Podsędkiem i Pisarzem rozsądzić mogą Sprawę, tak Konstytucja 1557. Sędziowie Ziemscy nie mogą być wraz Grodzkiemi tak Konstytucja 1726. Pisarze Ziemscy z miejsca się ruszyć nie mogą aż po przepisanych Dekretach 1565. Krakowskim pozwolono gdziekolwiek 1590.
Sąd Ziemski nie może tylko graniczne swego Województwa i Ziemskie sprawy sądzić, i może rozsądzić bez Apelacyj Sprawy szacowane do 3000. Konstyt: 1670.
Pisarze Ziemscy podczas pospolitego ruszenia powinni Akta Dekretów mieć swoich K[...] sztellanów.
Księstwo Mazowieckie ma swoje ekscepta, które ciekawemu wolno czytać w Statucie, gdzie Pisarze powinni mieć swoich Podpisków, dla atendencyj Ksiąg tak Konstytucja 1577. ale i w każdej Ziemi są Regenci Ziemscy, Komornicy Ziemscy etc
Podsędkiem i Pisarzem rozsądźić mogą Sprawę, tak Konstytucya 1557. Sędźiowie Ziemscy nie mogą być wraz Grodzkiemi tak Konstytucya 1726. Pisarze Ziemscy z mieysca śię ruszyć nie mogą aż po przepisanych Dekretach 1565. Krakowskim pozwolono gdźiekolwiek 1590.
Sąd Ziemski nie może tylko graniczne swego Województwa i Ziemskie sprawy sądźić, i może rozsądźić bez Appellacyi Sprawy szacowane do 3000. Konstyt: 1670.
Pisarze Ziemscy podczas pospolitego ruszenia powinni Akta Dekretów mieć swoich K[...] sztellanów.
Xięstwo Mazowieckie ma swoje excepta, które ciekawemu wolno czytać w Statućie, gdźie Pisarze powinni mieć swoich Podpisków, dla attendencyi Ksiąg tak Konstytucya 1577. ale i w każdey Ziemi są Regenći Ziemscy, Komornicy Ziemscy etc
Skrót tekstu: ŁubHist
Strona: 225
Tytuł:
Historia polska z opisaniem rządu i urzędów polskich
Autor:
Władysław Łubieński
Drukarnia:
Drukarnia Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Wilno
Region:
ziemie Wielkiego Księstwa Litewskiego
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
historia, prawo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1763
Data wydania (nie wcześniej niż):
1763
Data wydania (nie później niż):
1763
moneta daleko inną taksę miała dawnymi czasy w Polsce, a niżeli ma teraz. Bo według najdrobniejszej monety taksowano rzeczy pieniązkami: których 18. liczono w grosz.
Czwartak, był srebrnik drobny, albo poczworny grosz Polski, wedłu starej ceny, jednegoż szacunku, co Juliusz Włoski.
Piętak był srebrnik drobny, pięć groszy szacowany.
Urt była srebrna moneta, czwarta część srebrnego talara.
Złoty StaroPolski była moneta tak złota jako i srebrna, według Konstytucyj Polskiej w roku 1496. za Jana Alberta Króla Polskiego ważąca groszy 30. takich, jakich teraz wynosi krajcarów 60. Ten złoty jeżeli był ze srebra, zwał się, Talar srebrny. Jeżeli ze
moneta daleko inną taxę miałá dawnymi czasy w Polszcze, á niżeli ma teraz. Bo według naydrobnieyszey monety taxowano rzeczy pieniązkámi: ktorych 18. liczono w grosz.
Czwartak, był srebrnik drobny, álbo poczworny grosz Polski, wedłu starey ceny, iednegoż szacunku, co Juliusz Włoski.
Piętak był srebrnik drobny, pięć groszy szacowany.
Urt była srebrna moneta, czwarta część srebrnego talara.
Złoty StaroPolski była moneta ták złota iáko y srebrna, według Konstytucyi Polskiey w roku 1496. za Iana Alberta Krola Polskiego ważąca groszy 30. tákich, iákich teraz wynosi kraycarow 60. Ten złoty ieżeli był ze srebra, zwał się, Talar srebrny. Jeżeli ze
Skrót tekstu: BystrzInfRóżn
Strona: Aa3
Tytuł:
Informacja różnych ciekawych kwestii
Autor:
Wojciech Bystrzonowski
Drukarnia:
Drukarnia lubelska Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Lublin
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
ekonomia, fizyka, matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1743
Data wydania (nie wcześniej niż):
1743
Data wydania (nie później niż):
1743
chcący naturalne rozumowi swemu sprawić ukontentowanie, nie, gdy się do nabycia rozmaitych rzuci umiejętności, pierwej przy uczeniu się ich, siły starga i życie zakończy, niż upragnionej z różnych wiadomości pociechy, albo jakiego pożytku dostąpi. Mogę więc mówić, iż czasów naszych więcej ułatwiające sposoby, i krótsze wynalezione dostąpienia pomienionego celu drogi, szacowane być powinny; niżeli nowe wznawiające się rozumowi zabawy, te bowiem ciężaru, i pracy przyczyniają z zatamowaniem częstokroć drogi do wydoskonalenia się we wszystkim: tamte dodają ulgi, łatwością wabią, i torują gościeniec dodostąpienia zaszczytu w każdym Kunszcie. PRZEDMOWA.
Młode lata najsposobniejsze do wszystkiego przy swojej czstęstokroć porywczości, kręte do nabycia różnych umiejętności
chcący naturalne rozumowi swemu sprawić ukontentowanie, nie, gdy się do nabycia rozmaitych rzuci umieiętności, pierwey przy uczeniu się ich, siły starga y życie zakończy, niż upragnioney z rożnych wiadomości pociechy, albo iakiego pożytku dostąpi. Mogę więc mowić, iż czasow naszych więcey ułatwiaiące sposoby, y krotsze wynalezione dostąpienia pomienionego celu drogi, szacowane bydź powinny; niżeli nowe wznawiaiące się rozumowi zabawy, te bowiem ciężaru, y pracy przyczyniają z zatamowaniem częstokroć drogi do wydoskonalenia się we wszystkim: tamte dodaią ulgi, łatwością wabią, y toruią gościeniec dodostąpienia zaszczytu w każdym Kunszcie. PRZEDMOWA.
Młode lata naysposobnieysze do wszystkiego przy swoiey czstęstokroć porywczości, kręte do nabycia rożnych umieiętności
Skrót tekstu: SzybAtlas
Strona: 3
Tytuł:
Atlas dziecinny
Autor:
Dominik Szybiński
Drukarnia:
Michał Groell
Miejsce wydania:
Warszawa
Region:
Mazowsze
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
astronomia, geografia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1772
Data wydania (nie wcześniej niż):
1772
Data wydania (nie później niż):
1772
Jakom rzekł bywało przedtym coś temu podobnego/ zabiegano jednak temu/ i o wojnach inaczej niźli my teraz radzili.
Przodkowie naszy mieli to in usu, całymi oraz siłami odważać się na wojnę/ lekce sobie żadnego nie ważyli nieprzyjaciela/ ochotnie gdy była potrzeba zdrowie i dostatki nieśli na plac dla ojczyzny/ inszych rzeczy koszt szacowany być może wojna infinitos poscit sumptus, a jeśli kędy tu pewnie ma miejsce vulgare proverbium: Bis laborat iners bis solvit avarus. Nie odważyli się raz tak jako potrzeba/ próżny kiedy niedostateczny koszt uczynisz/ a na drugą i trzecią odwagę daleko więcej wyłożysz. Wojna ma być krótka/ a miąższa abo potężna. Włoszy
Iákom rzekł bywáło przedtym coś temu podobnego/ zábiegano iednák temu/ i o woynach ináczey niźli my teraz rádźili.
Przodkowie nászy mieli to in usu, cáłymi oraz śiłámi odważáć się ná woynę/ lekce sobie żadnego nie ważyli nieprzyiaćielá/ ochotnie gdy byłá potrzebá zdrowie i dostátki nieśli ná plác dla oyczyzny/ inszych rzeczy koszt szácowány być może woyná infinitos poscit sumptus, á ieśli kędy tu pewnie ma miesce vulgare proverbium: Bis laborat iners bis solvit avarus. Nie odważyli się raz ták iáko potrzebá/ prozny kiedy niedostáteczny koszt uczynisz/ á ná drugą i trzećią odwagę dáleko więcey wyłożysz. Woyná ma być krotka/ á miąszsza abo potężna. Włoszy
Skrót tekstu: PisMów_II
Strona: 62
Tytuł:
Mówca polski, t. 2
Autor:
Jan Pisarski
Drukarnia:
Drukarnia Kolegium Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Kalisz
Region:
Wielkopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty perswazyjne
Gatunek:
mowy okolicznościowe
Tematyka:
retoryka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1676
Data wydania (nie wcześniej niż):
1676
Data wydania (nie później niż):
1676
pogrzebieni. Ci, co się zmysłom swoim wysługują, czas, zdrowie tracąc, zbytnie rozkoszują, o dusze swojej rozkoszy nie dbają ni się starają. Lecz co czynicie, o ludzie szaleni, czemu gubicie niebo, zatraceni? Zaż niebo zgubić jest stracić widomy świat ten łakomy? Czemu dla krople jadu grzechowego zbywacie dobra nieszacowanego, a nabywacie piekła ognistego, w nim wszego złego? Nie tędy, wiedzcie, gościniec do nieba, inszą koniecznie drogą iść potrzeba: tą, którą święci dobrze udeptali wielcy i mali. Ta nie ma w sobie świata wesołości, lecz jest usłana długich cierniem ości, pełno jest na niej ostrego kamienia do obrażenia.
pogrzebieni. Ci, co się zmysłom swoim wysługują, czas, zdrowie tracąc, zbytnie rozkoszują, o dusze swojej rozkoszy nie dbają ni się starają. Lecz co czynicie, o ludzie szaleni, czemu gubicie niebo, zatraceni? Zaż niebo zgubić jest stracić widomy świat ten łakomy? Czemu dla krople jadu grzechowego zbywacie dobra nieszacowanego, a nabywacie piekła ognistego, w nim wszego złego? Nie tędy, wiedzcie, gościniec do nieba, inszą koniecznie drogą iść potrzeba: tą, którą święci dobrze udeptali wielcy i mali. Ta nie ma w sobie świata wesołości, lecz jest usłana długich cierniem ości, pełno jest na niej ostrego kamienia do obrażenia.
Skrót tekstu: BolesEcho
Strona: 121
Tytuł:
Przeraźliwe echo trąby ostatecznej
Autor:
Klemens Bolesławiusz
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
Wielkopolska
Typ tekstu:
mieszany
Rodzaj:
utwory synkretyczne
Gatunek:
kazania
Tematyka:
religia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1670
Data wydania (nie wcześniej niż):
1670
Data wydania (nie później niż):
1670
Tekst uwspółcześniony:
tak
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Jacek Sokolski
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Warszawa
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Instytut Badań Literackich PAN, Stowarzyszenie "Pro Cultura Litteraria"
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
2004
swoją Wojciechowi Kuznarowi dobrowolnie za grzywien 6 1/2 monety i liczby Polskiej, w każda grzywne liczacz po 48 gr, która rola leży z jedne stronę miedzi Giermakiem Wojciechem, a z druga stronę miedzi lakubem Mazurem; do tej rolej wypust od lakuba Odoja, owsa korczy 4, koni parę, wołów parę szacowane za zło. 24, jęczmienia maca, siemienia maca konopnego, ozymina na poly, woz, plug, brona, lanczuch, siekiera, motika, lopata kowana, graca, zarna, stepa, brus (p. 328) (p. 329)
na drewnie, kadlubów 6 dobrych, kapustne naczynie, kadz
swoię Woiciechowi Kuznarowi dobrowolnie za grzywien 6 1/2 monety y liczby Polskiey, w kazda grzywne liczacz po 48 gr, ktora rola lezy z iedne stronę miedzi Giermakiem Woiciechem, a z druga stronę miedzi lakubęm Mazuręm; do tei rolei wypust od lakuba Odoia, owsa korczy 4, koni parę, wołow pare szacowane za zło. 24, ieczmienia maca, siemienia maca konopnego, ozymina na poly, woz, plug, brona, lanczuch, siekiera, motika, lopata kowana, graca, zarna, stepa, brus (p. 328) (p. 329)
na drewnie, kadlubow 6 dobrych, kapustne naczynie, kadz
Skrót tekstu: KsJasUl_1
Strona: 439
Tytuł:
Księga gromadzka wsi Wola Jasienicka, cz. 1
Autor:
Anonim
Miejsce wydania:
Wola Jasienicka
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty urzędowo-kancelaryjne
Gatunek:
księgi sądowe
Tematyka:
sprawy sądowe
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
między 1602 a 1640
Data wydania (nie wcześniej niż):
1602
Data wydania (nie później niż):
1640
Tekst uwspółcześniony:
tak
Tytuł antologii:
Księgi sądowe wiejskie
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Bolesław Ulanowski
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Kraków
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Akademia Umiejętności
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
1921
Żyje namułem i mchem; w wodzie będąc jest cudnej siły, i na ziemi gdy się brzuchem dotknie, ryje pyskiem brzegi jak wieprz, szukając pożywienia sobie. Tak jest silny w ogonie, że nim o skałę krzemienistą uderzywszy, ognia jak krzesiwem wykrzesze. Była ta olim ryba in deliciis, z wielkim pożywana gustem i szacowana. Macrobius pisze in saturnalibus, że gdy O Rybach Historia naturalna.
do stołu ją niesiono, tym niesącym korony dawano na głowy. Masenius świadczy: iż przeciw wodzie płynąc, łuskę swoją ku głowie najeża. I teraz też tej ryby słonej jest usus, osobliwie marynowanej, wędzonej, świżej i słonej. Znajduje się w
Zyie namułem y mchem; w wodzie będąc iest cudney siły, y na ziemi gdy się brzuchem dotknie, ryie pyskiem brzegi iak wieprz, szukaiąc pożywienia sobie. Tak iest silny w ogonie, że nim o skałę krzemienistą uderzywszy, ognia iak krzesiwem wykrzesze. Była ta olim ryba in deliciis, z wielkim pożywana gustem y szacowana. Macrobius pisze in saturnalibus, że gdy O Rybach Historya naturalna.
do stołu ią niesiono, tym niesącym korony dawano na głowy. Masenius swiadczy: iż przeciw wodzie płynąc, łuskę swoią ku głowie naieża. I teraz też tey ryby słoney iest usus, osobliwie marynowaney, wędzoney, swiżey y słoney. Znayduie się w
Skrót tekstu: ChmielAteny_III
Strona: 305
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 3
Autor:
Benedykt Chmielowski
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1754
Data wydania (nie wcześniej niż):
1754
Data wydania (nie później niż):
1754
. stopnie. Na Wielkanoc i na Święta Zielonę wielki tam bywa konkurs Dewotów, czasem po 12 tysięcy; a dopieroż 10 Grudnia na Fest Przeniesienia tegoż Domku vulgo Najss: Panoj Loretańskiej. Królowa Szwedzka Krystyna dała tu dla Najss: Panny sukienkę taksowaną 100. tysięcy Talerów. Izabella Hiszpańska Infantka, przysłała tn sukienkę szacowaną 40. tysięcy Dukatów, Joannes Hybners.
W Powiecię czyli Prowincyj do WŁOCH należącej także, AGER BONONIENSIS zwanej, jest Stolica BONONIA opisana odemnie, stoi nad Renem rzeką Włoską (nie Niemieckim Renem) Ma Pałaców wsobie 156. Piękne tu Kamienice, w których wszystkich Oranżerie, dlatego drzwi, okna po otwierane
. stopnie. Na Wielkanoc y na Swięta Zielonę wielki tam bywa konkurs Dewotow, czasem po 12 tysięcy; a dopieroz 10 Grudnia na Fest Przeniesienia tegoż Domku vulgo Nayss: Panoy Loretáńskiey. Krolowa Szwedzka Krystyna dała tu dla Nayss: Panny sukienkę taxowaną 100. tysięcy Talerow. Izabella Hiszpańská Infantka, przysłała tn sukienkę szacowáną 40. tysięcy Dukatow, Ioannes Hybners.
W Powiecię czyli Prowincyi do WŁOCH należącey także, AGER BONONIENSIS zwáney, iest Stolica BONONIA opisana odemnie, stoi nad Renem rzeką Włoską (nie Niemieckim Rhenem) Ma Pałacow wsobie 156. Piękne tu Kamienice, w ktorych wszystkich Oranżerie, dlatego drzwi, okna po otwierane
Skrót tekstu: ChmielAteny_IV
Strona: 215
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 4
Autor:
Benedykt Chmielowski
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1756
Data wydania (nie wcześniej niż):
1756
Data wydania (nie później niż):
1756
Opactwo tu było Zakonu Z. Benedykta, gdzie Kościół teraz Katedralny. Tu odpoczywa Edyta Ottona I Wielkieho Cesarza, Zona, zmarła Roku 968 która z Mężem Kościół i Klasztor dla OO Benedyktynów wspaniały erygowała sub nomine SS. Jana, Piotra, Pawła, Innocentego, Maurycego. Ołtarzów w Koście 24. Wielki Ołtarz z apisu szacowany dwie beczki złota, takaż Krzcielnica, i organy cudne. W tym tu Mieście za Pogan szanowano Bałwana nieczystej Wenery na wozie złotym siedzącej z trzema Charcites, albo Graniami tojest z Glają Talią, Pasiteą, Ase te zabobony Karoł Wielki Cesarz zniósł na Kościół Z. Stefana obrócił, który potym Hunnowie nieprzyjaciele zrujnowali,
Opactwo tu było Zakonu S. Benedykta, gdzie Kościoł teraz Katedralny. Tu odpoczywa Editha Ottona I Wielkieho Cesarza, Zona, zmarła Roku 968 ktora z Mężem Kościoł y Klasztor dla OO Benedyktynow wspaniały erigowała sub nomine SS. Iana, Piotra, Pawła, Innocentego, Maurycego. Ołtárzow w Koście 24. Wielki Ołtarz z apisu szacowany dwie beczki złota, takász Krzcielnica, y organy cudne. W tym tu Mieście zá Pogan szanowano Bałwana nieczystey Wenery na wozie złotym siedzącey z trzema Charcites, albo Grániami toiest z Glaią Talią, Pasiteą, Ase te zabobony Karoł Wielki Cesárz zniosł na Kościoł S. Stefana obrocił, ktory potym Hunnowie nieprzyiaciele zruynowali,
Skrót tekstu: ChmielAteny_IV
Strona: 279
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 4
Autor:
Benedykt Chmielowski
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1756
Data wydania (nie wcześniej niż):
1756
Data wydania (nie później niż):
1756
mógł obstawać przy Prawach i swobodach Ojczystych; tak cordati starzy byli Polacy: nie adorowali jak Bożka Ministerium; meritis i odwagą wyrabiali sobie: niekupowali mercede i plus oferencjami, komu potrzeba było czego. Libertas w Rzymie, żeby była u wszystkich Cives Patriae na oku nagorze Aventinus Kościół jej erygowany aby jako rzecz Święta była szacowana, uczynili ją Boginią: nie lokowana nadole, nie pessun- całego Świata, praecipue o PolscE
daretur. Jako niegdy Herkulesa posąg Tyryjczykowie oblężeni, według Kurcjusza Autora, złotemi do Ołtarza przykuli łańcuchami; tak Polacy auream libertatem in cordis ara niech konserwują, jako Sacrum Pignus, Praw vincula conservando non rumpendo, gdyż taka
mogł obstawać przy Prawach y swobodách Oyczystych; tak cordati starzy byli Polacy: nie adorowali iak Bożka Ministerium; meritis y odwagą wyrabiali sobie: niekupowali mercede y plus offerencyami, komu potrzeba było czego. Libertas w Rzymie, żeby była u wszystkich Cives Patriae na oku nagorze Aventinus Koscioł iey erygowany aby iako rzecz Swięta była szacowana, uczynili ią Boginią: nie lokowana nadole, ne pessun- całego Swiata, praecipuè ó POLSZCZE
daretur. Iako niegdy Herkulesa posąg Tyriyczykowie oblężeni, według Kurcyusza Autora, złotemi do Ołtarza przykuli łańcuchami; tak Polacy auream libertatem in cordis ara niech konserwuią, iáko Sacrum Pignus, Praw vincula conservando non rumpendo, gdyż taka
Skrót tekstu: ChmielAteny_IV
Strona: 369
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 4
Autor:
Benedykt Chmielowski
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1756
Data wydania (nie wcześniej niż):
1756
Data wydania (nie później niż):
1756
