zaziębłą rozgrzewa/ w wodzie warząc/ a próg łona naparzając: albo się w nim kąpiąc. Toż też. Niepłodnym.
Niepłodnym Panióm/ dla pomienionych Macicznych niedostatków/ jest użyteczne nagrzewanie i naparzanie.
Także proch z korzenia jego w Bawełnę zawiniony/ i dobrze nabity/ a w Piżmowym Olejku/ albo w samej Oliwie obmaczany: na kształt czopka/ albo węzełka zwinąć/ i w otwór łona wprawić. (Plat:) Mocz wywodzi i Kamień.
Mocz nad przyrodzenie zatrzymany/ także Kamień z Pęcherza wywodzi/ skruszywszy go/ korzenie i z nacią posiekawszy utłuc/ i w trosze wina przysmażyć/ a tym próg łona/ co nacieplej może scierpieć
záźiębłą rozgrzewa/ w wodźie wárząc/ á próg łoná náparzáiąc: álbo sie w nim kąpiąc. Toż też. Niepłodnym.
Niepłodnym Pánióm/ dla pomienionych Máćicznych niedostátkow/ iest vżyteczne nágrzewánie y náparzánie.
Tákże proch z korzenia iego w Báwełnę záwiniony/ y dobrze nábity/ á w Piżmowym Oleyku/ álbo w sámey Oliwie obmaczány: ná kształt czopká/ álbo węzełká zwinąć/ y w otwór łoná wpráwić. (Plat:) Mocz wywodźi y Kámień.
Mocz nád przyrodzenie zátrzymány/ tákże Kámień z Pęchyrzá wywodźi/ skruszywszy go/ korzenie y z naćią pośiekawszy vtłuc/ y w trosze winá przysmáżyć/ á tym próg łoná/ co naciepley może zćierpieć
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 53
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
liścia i korzenia Pozimkowego po garści/ a w winie na poły z wodą do połowice warzyć/ i tą juchą wycierając płokać często. Toż też Zielnik D. Simona Syreniusa/ Kile i zawrzedziałości francowatej.
Kiłę i szkodliwe zawrzedziałości na członkach wstydliwych obojej płci wychędaża i goi/ także częstokroć wymywając/ a flejtuszek w tym obmaczany ciepło na sadzel przykładając/ i prochem jego zasypując. Macicy zawrzedziałej.
Zawrzedziałość Macice leczy Sok z świeżego liścia/ często nim Macicę szprycując ciepło/ po dwunaście łotów na raz Soku biorąc/ czyniąc to przez kilkanaście dni/ gdzieby się więc w zimie przytrafiło/ żeby świeżozielonego ziela nie było/ wziąć suchego/ a warzyć
liśćia y korzenia Poźimkowego po garśći/ á w winie ná poły z wodą do połowice wárzyć/ y tą iuchą wyćieráiąc płokáć często. Toż też Zielnik D. Simona Syreniusá/ Kile y záwrzedźiáłośći fráncowátey.
Kiłę y szkodliwe záwrzedźiáłośći ná członkách wstydliwych oboiej płći wychędaża y goi/ tákże częstokroć wymywaiąc/ á fleytuszek w tym obmáczány ćiepło ná sádzel przykłádáiąc/ y prochem iego zásypuiąc. Máćicy záwrzedźiáłey.
Záwrzedźiáłość Máćice leczy Sok z świeżego liśćia/ często nim Máćicę szprycuiąc ćiepło/ po dwunaśćie łotow ná raz Soku biorąc/ czyniąc to przez kilkánaśćie dni/ gdźieby się więc w źimie przytráfiło/ żeby świeżoźielonego źiela nie było/ wźiąć suchego/ á wárzyć
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 293
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
używając. Pęcherzu zamulonemu.
Pęchurz zamulony wyrumuje i wychędaża. Piersiom ciężkim.
W piersiach ciężkość oddala tenże sok/ z Rożanym olejkiem i z młodym masłem mażąc je. upławom.
Upławy białogłowskie hamuje czopek abo węzelek/ bądź z wełny/ bądź z bawełny abo z tegoż ziela utłuczonego uczyniony/ a w tym soku obmaczany/ i w otwór łona białogłowskiego puszczany. Uszom zawrzedziałym i ropistym.
Uszom zawrzedziałym służy/ puszczając go ciepło w nie po kilka kropli na raz/ abowiem ropę w nich wysusza. Także Fistule.
Fistuły napuszczając je nim/ zawiera i goi swym wysuszaniem. Toku krwie wszelakiemu.
Wszelakiemu toku krwie zbytniemu/ skądkolwiek/ sok
vżywáiąc. Pęchyrzu zámulonemu.
Pęchurz zámulony wyrumuie y wychędaża. Pierśiom ćięszkim.
W pierśiách ćięszkość oddala tenże sok/ z Rożánym oleykiem y z młodym másłem máżąc ie. vpławom.
Vpławy białogłowskie hámuie czopek ábo węzelek/ bądź z wełny/ bądź z báwełny ábo z tegoż źiela vtłuczonego vczyniony/ á w tym soku obmaczány/ y w otwor łona białogłowskiego pusczány. Vszom záwrzedźiałym y ropistym.
Vszom záwrzedźiáłym służy/ pusczáiąc go ćiepło w nie po kilká kropli ná raz/ ábowiem ropę w nich wysusza. Tákże Fistule.
Fistuły nápusczáiąc ie nim/ záwiera y goi swym wysuszániem. Toku krwie wszelákiemu.
Wszelákiemu toku krwie zbytniemu/ skądkolwiek/ sok
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 323
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
