nie mija linii południowej i siłą gradusami. Albo też według regularnego zegarku o samej 12. godzinie styl perpendykularnie postawiony na równej płaszczyznie ug. stole, swoim cieniem linią południową skaże. IV. Szukaj na sferze Geograficznej tego miejsca do którego rektyfikujesz sferę, albo jemu bliskiego, i podsuń go pod cyrkuł uniwersalny południowy. Tak ustawioną sferę Geograficzną, ze wszystkim mieć będziesz podobną pozycyj całej ziemi względem twego miejsca. Obaczysz wszystkie kraje, które są wschodnie które zachodnie, które północe które południowe, które podziemne, które podsłoneczne, które zasłoneczne. Zgoła całą ziemię okiem i imaginacją w krótkim czasie zlustrować możesz.
Także ustawioną sferę Astronomiczną, ze wszystkim mieć będziesz
nie miia linii południowey y siłą gradusami. Albo też według regularnego zegarku o samey 12. godzinie styl perpendykularnie postawiony ná rowney płaszczyznie vg. stole, swoim cieniem linią południową skaże. IV. Szukay ná sferze Geograficzney tego mieysca do ktorego rektyfikuiesz sferę, álbo iemu bliskiego, y podsuń go pod cyrkuł uniwersalny południowy. Ták ustáwioną sferę Geograficzną, ze wszystkim mieć będziesz podobną pozycyi całey ziemi względem twego mieysca. Obáczysz wszystkie kraie, ktore są wschodnie ktore zachodnie, ktore pułnocne ktore południowe, ktore podziemne, ktore podsłoneczne, ktore zasłoneczne. Zgoła całą ziemię okiem y imaginacyą w krotkim czasie zlustrować możesz.
Tákże ustawioną sferę Astronomiczną, ze wszystkim mieć będziesz
Skrót tekstu: BystrzInfGeogr
Strona: L2v
Tytuł:
Informacja geograficzna
Autor:
Wojciech Bystrzonowski
Drukarnia:
Drukarnia lubelska Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Lublin
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
geografia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1743
Data wydania (nie wcześniej niż):
1743
Data wydania (nie później niż):
1743
go pod cyrkuł uniwersalny południowy. Tak ustawioną sferę Geograficzną, ze wszystkim mieć będziesz podobną pozycyj całej ziemi względem twego miejsca. Obaczysz wszystkie kraje, które są wschodnie które zachodnie, które północe które południowe, które podziemne, które podsłoneczne, które zasłoneczne. Zgoła całą ziemię okiem i imaginacją w krótkim czasie zlustrować możesz.
Także ustawioną sferę Astronomiczną, ze wszystkim mieć będziesz podobną pozycyj Niebios względem twego miejsca. Obracając samę sferę od wschodu ku zachodowi, obaczysz z której części choryzontu które konstelacje wschodzą, i które na której zachodzą. Które zawsze pod choryzontem, które nad choryzontem, swój obrót sprawują. Które gwiazdy są wertykalne to jest nad głową krążące którego
go pod cyrkuł uniwersalny południowy. Ták ustáwioną sferę Geograficzną, ze wszystkim mieć będziesz podobną pozycyi całey ziemi względem twego mieysca. Obáczysz wszystkie kraie, ktore są wschodnie ktore zachodnie, ktore pułnocne ktore południowe, ktore podziemne, ktore podsłoneczne, ktore zasłoneczne. Zgoła całą ziemię okiem y imaginacyą w krotkim czasie zlustrować możesz.
Tákże ustawioną sferę Astronomiczną, ze wszystkim mieć będziesz podobną pozycyi Niebios względem twego mieysca. Obrácáiąc samę sferę od wschodu ku zachodowi, obaczysz z ktorey części choryzontu ktore konstellacye wschodzą, y ktore ná ktorey zachodzą. Ktore zawsze pod choryzontem, ktore nád choryzontem, swoy obrot sprawuią. Ktore gwiázdy są wertykalne to iest nád głową krążące ktorego
Skrót tekstu: BystrzInfGeogr
Strona: L2v
Tytuł:
Informacja geograficzna
Autor:
Wojciech Bystrzonowski
Drukarnia:
Drukarnia lubelska Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Lublin
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
geografia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1743
Data wydania (nie wcześniej niż):
1743
Data wydania (nie później niż):
1743
według reguły VI. III. To miejsce znalezione na ekliptyce podsuń pod cyrkuł południowy, a indeks postaw na godzinie 12. czyli to południowej czyli północej, według czasu, którego szukasz pozycyj Nieba gwiazdowego. IV. Obróć sferę, i postaw indeks tejże sfery na tej godzinie która jest na zegarku regularnym. Tak ustawioną sferę Astronomiczną mieć będziesz podobną do pozycyj nieba gwiazdowego twemu miejscu służącej. Zaczym poznać możesz wszystkie konstelacje wszystkie gwiazdy nad Choryzontem zostające pod czas pogodnej nocy, biorąc proporcją sfery do Nieba. Według godzin zegarkowych obracając z indeksem sferę na tęż godzinę, poznasz na Niebie, które konstelacje której godziny wschodzą, które zachodzą, które w
według reguły VI. III. To mieysce znalezione ná ekliptyce podsuń pod cyrkuł południowy, á index postaw ná godzinie 12. czyli to południowey czyli pułnocney, według czásu, ktorego szukasz pozycyi Nieba gwiazdowego. IV. Obroć sferę, y postaw index teyże sfery ná tey godzinie ktora iest ná zegarku regulárnym. Ták ustawioną sferę Astronomiczną mieć będziesz podobną do pozycyi nieba gwiazdowego twemu mieyscu służącey. Záczym poznáć możesz wszystkie konstellácye wszystkie gwiazdy nád Choryzontem zostáiące pod czas pogodney nocy, biorąc proporcyą sfery do Niebá. Według godzin zegárkowych obracáiąc z indexem sferę ná tęż godzinę, poznasz ná Niebie, ktore konstellacye ktorey godziny wschodzą, ktore záchodzą, ktore w
Skrót tekstu: BystrzInfGeogr
Strona: M2
Tytuł:
Informacja geograficzna
Autor:
Wojciech Bystrzonowski
Drukarnia:
Drukarnia lubelska Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Lublin
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
geografia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1743
Data wydania (nie wcześniej niż):
1743
Data wydania (nie później niż):
1743
reflex wydaje tak jak w sobie jest, malując niby na zwierciadle siebie samę. Więc jako gdybyś patrzył na rzecz samę przed oczy stawioną oprócz zwierciadła, lewa strona rzeczy widomej, jest po prawej ręce widzącego, a prawa po lewej: tak i zwierciadle.
VII. Czwarta własność jest. Iż zwierciadło nad głową choryzontalnie ustawione, człowieka do góry nogami reprezentuje. Także rzecz do góry lecącą, gdy się na dół spuszcza. Albo niby lecącego jak ptak człowieka, gdy gradusami 45. jest nachylone zwierciadło ku pawimentowi. To wszystko pochodzi z zobopolnej sytuacyj rzeczy i zwierciadła. Iż taka jest aparencja rzeczy, jaka refleksja radiacyj promieni. Która refleksja stosując
reflex wydáie ták iák w sobie iest, máluiąc niby ná zwierciadle siebie samę. Więc iáko gdybyś pátrzył ná rzecz samę przed oczy stawioną oprocz zwierciadłá, lewa strona rzeczy widomey, iest po práwey ręce widzącego, á prawa po lewey: ták y zwierciadle.
VII. Czwarta własność iest. Jż zwierciadło nad głową choryzontalnie ustáwione, człowieka do gory nogámi reprezentuie. Tákże rzecz do gory lecącą, gdy się ná doł spuszcza. Albo niby lecącego iák ptak człowieka, gdy gradusami 45. iest náchylone zwierciadło ku páwimentowi. To wszystko pochodzi z zobopolney sytuacyi rzeczy y zwierciadła. Jż táka iest apparencya rzeczy, iáka reflexya radyacyi promieni. Ktora reflexya stosuiąc
Skrót tekstu: BystrzInfRóżn
Strona: Yv
Tytuł:
Informacja różnych ciekawych kwestii
Autor:
Wojciech Bystrzonowski
Drukarnia:
Drukarnia lubelska Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Lublin
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
ekonomia, fizyka, matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1743
Data wydania (nie wcześniej niż):
1743
Data wydania (nie później niż):
1743
jednego zwierciadła w drugim inny podobny sobie malując, ten drugi wzajem pierwszemu siebie podając, a ten inny oddając, tym sposobem multyplikują aparencją jednej rzeczy. XII. Dziewiąta własność jest. Dwa zwierciadła w pewnej swojej sytuacyj deformują osobę ludzką i jako monstrum reprezentują, w ten sposób. 1mo. Dwa zwierciadła ramek niemające, perpendykularnie ustawione w Anguł ułóż z nachyleniem do siebie. Tak się od nich oddal, albo zbliż, aż dwie twarzy w angule samym z sobą się zjidą obaczysz twarz jednę o trzech oczach i dwóch nosach. 2do. Ustawiwszy je w anguł większy nad krzyżowy; w angule samym obaczysz twarz o jednym oku. 3tio. Jedno zwierciadło
iednego zwierciadła w drugim inny podobny sobie maluiąc, ten drugi wzaiem pierwszemu siebie podáiąc, á ten inny oddaiąc, tym sposobem multyplikuią apparencyą iedney rzeczy. XII. Dziewiąta własność iest. Dwa zwierciadła w pewney swoiey sytuácyi deformuią osobę ludzką y iáko monstrum reprezentuią, w ten sposob. 1mo. Dwa zwierciadła ramek niemaiące, perpendykularnie ustáwione w Anguł ułoż z náchyleniem do siebie. Ták się od nich oddal, álbo zbliż, aż dwie twarzy w angule samym z sobą się zyidą obaczysz twarz iednę o trzech oczach y dwoch nosach. 2do. Ustáwiwszy ie w anguł większy nad krzyzowy; w angule samym obaczysz twarz o iednym oku. 3tio. Jedno zwierciadło
Skrót tekstu: BystrzInfRóżn
Strona: Y2v
Tytuł:
Informacja różnych ciekawych kwestii
Autor:
Wojciech Bystrzonowski
Drukarnia:
Drukarnia lubelska Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Lublin
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
ekonomia, fizyka, matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1743
Data wydania (nie wcześniej niż):
1743
Data wydania (nie później niż):
1743
anguł wbitej termin niedostępny B, i nanotowawszy na tablicy z pilnością część odciętą Eo, przenieś ją na skalę wydzieloną na 1000 części; a znalezioną liczbę części napisz osobno, abyć z pamięci nie wypadła, (naprzykład 418.) Toż: Wstąp na wyższą stacją T, z Tablicą Mierniczą, i z niej ustawionej do perpendykułu przez linią z Celami przyłożoną do igiełki w anguł wbitej, upatrz znowu termin niedostępny B, i naznacz z pilnością część odciętą FV, na Tablicy. o Rozmierzaniu Odległości poziomej.
A przenioższy ją na skale, dowiedz się liczby cząstek odciętych FV (która niech będzie 627.) Nakoniec: Odejmij mniejszą liczbę
ánguł wbitey termin niedostępny B, y nánotowawszy ná tablicy z pilnośćią część odćiętą Eo, przenieś ią ná skálę wydżieloną ná 1000 częśći; á ználeżioną liczbę częśći nápisz osobno, ábyć z pámięći nie wypádłá, (náprzykład 418.) Toż: Wstąp ná wyższą stácyą T, z Tablicą Mierniczą, y z niey vstáwioney do perpendykułu przez liniią z Celámi przyłożoną do igiełki w ánguł wbitey, vpátrz znowu termin niedostępny B, y náznácz z pilnośćią część odćiętą FV, ná Tablicy. o Rozmierzániu Odległośći poźiomney.
A przenioszszy ią ná skále, dowiedz się liczby cząstek odćiętych FV (ktora niech będźie 627.) Nakoniec: Odeymiy mnieyszą liczbę
Skrót tekstu: SolGeom_II
Strona: 29
Tytuł:
Geometra polski cz. 2
Autor:
Stanisław Solski
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1684
Data wydania (nie wcześniej niż):
1684
Data wydania (nie później niż):
1684
Zmierz osobno obiedwie, według Nauk poprzedzających; a różnica ich miary, pokaże wysokość jednej nad drugą. Jeżeli placu jakiego wzgórek zechcesz wiedzieć. Na miejscu które rozumiesz być niższe, ustaw Tablicę Mierniczą do perpendykułu, na swoim Pachołku, i przez linią z Celami, przystawioną do linii Horyzontalnej instrumentu, rzuć okiem ku znakowi jakiemu ustawionemu na drugim miejscu, które rozumiesz być wyższe, który znak niech podnosi, abo zniża pomocnik po lasce jakiej, nim trafi na linią z twego oka wychodzącą za twoim upomnieniem (które upomnienie odprawisz nasposobniej ręką, do góry ją wynosząc, abo spuszczając ku ziemi, jeżeliby głosu nie móg pomocnik dosłyszeć.) Potym nie
Zmierz osobno obiedwie, według Náuk poprzedzáiących; á rożnicá ich miáry, pokaże wysokość iedney nád drugą. Jeżeli plácu iákiego wzgorek zechcesz wiedźieć. Ná mieyscu ktore rozumiesz bydź niszsze, vstaw Tablicę Mierniczą do perpendykułu, ná swoim Páchołku, y przez liniią z Celámi, przystáwioną do linii Horyzontálney instrumentu, rzuć okiem ku znákowi iákiemu vstáwionemu ná drugim mieyscu, ktore rozumiesz bydź wyszsze, ktory znák niech podnośi, ábo zniża pomocnik po lasce iákiey, nim tráfi ná liniią z twego oká wychodzącą zá twoim vpomnieniem (ktore vpomnienie odpráwisz nasposobniey ręką, do gory ią wynosząc, ábo spuszczáiąc ku źiemi, ieżeliby głosu nie mog pomocnik dosłyszeć.) Potym nie
Skrót tekstu: SolGeom_II
Strona: 50
Tytuł:
Geometra polski cz. 2
Autor:
Stanisław Solski
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1684
Data wydania (nie wcześniej niż):
1684
Data wydania (nie później niż):
1684
) po jednejże linii (IK.) Ustawienie Tablice abo karty, patrzeniem odwrotnym: jest, kiedy ze wtórej stacyj obaczysz pierwszą stacją przez linią z Celami przystawioną do zrysowanej linii na Tablicy w pierwszej stacyj, podle linii z Celami, patrząc przez cele, na wtórą stacją. Zebranie Krociusińkie,
Naprzykład: w figurze ustawiona jest Tablica na wtórej stacyj C, odwrotnym patrzeniem: kiedy do linii ICK, zrysowanej na pierwszej stacyj B, (gdzie jest IBK) przystawiwszy linią z Celami, poty Tablicę kręcić będziesz, póki nie uparzysz pierwszej stacyj B. Linia Prawdy: jest brzeg sa linii PQ, z Celami TV, nad którym srzodek Celów
) po iedneyże linii (IK.) Vstáwienie Tablice ábo kárty, pátrzeniem odwrotnym: iest, kiedy ze wtorey stácyi obaczysz pierwszą stácyą przez liniią z Celámi przystáwioną do zrysowáney linii ná Tablicy w pierwszey stácyi, podle linii z Celámi, pátrząc przez cele, ná wtorą stácyą. Zebránie Kroćiuśińkie,
Náprzykład: w figurze vstáwiona iest Tablicá ná wtorey stácyi C, odwrotnym pátrzeniem: kiedy do linii ICK, zrysowáney ná pierwszey stácyi B, (gdżie iest IBK) przystáwiwszy liniią z Celámi, poty Tablicę kręćić będżiesz, poki nie vpárzysz pierwszey stácyi B. Liniia Praẃdy: iest brzeg sa linii PQ, z Celámi TV, nád ktorym srzodek Celow
Skrót tekstu: SolGeom_II
Strona: 58
Tytuł:
Geometra polski cz. 2
Autor:
Stanisław Solski
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1684
Data wydania (nie wcześniej niż):
1684
Data wydania (nie później niż):
1684
C, i przystawiwszy linią z Celami do linii KI, zrysowanej na karcie, tak żeby Cel bliższy oka, stanął przy K, będziesz kręcił Tablicę wespół z kartą i z linią Celową pilnującą linii KI poty, póki nie napadniesz wzrokiem na pierwszą stacją B. Którą jako obaczysz, będziesz miał Tablicę wespół z kartą, ustawione patrzeniem odwrotnym. To jest tak właśnie względem południa i północy stojące na C, jako stały na B. Ponieważ na obydwóch stacjach, stoją na spolnej linii prostej IBKICK. Nauka LXI. O przenoszeniu wszelkiej figury z ziemie na kartę, Tablicą Mierniczą, doskonalej nad insze Instrumenta. TEj Nauki acz własne miejsce w Zabawie 10
C, y przystáwiwszy liniią z Celámi do linii KI, zrysowáney ná kárćie, ták żeby Cel bliższy oká, stánął przy K, będżiesz kręćił Tablicę wespoł z kártą y z liniią Celową pilnuiącą linii KI poty, poki nie nápádniesz wzrokiem ná pierwszą stácyą B. Ktorą iáko obaczysz, będźiesz miał Tablicę wespoł z kártą, vstáwione pátrzeniem odwrotnym. To iest ták właśnie względem południá y połnocy stoiące ná C, iáko stały ná B. Ponieważ ná obudwoch stácyách, stoią ná spolney linii prostey IBKICK. NAVKA LXI. O przenoszeniu wszelkiey figury z źiemie ná kártę, Tablicą Mierniczą, doskonáley nád insze Instrumentá. TEy Náuki ácz własne mieysce w Zábáwie 10
Skrót tekstu: SolGeom_II
Strona: 59
Tytuł:
Geometra polski cz. 2
Autor:
Stanisław Solski
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1684
Data wydania (nie wcześniej niż):
1684
Data wydania (nie później niż):
1684
na instrumencie, angułom na ziemi. Dioptry, to jest Linii z Celami krótkiej używają, która w wielkich odległościach znacznie dukty na karcie od prawdziwych na ziemi fałszuje. Dioptry mosiężne by nadłuższe, jeżeli wolno chodzą około magnesowej komórki, uwodzą od centrum Linią Prawdy, z fałszowaniem duktów na karcie: Abo ciasno chodząc, instrument ustawiony wyruszają z miejsca. Cel dalszy od oka miewają abo z stronką nad linią prawdy wyciągnioną, ziakim błędem? masz w Nauce 7 tej Zabawy: Abo rozerznięty jeszcze gorszy jako w Zabawie 10. pokażę. Ze igiełka magnesem natarta, (jeżeli po 360 podziałów chodzi:) abo linia z Celami (jeżeli igiełka pilnuje linii
ná instrumenćie, ángułom ná żiemi. Dyoptry, to iest Linii z Celámi krotkiey vżywáią, ktora w wielkich odległośćiách znácznie dukty ná kárćie od prawdźiwych ná źiemi fałszuie. Dyoptry mośiężne by nadłuższe, ieżeli wolno chodzą około mágnesowey komorki, vwodzą od centrum Liniią Prawdy, z fałszowániem duktow ná kárćie: Abo ćiásno chodząc, instrument vstáwiony wyruszáią z mieyscá. Cel dalszy od oka miewáią abo z stronką nád liniią prawdy wyćiągnioną, ziákim błędem? masz w Náuce 7 tey Zábawy: Abo rozerznięty ieszcze gorszy iáko w Zabáwie 10. pokażę. Ze igiełká mágnesem nátárta, (ieżeli po 360 podźiałow chodźi:) ábo liniia z Celámi (ieżeli igiełká pilnuie linii
Skrót tekstu: SolGeom_II
Strona: 63
Tytuł:
Geometra polski cz. 2
Autor:
Stanisław Solski
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1684
Data wydania (nie wcześniej niż):
1684
Data wydania (nie później niż):
1684