akomodowało, wyciągnij chustkę. Econtra z wina dobrego narobisz octu, wrzuciwszy weń żąbnego ziela, albo szczawiu tłuczonego. A inquantum byś włożył w Wino kwiatu bzowego, albo roży, uczynisz go przyjemnego odoru. Wino z miętkiego stanie się mocnym, jeśli slazu wysokiego z liściem i z korzeniem co potrzeba, i gwoździków kramnych trochę uwarzysz, pospołem z winem, wlejesz trochę w beczkę, mocnym się i korzennym staje. Item jeśli liście chrzanowe, korzenie slazu tak domowego jako wysokiego (jest bowiem jeden wysoki, drugi leśny, trzeci polny, czwarty ogrodowy, albo domowy) także popiołu z winorośli w nie wpuścisz. Wina kosztują, kiedy wiatry
akkomodowało, wyciągniy chustkę. Econtra z wina dobrego narobisz octu, wrzuciwszy weń żąbnego ziela, albo szczawiu tłuczonego. A inquantum byś włożył w Wino kwiatu bzowego, albo roży, uczynisz go przyiemnego odoru. Wino z miętkiego stanie się mocnym, ieśli slazu wysokiego z liściem y z korzeniem co potrzeba, y gwozdzikow kramnych trochę uwarzysz, pospołem z winem, wleiesz trochę w beczkę, mocnym się y korzennym staie. Item ieśli liście chrzanowe, korzenie slazu tak domowego iako wysokiego (iest bowiem ieden wysoki, drugi leśny, trzeci polny, czwarty ogrodowy, albo domowy) także popiołu z winorośli w nie wpuścisz. Wina kosztuią, kiedy wiatry
Skrót tekstu: ChmielAteny_III
Strona: 492
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 3
Autor:
Benedykt Chmielowski
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1754
Data wydania (nie wcześniej niż):
1754
Data wydania (nie później niż):
1754
/ wprzód naparzywszy/ zwarzeniem z wody miętczanym/ piołunowym/ lebiodczanym/ Rożej czerwonej/ rozmarynowym/ majeronowym/ orzechów/ mirysti/ goździków zamorskich/ drzewem aloe/ ostrzyszu Cypery/ potym miasto olejków może pozad idącej maści zażyć. Weź olejku Narodyni Piołunkowego/ miętczanego/ octu winnego/ każdego po łotach dwu: nasion/ kminu kramnego/ ameos/ kardamomu/ prochu z korzenia Raparowego po dragmie 1. Zagrzać to wszytko aż ocet parą wyjdzie/ z trochą wosku uczyn smarowidło. Nader też wielce żołądek zmacnia kasza niżej zrobiona tak. Weź skorek Cytrynowych/ melissy/ tatarskiego ziela: każdego po łotach dwu/ warzyć to wszytko w winie dobrym/ stłuc
/ wprzod nápárzywszy/ zwárzeniem z wody miętczanym/ piołunowym/ lebiodczánym/ Rożey czerwoney/ rozmárynowym/ máieronowym/ orzechow/ miristi/ gozdźikow zamorskich/ drzewem áloe/ ostrzyszu Cyperi/ potym miásto oleykow może pozad idącey máśći záżyc. Weź oleyku Narodini Piołunkowego/ miętczánego/ octu winnego/ káżdego po łotách dwu: náśion/ kminu kramnego/ ameos/ kardámomu/ prochu z korzenia Ráppárowego po drágmie 1. Zágrzać to wszytko áż ocet párą wyidźie/ z trochą wosku vczyn smárowidło. Náder też wielce żołądek zmacnia kászá niżey zrobiona ták. Weź skorek Cytrynowych/ melissy/ tátárskiego źiela: káżdego po łotách dwu/ wárzyć to wszytko w winie dobrym/ stłuc
Skrót tekstu: CiachPrzyp
Strona: B2
Tytuł:
O przypadkach białychgłów brzemiennych
Autor:
Piotr Ciachowski
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
poradniki, traktaty
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1624
Data wydania (nie wcześniej niż):
1624
Data wydania (nie później niż):
1624
masticis, ile obu trzeba/ do tego też prochu z grząnki chlebowej nieco przymieszać/ ażby była kasza gęsta/ abo też weźmiesz pigw warzonych łotów ośm z octem i wodą roztartych/ szafranu pułdragmy/ maści Narodyni abo olejku rożanego łotów dwa/ abo konfektu pigwowego/ i listków piołunu z winem utartych przydawszy prochu/ goździków kramnych/ mastiki/ mirry. Abo weź Palm łotów sześć/ Rożej czerwonej i kopru włoskiego nasienia po dwu szczyptach/ w winie to wszytko uwarzywszy dobrze potłucz i ciepło na żołądek przyłóż: do tego/ jeśliby co wyciągało/ przydać może Balausty/ Mirtus/ i listków piołunu i pospołu warzyć jako wyższej/ i potłuc/
masticis, ile obu trzebá/ do tego też prochu z grząnki chlebowey nieco przymieszáć/ áżby byłá kászá gęsta/ ábo też weźmiesz pigw wárzonych łotow ośm z octem y wodą roztártych/ száfránu pułdrágmy/ máśći Národini ábo oleyku rożánego łotow dwá/ ábo konfektu pigwowego/ y listkow piołunu z winem vtártych przydawszy prochu/ gozdźikow kramnych/ mástiki/ mirrhy. Abo weź Palm łotow sześć/ Rożey czerwoney y kopru włoskiego náśienia po dwu szczyptách/ w winie to wszytko vwárzywszy dobrze potłucz y ćiepło ná żołądek przyłoż: do tego/ ieśliby co wyćiągáło/ przydáć może Balausty/ Mirthus/ y listkow piołunu y pospołu wárzyć iáko wyższey/ y potłuc/
Skrót tekstu: CiachPrzyp
Strona: B2v
Tytuł:
O przypadkach białychgłów brzemiennych
Autor:
Piotr Ciachowski
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
poradniki, traktaty
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1624
Data wydania (nie wcześniej niż):
1624
Data wydania (nie później niż):
1624
bywają uleczone/ którymi maciczne wzdęcie/ osobliwie pokarmy gorącemi i suchemi/ pożytecznego jest żwać cynamon/ anyż/ skorki cytrynowe/ z tych prochy i z winem pić/ abo z wodką cynamonową/ anyżową/ trunek wina korzennego/ też tu ma swoję chwałę. Worek na pępek trzeba przyłożyć z nasienia przetłuczonego kopru włoskiego/ kminu kramnego/ anyzu/ kopru ogródnego/ prosa/ polawszy go abo winem korzennym abo aquawitą. Z tymiżnasiony wino zwarzywszy/ dasz klister mały/ strochą olejku kopru ogródnego i bobkowego. Stychże olejków i trochy wosku mazanie uczynisz/ wziąć też może żółtków sześć dobrze ubitych/ przydać prochu nasienia kopru wloskiego z anyzu/ kminu kramnego po dragmie
bywáią vleczone/ ktorymi máćiczne wzdęćie/ osobliwie pokármy gorącemi y suchemi/ pożytecznego iest żwáć cynámon/ ányż/ skorki cytrynowe/ z tych prochy y z winem pić/ ábo z wodką cynámonową/ ányżową/ trunek winá korzennego/ też tu ma swoię chwałę. Worek ná pępek trzebá przyłożyć z náśienia przetłuczonego kopru włoskiego/ kminu kramnego/ ányzu/ kopru ogrodnego/ prosá/ polawszy go ábo winem korzennym abo áquáwitą. Z tymiżnáśiony wino zwarzywszy/ dasz klister máły/ ztrochą oleyku kopru ogrodnego y bobkowego. Ztychże oleykow y trochy wosku mázánie vczynisz/ wźiąć też może żołtkow sześć dobrze vbitych/ przydáć prochu náśienia kopru wloskiego z ányzu/ kminu kramnego po drágmie
Skrót tekstu: CiachPrzyp
Strona: Cv
Tytuł:
O przypadkach białychgłów brzemiennych
Autor:
Piotr Ciachowski
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
poradniki, traktaty
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1624
Data wydania (nie wcześniej niż):
1624
Data wydania (nie później niż):
1624
/ kminu kramnego/ anyzu/ kopru ogródnego/ prosa/ polawszy go abo winem korzennym abo aquawitą. Z tymiżnasiony wino zwarzywszy/ dasz klister mały/ strochą olejku kopru ogródnego i bobkowego. Stychże olejków i trochy wosku mazanie uczynisz/ wziąć też może żółtków sześć dobrze ubitych/ przydać prochu nasienia kopru wloskiego z anyzu/ kminu kramnego po dragmie 1. z olejkiem bobkowym na rynce przysmażyć/ i na pępek przywinąć. Zaniechać tu częstego mazania wilgotnego naparzania/ abowiem gdy wiatru się nadymają/ a niż się rozejdą poronienie sprawują/ macice jej statki rozprzestrzeniając/ dla czego gdy gdzie indziej co przyłożysz/ na żołądek też zaraz przywiniesz/ pigwę abo jabłko pieczone/
/ kminu kramnego/ ányzu/ kopru ogrodnego/ prosá/ polawszy go ábo winem korzennym abo áquáwitą. Z tymiżnáśiony wino zwarzywszy/ dasz klister máły/ ztrochą oleyku kopru ogrodnego y bobkowego. Ztychże oleykow y trochy wosku mázánie vczynisz/ wźiąć też może żołtkow sześć dobrze vbitych/ przydáć prochu náśienia kopru wloskiego z ányzu/ kminu kramnego po drágmie 1. z oleykiem bobkowym ná rynce przysmáżyć/ y ná pępek przywinąć. Zaniecháć tu częstego mázánia wilgotnego náparzánia/ ábowiem gdy wiátru się nádymáią/ á niż się rozeydą poronienie spráwuią/ mácice iey státki rozprzestrzeniáiąc/ dla czeg^o^ gdy gdźie indźiey co przyłożysz/ ná żołądek też záraz przywiniesz/ pigwę ábo iábłko pieczone/
Skrót tekstu: CiachPrzyp
Strona: Cv
Tytuł:
O przypadkach białychgłów brzemiennych
Autor:
Piotr Ciachowski
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
poradniki, traktaty
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1624
Data wydania (nie wcześniej niż):
1624
Data wydania (nie później niż):
1624
temi co wiatry podnoszące będą mogły tłumić i rozbijać/ na co zejdą się naprzód pokarmy suche/ i dobrego soku pieczyste/ abo warzone ptastwa/ byle polewek chory nie jadał. Napój ma być skromny/ jednakże spać idąc/ trunek wody gorącej ocukrowanej branej/ abo też miód dobrze odszymowany z cukrem/ i z utartym kramnym kminem zmieszawszy/ i uwarzony/ a spać idąc w uściech dostatkiem trzymany. Jeśliże krwie abo białego płynienia do góry się piącego kaszelby był/ krwie upuszczenie z mediany jest barzo potrzebne/ abo baniek małych kilka siekanych udom przystawione/ potym Rebarbarum żwać potrzeba/ aby tak to co do piersi scieka/ lżej i łatwiej
temi co wiátry podnoszące będą mogły tłumić y rozbiiáć/ ná co zeydą się naprzod pokármy suche/ y dobrego soku pieczyste/ ábo wárzone ptástwa/ byle polewek chory nie iadał. Napoy ma być skromny/ iednákże spáć idąc/ trunek wody gorącey ocukrowáney bráney/ ábo też miod dobrze odszymowány z cukrem/ y z vtártym kramnym kminem zmieszawszy/ y vwárzony/ á spáć idąc w vśćiech dostátkiem trzymány. Ieśliże krwie ábo białego płynienia do gory się piącego kászelby był/ krwie vpuszczenie z mediány iest bárzo potrzebne/ ábo bániek máłych kilká śiekánych vdom przystáwione/ potym Rhebárbárum żwáć potrzebá/ áby ták to co do pierśi zćieka/ lżey y łátwiey
Skrót tekstu: CiachPrzyp
Strona: C3
Tytuł:
O przypadkach białychgłów brzemiennych
Autor:
Piotr Ciachowski
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
poradniki, traktaty
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1624
Data wydania (nie wcześniej niż):
1624
Data wydania (nie później niż):
1624
majeranu/ rozmarynu/ poleju/ rumu/ miętki polnej/ sałwiej/ a w czapce niższej niech chodzi. Weź kwiecia rozmarynu/ lawendy po szczyptach/ nostrzykowego/ macierzy duszki/ sałwiej majeranu po pułgarści/ rożej czerwonej/ bukwice/ rumienkowego po pułtory szczypty/ senesu/ kocanek arab: po drag: dwie/ goździków kramnych/ gałki muszkatowej/ kwiatu po scrup: dwu/ melissy trochę/ mastix, thuris, corali pp. po pół grag: przetłukszy urób i przeszyj czapkę. Spać idąc dasz dla snu syr: makowego/ i fiołków bronatnych po łot: dwu/ abo jaje miękkie z trochą krochmalu tragantem/ ziemią pieczętowaną i maku białego
máieranu/ rozmárinu/ poleiu/ rumu/ miętki polney/ sałwiey/ á w czapce niższey niech chodźi. Weź kwiećia rozmárinu/ láwendy po szczyptach/ nostrzykowego/ máćierzy duszki/ sałwiey máieranu po pułgarśći/ rożey czerwoney/ bukwice/ rumienkowego po pułtory szczypty/ senesu/ kocanek árab: po drag: dwie/ gozdźikow kramnych/ gałki muszkátowey/ kwiátu po scrup: dwu/ melissy trochę/ mastix, thuris, corali pp. po puł grag: przetłukszy vrob y przesziy czapkę. Spáć idąc dasz dla snu syr: mákowego/ y fiołkow bronatnych po łot: dwu/ ábo iáie miękkie z trochą krochmalu trágántem/ źiemią pieczętowáną y máku białego
Skrót tekstu: CiachPrzyp
Strona: C3v
Tytuł:
O przypadkach białychgłów brzemiennych
Autor:
Piotr Ciachowski
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
poradniki, traktaty
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1624
Data wydania (nie wcześniej niż):
1624
Data wydania (nie później niż):
1624
jeśli tak wielka puchlina/ żeby ani w nocy/ ani po połogu goleni nie sklęsły/ wolno taką leczyć. Naprzód kosztownemi potrawkami ją karmić potrosze/ a nabarziej pieczystym. Przytym śrzodków zażyć/ któreby przygotowały to złe i rozbiły/ dla czego brać często lekwarz z miodu dobrze odszymowanego z mąką bobu/ i kminu kramnego w trunku wina: goleni myć w cytrynach słonych warzonych/ abo ługiem ciepłym z winnego chrostu/ abo jesionowym/ w którymby wrzały liście dębowe/ polej/ miętka polna/ słonecznik/ siarka/ sól: abo winem białym/ w którymby wrzał róg Jeleni tarty/ mocząc chusty ciepło przywijać. Abo weź siarki łotów
ieśli ták wielka puchliná/ żeby áni w nocy/ áni po połogu goleni nie sklęsły/ wolno táką leczyć. Naprzod kosztownemi potrawkámi ią karmić potrosze/ á nabárźiey pieczystym. Przytym śrzodkow záżyć/ ktoreby przygotowały to złe y rozbiły/ dla czego bráć często lekwarz z miodu dobrze odszymowánego z mąką bobu/ y kminu kramnego w trunku winá: goleni myć w cytrynách słonych wárzonych/ ábo ługiem ćiepłym z winnego chrostu/ ábo ieśionowym/ w ktorymby wrzáły liśćie dębowe/ poley/ miętká polna/ słonecznik/ śiárká/ sol: abo winem białym/ w ktorymby wrzał rog Ieleni tárty/ mocząc chusty ćiepło przywiiáć. Abo weź śiárki łotow
Skrót tekstu: CiachPrzyp
Strona: E
Tytuł:
O przypadkach białychgłów brzemiennych
Autor:
Piotr Ciachowski
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
poradniki, traktaty
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1624
Data wydania (nie wcześniej niż):
1624
Data wydania (nie później niż):
1624
Weźmi polewki z cielęciny/ abo z kura; lub też z mięsa wołowego/ nie będzieli tego: weźmiże żuru półkwarty/ przymieszajże do tych polewek do którejkolwiek z nich: jeśli będziesz miał z flegmi chorobę/ miodu przaśnego łyżkę jednę abo dwie: a pierwej uwarz w tym żurze abo polewce/ kmin polny i kramny; abo też kopr włoski/ i kopr swojski: możesz też przydać trochę oliwy/ będzieszli onę miał; a gdzie tej nie będzi/e masła trochę/ i żółtek z jaja to dobrze zmieszawszy/ będziesz miał klisterę której zażyjesz przedtym niżeli do wanny wnidziesz. A gdzieby choroba była z melancholii/ tedy takowejże
Weźmi polewki z ćielęćiny/ ábo z kurá; lub też z mięsá wołowego/ nie będźieli te^o^: weźmiże żuru pułkwarty/ przymieszayże do tych polewek do ktoreykolwiek z nich: iesli będźiesz miał z phlegmi chorobę/ miodu przasnego łyszkę iednę ábo dwie: á pierwey vwarz w tym żurze ábo polewce/ kmin polny y krámny; ábo też kopr włoski/ y kopr swoyski: możesz też przydáć trochę oliwy/ będźieszli onę miał; á gdźie tey nie będźi/e másłá trochę/ y żołtek z iáiá to dobrze zmieszawszy/ będźiesz miał klisterę ktorey záżyiesz przedtym niżeli do wánny wnidźiesz. A gdźieby chorobá byłá z meláncholiey/ tedy takoweyże
Skrót tekstu: SykstCiepl
Strona: 154.
Tytuł:
O cieplicach we Skle ksiąg troje
Autor:
Erazm Sykstus
Drukarnia:
Krzysztof Wolbramczyk
Miejsce wydania:
Zamość
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1617
Data wydania (nie wcześniej niż):
1617
Data wydania (nie później niż):
1617
więcej. Od tuzina Pończoch Francuskich Męskich, Białogłowskich, gr: 20. Od Wrocławskich. gr: 12. Od Gdańskich, gr: 8. A od dziecinnych wszelakich, gr: 6. Od Tuzina Ponczoch białych wełnianych, gr: 15. Rękawice różne, noże, miotełki, grzebienice; Paciorki, i inne kramne wszelakie drobiazgi, pod szacunek podlegać mają, od złotego po groszu, a nie więcej. Korzenie.
OD Kamienia małego pieprzu, gr: 15. Od funta szafranu Cymentu, gr: 18. Od Szafranu Cypryiskiego i innych, gr: 9. Od Kamienia Imbieru, gr: 10. Od funta Cynamonu, gr
więcey. Od tuźina Pończoch Francuskich Męskich, Białogłowskich, gr: 20. Od Wrocławskich. gr: 12. Od Gdańskich, gr: 8. A od dźiećinnych wszelakich, gr: 6. Od Tuźina Ponczoch białych wełnianych, gr: 15. Rękáwice rożne, noże, miotełki, grzebienice; Paćiorki, y inne kramne wszelakie drobiazgi, pod szacunek podlegać maią, od złotego po groszu, á nie więcey. Korzenie.
OD Kamienia małego pieprzu, gr: 15. Od funta szafranu Cymentu, gr: 18. Od Szafranu Cypryiskiego y innych, gr: 9. Od Kamienia Imbieru, gr: 10. Od funta Cynamonu, gr
Skrót tekstu: InsWybCła
Strona: 134
Tytuł:
Instruktarz wybierania cła W. X. L. na tymże Sejmie postanowiony
Autor:
Anonim
Drukarnia:
Drukarnia J.K. M. i Rzeczypospolitej Collegium Warszawskie Scholarum Piiarum
Miejsce wydania:
Warszawa
Region:
Mazowsze
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty urzędowo-kancelaryjne
Tematyka:
prawo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1739
Data wydania (nie wcześniej niż):
1739
Data wydania (nie później niż):
1739
