przezorność, radę po gotowiu w wszelkim przypadku. Rozporządzonych kurierów, aby czego okiem sam nie dojrzy, miał wszelkich procederów potyczki doskonałą relacją. Aby jeżeli która część słabieje, wcześnie ją posiłkował. Tam i tak przezorne dawał ordynanse, któreby wszystkie części wojska sekundować mogły, a nieprzyjacielskie szyki wątliły. 9no. Gdyby widział słabiejące wojska swego siły, że potencyj przeciwnej wytrzymać dalej niepodobna. Ma w dobrym porządku się reiterować czyli do swego obozowiska, czyli do jakiego fortelu, za którymby, bez znacznej zguby ludzi swoich; mógł wojsko salwować. 10mo. Gdyby zaś nieprzyjaciel z placu ustępował, i tył podawał, niepowinien się bez porządku
przezorność, rádę po gotowiu w wszelkim przypadku. Rozporządzonych kuryerow, áby czego okiem sam nie doirzy, miał wszelkich procederow potyczki doskonáłą relacyą. Aby ieżeli ktora część słábieie, wczesnie ią posiłkował. Tam y ták przezorne dawał ordynanse, ktoreby wszystkie części woyska sekundowáć mogły, á nieprzyiacielskie szyki wątliły. 9no. Gdyby widział słábieiące woyska swego siły, że potencyi przeciwney wytrzymáć dáley niepodobna. Ma w dobrym porządku się reiterowáć czyli do swego obozowiska, czyli do iákiego fortelu, zá ktorymby, bez znaczney zguby ludzi swoich; mogł woysko salwowáć. 10mo. Gdyby zaś nieprzyiaciel z plácu ustępował, y tył podawał, niepowinien się bez porządku
Skrót tekstu: BystrzInfTak
Strona: Mv
Tytuł:
Informacja taktyczna
Autor:
Wojciech Bystrzonowski
Drukarnia:
Drukarnia lubelska Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Lublin
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
wojskowość
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1743
Data wydania (nie wcześniej niż):
1743
Data wydania (nie później niż):
1743
zatwardzeniu, o Żółtaczce, o Z cirrhusie, o Puchlinie. O Górącości Wątroby O oziąbieniu, Wilgotności, Górącości, i Suchości onej.
GÓrącość Wątroby (którą Calidam Hepatis intemperiem zowią) bywa w wielu ludziach z natury, która ze jest wrodzona, radzić jej niepodobna, tu się tylko podadzą sposoby o utemperowaniu gorącości nadprzyrodzonej słabiącej Akcje jej. Górącość Wątroby nadprzyrodzona zróżnych przyczyn bywa, tak z powierzchnych, jako i wnętrznych. Powierzchne przyczyny są, czasy gorące, jako bywa lecie; także zbytnia agitacja, to jest, skoki, boegania, tańce. Item. gniew częsty, melancholia, frasunki, troski, te bowiem rodzą wiele Cholery. Item
zatwárdzeniu, o Zołtaczce, o S cirrhusie, o Puchlinie. O Gorącośći Wątroby O oźiąbieniu, Wilgotnośći, Gorącośći, y Suchośći oney.
GOrącość Wątroby (ktorą Calidam Hepatis intemperiem zowią) bywa w wielu ludziách z nátury, ktora ze iest wrodzona, radzić iey niepodobná, tu się tylko podádzą sposoby o utemperowániu gorącośći nádprzyrodzoney słábiącey Akcye iey. Gorącość Wątroby nádprzyrodzona zrożnych przyczyn bywa, ták z powierzchnych, iáko y wnętrznych. Powierzchne przyczyny są, czásy gorące, iáko bywa lećie; tákże zbytnia ágitácya, to iest, skoki, boegánia, tańce. Item. gniew częsty, meláncholia, frásunki, troski, te bowiem rodzą wiele Cholery. Item
Skrót tekstu: CompMed
Strona: 269
Tytuł:
Compendium medicum
Autor:
Anonim
Drukarnia:
Drukarnia Jasnej Góry Częstochowskiej
Miejsce wydania:
Częstochowa
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1719
Data wydania (nie wcześniej niż):
1719
Data wydania (nie później niż):
1719
przestraszeni rebelizanci, od Wiednia uciekszy, dali okazją wytchnąć Cesarzowi, oczym w Historyj, więc niedługo cierpiał i Osman, jednak co za skutek jego wyprawy masz wyżej; Uspokojenie Ojczyzny i sytość sławy dały przyczynę Władysławowi cudze widzieć kraje, naczym dwa strawiwszy roki, co kosztowało na 150000. w Domu Ojca, coraz słabiejącego zastał, który mu przed śmiercią koronę na głowę włożył Szwedzką. Po śmierci na Elekcyj żadnego krom siebie niemiał kopetitora co dziwowi trzeba przypisać, boć Korona Polska zawsze w takim kazusie a multis procatur, i togodna uwagi, że przy tej Elekcyj wszystkie nocy dżdżyste, a dni wesołe bywały życzyli mu korony, Ocięc
przestraszeni rebelizanci, od Wiednia ućiekszy, dali okazyą wytchnąć Cesarzowi, oczym w Historyi, więc niedługo ćierpiał y Osman, iednak co za skutek iego wyprawy masz wyżey; Vspokoięnie Oyczyzny y sytość sławy dały przyczynę Władysławowi cudze widzieć kraie, naczym dwa strawiwszy roki, co kosztowało na 150000. w Domu Oyca, coraz słabieiącego zástał, ktory mu przed śmierćią koronę na głowę włożył Szwedzką. Po śmierci na Elekcyi żadnego krom siebie niemiał kopetitora co dziwowi trzeba przypisać, boć Korona Polska zawsze w takim kazusie a multis procatur, y togodna uwagi, że przy tey Elekcyi wszystkie nocy dzdzyste, á dni wesołe bywały życzyli mu korony, Oćięc
Skrót tekstu: KołTron
Strona: 161
Tytuł:
Tron ojczysty
Autor:
Augustyn Kołudzki
Drukarnia:
Drukarnia Akademicka
Miejsce wydania:
Poznań
Region:
Wielkopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
traktaty
Tematyka:
historia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1707
Data wydania (nie wcześniej niż):
1707
Data wydania (nie później niż):
1707
czarne, bolączki, Dyminice etc Których tu opisować miejsce nie pozwala, gdyż tylko dla prostych i ubogich ludzi proste i domowe lekarstwa zebrać się umyśliły: kładą się jednak dla łatwiejszego rozeznania znaki pospolitsze niebezpiecznych gorączek maligny zwanych różnych chorób.
Naprzód jeżeli w gorączce często przypadają mdłości, wielkie sił osłabieni[...] , Poty zimne, biegunka codalej słabiąca chorego, zwana colliquativa, także jeżeli zaraz na początku gorączki, trafi się szaleństwo, które się spaniem nie uspokoi. Także zapominanie się, szypłanie około siebie, chwytanie czegoś po powietrzu, motus convultivi to jest wzdrygania i wstrząszania osobliwie rąk, szczkawka, członków drzenie, wzrok straszny i zmieniony, oczu albo około nich zaczerwienienie
czárne, bolączki, Dyminice etc Ktorych tu opisowáć mieysce nie pozwala, gdyż tylko dla prostych y ubogich ludzi proste y domowe lekárstwá zebráć się umysliły: kłádą się iednák dla łátwieyszego rozeznánia znáki pospolitsze niebespiecznych gorączek máligny zwánych roznych chorob.
Naprzod ieżeli w gorączce często przypádáią mdłosći, wielkie sił osłábieni[...] , Poty zimne, biegunká codáley słábiąca chorego, zwáná colliquativa, tákże ieżeli záraz ná początku gorączki, tráfi się száleństwo, ktore się spániem nie uspokoi. Tákże zápominánie się, szypłánie około siebie, chwytánie czegoś po powietrzu, motus convultivi to iest wzdrygánia y wstrząszánia osobliwie rąk, szczkawká, członkow drzenie, wzrok strászny y zmieniony, oczu álbo około nich záczerwienienie
Skrót tekstu: PromMed
Strona: 9
Tytuł:
Promptuarium medicum
Autor:
Anonim
Drukarnia:
Franciszek Cezary
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1716
Data wydania (nie wcześniej niż):
1716
Data wydania (nie później niż):
1716
ciało niszczeje i gorączka z zapaleniem twarzy, rozpaliwania dłoni, osobliwie w godzinie po jedżeniu wydaje się, w tym gradusie jest łatwa do poznania ale do uleczenia bardzo trudna. W trzecim stopniu następuje z ciała znaczniejsze opadanie, twarz blada i trupowi podobna, gorączka znaczniejsza, Uryna gęsta zapalona olejowi podobna, oczy zapadłe, poty słabiące, biegunka wolna, i ku końcowi na ekscrementach pokazuje się niby tłustość, co znaczy colliquationem humorum, w tym stopniu jest łatwa do poznania, do leczenia niepodobna.
Leczenie w pierwszym i drugim stopniu należy najwięcej na alimentach, ostrość krwi temperujących, jako są bulliony, Galarety, polewki cielęce, Kapłonie, Kuropatwie, Kasza
ćiało niszczeie y gorączká z zápaleniem twarzy, rozpaliwánia dłoni, osobliwie w godzinie po iedżeniu wydáie się, w tym graduśie iest łátwa do poznánia ále do uleczenia bárdzo trudna. W trzećim stopniu następuie z ćiałá znácznieysze opádánie, twarz bláda y trupowi podobna, gorączká znácznieysza, Uryná gęsta zápaloná oleiowi podobna, oczy zápádłe, poty słábiące, biegunká wolna, y ku końcowi ná excrementách pokazuie się niby tłustość, co znáczy colliquationem humorum, w tym stopniu iest łátwa do poznánia, do leczenia niepodobna.
Leczenie w pierwszym y drugim stopniu náleży naywięcey ná alimentách, ostrość krwi temperuiących, iáko są bulliony, Galarety, polewki ćielęce, Kápłonie, Kuropátwie, Kászá
Skrót tekstu: PromMed
Strona: 17
Tytuł:
Promptuarium medicum
Autor:
Anonim
Drukarnia:
Franciszek Cezary
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1716
Data wydania (nie wcześniej niż):
1716
Data wydania (nie później niż):
1716
