przyrodzone/ drugie nad przyrodzenie abo duchowne i kościelne. Trzecie są moralne abo zwyczajne i pospolite. Co się tknie przyrodzonych abo naturalnych lekarstw/ te częstokroć małego skutku bywają/ bo czart będąc dobrym fizykiem/ applicando actiua passinis, może snadnie moc i siłe lekarstw stępić/ aby nie były skuteczne/ gdy niemi humory pomieszane abo napsowane złością szatańską/ corrigować/ abo wywodzić i rectifikować chcą. Jednak niezawadzi ich na początku sprobować/ i owszem od tego naprzód środku począć/ zażywając naprzód zdrowej rady mądrego i bacznego lekarza. A kiedy tego pomoc i rada ustaje/ choć pilno jego ustawy i ordynatie zachowujesz. I sam powie/ że to nie jego
przyrodzone/ drugie nad przyrodzenie abo duchowne y kośćielne. Trzećie są moralne abo zwyczayne y pospolite. Co się tknie przyrodzonych ábo naturálnych lekarstw/ te częstokroć máłego skutku bywaią/ bo czárt będąc dobrym fizykiem/ applicando actiua passinis, może snádnie moc y siłe lekarstw stępić/ áby nie były skuteczne/ gdy niemi humory pomieszáne abo nápsowáne złośćią szátáńską/ corrigowáć/ ábo wywodzić y rectifikowáć chcą. Iednák niezáwádzi ich ná początku zprobowáć/ y owszem od tego naprzod środku począć/ záżywáiąc naprzod zdrowey rady mądrego y bácznego lekárza. A kiedy tego pomoc y radá vstaie/ choć pilno iego vstáwy y ordinátie zachowuiesz. I sam powie/ że to nie iego
Skrót tekstu: WisCzar
Strona: 104
Tytuł:
Czarownica powołana
Autor:
Daniel Wisner
Drukarnia:
Wojciech Laktański
Miejsce wydania:
Poznań
Region:
Wielkopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty perswazyjne
Tematyka:
magia, obyczajowość
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1680
Data wydania (nie wcześniej niż):
1680
Data wydania (nie później niż):
1680
którymby ziele moknęło/ smętne i frasowliwe uwesela. Persiom zawrzedziałym.
Płuca okrostawiałe/ zawrzedziałe/ i zranione leczy warząc go w miodowej sicie abo w winie słodkim/ a kto tego nie ma/ tedy w wodzie. Zaledwie może się temu zielu podobne drugie znaleźć/ któreby Płuca i Piersi we wnątrz zranione/ i napsowane ratować doskonale/ i leczyć mogło/ jako to. Jeno w wychędożeniu i w wywiedzieniu slamowatości lipkich/ flegmistych z nich to nic nie jest/ Radniej Biedrzeniec pospolity to czyni. Przeto zle czynią niektórzy praktykanci/ kiedy do wywiedzienia z płuc flegmy/ tego ziela a nie Biedrzeńcu używają. Także do zranienia tychże/ radniej
ktorymby źiele moknęło/ smętne y frásowliwe vwesela. Perśiom záwrzedźiáłym.
Płucá okrostáwiáłe/ záwrzedźiáłe/ y zráńione leczy wárząc go w miodowey sićie ábo w winie słodkim/ á kto tego nie ma/ tedy w wodźie. Záledwie może sie temu źielu podobne drugie ználeść/ ktoreby Płucá y Pierśi we wnątrz zránione/ y nápsowáne rátowáć doskonále/ y leczyć mogło/ iáko to. Ieno w wychędożeniu y w wywiedźieniu slámowátośći lipkich/ flegmistjch z nich to nic nie iest/ Rádniey Biedrzeniec pospolity to czyni. Przeto zle czynią niektorzy praktykánći/ kiedy do wywiedźienia z płuc flágmy/ tego źiela á nie Biedrzeńcu vżywáią. Tákże do zránienia tychże/ rádniey
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 82
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
wziąwszy drobno posiekanego dobrą garść/ a łyżkę chędogiej mąki owsianej/ to w polewce mięśnej warzyć/ a każdego poranku tego używać. Takowa polewka abo potrawa nietylko suchotnego posila/ ale i zawrzedziałość Płuc goi. Toż miasto jarzyny warząc/ abo jakimkolwiek sposobem przyprawiona a używana czyni. (Tabe.) Płucom zranionem i napsowanym.
Także w lekarstwie jakimkolwiek obyczajem używana/ Płuca zranione i zawrzedziałe goi/ i od suchot broni dziwnym sposobem (tenże)
Zranienia wszelakie we wnętrznóściach goi/ a zwłaszcza w kiszkach i w przechodach ich/ wyższej pomienionym obyczajem używając. Piersiom i płucom sztychem przebitym
Rannym jest barzo użytecznym lekarstwem/ a ile tym którzyby
wźiąwszy drobno pośiekánego dobrą gárść/ á łyszkę chędogiey mąki owśiáney/ to w polewce mięśney wárzyć/ á káżdego poránku tego vżywáć. Tákowa polewká ábo potráwá nietylko suchotnego pośilá/ ále y záwrzedźiáłość Płuc goi. Toż miásto iárzyny wárząc/ ábo iákimkolwiek sposobem przypráwiona á vżywána czyni. (Tabe.) Płucom zránionem y nápsowánym.
Także w lekárstwie iákimkolwiek obyczáiem vżywána/ Płucá zránione y záwrzedźiáłe goi/ y od suchot broni dźiwnym sposobem (tenże)
Zránieniá wszelákie we wnętrznóśćiách goi/ á zwłasczá w kiszkách y w przechodách ich/ wysszey pomienionym obyczáiem vżywáiąc. Pierśiom y płucom sztychem przebitym
Ránnym iest bárzo vżytecznym lekárstwem/ a ile tym ktorzyby
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 82
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
blachmalowa.
Wierzch srebrny od sczotki, z kółkiem.
Lichtarzyk srebrny, mały.
Krupka srebrna z putrowaniem.
Klawikordów 2.
Pozytyw hebanowy, w zielony aksamit oprawny.
Szkatuła indejska, macicą perłową sadzona.
Szkatuła gnańska, w żelazo oprawna.
Szkatuła jaszpisowa.
Szkatuła żółta, w żelazo oprawna.
Szkatuła hebonowa, czarna, napsowana.
Szkatuła druga, czarna, także prosta.
Szkatuła trzecia, także prosta, szara, w żelazo oprawna.
Skrzynka cyprysowa.
Kałamarzyk czarny.
Kałamarz w mosiądz oprawny.
Kałamarzyk niewielki, także w mosiądz oprawny. Srebro 29 dnia oddane mam
Lornecik nabity w kapę złocisty.
Czarka z krisą.
2 kubeczki srebrne, wewnątrz
blachmalowa.
Wierzch srebrny od sczotki, z kółkiem.
Lichtarzyk srebrny, mały.
Krupka srebrna z putrowaniem.
Klawikordów 2.
Pozytyw hebanowy, w zielony aksamit oprawny.
Szkatuła indejska, macicą perłową sadzona.
Szkatuła gnańska, w żelazo oprawna.
Szkatuła jaszpisowa.
Szkatuła żółta, w żelazo oprawna.
Szkatuła hebonowa, czarna, napsowana.
Szkatuła druga, czarna, także prosta.
Szkatuła trzecia, także prosta, szara, w żelazo oprawna.
Skrzynka cyprysowa.
Kałamarzyk czarny.
Kałamarz w mosiądz oprawny.
Kałamarzyk niewielki, także w mosiądz oprawny. Srebro 29 dnia oddane mam
Lornecik nabity w capę złocisty.
Czarka z krisą.
2 kubeczki srebrne, wewnątrz
Skrót tekstu: InwMorszGęb
Strona: 211
Tytuł:
Inwentarz ruchomości Konstancji Morsztynowej
Autor:
Anonim
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
nieznany
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty urzędowo-kancelaryjne
Gatunek:
inwentarze
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1677
Data wydania (nie wcześniej niż):
1677
Data wydania (nie później niż):
1677
Tekst uwspółcześniony:
tak
Tytuł antologii:
Materiały źródłowe do dziejów kultury i sztuki XVI-XVIII w.
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Mieczysław Gębarowicz
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Wrocław
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Zakład Narodowy im. Ossolińskich
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
1973
nie nakryta, w dyle; słupy i balki na niej położone sede vacante. Wychodząc z tejże bramy ku zamkowi, po lewej stronie stoi folwark stary, w którym kowal mieszka, o 2 izbach i sieniach, w wiązanie lepiony, dużo nadrujnowany, przed nim wystawka na 3 słupach spróchniałych, dachem słomianym nakryty dużo napsowanym. Kominy 3: 2 z wierzchu murowane, trzeci z fundamentu wymurowany, spodem lepione. Drzwi 7 wszytkich na zawiasach żelaznych z skoblami, wrzeciądzami i klamkami; drzwi także do piwnicy, która jest sklepiona, murowana, na zawiasach. Okna w obudwóch izbach są po 2 ołowne, wszytkie potłuczone były, ale kosztem teraźniejszego
nie nakryta, w dyle; słupy i balki na niej położone sede vacante. Wychodząc z tejże bramy ku zamkowi, po lewej stronie stoi folwark stary, w którym kowal mieszka, o 2 izbach i sieniach, w wiązanie lepiony, dużo nadrujnowany, przed nim wystawka na 3 słupach spróchniałych, dachem słomianym nakryty dużo napsowanym. Kominy 3: 2 z wierzchu murowane, trzeci z fundamentu wymurowany, spodem lepione. Drzwi 7 wszytkich na zawiasach żelaznych z skoblami, wrzeciądzami i klamkami; drzwi także do piwnicy, która jest sklepiona, murowana, na zawiasach. Okna w obudwóch izbach są po 2 ołowne, wszytkie potłuczone były, ale kosztem teraźniejszego
Skrót tekstu: InwChełm
Strona: 3
Tytuł:
Inwentarze dóbr biskupstwa chełmińskiego
Autor:
Anonim
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
Pomorze i Prusy
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty urzędowo-kancelaryjne
Gatunek:
inwentarze
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
między 1723 a 1747
Data wydania (nie wcześniej niż):
1723
Data wydania (nie później niż):
1747
Tekst uwspółcześniony:
tak
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Ryszard Mienicki
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Toruń
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Państwowe Wydawnictwo Naukowe
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
1956
, która była w sieni, znajduje się zepsowana. Na drugiej stronie sieni izdebka pusta bez pieca i okien, kominek zrujnowany, drzwi dobre na zawiasach żelaznych z klamkami i z skoblami żelaznymi. Za tymi izdebkami stajnia z przegrodami była, ale teraz te przegrody zrujnowano; żłoby są w niej niezłe, podłoga zgniła, bardzo napsowana, drzwi składane na zawiasach, dobre, z kuną. Za stajnią 2 izdebki puste i do poprawy nie bardzo się zdające, osobliwie jedna bardzo zła. Spichlerz także do muru przystawiony, wiązarkiem lepiony, pobielany, dachówką nakryty, ta przełożona i wapnem podrzucona do większej połowy spichlerza sede vacante; drzwi do niego dwoje
, która była w sieni, znajduje się zepsowana. Na drugiej stronie sieni izbedka pusta bez pieca i okien, kominek zrujnowany, drzwi dobre na zawiasach żelaznych z klamkami i z skoblami żelaznymi. Za tymi izbedkami stajnia z przegrodami była, ale teraz te przegrody zrujnowano; żłoby są w niej niezłe, podłoga zgniła, bardzo napsowana, drzwi składane na zawiasach, dobre, z kuną. Za stajnią 2 izbedki puste i do poprawy nie bardzo się zdające, osobliwie jedna bardzo zła. Spichlerz także do muru przystawiony, wiązarkiem lepiony, pobielany, dachówką nakryty, ta przełożona i wapnem podrzucona do większej połowy spichlerza sede vacante; drzwi do niego dwoje
Skrót tekstu: InwChełm
Strona: 4
Tytuł:
Inwentarze dóbr biskupstwa chełmińskiego
Autor:
Anonim
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
Pomorze i Prusy
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty urzędowo-kancelaryjne
Gatunek:
inwentarze
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
między 1723 a 1747
Data wydania (nie wcześniej niż):
1723
Data wydania (nie później niż):
1747
Tekst uwspółcześniony:
tak
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Ryszard Mienicki
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Toruń
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Państwowe Wydawnictwo Naukowe
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
1956
pułap zgniły i do upadnienia prędki, przez co na lewej ręce idąc do zamku mur bardzo upada. Na bok bramy po lewej ręce izdebki 2 o jednej sieni i o jednym kominie murowanym; ten kominek o 2 izdebkach był kordygardą, w tych ani okien, ani pieców, ani posowy nie masz, dachówka na nich napsowana, potrzebuje reparacji. B. W zamek wchodząc jest brama z herbem kamiennym śp. IWYMci X Opalińskiego, wrót w niej nie masz prócz od nich 3 haki wielkie; w tej bramie sztuka muru wypadła, dach i belki zgniły, ale na wjazd dzisiejszego IWYMci X biskupa mur w bramie w jednej ścianie nowo i znacznie
pułap zgniły i do upadnienia prędki, przez co na lewej ręce idąc do zamku mur bardzo upada. Na bok bramy po lewej ręce izbedki 2 o jednej sieni i o jednym kominie murowanym; ten kominek o 2 izbedkach był kordygardą, w tych ani okien, ani pieców, ani posowy nie masz, dachówka na nich napsowana, potrzebuje reparacji. B. W zamek wchodząc jest brama z herbem kamiennym śp. JWJMci X Opalińskiego, wrót w niej nie masz prócz od nich 3 haki wielkie; w tej bramie sztuka muru wypadła, dach i belki zgniły, ale na wjazd dzisiejszego JWJMci X biskupa mur w bramie w jednej ścianie nowo i znacznie
Skrót tekstu: InwChełm
Strona: 5
Tytuł:
Inwentarze dóbr biskupstwa chełmińskiego
Autor:
Anonim
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
Pomorze i Prusy
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty urzędowo-kancelaryjne
Gatunek:
inwentarze
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
między 1723 a 1747
Data wydania (nie wcześniej niż):
1723
Data wydania (nie później niż):
1747
Tekst uwspółcześniony:
tak
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Ryszard Mienicki
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Toruń
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Państwowe Wydawnictwo Naukowe
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
1956
. Dach poprawiony. Chałupa, w której mieszka Wojciech Korycki, zagrodnik poddany, sień z wystawą w wiązarek lepiona, drzwi troje na zawiasach z wrzeciądzami i skoblami żelaznymi, izba w szachulec i komora, okna 2 w drewno dobre, kumin i kuminek dobry, piec nowy, szczyty gliną wylepione wypadły, dach napsowany, stodółka w chrust budowana, wcale zła. Chałupa lemańska, w której mieszka na dani Szczygielski, z wystawą, sień w wiązarek lepiona, izba w szachulec, okno 1 w drewno, drugie zalepione, drzwi do sieni na zawiasach z skoblami, z wrzeciądzem żelaznymi, komin lepiony, kominek murowany, kuchnia w sieni
. Dach poprawiony. Chałupa, w której mieszka Wojciech Korycki, zagrodnik poddany, sień z wystawą w wiązarek lepiona, drzwi troje na zawiasach z wrzeciądzami i skoblami żelaznymi, izba w szachulec i komora, okna 2 w drewno dobre, kumin i kuminek dobry, piec nowy, szczyty gliną wylepione wypadły, dach napsowany, stodółka w chróst budowana, wcale zła. Chałupa lemańska, w której mieszka na dani Szczygielski, z wystawą, sień w wiązarek lepiona, izba w szachulec, okno 1 w drewno, drugie zalepione, drzwi do sieni na zawiasach z skoblami, z wrzeciądzem żelaznymi, komin lepiony, kominek murowany, kuchnia w sieni
Skrót tekstu: InwChełm
Strona: 85
Tytuł:
Inwentarze dóbr biskupstwa chełmińskiego
Autor:
Anonim
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
Pomorze i Prusy
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty urzędowo-kancelaryjne
Gatunek:
inwentarze
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
między 1723 a 1747
Data wydania (nie wcześniej niż):
1723
Data wydania (nie później niż):
1747
Tekst uwspółcześniony:
tak
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Ryszard Mienicki
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Toruń
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Państwowe Wydawnictwo Naukowe
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
1956
gwoździami żelaznymi przybijane; wrzeciądzów ani skoblów żadnych do zamknięcia nie masz; z jednej strony wrót jest dwoje przęseł parkanu w dyle i słupy kopane. Z drugiej strony forta bez drzwi, za fortą troje przęseł z dylów i tarcic. Drzwi do dworu z tarcic dobre na zawiasach żelaznych z klamką żelazną, zamek ślosarską robotą, napsowany, bez klucza. Drzwi do izby z tarcic stolarską robotą na zawiasach żelaznych z zamkiem i hantabą ślosarskim, napsowanym, bez klucza. Okna w izbie wielkiej 3, w 4 kwatery w ołów, niektóre kwatery na zawiaskach z haczykami, niektóre same tylko; w nich kilkanaście szybów potłuczonych. Od drzwi ściana murowana, kominek
gwoździami żelaznymi przybijane; wrzeciądzów ani skoblów żadnych do zamknięcia nie masz; z jednej strony wrót jest dwoje przęseł parkanu w dyle i słupy kopane. Z drugiej strony forta bez drzwi, za fortą troje przęseł z dylów i tarcic. Drzwi do dworu z tarcic dobre na zawiasach żelaznych z klamką żelazną, zamek ślosarską robotą, napsowany, bez klucza. Drzwi do izby z tarcic stolarską robotą na zawiasach żelaznych z zamkiem i hantabą ślosarskim, napsowanym, bez klucza. Okna w izbie wielkiej 3, w 4 kwatery w ołów, niektóre kwatery na zawiaskach z haczykami, niektóre same tylko; w nich kilkanaście szybów potłuczonych. Od drzwi ściana murowana, kominek
Skrót tekstu: InwChełm
Strona: 100
Tytuł:
Inwentarze dóbr biskupstwa chełmińskiego
Autor:
Anonim
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
Pomorze i Prusy
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty urzędowo-kancelaryjne
Gatunek:
inwentarze
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
między 1723 a 1747
Data wydania (nie wcześniej niż):
1723
Data wydania (nie później niż):
1747
Tekst uwspółcześniony:
tak
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Ryszard Mienicki
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Toruń
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Państwowe Wydawnictwo Naukowe
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
1956
w dyle i słupy kopane. Z drugiej strony forta bez drzwi, za fortą troje przęseł z dylów i tarcic. Drzwi do dworu z tarcic dobre na zawiasach żelaznych z klamką żelazną, zamek ślosarską robotą, napsowany, bez klucza. Drzwi do izby z tarcic stolarską robotą na zawiasach żelaznych z zamkiem i hantabą ślosarskim, napsowanym, bez klucza. Okna w izbie wielkiej 3, w 4 kwatery w ołów, niektóre kwatery na zawiaskach z haczykami, niektóre same tylko; w nich kilkanaście szybów potłuczonych. Od drzwi ściana murowana, kominek należyty wymurowany, piec biało polewany, u góry napsowany. Z izby alkierz, do alkierza drzwi dobre na zawiasach
w dyle i słupy kopane. Z drugiej strony forta bez drzwi, za fortą troje przęseł z dylów i tarcic. Drzwi do dworu z tarcic dobre na zawiasach żelaznych z klamką żelazną, zamek ślosarską robotą, napsowany, bez klucza. Drzwi do izby z tarcic stolarską robotą na zawiasach żelaznych z zamkiem i hantabą ślosarskim, napsowanym, bez klucza. Okna w izbie wielkiej 3, w 4 kwatery w ołów, niektóre kwatery na zawiaskach z haczykami, niektóre same tylko; w nich kilkanaście szybów potłuczonych. Od drzwi ściana murowana, kominek należyty wymurowany, piec biało polewany, u góry napsowany. Z izby alkierz, do alkierza drzwi dobre na zawiasach
Skrót tekstu: InwChełm
Strona: 100
Tytuł:
Inwentarze dóbr biskupstwa chełmińskiego
Autor:
Anonim
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
Pomorze i Prusy
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty urzędowo-kancelaryjne
Gatunek:
inwentarze
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
między 1723 a 1747
Data wydania (nie wcześniej niż):
1723
Data wydania (nie później niż):
1747
Tekst uwspółcześniony:
tak
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Ryszard Mienicki
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Toruń
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Państwowe Wydawnictwo Naukowe
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
1956
