z cynobrem i wapnem gniotąc tak długo/ aż będzie jak ciasto tęgie. Lecie jednak gdy gorąco niezbyt nagniataj/ boć prędko uschnie. Nagniotszy ile dosyć/ uczyń z tego (jeżeli Paciorki mieć chcesz) jak kiełbasy te pokraj drobno albo grubiej/ jako forma paciorków mniejsza albo większa będzie. Formę nasmaruj oliwą. Weźmij pokrajaną pasztę i na gałeczki w formie wygniataj. Igłą zaraz albo drocikiem w tejże formie jeszcze będące gałeczki przepchnij. Wyjmij/ niech w cieniu przeschnie przez dni kilka aż cale stwardnieje. Toż dopiero gałeczki bierz na żelasko i na to karniczkę prostą. Obrób żelazkiem/ otocz/ zębem poleruj/ nakoniec trochą oliwy napuść
z cynobrem i wápnem gniotąc ták długo/ aż będzie iák ćiásto tęgie. Lećie iednák gdy gorąco niezbyt nágniátay/ boć prędko uschnie. Nágniotszy ile dosyć/ uczyń z tego (ieżeli Páćiorki mieć chcesz) iák kiełbásy te pokráy drobno álbo grubiey/ iako formá páćiorkow mnieyszá álbo większá będźie. Formę násmáruy oliwą. Weźmiy pokráiáną pásztę i ná gáłeczki w formie wygniátáy. Igłą záráz álbo droćikiem w teyże formie ieszcze będące gáłeczki przepchniy. Wyymiy/ niech w ćieniu przeschnie przez dni kilká áż cále stwárdnieie. Toż dopiero gáłeczki bierz ná żelásko i ná to kárniczkę prostą. Obrob żelazkiem/ otocz/ zębem poleruy/ nákoniec trochą oliwy nápuść
Skrót tekstu: SekrWyj
Strona: 180
Tytuł:
Sekret wyjawiony
Autor:
Anonim
Drukarnia:
Drukarnia Colegii Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Poznań
Region:
Wielkopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1689
Data wydania (nie wcześniej niż):
1689
Data wydania (nie później niż):
1689
jako z miąs pieczystych/ z migdałów przypiekanych/ rożynków/ i z chleba z sucharów/ a po jedzeniu niech jada pigwy z cukrem i korzeniem przyprawne. Napój niech będzie piwo kosztowne/ wystałe/ stalowane/ abo dekokt Chiny, stalowany/ i z syropem przez dni kilka. Weź chiny w talerzykach łot 1. salsy pokrajanej łot: dwa/ eodki borakowej/ z chmielu po dwie kwarcie/ warzyć aż połowa wywre ku końcowi przydawszy w węzełku prochu koralów czerwonych/ roży czerwonej/ grana rinctorum po drag: 1. Gdy uwre/ przecedzeniu cukru przydać/ i syrop uwarzyć. A jeśliby co serwatczanego w ciele obfitowało/ dobrze uczynisz/ że
iáko z miąs pieczystych/ z migdáłow przypiekánych/ rożynkow/ y z chlebá z suchárow/ á po iedzeniu niech iada pigwy z cukrem y korzeniem przypráwne. Napoy niech będźie piwo kosztowne/ wystáłe/ stalowáne/ ábo dekokt Chiny, stalowány/ y z syropem przez dni kilká. Weź chiny w tálerzykách łot 1. salsy pokráianey łot: dwá/ eodki borakowey/ z chmielu po dwie kwarćie/ wárzyć áż połowá wywre ku końcowi przydawszy w węzełku prochu koralow czerwonych/ roży czerwoney/ grana rinctorum po drag: 1. Gdy vwre/ przecedzeniu cukru przydać/ y syrop vwárzyć. A ieśliby co serwatczánego w ćiele obfitowáło/ dobrze vczynisz/ że
Skrót tekstu: CiachPrzyp
Strona: E4v
Tytuł:
O przypadkach białychgłów brzemiennych
Autor:
Piotr Ciachowski
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
poradniki, traktaty
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1624
Data wydania (nie wcześniej niż):
1624
Data wydania (nie później niż):
1624
przelej wodą przed zaprawianiem/ wlej gąszczu łyżką/ octu dobrego/ Wina/ Oliwy/ Limonij/ Oliwek/ Rozenków drobnych/ Pieprzu/ Imbieru/ Cynamonu/ Cukru/ miej chleb smażony w kostkę w Maśle/ abo Oliwie/ który naprzywarzeniu wsyp w Rybę a przywarzywszy daj na misę/ Wągrowie chleb smazą z Słoniną w kostkę pokrajaną/ co i ty możesz tak uczynić/ jeżeli chcesz. Sta Potraw Rybnych IX. Po Węgiersku żułto tak zaprawisz.
Odwarzone ryby w rosole jakiekolwiek/ oczesane/ tak zapraw; wlej Gąszczu niewiele/ Octu/ Limonią/ Rożenków drobnych/ Oliwy/ Pieprzu/ Imbieru/ Cynamonu/ Szafranu/ przywarz a daj na Stół.
przeley wodą przed zápráwiániem/ wley gąszczu łyszką/ octu dobrego/ Winá/ Oliwy/ Limoniy/ Oliwek/ Rozenkow drobnych/ Pieprzu/ Imbieru/ Cynámonu/ Cukru/ miey chleb smáżony w kostkę w Máśle/ ábo Oliwie/ ktory náprzywárzeniu wsyp w Rybę a przywarzywszy day ná misę/ Wągrowie chleb smázą z Słoniną w kostkę pokráiáną/ co y ty możesz ták vczynić/ ieżeli chcesz. Stá Potraw Rybnych IX. Po Węgiersku żułto ták zápráwisz.
Odwárzone ryby w rosole iákiekolwiek/ oczesáne/ ták zápráw; wley Gąszczu niewiele/ Octu/ Limonią/ Rożenkow drobnych/ Oliwy/ Pieprzu/ Imbieru/ Cynámonu/ Száfránu/ przywarz á day ná Stoł.
Skrót tekstu: CzerComp
Strona: 48
Tytuł:
Compendium ferculorum albo zebranie potraw
Autor:
Stanisław Czerniecki
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
poradniki
Tematyka:
kulinaria
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1682
Data wydania (nie wcześniej niż):
1682
Data wydania (nie później niż):
1682
a gdy się ociągnie/ wlej wina. Octu winnego/ Limonią/ Cukru/ Cynamonu/ Pieprzu/ przywarż/ a daj całkiem na misę. Rozdział Drugi XLV. Karp z Juszycą,
Wypuść z kilku Karpi żywych na Ocet winny Juszycę/ albo krew/ oczesanego Karpia we dzwona porąb; Cebule/ i Pietruszki drobno pokrajanej w maśle lubo Oliwie usmaż/ a przebij przez sito/ włóż Karpia w rynkę ociąganego trochę w oliwie albo maśle/ wlej to Cebulę/ Juszycę/ Wina/ Cukru/ Pieprzu/ Goździków/ Cynamonu/ przywarz/ a daj/ soli nie przepominając. XLVI. Bigosek Karpiowy.
Zdejmij skorę z Karpia surowego/ mięso odbierz
á gdy się oćiągnie/ wley winá. Octu winnego/ Limonią/ Cukru/ Cynamonu/ Pieprzu/ przywarż/ a day całkiem na misę. Rozdźiał Drugi XLV. Kárp z Iuszycą,
Wypuść z kilku Kárpi żywych ná Ocet winny Iuszycę/ álbo krew/ oczesanego Kárpia we dzwona porąb; Cebule/ y Pietruszki drobno pokraianey w máśle lubo Oliwie vsmaż/ a przebiy przez śito/ włoż Karpiá w rynkę oćiągánego trochę w oliwie albo maśle/ wley to Cebulę/ Iuszycę/ Wina/ Cukru/ Pieprzu/ Gozdźikow/ Cynámonu/ przywarz/ a day/ soli nie przepomináiąc. XLVI. Bigosek Kárpiowy.
Zdeymiy skorę z Kárpia surowego/ mięso odbierz
Skrót tekstu: CzerComp
Strona: 56
Tytuł:
Compendium ferculorum albo zebranie potraw
Autor:
Stanisław Czerniecki
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
poradniki
Tematyka:
kulinaria
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1682
Data wydania (nie wcześniej niż):
1682
Data wydania (nie później niż):
1682
Rybę pokraj we dzwona/ potrząsaj mąką/ a smaż w czym chcesz/ usmazywszy włóż w kociołek albo rynkę/ wlej wina/ octu/ chleba trochę tartego/ Limonią/ oliwy/ słodkości/ Rożenków których chcesz/ Pieprżu/ Imbieru i jeżeli chcesz Szafranu; przywarz a daj na stół. LII. Najnogi czarno świeże.
Pokrajane Najnogi odwarz w wodzie zasoliwszy/ wlej Soku Wiśniowego; pieprzu/ Goździków/ Cynamonu; słodkości/ przywarz/ a daj na stół. LIII. Węgorz z Miodownikiem,
Z Węgorza świeżego zdejmij skorę/ którego pokrajawszy we dzwona upiecz/ włóż w rynkę/ wsyp tartego Miodowniku Octu Wina/ Pieprzu/ Imbieru Cynamonu/ Szafranu/
Rybę pokráy we dzwoná/ potrząsay mąką/ á smaż w czym chcesz/ vsmázywszy włoż w koćiołek álbo rynkę/ wley winá/ octu/ chleba trochę tartego/ Limonią/ oliwy/ słodkośći/ Rożenkow ktorych chcesz/ Pieprżu/ Imbieru y ieżeli chcesz Szafránu; przywarz á day ná stoł. LII. Náynogi czarno swieże.
Pokráiáne Náynogi odwarz w wodźie zásoliwszy/ wley Soku Wiśniowego; pieprzu/ Gozdźikow/ Cynámonu; słodkośći/ przywarz/ á day ná stoł. LIII. Węgorz z Miodownikiem,
Z Węgorzá świeżego zdeymiy skorę/ ktorego pokráiawszy we dzwona vpiecz/ włoż w rynkę/ wsyp tártego Miodowniku Octu Winá/ Pieprzu/ Imbieru Cynámonu/ Száfránu/
Skrót tekstu: CzerComp
Strona: 57
Tytuł:
Compendium ferculorum albo zebranie potraw
Autor:
Stanisław Czerniecki
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
poradniki
Tematyka:
kulinaria
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1682
Data wydania (nie wcześniej niż):
1682
Data wydania (nie później niż):
1682
daj na Stół. LXII. Z Bulwami Ryby także zrobisz. LXIII. Z Kauleropą także zrobisz.
Którą osobno odwarzywszy/ pokrajesz jako będziesz rozumiał/ lubo w talarki lubo w kostkę. LXIV, Z popiemi Jajkami także zrobisz. LXV. Z Sparagami także zrobisz.
I z Kardami zrobisz/ które ochędozone w przód odwarzysz pokrajane w członki. LXVI. Szczupak z kwaśną kapustą.
Kapustę kwaśną dobrą usiekasz drobno/ Szczupaka zrysowanego z łuszczką pokraj we dzwona/ odwarz w rosole/ i Kapustę osobno odwarz/ odlej rosół ten w którym szczupak wrzał/ włóż kapustę/ wlej wina/ Octu/ Rozenków drobnych/ Oliwy/ albo Masła/ pieprzu/
day ná Stoł. LXII. Z Bulwámi Ryby tákże zrobisz. LXIII. Z Kauleropą tákże zrobisz.
Ktorą osobno odwarzywszy/ pokráiesz iako będźiesz rozumiał/ lubo w talarki lubo w kostkę. LXIV, Z popiemi Iaykámi tákże zrobisz. LXV. Z Spárágámi tákże zrobisz.
I z Kárdámi zrobisz/ ktore ochędozone w przod odwárzysz pokraiane w członki. LXVI. Szczupák z kwáśną kápustą.
Kápustę kwáśną dobrą vśiekasz drobno/ Szczupaká zrysowánego z łuszczką pokray we dzwona/ odwarz w rosole/ y Kápustę osobno odwarz/ odley rosoł ten w ktorym szczupak wrzał/ włoż kapustę/ wley winá/ Octu/ Rozenkow drobnych/ Oliwy/ albo Masła/ pieprzu/
Skrót tekstu: CzerComp
Strona: 59
Tytuł:
Compendium ferculorum albo zebranie potraw
Autor:
Stanisław Czerniecki
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
poradniki
Tematyka:
kulinaria
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1682
Data wydania (nie wcześniej niż):
1682
Data wydania (nie później niż):
1682
tej chorobie Sal. Hypericonis, jest sekret na Pleurę. Item. Na Pleurę, na Perypneumonią, i Kaszel: Dekokcja osobliwa WEś korzenia Slazowego łotów 6. polnej Driakwie garści dwie, Cardui bened: garść jednę, jęczmienia garść jednę Jujubów łotów 6. Rodzynków wielkich bez kostek garści dwie Jabłek kwaskowatych (w talarki pokrajanych) trzy kadzidła tłuczonego łotów 2. Miodu prasnego kwaterkę, wody ile potrzeba, warz, przecedź, dawaj choremu miasto piwa. Peripneumonia, temiż właśnie leczy się sposobami co i Pleura, dla czego wraz jej opisanie tu się przyłączyło. O Mdłości. O MDŁOŚCIACH.
Które nazywa się Animi deliquium, Lipothymia, Defectio
tey chorobie Sal. Hypericonis, iest sekret ná Pleurę. Item. Ná Pleurę, ná Peripneumonią, y Kászel: Dekokcya osobliwa WEś korzenia Slazowego łotow 6. polney Dryakwie garści dwie, Cardui bened: garść iednę, ięczmieniá garść iednę Iuiubow łotow 6. Rodzenkow wielkich bez kostek garśći dwie Iábłek kwaskowátych (w tálarki pokráiánych) trzy kádźidłá tłuczonego łotow 2. Miodu prásnego kwáterkę, wody ile potrzebá, warz, przecedź, daway choremu miásto piwá. Peripneumonia, temisz właśnie leczy się sposobámi co y Pleurá, dla czego wraz iey opisanie tu się przyłączyło. O Mdłośći. O MDŁOSCIACH.
Ktore názywá się Animi deliquium, Lipothymia, Defectio
Skrót tekstu: CompMed
Strona: 167
Tytuł:
Compendium medicum
Autor:
Anonim
Drukarnia:
Drukarnia Jasnej Góry Częstochowskiej
Miejsce wydania:
Częstochowa
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1719
Data wydania (nie wcześniej niż):
1719
Data wydania (nie później niż):
1719
żeby tej cięgi nie zapomniał wiecznie. Tu srodzy lwi po grzbiecie/ owdzie Tygryssowie/ W sine kołacą piersi/ po twarzy/ po głowie. Ani tak obłowem swym/ orzeł nasycony/ Szarpając/ kawalcami rozmiata na strony. Jak tu za ostrym drotem sztuki wylatują: Już się przez skorę białe kości ukazują. Już w pokrajanym ciele krwie zostaje mało/ Już się jej i pod nogi Pogańskie nalało. Hamujcie się źli ludzie: niezbedny starosta! Aza to/ Rzymianinie/ Rzymskim trybem chłosta? Czterdzieści plag w obyczaj tylko zadawano/ A tu ich pięć tysięcy czterysta zadano. Rozstąp się na tym miejscu ziemi zapalczywa/ Niech i sędzia/ i rada
żeby tey ćięgi nie zápomniał wiecznie. Tu srodzy lwi po grzbiećie/ owdźie Tygryssowie/ W śine kołácą pierśi/ po twarzy/ po głowie. Ani ták obłowem swym/ orzeł násycony/ Szárpáiąc/ káwalcámi rozmiáta ná strony. Iák tu zá ostrym drotem sztuki wylátuią: Iuż się przez skorę białe kośći vkazuią. Iuż w pokráiánym ćiele krwie zostáie máło/ Iuż się iey y pod nogi Pogáńskie nálało. Hámuyćie się źli ludźie: niezbedny stárostá! Aza to/ Rzymiáninie/ Rzymskim trybem chłostá? Czterdźieśći plag w obyczay tylko zádawano/ A tu ich pięć tysięcy czterystá zádano. Rozstąp się ná tym mieyscu źiemi zápálczywa/ Niech y sędźia/ y rádá
Skrót tekstu: RożAPam
Strona: 53.
Tytuł:
Pamiątka krwawej ofiary Pana Zbawiciela Naszego Jezusa Chrystusa
Autor:
Abraham Rożniatowski
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
wiersz
Rodzaj:
epika
Gatunek:
poematy epickie
Tematyka:
religia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1610
Data wydania (nie wcześniej niż):
1610
Data wydania (nie później niż):
1610
moje/ gwałt zadawszy sobie. Ach płakać/ prze Bóg żywy/ płakać tysiąc razy: I/ by przez to nie popaść duszo wiecznej skazy. Tużby gwałtowne ręce podnieść na swe zdrowie/ I pod nogami jego polec smętnej głowie. Ale co to za lament zachodzi me uszy? Ty to żałosna Matko/ z pokrajanej duszy/ Krwawych dobywasz mieczów: Ach nieludzkie prawo/ O nadewszytkie insze okrutniejsza sprawo. Jednegoż[...] Męki Pańskiej.
Umarł Chrystus. O zbytku zapomni swejwoli: Wiąż chciwość/ nie popuszczaj namiętnościom kwoli. Umarł Chrystus. Już dalej serdeczna ochota Niemoże się rozpostrzeć: Już i mnie żywota/ Niezycz śmierci. Daj tylo Chryste
moie/ gwałt zádawszy sobie. Ach płákáć/ prze Bog żywy/ płákáć tyśiąc rázy: I/ by przez to nie popáść duszo wieczney skázy. Tużby gwałtowne ręce podnieść ná swe zdrowie/ I pod nogámi iego poledz smętney głowie. Ale co to zá láment záchodźi me vszy? Ty to żáłosna Mátko/ z pokráiáney duszy/ Krwáwych dobywasz mieczow: Ach nieludzkie práwo/ O nádewszytkie insze okrutnieysza spráwo. Iednegoż[...] Męki Páńskiey.
Vmarł Chrystus. O zbytku zápomni sweywoli: Wiąż chćiwość/ nie popuszczay námiętnośćiom kwoli. Vmarł Chrystus. Iuż dáley serdeczna ochotá Niemoże się rozpostrzeć: Iuż y mnie żywotá/ Niezycz smierći. Day tylo Chryste
Skrót tekstu: RożAPam
Strona: 94.
Tytuł:
Pamiątka krwawej ofiary Pana Zbawiciela Naszego Jezusa Chrystusa
Autor:
Abraham Rożniatowski
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
wiersz
Rodzaj:
epika
Gatunek:
poematy epickie
Tematyka:
religia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1610
Data wydania (nie wcześniej niż):
1610
Data wydania (nie później niż):
1610
je ciągnąc, co się zdało być cudem; (: co i Aleksandrowi Wielkiemu Tyryiczykowie uczynili, quondam.) Co postrzegłszy Rzymianie żelazne do okrętów dawali łańcuchy. Gdy nici i przedziwna nie stało Bizantinom, białogłowy własne na liny dawały warkocze: w niedostatku drzewa, statuj rzucali na nieprzyjaciół: w głodzie ostatnim skory rozmoczone i pokrajane jedli, naostatek ludzkie ciało. Tandem poddało się Cesarzowi Miasto, którego Obywale i żołnierz pod miecz, bogactwa in rapinam, Miasto in ruinam poszły: demoliowane nie oszacowane mury, tak dobrze spojane, że z jednego głazu zdały się być formowane według Herodiana; Portów było dwa żelaznemi zawartych łancychami; Łaźnie, Theatra ozdobiły
ie ciągnąc, co się zdało bydź cudem; (: co y Alexandrowi Wielkiemu Tyryiczykowie uczynili, quondam.) Co postrzegłszy Rzymianie żelazne do okrętow dawáli łáncuchy. Gdy nici y przedźiwná nie stało Bizantinom, białogłowy włásne ná liny dawáły wárkocze: w niedostátku drzewá, statuy rzucali ná nieprzyiacioł: w głodźie ostatnim skory rozmoczone y pokráiane iedli, náostatek ludzkie ciało. Tandem poddało się Cesarzowi Miasto, ktorego Obywále y żołnierz pod miecz, bogactwá in rapinam, Miasto in ruinam poszły: demoliowáne nie oszácowáne mury, ták dobrze spoiáne, że z iednego głázu zdały się bydź formowáne według Herodiána; Portow było dwa żelaznemi záwartych łancychami; Łaźnie, Theatra ozdobiły
Skrót tekstu: ChmielAteny_II
Strona: 456
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 2
Autor:
Benedykt Chmielowski
Drukarnia:
J.K.M. Collegium Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1746
Data wydania (nie wcześniej niż):
1746
Data wydania (nie później niż):
1746
