Bóg dał, aby w zniesionę do góry twarzą, i okiem do Nieba podniesionym utrzymywał. Czego inaczej człowiek dokazać niemoże, tylko aeqvilibrium utrzymując w częściach ciała swego. Czego samego dokazuje, gdy przeważającą jedną część nadważa drugą, lubo innym od siebie ciężarem.
Z tejże racyj się dzieje że w Bononii, wieża kwadratowa wymurowana w Roku 1110, na 9. stop całą swoją strukturą nachylona, do tych czas niewzruszona stoi. Ze w Piżach Hetruskim mieście, wieża okrągła z białego marmuru, wystawiona w Roku 1174. wysoka na łokci 78. nachylona na łokci 7. przecięż bez niebezpieczeństwa upadku stoi. W Kolonii wieża tak sztucznie nachylona
Bog dáł, áby w zniesionę do gory twarzą, y okiem do Niebá podniesionym utrzymywał. Czego inaczey człowiek dokazáć niemoże, tylko aeqvilibrium utrzymuiąc w częściach ciáłá swego. Czego samego dokazuie, gdy przeważaiącą iedną część nádważá drugą, lubo innym od siebie ciężarem.
Z teyże rácyi się dzieie że w Bononii, wieża kwadratowa wymurowana w Roku 1110, ná 9. stop cáłą swoią strukturą nachylona, do tych czas niewzruszona stoi. Ze w Piżach Hetruskim mieście, wieża okrągła z białego mármuru, wystáwioná w Roku 1174. wysoká ná łokci 78. náchyloná ná łokci 7. przecięż bez niebespieczeństwa upadku stoi. W Kolonii wieża ták sztucznie nachyloná
Skrót tekstu: BystrzInfGeogr
Strona: A2v
Tytuł:
Informacja geograficzna
Autor:
Wojciech Bystrzonowski
Drukarnia:
Drukarnia lubelska Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Lublin
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
geografia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1743
Data wydania (nie wcześniej niż):
1743
Data wydania (nie później niż):
1743
. multyplikują przez mil 15. Korespondujących jednemu gradusowi, determinowali cyrkumferencyj cyrkułu największego ziemi być mil 5400. Z czego dalej wnieśli iż długość diametru ziemi jest na mil 1720. Gdyż ta jest proporcja Diametru do swego cyrkułu, jaka jest liczby 1720. do liczby 5400. Dalej wnieśli iż zwierzchnia sferyczność całej ziemi jest na mil kwadratowych 9288000. Gdyż taka jest Proporcja cyrkułu największego do zwierzchnej sferyczności. Dalej wnieśli iż zupełność ziemi w zdłuż szerokość i głębokość, zgoła cała, jaka w sobie jest ziemia, iż liczy więcej coś, jak mil czworograniastych 265368000. To jest takich z których każda i w zdłuż i w szerz i w głąb, jest mila
. multyplikuią przez mil 15. Korresponduiących iednemu gradusowi, determinowáli cyrkumferencyi cyrkułu naywiększego ziemi być mil 5400. Z czego dálei wnieśli iż długość dyametru ziemi iest ná mil 1720. Gdyż ta iest proporcya Dyámetru do swego cyrkułu, iáka iest liczby 1720. do liczby 5400. Dalei wniesli iż zwierzchnia sferyczność cáłey ziemi iest ná mil kwadratowych 9288000. Gdyż táka iest Proporcya cyrkułu naywiększego do zwierzchney sferyczności. Dálei wnieśli iż zupełność ziemi w zdłuż szerokość y głębokość, zgołá cáła, iaka w sobie iest ziemia, iż liczy więcey coś, iák mil czworograniastych 265368000. To iest tákich z ktorych każda y w zdłuż y w szerz y w głąb, iest mila
Skrót tekstu: BystrzInfGeogr
Strona: M2
Tytuł:
Informacja geograficzna
Autor:
Wojciech Bystrzonowski
Drukarnia:
Drukarnia lubelska Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Lublin
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
geografia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1743
Data wydania (nie wcześniej niż):
1743
Data wydania (nie później niż):
1743
w zdłuż, którymi się tylko wymierzają linie albo długości. 2do. W zdłuż oraz i w szerz, którymi się wymierzają płaszczyzny. 3tio. W zdłuż, w szerz, oraz i w głąb, którymi się wymierzają zupełne figury. Na przykład łokieć jest jeden prosty: Którym się wymierza tylko długość rzeczy. Drugi jest kwadratowy: którym się wymierza razem długość i szerokość rzeczy. Trzeci jest kubiczny: którym się wymierza razem długość szerokość i miąższość rzeczy. Toż rozumieć o innych miarach Geometrycznych. O miarach pospolitych.
XXV. Pospolite w używaniu ludzkim u kupców tak są różne od siebie miary, że nie tylko co krai, ale i
w zdłuz, ktorymi się tylko wymierzaią linie álbo długości. 2do. W zdłuż oraz y w szerz, ktorymi się wymierzaią płaszczyzny. 3tio. W zdłuż, w szerz, oraz y w głąb, ktorymi się wymierzaią zupełne figury. Ná przykład łokieć iest ieden prosty: Ktorym się wymierza tylko długość rzeczy. Drugi iest kwadratowy: ktorym się wymierza rázem długość y szerokość rzeczy. Trzeci iest kubiczny: ktorym się wymierza razem długość szerokość y miąższość rzeczy. Toż rozumieć o innych miarach Geometrycznych. O miarach pospolitych.
XXV. Pospolite w używaniu ludzkim u kupcow ták są rożne od siebie miary, że nie tylko co krai, ále y
Skrót tekstu: BystrzInfRóżn
Strona: Zv
Tytuł:
Informacja różnych ciekawych kwestii
Autor:
Wojciech Bystrzonowski
Drukarnia:
Drukarnia lubelska Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Lublin
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
ekonomia, fizyka, matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1743
Data wydania (nie wcześniej niż):
1743
Data wydania (nie później niż):
1743
BD, i CE, wiciągnij podle drugich dwóch boków Wieże, także sobie równoodległe, a pierwszym krzyżowe, według Nauki 6. Zabawy 2. Toż punkta C, i B, spolnego przecięcia nici CB, naznaczywszy; srzodek tej nici CB; da Wieży półdiameter MO, któregoś szukał. Niech będzie dana powtóre Wieża Kwadratowa BCED; w której chcesz wiedzieć punktu średniego M, odległość od O. Tedy bok jeden CB, przemierz po prostu, a połowica tej miary da odległość punktu M od O. Tymże sposobem (mierząc Wieżą Kościelna) choć nie wnidziesz do Kościoła; z jego faciaty połowicę, wymierzysz srzodek Kościoła. Nauka XLVIII.
BD, y CE, wićiągniy podle drugich dwoch bokow Wieże, tákże sobie rownoodległe, á pierwszym krzyżowe, według Náuki 6. Zábáwy 2. Toż punktá C, y B, spolnego przećięćia nići CB, náznáczywszy; srzodek tey nići CB; da Wieży połdyámeter MO, ktoregoś szukał. Niech będżie dána powtore Wieża Kwádratowa BCED; w ktorey chcesz wiedżieć punktu srzedniego M, odległość od O. Tedy bok ieden CB, przemierz po prostu, á połowicá tey miáry da odległość punktu M od O. Tymże sposobem (mierząc Wieżą Kośćielna) choć nie wnidżiesz do Kośćiołá; z iego fáciáty połowicę, wymierzysz srzodek Kośćiołá. NAVKA XLVIII.
Skrót tekstu: SolGeom_II
Strona: 45
Tytuł:
Geometra polski cz. 2
Autor:
Stanisław Solski
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1684
Data wydania (nie wcześniej niż):
1684
Data wydania (nie później niż):
1684
Około Rozmierzania Pola Figur.
OD Rozmierzania Obwodu Figur, postępuje Geometra do Rozmierzania Pola, abo Placu Figur wszelakich Gładkich, abo Płaskich. PRZESTROGA. JAko długości Geometrowie mierzą miarami długimi: stopami, laskami, sznurami, etc: Tak Pola Figur, abo place, mierzać powinni kwadratami wiadomej jakiej miary, jako kwaratową stopą, kwadratowym krokiem, kwadratową laską, kwadratowym sznurem: to jest kwadratem, którego ściana, jest stopa, krok, laska abo sznur. Geometra Polski mierzać je będzie łokciem kwadratowym. DEFINICJE. POle, Plac, abo wielkość figury płaskiej, nażywamy rozmierzoną abo wiadomą: kiedy wiemy wiele kwadratów wiadomej miary (Stop, naprzykład,
Około Rozmierzánia Polá Figur.
OD Rozmierzánia Obwodu Figur, postępuie Geometrá do Rozmierzánia Polá, ábo Plácu Figur wszelákich Głádkich, ábo Płáskich. PRZESTROGA. IAko długośći Geometrowie mierzą miárámi długimi: stopámi, laskámi, sznurámi, etc: Ták Polá Figur, ábo pláce, mierzáć powinni kwádratámi wiádomey iákiey miáry, iáko kwáratową stopą, kwádratowym krokiem, kwádratową laską, kwádratowym sznurem: to iest kwádratem, ktorego śćianá, iest stopá, krok, laska ábo sznur. Geometrá Polski mierzáć ie będźie łokćiem kwadratowym. DEFINICYE. POle, Plác, ábo wielkość figury płáskiey, náżywamy rozmierzoną ábo wiádomą: kiedy wiemy wiele kwádratow wiádomey miáry (Stop, náprzykład,
Skrót tekstu: SolGeom_II
Strona: 75
Tytuł:
Geometra polski cz. 2
Autor:
Stanisław Solski
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1684
Data wydania (nie wcześniej niż):
1684
Data wydania (nie później niż):
1684
Figur.
OD Rozmierzania Obwodu Figur, postępuje Geometra do Rozmierzania Pola, abo Placu Figur wszelakich Gładkich, abo Płaskich. PRZESTROGA. JAko długości Geometrowie mierzą miarami długimi: stopami, laskami, sznurami, etc: Tak Pola Figur, abo place, mierzać powinni kwadratami wiadomej jakiej miary, jako kwaratową stopą, kwadratowym krokiem, kwadratową laską, kwadratowym sznurem: to jest kwadratem, którego ściana, jest stopa, krok, laska abo sznur. Geometra Polski mierzać je będzie łokciem kwadratowym. DEFINICJE. POle, Plac, abo wielkość figury płaskiej, nażywamy rozmierzoną abo wiadomą: kiedy wiemy wiele kwadratów wiadomej miary (Stop, naprzykład, łokci, abo
Figur.
OD Rozmierzánia Obwodu Figur, postępuie Geometrá do Rozmierzánia Polá, ábo Plácu Figur wszelákich Głádkich, ábo Płáskich. PRZESTROGA. IAko długośći Geometrowie mierzą miárámi długimi: stopámi, laskámi, sznurámi, etc: Ták Polá Figur, ábo pláce, mierzáć powinni kwádratámi wiádomey iákiey miáry, iáko kwáratową stopą, kwádratowym krokiem, kwádratową laską, kwádratowym sznurem: to iest kwádratem, ktorego śćianá, iest stopá, krok, laska ábo sznur. Geometrá Polski mierzáć ie będźie łokćiem kwadratowym. DEFINICYE. POle, Plác, ábo wielkość figury płáskiey, náżywamy rozmierzoną ábo wiádomą: kiedy wiemy wiele kwádratow wiádomey miáry (Stop, náprzykład, łokći, ábo
Skrót tekstu: SolGeom_II
Strona: 75
Tytuł:
Geometra polski cz. 2
Autor:
Stanisław Solski
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1684
Data wydania (nie wcześniej niż):
1684
Data wydania (nie później niż):
1684
Rozmierzania Obwodu Figur, postępuje Geometra do Rozmierzania Pola, abo Placu Figur wszelakich Gładkich, abo Płaskich. PRZESTROGA. JAko długości Geometrowie mierzą miarami długimi: stopami, laskami, sznurami, etc: Tak Pola Figur, abo place, mierzać powinni kwadratami wiadomej jakiej miary, jako kwaratową stopą, kwadratowym krokiem, kwadratową laską, kwadratowym sznurem: to jest kwadratem, którego ściana, jest stopa, krok, laska abo sznur. Geometra Polski mierzać je będzie łokciem kwadratowym. DEFINICJE. POle, Plac, abo wielkość figury płaskiej, nażywamy rozmierzoną abo wiadomą: kiedy wiemy wiele kwadratów wiadomej miary (Stop, naprzykład, łokci, abo lasek) w
Rozmierzánia Obwodu Figur, postępuie Geometrá do Rozmierzánia Polá, ábo Plácu Figur wszelákich Głádkich, ábo Płáskich. PRZESTROGA. IAko długośći Geometrowie mierzą miárámi długimi: stopámi, laskámi, sznurámi, etc: Ták Polá Figur, ábo pláce, mierzáć powinni kwádratámi wiádomey iákiey miáry, iáko kwáratową stopą, kwádratowym krokiem, kwádratową laską, kwádratowym sznurem: to iest kwádratem, ktorego śćianá, iest stopá, krok, laska ábo sznur. Geometrá Polski mierzáć ie będźie łokćiem kwadratowym. DEFINICYE. POle, Plác, ábo wielkość figury płáskiey, náżywamy rozmierzoną ábo wiádomą: kiedy wiemy wiele kwádratow wiádomey miáry (Stop, náprzykład, łokći, ábo lasek) w
Skrót tekstu: SolGeom_II
Strona: 75
Tytuł:
Geometra polski cz. 2
Autor:
Stanisław Solski
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1684
Data wydania (nie wcześniej niż):
1684
Data wydania (nie później niż):
1684
miarami długimi: stopami, laskami, sznurami, etc: Tak Pola Figur, abo place, mierzać powinni kwadratami wiadomej jakiej miary, jako kwaratową stopą, kwadratowym krokiem, kwadratową laską, kwadratowym sznurem: to jest kwadratem, którego ściana, jest stopa, krok, laska abo sznur. Geometra Polski mierzać je będzie łokciem kwadratowym. DEFINICJE. POle, Plac, abo wielkość figury płaskiej, nażywamy rozmierzoną abo wiadomą: kiedy wiemy wiele kwadratów wiadomej miary (Stop, naprzykład, łokci, abo lasek) w sobie zamyka. Gdy Geometra mówi: wynidzie abo stanie pole figury z multyplikacyj dwóch ścian, (długości naprzykład, i szerokości)
miárámi długimi: stopámi, laskámi, sznurámi, etc: Ták Polá Figur, ábo pláce, mierzáć powinni kwádratámi wiádomey iákiey miáry, iáko kwáratową stopą, kwádratowym krokiem, kwádratową laską, kwádratowym sznurem: to iest kwádratem, ktorego śćianá, iest stopá, krok, laska ábo sznur. Geometrá Polski mierzáć ie będźie łokćiem kwadratowym. DEFINICYE. POle, Plác, ábo wielkość figury płáskiey, náżywamy rozmierzoną ábo wiádomą: kiedy wiemy wiele kwádratow wiádomey miáry (Stop, náprzykład, łokći, ábo lasek) w sobie zámyka. Gdy Geometrá mowi: wynidźie ábo stanie pole figury z multyplikácyi dwoch śćian, (długośći náprzykład, y szerokośći)
Skrót tekstu: SolGeom_II
Strona: 75
Tytuł:
Geometra polski cz. 2
Autor:
Stanisław Solski
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1684
Data wydania (nie wcześniej niż):
1684
Data wydania (nie później niż):
1684
, nażywamy rozmierzoną abo wiadomą: kiedy wiemy wiele kwadratów wiadomej miary (Stop, naprzykład, łokci, abo lasek) w sobie zamyka. Gdy Geometra mówi: wynidzie abo stanie pole figury z multyplikacyj dwóch ścian, (długości naprzykład, i szerokości) sens jego jest, że plac tyle ma łokci naprzykład kwadratowych, jako wielka jest liczba, która wychodzi z liczby łokci długości przemultyplikowanej przez liczbę łokci szerokości. Nauka J. Pole kwadratu Krzyżokątnego znaleźć. JEżeli kwadrat krzyżowkątny jest doskonały; to jest mający równe wszytkie cztery ściany; długość jednej ściany zmultyplikuj w się, a produkt, będzie plac kwadratu doskonałego.
Naprzykład: Ściana kwadratu
, náżywamy rozmierzoną ábo wiádomą: kiedy wiemy wiele kwádratow wiádomey miáry (Stop, náprzykład, łokći, ábo lasek) w sobie zámyka. Gdy Geometrá mowi: wynidźie ábo stanie pole figury z multyplikácyi dwoch śćian, (długośći náprzykład, y szerokośći) sens iego iest, że plác tyle ma łokći náprzykład kwádratowych, iako wielka iest liczbá, ktora wychodźi z liczby łokći długośći przemultyplikowáney przez liczbę łokći szerokośći. NAVKA J. Pole kwádratu Krzyżokątnego ználeść. IEżeli kwádrat krzyżowkątny iest doskonáły; to iest máiący rowne wszytkie cztery śćiány; długość iedney śćiány zmultyplikuy w śię, á produkt, będżie plác kwádratu doskonáłego.
Náprzykład: Sćiáná kwádratu
Skrót tekstu: SolGeom_II
Strona: 75
Tytuł:
Geometra polski cz. 2
Autor:
Stanisław Solski
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1684
Data wydania (nie wcześniej niż):
1684
Data wydania (nie później niż):
1684
łokci szerokości. Nauka J. Pole kwadratu Krzyżokątnego znaleźć. JEżeli kwadrat krzyżowkątny jest doskonały; to jest mający równe wszytkie cztery ściany; długość jednej ściany zmultyplikuj w się, a produkt, będzie plac kwadratu doskonałego.
Naprzykład: Ściana kwadratu doskonałęgo CHUZ jest łokci 4. multyplikuj 4 przez 4. wychodży łokci 16. kwadratowych, wiele ich zawiera w sobie pole kwadratu doskonałego CHUZ. Jeżeli kwadrat krzyżokątny jest podłużny, to jest dwie ściany mający dłuższe od inszych dwóch. Jako kwadrat LMNT, którego ściany LM, TN sa po trzy łokcie, ściany zaś MN, LT, po cztery łokcie, Rozmierzywszy dwie ściany przyległe LM, i LT;
łokći szerokośći. NAVKA J. Pole kwádratu Krzyżokątnego ználeść. IEżeli kwádrat krzyżowkątny iest doskonáły; to iest máiący rowne wszytkie cztery śćiány; długość iedney śćiány zmultyplikuy w śię, á produkt, będżie plác kwádratu doskonáłego.
Náprzykład: Sćiáná kwádratu doskonáłęgo CHVZ iest łokći 4. multyplikuy 4 przez 4. wychodżi łokći 16. kwádratowych, wiele ich záwiera w sobie pole kwádratu doskonáłego CHVZ. Jeżeli kwádrat krzyżokątny iest podłużny, to iest dwie śćiány máiący dłuszsze od inszych dwoch. Iáko kwádrat LMNT, ktorego śćiány LM, TN sa po trzy łokćie, śćiány záś MN, LT, po cztery łokćie, Rozmierzywszy dwie śćiány przyległe LM, y LT;
Skrót tekstu: SolGeom_II
Strona: 75
Tytuł:
Geometra polski cz. 2
Autor:
Stanisław Solski
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1684
Data wydania (nie wcześniej niż):
1684
Data wydania (nie później niż):
1684
