ żabiel ten Barszcz/ Iáiec vwarz twárdo/ porozkraway ná dwoi[...] / vsiekáy żołtki/ przyday Iáie świeże/ pieprzu/ soli ponákładay vśiekáwszy te białki/ puszczay ná masło gorące/ á vsmażywszy daway z barszczem. Rozdźiał Trzeći Stá Potraw. III. Barszcz z Sledźiem.
Barszczu wstaw/ Sledźiá moczonego włoż
Skrót tekstu: CzerComp
Strona: 71
Tytuł:
Compendium ferculorum albo zebranie potraw
Autor:
Stanisław Czerniecki
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
poradniki
Tematyka:
kulinaria
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1682
Data wydania (nie wcześniej niż):
1682
Data wydania (nie później niż):
1682
/ a usmażywszy dawaj z barszczem. Rozdział Trzeci Sta Potraw. III. Barszcz z Śledziem.
Barszczu wstaw/ Śledzia moczonego włóż kminu przywarz a daj. Możesz Migdałów oparzonych uwierciec/ a zabielić/ żeby był bielszy. IV. barszcz Cytrynowy.
Weźmij wody przewarzonej z Pietruszką i Masłem albo rosołu/ z Kapłona/ rozbij jajecznych żółtków z Masłem/ Cytrynę wyciśniej/ według smaku rozpuść rosołem/ przywarz/ a daj na Stół. V. Polewka Migdałowa.
Oparzone Migdały pokraj/ i uwierć w Donicy dobrze rozpuść wodą włóż Cukru/ Rożenków drobnych przywarz; Miej Ryż osobno warzony/ kładź na pułmiski/ a zalewaj Polewką. VI. Polewka Migdałowa na
/ á vsmażywszy daway z barszczem. Rozdźiał Trzeći Stá Potraw. III. Barszcz z Sledźiem.
Barszczu wstaw/ Sledźiá moczonego włoż kminu przywarz á day. Możesz Migdałow oparzonych vwierćiec/ á zabielić/ żeby był bielszy. IV. barszcz Cytrynowy.
Weźmiy wody przewárzoney z Pietruszką y Másłem álbo rosołu/ z Kapłoná/ rozbiy iáiecznych żołtkow z Masłem/ Cytrynę wyćiśniey/ według smaku rospuść rosołem/ przywarz/ á day na Stoł. V. Polewká Migdałowa.
Opárzone Migdały pokray/ y vwierć w Donicy dobrze rospuść wodą włoż Cukru/ Rożenkow drobnych przywarz; Miey Ryż osobno warzony/ kładź na pułmiski/ á zaleway Polewką. VI. Polewká Migdałowa ná
Skrót tekstu: CzerComp
Strona: 72
Tytuł:
Compendium ferculorum albo zebranie potraw
Autor:
Stanisław Czerniecki
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
poradniki
Tematyka:
kulinaria
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1682
Data wydania (nie wcześniej niż):
1682
Data wydania (nie później niż):
1682
przesypuj łojem/ przydawszy Soli/ Pieprzu/ Imbieru/ Gałki/ Cynamonu/ Limonij/ Oliwek/ Rożenków obojga/ a gdy ułożysz/ zasklep sformowawszy wierzch jako umiesz/ a wsadz w piec gorący na wierzchu Pasztetu uczyn Lochę nożem/ żeby się Pasztet nie rozpadł. Weźmij potym rosołu dobrego Wina/ Octu winnego/ Jajecznych żółtków rozbij kilka/ zabiel ten Sapor/ aprzywarz mieszając/ i Pasztet zalej na ten czas kiedy dawać będziesz. Sta Potraw Mlecznych. XXVIII. Optipate albo drobne Pasztetki.
Weźmij Poledwicę wołową odbierz od niej żyły/ albo Cielęcą pieczenią z dychu/ usiekaj drobno/ łoju wołowego kruchego wyżyłowawszy usiekaj drobno/ żeby było tylko/
przesypuy łoiem/ przydawszy Soli/ Pieprzu/ Imbieru/ Gałki/ Cynámonu/ Limoniy/ Oliwek/ Rożenkow oboyga/ á gdy vłożysz/ zásklep zformowawszy wierzch iáko vmiesz/ á wsadz w piec gorący ná wierzchu Pásztetu vczyn Lochę nożem/ żeby się Pásztet nie rospadł. Weźmiy potym rosołu dobrego Winá/ Octu winneg^o^/ Iáiecznych żołtkow rozbiy kilká/ zábiel ten Sapor/ áprzywarz mieszáiąc/ y Pásztet zaley ná ten czás kiedy dáwáć będźiesz. Stá Potraw Mlecznych. XXVIII. Optipate álbo drobne Pásztetki.
Weźmiy Poledwicę wołową odbierz od niey żyły/ álbo Cielęcą pieczenią z dychu/ vśiekay drobno/ łoiu wołoweg^o^ kruchego wyżyłowawszy vśiekay drobno/ żeby było tylko/
Skrót tekstu: CzerComp
Strona: 77
Tytuł:
Compendium ferculorum albo zebranie potraw
Autor:
Stanisław Czerniecki
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
poradniki
Tematyka:
kulinaria
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1682
Data wydania (nie wcześniej niż):
1682
Data wydania (nie później niż):
1682
