lub po przeniesieniu się na inne Królestwo jako za Henryka Walezjusza, Stany Rzeczypospolitej NajjaśNIEJSZYCH Tytuł na siebie biorą, z inszym zaś Tytułem ani Listów, ani Poselstw, od żadnego Monarchy nie przyjmują. ARCYBISKUP Gnieźnieński ma Tytuł Vice-Reja, Rząd i władzą sobie powierzoną, o czym niżej pod Arcybiskupem Gnieźnieńskim. Tenże Prymas głosi Tron wakujący Trybunałom i Grodom, naznacza czas, i wydaje Uniwersały na Sejmiki konwokacjalne (na których Sejmikach sprzysięgają się Stany każdego Województwa nie zrywać, a jeżeli kto zerwie to pod Konfederacją Sejmiki stawać muszą) naznacza czas Sejmu Konwokacjalnego, podatki zatrzymane wybierać każe, Starostom nakazuje pilnować i karać wszelkie swawole i tumulty, Sejmiki przestrzega, ażeby
lub po przenieśieniu śię na inne Królestwo jako za Henryka Walezyusza, Stany Rzeczypospolitey NAYJASNIEYSZYCH Tytuł na śiebie biorą, z inszym zas Tytułem ani Listów, ani Poselstw, od żadnego Monarchy nie przyjmują. ARCYBISKUP Gnieznieński ma Tytuł Vice-Reja, Rząd i władzą sobie powierzoną, o czym niżey pod Arcybiskupem Gnieznieńskim. Tenże Prymas głośi Tron wakujący Trybunałom i Grodom, naznacza czas, i wydaje Uniwersały na Seymiki konwokacyalne (na których Seymikach sprzyśięgają śię Stany każdego Województwa nie zrywać, á jeżeli kto zerwie to pod Konfederacyą Seymiki stawać muszą) naznacza czas Seymu Konwokacyalnego, podatki zatrzymane wybierać każe, Starostom nakazuje pilnować i karać wszelkie swawole i tumulty, Seymiki przestrzega, ażeby
Skrót tekstu: ŁubHist
Strona: 135
Tytuł:
Historia polska z opisaniem rządu i urzędów polskich
Autor:
Władysław Łubieński
Drukarnia:
Drukarnia Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Wilno
Region:
ziemie Wielkiego Księstwa Litewskiego
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
historia, prawo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1763
Data wydania (nie wcześniej niż):
1763
Data wydania (nie później niż):
1763
Posessyonatom, ale żałuzonym, i podpadać mogą Prawu Białogłowskiemu, ale nie więcej nad dwa Starostwa, Grodowe zaś nie może żadne podpaść, Duchowni nie mogą brać Królewszczyzn, Częstochowie jednak Rzeczpospolita pozwoliła Kłobucko Roku 1658. i Starostwo Brzeznickie, i inne z kondycją wypłacania Kwarty a to dla konserwacyj Fortecy. Król Starostwa i Królewszczyzny wszelkie wakujące w Miesiącach 4. Wrzesniu, Październiku, Listopadzie, i Grudniu, powinien rozdawać samym Żołnierzom wojnę służącym za zaleceniem Hetmanów, Grodowe także ale Posessyonatom, o czym Konstyt: 1662. Starostowie obligowani są Dekreta Trybunalskie do egzekucyj przyprowadzać w swoim Powiecie, i Jurysdykcyj pod karą sta grzywien, a drugi raz 200. jeżeli trzeci
Possessyonatom, ale załuzonym, i podpadać mogą Prawu Białogłowskiemu, ale nie więcey nad dwa Starostwa, Grodowe zaś nie może żadne podpaść, Duchowni nie mogą brać Królewszczyzn, Częstochowie jednak Rzeczpospolita pozwoliła Kłobucko Roku 1658. i Starostwo Brzeznickie, i inne z kondycyą wypłacania Kwarty á to dla konserwacyi Fortecy. Król Starostwa i Królewszczyzny wszelkie wakujące w Mieśiącach 4. Wrzesniu, Pazdźierniku, Listopadźie, i Grudniu, powinien rozdawać samym Zołnierzom woynę służącym za zaleceniem Hetmanów, Grodowe także ale Possessyonatom, o czym Konstit: 1662. Starostowie obligowani są Dekreta Trybunalskie do exekucyi przyprowadzać w swoim Powiećie, i Jurisdykcyi pod karą sta grzywien, á drugi raz 200. jeżeli trzeći
Skrót tekstu: ŁubHist
Strona: 153
Tytuł:
Historia polska z opisaniem rządu i urzędów polskich
Autor:
Władysław Łubieński
Drukarnia:
Drukarnia Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Wilno
Region:
ziemie Wielkiego Księstwa Litewskiego
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
historia, prawo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1763
Data wydania (nie wcześniej niż):
1763
Data wydania (nie później niż):
1763
a drugi raz 200. jeżeli trzeci raz rekwirowani nie egzekwują, tedy tracić powinni Starostwa. Starostowie Grodowi prócz kwarty płacić powinni do skarbu złotych 60. według Konst: Roku 1649. Starosta Krakowski obligowany mieć atendencją, żeby zawsze Burgrabia Krakowski mieszkał z Zamku Krakowskim z Garnizonem, który Garnizon Starosta powinien zmocnić podczas Interregnum. Starostw wakujących podczas Interregnum atendencją Podskarbi W. K. mieć powinien. Starostowie pobliżsi do Kamieńca Podolskiego powinni prowianty prokurować i zwozić do Garnizonu według Konstytucyj Roku 1593. Wójtostwa Królewskich Dóbr żołnierzom powinni być rozdawane, którym wolno je przedać komu innemu za konsensem Dworu. Starostwa Inflanckie Alternatą powinni być rozdawane Polakom i Litwie, ale Inflantowie byli potym
á drugi raz 200. jeżeli trzeći raz rekwirowani nie exekwują, tedy tracić powinni Starostwa. Starostowie Grodowi prócz kwarty płaćić powinni do skarbu złotych 60. według Konst: Roku 1649. Starosta Krakowski obligowany mieć attendencyą, żeby zawsze Burgrabia Krakowski mieszkał z Zamku Krakowskim z Garnizonem, który Garnizon Starosta powinien zmocnić podczas Interregnum. Starostw wakujących podczas Interregnum attendencyą Podskarbi W. K. mieć powinien. Starostowie pobliżśi do Kamieńca Podolskiego powinni prowianty prokurować i zwoźić do Garnizonu według Konstytucyi Roku 1593. Wóytostwa Królewskich Dóbr żołnierzom powinni byc rozdawane, którym wolno je przedać komu innemu za konsensem Dworu. Starostwa Inflantskie Alternatą powinni być rozdawane Polakom i Litwie, ale Inflantowie byli potym
Skrót tekstu: ŁubHist
Strona: 144
Tytuł:
Historia polska z opisaniem rządu i urzędów polskich
Autor:
Władysław Łubieński
Drukarnia:
Drukarnia Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Wilno
Region:
ziemie Wielkiego Księstwa Litewskiego
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
historia, prawo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1763
Data wydania (nie wcześniej niż):
1763
Data wydania (nie później niż):
1763
się niepowinien. Więc i tego przypilnują, aby godności i Dygnitarstwa Koronne, Obywatelom Wielk: X. L. w Koronie żadnych posesji niemającym, i wzajemnie Honory i Urzędy W. X. Lit. Obywatelom Koronnym, którzy Dóbr żadnych w Litwie nie mają pieczętowane nie były, pod utraceniem onychże, i za wakujące deklarowaniem. Co jednak do raźniejszych Posessorów ściągać się nie ma. Dojrzą przy tym mając zwykłą Kancelaryj między sobą komunikacją, aby Przywileje na jeden Urząd, dwom osobom nie bywały wydawane, to jest jeden z większej, a drugi z mniejszej Kancelaryj Koronnej, albo W. X. L. uchodząc z tąd rozdwojenia po Wdztwach
się niepowinien. Więc y tego przypilnuią, áby godnośći y Dignitárstwá Koronne, Obywatelom Wielk: X. L. w Koronie żadnych possessyi niemáiącym, y wzaiemnie Honory y Urzędy W. X. Lit. Obywatelom Koronnym, którzy Dobr żadnych w Litwie nie maią pieczętowáne nie były, pod utráceniem onychże, y zá wakuiące deklarowaniem. Co iednak do raźnieyszych Possessorow śćiągać się nie ma. Doyrzą przy tym maiąc zwykłą Kancelláryi między sobą kommunikacyą, áby Przywileie na ieden Urząd, dwom osobom nie bywały wydawane, to iest ieden z większey, á drugi z mnieyszey Kancellaryi Koronney, albo W. X. L. uchodząc z tąd rozdwoienia po Wdztwach
Skrót tekstu: TrakWarsz
Strona: Dv
Tytuł:
Traktat Warszawski dnia trzeciego Nowembra 1716 roku zkonkludowany
Autor:
Anonim
Miejsce wydania:
Warszawa
Region:
Mazowsze
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty urzędowo-kancelaryjne
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1717
Data wydania (nie wcześniej niż):
1717
Data wydania (nie później niż):
1717
Wiary żarliwej ku Królom Panom swoim i Rp. miłości wychowanej triumfalnych dzieł Przodków WKM. świadek i późnym odgłos wiekom dobroczynnej zasłużonym szczodrobliwości i słusznej występnym sprawiedliwości widok i Instrument powraca dziś do rąk i dyzpozycyjej WKM. znaczny klejnot i depozyt wielką Pieczęć Księstwa Litewskiego po wielkiej pamięci wielkim Pieczętarzu WKM. Książęciu Albrychcie Radziwiele wakujący. Ten to jest Najaśniejszy WKM. depozyt który Pana Ojca WKM. Zygmunta trzeciego Króla i Pana naszego/ mądra/ dobroczynna/ waleczna i sprawiedliwa oddała ręka. Ręka na wszytkie sławna i pamiętna wieki/ z-której tak wiele Ojczyźnie naszej praw/ swobód i ozdób przybyło. Którą hardych nieprzyjaciół walecznie/ swawolnych i powolnych
Wiáry żárliwey ku Krolom Pánom swoim i Rp. miłośći wychowáney triumfálnych dźieł Przodkow WKM. świádek i poźnym odgłos wiekom dobroczynney zásłużonym szczodrobliwośći i słuszney występnym spráwiedliwośći widok i Instrument powráca dźiś do rąk i dispozycyey WKM. znáczny kleynot i depozyt wielką Pieczęć Kśięstwá Litewskiego po wielkiey pámięći wielkim Pieczętarzu WKM. Kśiążęćiu Albrychćie Rádźiwiele wákuiący. Ten to iest Naiáśnieyszy WKM. depozyt ktory Páná Oycá WKM. Zygmuntá trzećiego Krolá i Páná nászego/ mądra/ dobroczynna/ wáleczna i spráwiedliwa oddałá ręká. Ręká ná wszytkie sławna i pamiętna wieki/ z-ktorey ták wiele Oyczyźnie nászey praw/ swobod i ozdob przybyło. Ktorą hárdych nieprzyiaćioł walecznie/ swawolnych i powolnych
Skrót tekstu: PisMów_II
Strona: 43
Tytuł:
Mówca polski, t. 2
Autor:
Jan Pisarski
Drukarnia:
Drukarnia Kolegium Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Kalisz
Region:
Wielkopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty perswazyjne
Gatunek:
mowy okolicznościowe
Tematyka:
retoryka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1676
Data wydania (nie wcześniej niż):
1676
Data wydania (nie później niż):
1676
ostatniego stało, ani jeszcze było do izb złączenia nie przyszło, porzuciwszy wszystkie insze interesa Ojczyzny, sejm się na niczym bez końca rozsypał.
Sejmy XLIV 1729 w Grodnie, XLV 1730 w Grodnie, XLVI 1732 w Warszawie wszystkie trzy na jednymże prywatnym interesie zerwane. Stanęła była na niemym sejmie 1717 konstytucja, aby buławy wakujące oddawane na sejmach były. Wszystkie cztery w Polsce i w Litwie zawakowały buławy. Ci, którzy ich sobie koniecznie życzyli przeciw woli królewskiej i przeciw prawu Majestatu, na żadnym z tych sejmów nie dopuszczali przystąpić do marszałka elekcji, po którego obraniu naturalnie i według prawa dopiero sejm być sejmem zaczyna, ani takowy zjazd nie jest
ostatniego stało, ani jeszcze było do izb złączenia nie przyszło, porzuciwszy wszystkie insze interessa Ojczyzny, sejm się na niczym bez końca rozsypał.
Sejmy XLIV 1729 w Grodnie, XLV 1730 w Grodnie, XLVI 1732 w Warszawie wszystkie trzy na jednymże prywatnym interessie zerwane. Stanęła była na niemym sejmie 1717 konstytucyja, aby buławy wakujące oddawane na sejmach były. Wszystkie cztery w Polszcze i w Litwie zawakowały buławy. Ci, którzy ich sobie koniecznie życzyli przeciw woli królewskiej i przeciw prawu Majestatu, na żadnym z tych sejmów nie dopuszczali przystąpić do marszałka elekcyi, po którego obraniu naturalnie i według prawa dopiero sejm być sejmem zaczyna, ani takowy zjazd nie jest
Skrót tekstu: KonSSpos
Strona: 253
Tytuł:
O skutecznym rad sposobie
Autor:
Stanisław Konarski
Miejsce wydania:
Warszawa
Region:
Mazowsze
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty perswazyjne
Gatunek:
pisma polityczne, społeczne
Tematyka:
polityka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
między 1760 a 1763
Data wydania (nie wcześniej niż):
1760
Data wydania (nie później niż):
1763
Tekst uwspółcześniony:
tak
Tytuł antologii:
Pisma wybrane
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Juliusz Nowak-Dłużewski
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Warszawa
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Państwowy Instytut Wydawniczy
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
1955
może, na górze będąc, to miast zliczy dziesiątek niemałych, wszytko na górach, tak iż każda góra ma swoje miasto. Miedzy zaś niemi i w dołach wszytko murowane, to pałace, to domy chłopskie, przy nich zaraz winnice i role. Tak iż, patrząc, wszytka się ziemia pstra widzi od murów, wakującego zaś na palec miejsca ziemi nie znajdzie. I tak dziwna rzecz barzo, że tak gęste, wielkie i ludne barzo miasta może ta ziemia wyżywić, ponieważ najdalej miasto od miasta o milę polska ma od siebie situm, a kiedy mil 2 polskich, co czyni włoskich 10, to już barzo daleko.
Na nocleg tedy
może, na górze będąc, to miast zliczy dziesiątek niemałych, wszytko na górach, tak iż kożda góra ma swoje miasto. Miedzy zaś niemi i w dołach wszytko murowane, to pałace, to domy chłopskie, przy nich zaraz winnice i role. Tak iż, patrząc, wszytka się ziemia pstra widzi od murów, wakującego zaś na palec miejsca ziemi nie znajdzie. I tak dziwna rzecz barzo, że tak gęste, wielkie i ludne barzo miasta może ta ziemia wyżywić, ponieważ najdalej miasto od miasta o milę polska ma od siebie situm, a kiedy mil 2 polskich, co czyni włoskich 10, to już barzo daleko.
Na nocleg tedy
Skrót tekstu: BillTDiar
Strona: 184
Tytuł:
Diariusz peregrynacji po Europie
Autor:
Teodor Billewicz
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
nieznany
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
opisy podróży, pamiętniki
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
między 1677 a 1678
Data wydania (nie wcześniej niż):
1677
Data wydania (nie później niż):
1678
Tekst uwspółcześniony:
tak
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Marek Kunicki-Goldfinger
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Warszawa
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Biblioteka Narodowa
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
2004
przez urodzenie i substancją moźny choć bez żadnych zasług, trudno mu odmówić, żeby się nie mścił przez fakcje przeciwko królowi: tacy wydzierają gwałtem.
A zatym sądził bym nic sprawiedliwszego, jako wszystkie generaliter Dobra królewskie incorporare do skarbu Rzeczypospolitej; jeżeli to kto poczyta za krzywdę królowi, myli się; bo dajmy że o wakującą królewczyznę będzie dziesięciu konkurentów, król jednego obligując, dziewięciu sobie pewnych nieprzyjaciół czyni; ten nawet, który ją otrzyma, częstokroć nie ma to za żadną łaskę, myśląc sobie, że król, nie z swego to daje, bardziej tę daninę konsyderuje jak dług sobie zapłacony. A za tym czy nie lepieyź żeby Rzeczpospolita odebrała
przez urodzenie y substancyą moźny choć bez źadnych zasług, trudno mu odmowić, źeby się nie mśćił przez fakcye przećiwko krolowi: tacy wydzieraią gwałtem.
A zatym sądźił bym nic sprawiedliwszego, iako wszystkie generaliter Dobra krolewskie incorporare do skarbu Rzeczypospolitey; ieźeli to kto poczyta za krzywdę krolowi, myli się; bo daymy źe o wakuiącą krolewczyznę będźie dziesięciu konkurentow, krol iednego obliguiąc, dziewięćiu sobie pewnych nieprzyiaćioł czyni; ten nawet, ktory ią otrzyma, częstokroć nie ma to za źadną łaskę, myśląc sobie, źe krol, nie z swego to daie, bardźiey tę daninę konsyderuie iak dług sobie zapłacony. A za tym czy nie lepieyź źeby Rzeczpospolita odebrała
Skrót tekstu: LeszczStGłos
Strona: 33
Tytuł:
Głos wolny wolność ubezpieczający
Autor:
Stanisław Leszczyński
Miejsce wydania:
Wilno
Region:
ziemie Wielkiego Księstwa Litewskiego
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty perswazyjne
Gatunek:
pisma polityczne, społeczne
Tematyka:
polityka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1733
Data wydania (nie wcześniej niż):
1733
Data wydania (nie później niż):
1733
, i prędsza by Ich była ekspedycja; co daj Boże, żeby Ich jako najmniej było, gdyż by to źnaczyło, dobrze ubezpieczoną tranquillitatem publicam.
Dato hoc supposito, a zaźby w tak szczęśliwej koniunkturze Rzeczpospolita jurium suorum Domina, nie mogła sobie pofolgować limutując sesye do czasu, któryby mógł być sine praejudicio Dobra pospolitego wakujący; byle in uno oculi ictu, sine praeambulis, które praecedunt sejmy, mogła się zgromadzić in casum nagłej na nią potrzeby; ale jeżeli o to chodzi, żeby czasu darmo nie trawić, mógłby Król mieć zabawę cum magno emolumento Rzeczypospolitej. Niechby alternatą każdego roku, Wojsko Jednej po drugiej z trzech Prowincyj,
, y prędsza by Ich byłá expedycya; co day Boźe, źeby Ich iako naymniey było, gdyź by to źnáczyło, dobrze ubespieczoną tranquillitatem publicam.
Dato hoc supposito, á zaźby w tak szczęsliwey konjunkturze Rzeczpospolita jurium suorum Domina, nie mogła sobie pofolgowáć limutuiąc sessye do czasu, ktoryby mogł bydź sine praejudicio Dobra pospolitego wákuiący; byle in uno oculi ictu, sine praeambulis, ktore praecedunt seymy, mogła się zgromadźić in casum nagłey na nię potrźeby; ale ieźeli o to chodźi, źeby czasu darmo nie trawić, mogłby Krol mieć zabáwę cum magno emolumento Rzeczypospolitey. Niechby alternátą kaźdego roku, Woysko Iedney po drugiey z trzech Prowincyi,
Skrót tekstu: LeszczStGłos
Strona: 97
Tytuł:
Głos wolny wolność ubezpieczający
Autor:
Stanisław Leszczyński
Miejsce wydania:
Wilno
Region:
ziemie Wielkiego Księstwa Litewskiego
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty perswazyjne
Gatunek:
pisma polityczne, społeczne
Tematyka:
polityka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1733
Data wydania (nie wcześniej niż):
1733
Data wydania (nie później niż):
1733
nie odmienny, którym może regulare ekspensa swoje ordynaryjne, i które repetere sprawiedliwie może, nie czyniąc żadnej krzywdy Possessoribus, zostawiwszy im jakom to wyżej wyraził sześciu lat possessionem, według zwyczajnego królewsźczyzny pretium, które czyni, kiedy ją kto kupuje sześcioletnia intrata; a jeżeliby kto ten projekt miał pro gravamine, niechże przynajmniej wakujące przez śmierć posessora, wracają się ad possessionem Rzeczypospolitej, byle administracja ich non dependeat à proprio libitu Podskarbiego, ale żeby per plus offerentiam, intraty były wnoszone do skarbu, odsyłam ad calculum kto zechce rachować, jak wielki uczyniłyby kapitał.
Donum przy tym gratuitum Cleri, byłoby non postremum subsidiumskarbowi, raz na
nie odmienny, ktorym moźe regulare expensa swoie ordynaryine, y ktore repetere sprawiedliwie moźe, nie czyniąc źadney krzywdy Possessoribus, zostawiwszy im iakom to wyźey wyraźił sześćiu lat possessionem, według zwyczaynego krolewsźczyzny pretium, ktore czyni, kiedy ią kto kupuie sześćioletnia intrata; á ieźeliby kto ten proiekt miał pro gravamine, niechźe przynaymniey wakuiące przez smierć possessora, wracáią się ad possessionem Rzeczypospolitey, byle administrácya ich non dependeat à proprio libitu Podskarbiego, ale źeby per plus offerentiam, intraty były wnoszone do skarbu, odsyłam ad calculum kto zechce rachowáć, iak wielki uczyniłyby kapitał.
Donum przy tym gratuitum Cleri, byłoby non postremum subsidiumskárbowi, raz na
Skrót tekstu: LeszczStGłos
Strona: 126
Tytuł:
Głos wolny wolność ubezpieczający
Autor:
Stanisław Leszczyński
Miejsce wydania:
Wilno
Region:
ziemie Wielkiego Księstwa Litewskiego
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty perswazyjne
Gatunek:
pisma polityczne, społeczne
Tematyka:
polityka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1733
Data wydania (nie wcześniej niż):
1733
Data wydania (nie później niż):
1733
