, z pod których mocy w roku 1308. się wybiła. Najpierwszy Gwilhelm Tell zbuntował kanton swój Schwic albo Szwajsz, skąd Szajcarami są nazwani, i zmówiwszy się z innemi Kantonami, Austriaków wypędzili, Wojsko ich zbiwszy, i samego Książęcia Alberta zabili. I tak 13. Kantonów złączywszy się Rzeczpospolitą uformowało. Kantony albo Powiaty Szwajcarskie są te: Berna, Basilea, Friburg, Tigurum, Soludurum, Szweic, Zugh, Underwald, Ury, Glarys, Schafhaufen, Apenzell, Lucerna. Do konfederatów prżystąpiło Opactwo Z. Galla, i inne miasta. Nadto Prowincja Vallesia, Retia, albo Grizones, Vallis Tellina, i inne miasta częścią miłością wolności,
, z pod ktorych mocy w roku 1308. się wybiłá. Naypierwszy Gwilhelm Tell zbuntował kánton swoy Schwitz álbo Szwaysz, zkąd Szaycárámi są názwáni, y zmowiwszy się z innemi Kantonami, Austryakow wypędzili, Woysko ich zbiwszy, y sámego Xiążęciá Albertá zábili. I ták 13. Kantonow złączywszy się Rzeczpospolitą uformowało. Kántony álbo Powiáty Szwáycárskie są te: Berná, Básilea, Friburg, Tigurum, Soludurum, Szweitz, Zugh, Underwald, Uri, Gláris, Schafhaufen, Appenzell, Lucerná. Do konfederatow prżystąpiło Opactwo S. Gallá, y inne miastá. Nadto Prowincya Vallesia, Rhetia, álbo Grizones, Vallis Tellina, y inne miastá częścią miłością wolności,
Skrót tekstu: BystrzInfGeogr
Strona: F4v
Tytuł:
Informacja geograficzna
Autor:
Wojciech Bystrzonowski
Drukarnia:
Drukarnia lubelska Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Lublin
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
geografia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1743
Data wydania (nie wcześniej niż):
1743
Data wydania (nie później niż):
1743
Calabria/ Portugalia/ Aleksandria/ Kompostela/ Ratisbona/ etc. Pod Baranem: Niemiecka ziemia/ Francja/ Anglia/ Mała Polska/ Burgundia/ Szwabska ziemia/ Florencja/ Ferraria/ Kraków/ Padwa/ Verona/ etc. Pod Bykiem: Persja/ Insulae Archipelagi, Turcja/ Wielka Polska/ Biała Ruś/ Kampania/ Szwajcarska ziemia/ Frańkońska/ Lotaryngia/ Szwecja/ Poznań/ Lipsk/ Murszburg/ Biskupstwo Spajerskie. A ponieważ nie omylnie Kometa był i w Znaku Koziorożca: ponieważ przed moją obserwacją widziany był na kilka dni/ zaczym i te krainy/ które należą do Koziorożca/ tu się kładą. Kozioroziec bowiem jest znak Saturna/ a że
Cálábria/ Portugália/ Alexándria/ Kompostella/ Rátisboná/ etc. Pod Báránem: Niemiecka źiemiá/ Fráncya/ Anglia/ Máła Polská/ Burgundya/ Szwabska źiemiá/ Florencya/ Ferrárya/ Krákow/ Padwá/ Veroná/ etc. Pod Bykiem: Persya/ Insulae Archipelagi, Turcya/ Wielka Polská/ Biała Ruś/ Kámpánia/ Szwaycárska źiemiá/ Fráńkonska/ Lotharingia/ Szwecyá/ Poznań/ Lipsk/ Murszburg/ Biskupstwo Spáyerskie. A ponieważ nie omylnie Kometa był y w Znáku Koźiorożca: ponieważ przed moią obserwacyą widźiany był ná kilká dni/ záczym y te krainy/ ktore náleżą do Koźiorożca/ tu się kładą. Koźioroźiec bowiem iest znák Saturná/ á że
Skrót tekstu: CiekAbryz
Strona: C
Tytuł:
Abryz komety z astronomicznej i astrologicznej uwagi
Autor:
Kasper Ciekanowski
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
traktaty
Tematyka:
astrologia, astronomia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1681
Data wydania (nie wcześniej niż):
1681
Data wydania (nie później niż):
1681
Rząd Despotyczny najgorszy jest ze wszystkich. P. Jak się dzieli Europa? O. Dzieli się na szesnaście princypalniejszych Krajów, które na Mapie Kościelną liczbą są poznaczone, jako to: I. Królestwo PORTUGALSKIE. II. Królestwo HISZPAŃSKIE. III. Królestwo FRANCUSKIE. IV. Cesarstwo czyli Państwo RZYMSKONIEMIECKIE. V. Rzeczpospolita SZWAJCARSKA. VI. WŁOCHY zamykające w sobie wiele Księstw udzielnych. VII. NIEDERLAND dzielący się na Austriacki, i Rzeczpospolitę Holenderską. VIII. Królestwo W. BRITANNII zawierające w sobie trzy inne Królestwa. IX. Królestwo DUŃSKIE. X. NORWEGIA należy do Króla Duńskiego. XI. Królestwo SZWEDZKIE. XII. Cesarstwo MOSKIEWSKIE, czy
Rząd Despotyczny naygorszy iest ze wszystkich. P. Jak się dzieli Europa? O. Dzieli się na szesnaście princypalnieyszych Kraiow, ktore na Mappie Kościelną liczbą są poznaczone, iako to: I. Krolestwo PORTUGALSKIE. II. Krolestwo HISZPANSKIE. III. Krolestwo FRANCUSKIE. IV. Cesarstwo czyli Państwo RZYMSKONIEMIECKIE. V. Rzeczpospolita SZWAYCARSKA. VI. WŁOCHY zamykaiące w sobie wiele Xięstw udzielnych. VII. NIEDERLAND dzielący się na Austryacki, y Rzeczpospolitę Holenderską. VIII. Krolestwo W. BRITANNII zawieraiące w sobie trzy inne Krolestwa. IX. Krolestwo DUNSKIE. X. NORWEGIA należy do Krola Duńskiego. XI. Krolestwo SZWEDZKIE. XII. Cesarstwo MOSKIEWSKIE, czy
Skrót tekstu: SzybAtlas
Strona: 12
Tytuł:
Atlas dziecinny
Autor:
Dominik Szybiński
Drukarnia:
Michał Groell
Miejsce wydania:
Warszawa
Region:
Mazowsze
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
astronomia, geografia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1772
Data wydania (nie wcześniej niż):
1772
Data wydania (nie później niż):
1772
do Zachodu, na mil sto trzydzieści Niemieckich. Szeroki, rachując od Południa do Północy, mil sto czterdzieści trzy. ATLAS DZIECINNY. KARTA VI. ATLAS DZIECINNY. KARTA VI. ATLAS DZIECINNY. ROZDZIAŁ VII. W którym się eksplikuje VII Karta Geograficzna.
P. Jaką cząstkę Europy wyraża ta Siódma Karta? O. Szwajcarską Rzeczpospolitę P. Opisz naturę Kraju, Rząd tej Rzeczypospolitej, Religią, i przymioty Obywatelów? O. Ogólnie mówiąc Kraj ten, jest bardzo górzysty, nie jest wszędzie urodzajny, ale miejscami, są bowiem śliczne doliny między górami, równiny są bardzo żyzne, gdzie zboża, i winnice dosyć się dobrze Szwajcarom udają; przy
do Zachodu, na mil sto trzydzieści Niemieckich. Szeroki, rachuiąc od Południa do Połnocy, mil sto czterdzieści trzy. ATLAS DZIECINNY. KARTA VI. ATLAS DZIECINNY. KARTA VI. ATLAS DZIECINNY. ROZDZIAŁ VII. W ktorym się explikuie VII Karta Geograficzna.
P. Jaką cząstkę Europy wyraża ta Siodma Karta? O. Szwaycarską Rzeczpospolitę P. Opisz naturę Kraiu, Rząd tey Rzeczypospolitey, Religią, y przymioty Obywatelow? O. Ogolnie mowiąc Kray ten, iest bardzo gorzysty, nie iest wszędzie urodzayny, ale mieyscami, są bowiem śliczne doliny między gorami, rowniny są bardzo żyzne, gdzie zboża, y winnice dosyć się dobrze Szwaycarom udaią; przy
Skrót tekstu: SzybAtlas
Strona: 54
Tytuł:
Atlas dziecinny
Autor:
Dominik Szybiński
Drukarnia:
Michał Groell
Miejsce wydania:
Warszawa
Region:
Mazowsze
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
astronomia, geografia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1772
Data wydania (nie wcześniej niż):
1772
Data wydania (nie później niż):
1772
: najwyższe z nich są te: ¤ Wielki Z. Bernard. ¤ Góra Z. Gotarda. P. Z kim graniczą Szwajcary? O. Na Wschód i na Północ A. z Niemcami. Na Południe B. z Włochami. Na Zachód C. z Francją. P. Jak Długa i Szeroka jest Rzeczpospolita Szwajcarska? O. Od Wschodu do Zachodu ma na czterdzieści pięć mil długości: a od Południa do Północy na trzydzieści sześć mil szerokości. ATLAS DZIECINNY. KARTA VII. ATLAS DZIECINNY. KARTA VIII. ROZDZIAŁ VIII. W którym się eksplikuje ośma Karta Geograficzna.
P. Co za częś Europy pokazuje ta Karta VIII? O
: naywyższe z nich są te: ¤ Wielki S. Bernard. ¤ Gora S. Gotarda. P. Z kim graniczą Szwaycary? O. Na Wschod y na połnoc A. z Niemcami. Na Południe B. z Włochami. Na Zachod C. z Francyą. P. Jak Długa y Szeroka iest Rzeczpospolita Szwaycarska? O. Od Wschodu do Zachodu ma na czterdzieści pięć mil długości: a od Południa do Połnocy na trzydzieści sześć mil szerokości. ATLAS DZIECINNY. KARTA VII. ATLAS DZIECINNY. KARTA VIII. ROZDZIAŁ VIII. W ktorym się explikuie osma Karta Geograficzna.
P. Co za częś Europy pokazuie ta Karta VIII? O
Skrót tekstu: SzybAtlas
Strona: 58
Tytuł:
Atlas dziecinny
Autor:
Dominik Szybiński
Drukarnia:
Michał Groell
Miejsce wydania:
Warszawa
Region:
Mazowsze
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
astronomia, geografia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1772
Data wydania (nie wcześniej niż):
1772
Data wydania (nie później niż):
1772
R. 241 Kaldetraon G. 29 Kale 40 Kaliary 62 KALIFORNIA 245 Kalisz 123 Kallundburg 89 Kalmar 99 Kama R. 105 Kamboja 232 Kambridga 83 Kameracen-Bisk. 67 Kamieniec Pod. 183 Kamieniec Lit 183. 210 Kampen 75 KAMSZATKA 231 Kanaryiskie W. 238 KANADA 245 Kandanoe W. 105 Kandia W. 225 Kanton 233 Kantony Szwajcarskie 55 - Apenzel 56 - Bazylień. 56 - Berneński 55 - Friburg 56 - Glarys 56 - Lucernen 56 - Soloturn 56 - Szafhus 56 - Świc 56 - Underwald 56 - Ury 56 - Zug 56 - Zurych 55 Kanturia 83 Kantyn K. 241 Kap Biały 241 - Czarny 241 - Dobrej nadziei 241 - Du
R. 241 Kaldetraon G. 29 Kale 40 Kaliary 62 KALIFORNIA 245 Kalisz 123 Kallundburg 89 Kalmar 99 Kama R. 105 Kamboia 232 Kambridga 83 Kameracen-Bisk. 67 Kamieniec Pod. 183 Kamieniec Lit 183. 210 Kampen 75 KAMSZATKA 231 Kanaryiskie W. 238 KANADA 245 Kandanoe W. 105 Kandia W. 225 Kanton 233 Kantony Szwaycarskie 55 - Appenzel 56 - Bazylień. 56 - Berneński 55 - Friburg 56 - Glaris 56 - Lucernen 56 - Soloturn 56 - Szafhus 56 - Switz 56 - Underwald 56 - Ury 56 - Zug 56 - Zurich 55 Kanturia 83 Kantyn K. 241 Kap Biały 241 - Czarny 241 - Dobrey nadziei 241 - Du
Skrót tekstu: SzybAtlas
Strona: 238
Tytuł:
Atlas dziecinny
Autor:
Dominik Szybiński
Drukarnia:
Michał Groell
Miejsce wydania:
Warszawa
Region:
Mazowsze
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
astronomia, geografia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1772
Data wydania (nie wcześniej niż):
1772
Data wydania (nie później niż):
1772
śrzodka nie mogli postrzec Ichmć PP. Bougner i Kondamine.
Postać człeka uzbrojonego widziana na powietrzu w Niemczech.
355 i 356 Dwie komety.
1540 wybuchanie góry Propocatepa w Meksyku, które rozciągnęło się na ćwierć mile, a popiół rzucało na mil Francuskich 12.
Upały w Szwajcaryj tak wielkie, iż śniegi, i lody gór Szwajcarskich zupełnie stopniały. Za czasu Simona Majola d'Ast Biskupa Waltaurre autora księgi dies canicularis deszcz kamienny na dolinie Gogon w Ameryce.
1541
357. 21 Sierpnia wielka.
Powietrze nad Renem i w Austryj.
Przy końcu Października trzęsienie ziemi, które wyprawę Karola V przeciwko Algierczykom próżną uczyniła, zalawszy wodą obóz, i rozrzuciwszy slotę jego.
śrzodka nie mogli postrzec Jchmć PP. Bougner y Condamine.
Postać człeka uzbroionego widziana na powietrzu w Niemczech.
355 y 356 Dwie komety.
1540 wybuchanie góry Propocatepa w Mexiku, które rozciągnęło się na ćwierć mile, a popioł rzucało na mil Francuskich 12.
Upały w Szwaycaryi tak wielkie, iż śniegi, y lody gór Szwaycarskich zupełnie ztopniały. Za czasu Simona Maiola d'Ast Biskupa Waltaurre authora księgi dies canicularis deszcz kamienny na dolinie Gogon w Ameryce.
1541
357. 21 Sierpnia wielka.
Powietrze nad Rhenem y w Austryi.
Przy końcu Października trzęsienie ziemi, które wyprawę Karola V przeciwko Algierczykom prożną uczyniła, zalawszy wodą oboz, y rozrzuciwszy slotę iego.
Skrót tekstu: BohJProg_II
Strona: 80
Tytuł:
Prognostyk Zły czy Dobry Komety Roku 1769 y 1770
Autor:
Jan Bohomolec
Drukarnia:
Drukarnia J.K.M. i Rzeczypospolitej w Kollegium Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Warszawa
Region:
Mazowsze
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
kroniki, traktaty
Tematyka:
astronomia, historia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1770
Data wydania (nie wcześniej niż):
1770
Data wydania (nie później niż):
1770
na tamte czasy nie znano nigdy, co to jest rwać sejmiki i sejmy; toć znać i to podobno jest prawda, że kto być może szlachcicem, a dawnym i wolnym szlachcicem, niesłychanego nigdy przez kilka wieków przywileju tego rwania sejmów nie mając.
Ba, podobno przecięż i weneccy, i genueńscy, angielscy, szwajcarscy i szwedzcy są szlachta a niezmiernie godna, wielka i starożytna, równa naszej szlachta; byli podobno i rzymscy, i greccy zacna i znakomita szlachta a wolna szlachta, a tej mocy psowania sejmów i rad, każdemu szlachcicowi według nas tak własnej, nie znali.
A kiedy więc i ci wszyscy w inszych rzplitych i nasza
na tamte czasy nie znano nigdy, co to jest rwać sejmiki i sejmy; toć znać i to podobno jest prawda, że kto być może szlachcicem, a dawnym i wolnym szlachcicem, niesłychanego nigdy przez kilka wieków przywileju tego rwania sejmów nie mając.
Ba, podobno przecięż i weneccy, i genueńscy, angielscy, szwajcarscy i szwedzcy są szlachta a niezmiernie godna, wielka i starożytna, równa naszej szlachta; byli podobno i rzymscy, i greccy zacna i znakomita szlachta a wolna szlachta, a tej mocy psowania sejmów i rad, każdemu szlachcicowi według nas tak własnej, nie znali.
A kiedy więc i ci wszyscy w inszych rzplitych i nasza
Skrót tekstu: KonSSpos
Strona: 191
Tytuł:
O skutecznym rad sposobie
Autor:
Stanisław Konarski
Miejsce wydania:
Warszawa
Region:
Mazowsze
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty perswazyjne
Gatunek:
pisma polityczne, społeczne
Tematyka:
polityka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
między 1760 a 1763
Data wydania (nie wcześniej niż):
1760
Data wydania (nie później niż):
1763
Tekst uwspółcześniony:
tak
Tytuł antologii:
Pisma wybrane
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Juliusz Nowak-Dłużewski
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Warszawa
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Państwowy Instytut Wydawniczy
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
1955
zabroni posłowi. Czyż to więc nie dosyć tego głosu wolnego, który z inszymi rozumnymi i o Ojczyznę gorliwymi złączony głosami wszystko w Rzplitej czy stanowić, czy zakazywać skutecznie będzie, rad publicznych i zbawiennych Ojczyźnie nie psując... Tak się dziś we wszystkich najwolniejszych rzeczypltych dzieje: angielskiej, szwedzkiej, holenderskiej, weneckiej, szwajcarskiej etc. Za cóż my i nad te wszystkie arcywolne, arcyswobodne, arcyrozsądne
rzplte i nad naszych samych przodków (którzy na wolnym tylko domawianiu się o wszystkim zakładali wolność, a wszystko większą liczbą kończyli), za co, mówię, swobodniejsi, wolniejsi i rozsądniejsi być chcemy?
Przodkowie nasi, jak się to już wyżej
zabroni posłowi. Czyż to więc nie dosyć tego głosu wolnego, który z inszymi rozumnymi i o Ojczyznę gorliwymi złączony głosami wszystko w Rzplitej czy stanowić, czy zakazywać skutecznie będzie, rad publicznych i zbawiennych Ojczyźnie nie psując... Tak się dziś we wszystkich najwolniejszych rzeczypltych dzieje: angielskiej, szwedzkiej, holenderskiej, weneckiej, szwajcarskiej etc. Za cóż my i nad te wszystkie arcywolne, arcyswobodne, arcyrozsądne
rzplte i nad naszych samych przodków (którzy na wolnym tylko domawianiu się o wszystkim zakładali wolność, a wszystko większą liczbą kończyli), za co, mówię, swobodniejsi, wolniejsi i rozsądniejsi być chcemy?
Przodkowie nasi, jak się to już wyżej
Skrót tekstu: KonSSpos
Strona: 237
Tytuł:
O skutecznym rad sposobie
Autor:
Stanisław Konarski
Miejsce wydania:
Warszawa
Region:
Mazowsze
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty perswazyjne
Gatunek:
pisma polityczne, społeczne
Tematyka:
polityka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
między 1760 a 1763
Data wydania (nie wcześniej niż):
1760
Data wydania (nie później niż):
1763
Tekst uwspółcześniony:
tak
Tytuł antologii:
Pisma wybrane
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Juliusz Nowak-Dłużewski
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Warszawa
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Państwowy Instytut Wydawniczy
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
1955
na Rusi Moskiewskiej i Polskiej, albo Roksalani a Pruteni są Prusacy.
REDONES są ludzie Francuscy nad Oceanem w Brytanii Mniejszej; których Stolica Redones, vulgo Rennes nad rzeką Vidana, vulgo Vilaine.
RUTULI ludzie olim w Latium osiedli Kraju Włoskim, blisko Rzymu z Turnem, i Eneaszem się potykający przed wielu wiekami.
RAURACI lud Szwajcarski w Kantonie Basel; albo w Bazilieńskim. Których Stolica, olim Basilea, nazywała się Augusta Rauracorum nad Renem rzeką: dziś się zowie Basel te Miasto.
RAETI, to RAETORES, od których Kraj nazwany Raetia, której wielką część Swewowie, alias Szwabowie, opanowali Oni pod Wodzem Raetus od Gallów wypędzeni, Alpes góry opanowali
na Rusi Moskiewskiey y Polskiey, albo Roxalani a Prutheni są Prusacy.
RHEDONES są ludzie Francuscy nad Oceanem w Brytanii Mnieyszey; ktorych Stolica Rhedones, vulgo Rennes nad rzeką Vidana, vulgo Vilaine.
RUTULI ludzie olim w Latium osiedli Kraiu Włoskim, blisko Rzymu z Turnem, y Eneaszem się potykaiący przed wielu wiekami.
RAURACI lud Szwaycarski w Kantonie Basel; albo w Bazilienskim. Ktorych Stolica, olim Basilea, nazywała się Augusta Rauracorum nad Renem rzeką: dziś się zowie Basel te Miasto.
RHAETI, to RHAETHORES, od ktorych Kray nazwany Rhaetia, ktorey wielką część Swewowie, alias Szwabowie, opanowali Oni pod Wodzem Rhaetus od Gallow wypędzeni, Alpes gory opanowali
Skrót tekstu: ChmielAteny_IV
Strona: 154
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 4
Autor:
Benedykt Chmielowski
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1756
Data wydania (nie wcześniej niż):
1756
Data wydania (nie później niż):
1756
