grubych/ odpędza/ liścia Kopytnikowego garść w winie/ albo w miodowej sycie warząc/ a poranu przez kilka dni pijąc/ przydawszy Cynamonu/ i Muszkatowego Kwiatu trochę. Od Bestii ukąszonem.
Od bestii jadowitych ukąszonym/ z winem Kopytniku dawać dobrze. (Fuchs) Rany i Wrzody wychędaża.
Rany wychędaża/ juchą jego wymywane.
Także wrzody i sadzele zaplugawione. (Plat:) Zołć i Flegmę wywodzi.
Flegmę z ciała stolcami wywodzi: Także womitami: jednak flegmę więcej ciągnie/ dając go po ćwierci łota/ z gruba przetłuczonego/ z ciepłą wodą/ albo z piwem/ albo z miodem pić: jenoby potrzeba wzawód biegać potym
grubych/ odpądza/ liśćia Kopytnikowego garść w winie/ álbo w miodowey sycie wárząc/ á poránu przez kilká dni piiąc/ przydawszy Cynámonu/ y Muszkátowego Kwiátu trochę. Od Bestyy vkąszonem.
Od bestyy iádowitych vkąszonym/ z winem Kopytniku dawáć dobrze. (Fuchs) Rány y Wrzody wychędaża.
Rány wychędaża/ iuchą iego wymywáne.
Tákże wrzody y sádzele záplugáwione. (Plat:) Zołć y Flágmę wywodźi.
Flágmę z ćiáłá stolcámi wywodźi: Tákże womitámi: iednák flágmę więcey ćiągnie/ dáiąc go po czwierći łotá/ z grubá przetłuczonego/ z ciepłą wodą/ álbo z piwem/ álbo z miodem pić: ienoby potrzebá wzawod biegáć potym
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 45
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
kilkakroć/ a co nadłużej się pocąc. (Tab.) Febrom zaguiłym.
Febrom z zagniłych wilgotności/ przez kilka dni porządnie/ pijąc go po kwincie z ciepłym winem/ w którymby to ziele było warzone. (Tab. ) Rany i Sadzele.
Ranom i Sadzelom starym barzo użyteczne/ warzone/ i nim wymywane. Także z wierzchu plastrując/ albo do innych maści przynależących przykładając. (Tab.) Miarz/ albo Mistrzownik/ Rozdział 32.
MIstrzownik albo Miarz ma liście podobne naszemu/ albo wodnemu Barszczu jeno mniejsze na troję rozdzielone/ labrzysto wykrawnane/ około ząbkowane. Ciemno zielone/ kosmate i ostre/ a po ziemi się rozkładające
kilkákroć/ á co nadłużey sie pocąc. (Tab.) Febrom záguiłym.
Febrom z zágniłych wilgotnośći/ przez kilká dni porządnie/ piiąc go po kwinćie z ćiepłym winem/ w ktorymby to źiele było wárzone. (Tab. ) Rány y Sádzele.
Ránom y Sadzelom stárym bárzo vżyteczne/ wárzone/ y nim wymywáne. Tákże z wierzchu plastruiąc/ albo do inych máśći przynależących przykłádaiąc. (Tab.) Miarz/ álbo Mistrzownik/ Rozdział 32.
MIstrzownik álbo Miarz ma liśćie podobne nászemu/ álbo wodnemu Barsczu ieno mnieysze ná troię rozdzielone/ lábrzysto wykrawnáne/ około ząbkowáne. Ciemno zielone/ kosmáte y ostre/ á po źiemi sie roskłádáiące
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 113
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
bywa. Zielnik D. Symona Syrenniusa/ Miesięcznej. Scjatyce.
Scjatyce takoważ z nich kąpiel jest użyteczna/ zwłaszcza z zimnej przyczyny. Item. Ranom.
Rany także: Wrzody: Wrzodom Sadzele.
Sadzele plugawe i zagniłe wychędaża/ liście z swym korzeniem w winie albo w wodzie warzone/ a tą wodą co naczęścij wymywane. Także proch z korzenia ich/ z miodem Rożanym jako maść uczyniwszy/ w nie kłaść. To wychędaża/ i zaraz goi. (Tab.) Rozsądek.
Te trzy Opichy Jelenie/ acz są jednego przyrodzenia/ i jednych skutków z Rozmarynem Dioscorydowym/ jednak okolicznościami zwierzchnimi/ są barzo od siebie różne/ Liściem/
bywa. Zielnik D. Symoná Syrenniusá/ Mieśięczney. Scjátyce.
Scyátyce tákoważ z nich kąpiel iest vżyteczna/ zwłasczá z źimney przyczyny. Item. Ránom.
Rány tákże: Wrzody: Wrzodom Sádzele.
Sádzele plugáwe y zágniłe wjchędaża/ liśćie z swym korzeniem w winie álbo w wodźie wárzone/ á tą wodą co naczęśćiy wymywáne. Tákże proch z korzeniá ich/ z miodem Rożánym iáko máść vczyniwszy/ w nie kłáść. To wychędaża/ y záraz goi. (Tab.) Rozsądek.
Te trzy Opichy Ielenie/ ácz są iednego przyrodzenia/ y iednych skutkow z Rozmarynem Dioscoridowym/ iednák okolicznośćiámi zwierzchnimi/ są bárzo od śiebie rozne/ Liśćiem/
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 167
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
Golaczów i barwierzów wydworne owe zielone czerwone/ żółte mazidła/ któremi ludzie wdłusz zaciągają/ snadź nie tak z chciwości pożytku swego/ jako z nieumiejętności. Nie mówię o uczonych i ćwiczonych Cyrulikach. Ranom zagniłym i złym.
Takowesz rany zagniłe/ i sadzele zastarzałe a smrodliwe/ toż ziele w cirpkim winie warzone/ a ciepło wymywane/ wychędaża i goi. Item, Prochem z liścia jego zasypowane toż czyni. Kancer.
Kancer/ i Fistule.
Fistuły zawiera/ i leczy/ tenże wyższej pomieniony plastr z świeżozielonego ziela/ z smalcem utłukszy/ plastrując. Brodawkom.
Brodawki/ tak na ręku jako w nogach z palców zgania/ z solą
Golaczow y bárwierzow wydworne owe źielone czerwone/ zołte máźidłá/ ktoremi ludźie wdłusz záćiągáią/ snádź nie ták z chćiwośći pożytku swego/ iáko z nieumieiętnośći. Nie mowię o vczonych y ćwiczonych Cyrulikách. Ránom zágniłym y złym.
Tákowesz rány zágniłe/ y sádzele zástárzáłe á smrodliwe/ toż źiele w ćirpkim winie wárzone/ á ćiepło wymywáne/ wychędaża y goi. Item, Prochem z liśćia iego zásypowáne toż czyni. Káncer.
Káncer/ y Fistule.
Fistuły záwiera/ y leczy/ tenże wysszey pomieniony plastr z świeżoźielonego źiela/ z smálcem vtłukszy/ plastruiąc. Brodawkom.
Brodawki/ ták ná ręku iáko w nogách z pálcow zgánia/ z solą
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 278
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
