W głowie je mieć potrzeba, mój cnotliwy druhu, Bo im tak właśnie w skrzyni, jako leżeć w brzuchu.” „O, niejedenże — rzekę — pełno ma ksiąg w głowie,
A wżdy trzech podle siebie słów dobrze nie powie. Więc gdy w głowie i w gębie potrzebne są wielce, Zaraz je z żółtej juchy biorę na widelce. Jedne księgi do gęby z głowy mają spadek, Drugie z gęby do brzucha, z brzucha idą w zadek; Niewczymci też piśmienny, czegom nie mógł wiedzieć, Że go z tej okazji naprzód proszą siedzieć: Czytać, prawda, nie umie, ale pisze wiele I swe
W głowie je mieć potrzeba, mój cnotliwy druhu, Bo im tak właśnie w skrzyni, jako leżeć w brzuchu.” „O, niejedenże — rzekę — pełno ma ksiąg w głowie,
A wżdy trzech podle siebie słów dobrze nie powie. Więc gdy w głowie i w gębie potrzebne są wielce, Zaraz je z żółtej juchy biorę na widelce. Jedne księgi do gęby z głowy mają spadek, Drugie z gęby do brzucha, z brzucha idą w zadek; Niewczymci też piśmienny, czegom nie mógł wiedzieć, Że go z tej okazyjej naprzód proszą siedzieć: Czytać, prawda, nie umie, ale pisze wiele I swe
Skrót tekstu: PotFrasz1Kuk_II
Strona: 28
Tytuł:
Ogród nie plewiony
Autor:
Wacław Potocki
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
nieznany
Typ tekstu:
wiersz
Rodzaj:
liryka
Gatunek:
fraszki i epigramaty
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1677
Data wydania (nie wcześniej niż):
1677
Data wydania (nie później niż):
1677
Tekst uwspółcześniony:
tak
Tytuł antologii:
Dzieła
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Leszek Kukulski
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Warszawa
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Państwowy Instytut Wydawniczy
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
1987
nazajutrz na małą stronę bramę otworzono do Pragi, gdzie hetman cesarski z książęciem bawarskim wjechali. Trzeciego dnia potem gdy wojska chorągwie oddawały, Elearowie między inszymi w nic najbogatsi, odesłali przez dwóch rotmistrzów Stanisława Strojnowskiego, i Wojciecha Sulmirskiego, węgierskich 38, pieszych 5 kornetów, to jest rajtarskich chorągwi 9. Między któremi była dworska z żółtego adamaszku, samego wrzkomo króla Frydrycha, a na niej zielony krzyż kawalerski. ROZDZIAŁ XIV. O PODDANIU SIĘ MORAWY I STRAŻY ELEARÓW POLSKICH OD WĘGIER. Morawa się zaraz poddała wojska obaczywszy. Węgrowie z miast pogranicznych uciekli, Elearski w Strażnicy odpoczynek 1621; Elearom post nieprzyjazny. Węgry w nocy do Strażnicy wpadli, miasto osiedli
nazajutrz na małą stronę bramę otworzono do Pragi, gdzie hetman cesarski z książęciem bawarskim wjechali. Trzeciego dnia potem gdy wojska chorągwie oddawały, Elearowie między inszymi w nic najbogatsi, odesłali przez dwóch rotmistrzów Stanisława Strojnowskiego, i Wojciecha Sulmirskiego, węgierskich 38, pieszych 5 kornetów, to jest rajtarskich chorągwi 9. Między któremi była dworska z żółtego adamaszku, samego wrzkomo króla Frydrycha, a na niej zielony krzyż kawalerski. ROZDZIAŁ XIV. O PODDANIU SIĘ MORAWY I STRAŻY ELEARÓW POLSKICH OD WĘGIER. Morawa się zaraz poddała wojska obaczywszy. Węgrowie z miast pogranicznych uciekli, Elearski w Strażnicy odpoczynek 1621; Elearom post nieprzyjazny. Węgry w nocy do Strażnicy wpadli, miasto osiedli
Skrót tekstu: DembPrzew
Strona: 39
Tytuł:
Przewagi elearów polskich
Autor:
Wojciech Dembołęcki
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
nieznany
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Tematyka:
historia, wojskowość
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1623
Data wydania (nie wcześniej niż):
1623
Data wydania (nie później niż):
1623
Tekst uwspółcześniony:
tak
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Kazimierz Józef Turowski
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Kraków
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Wydawnictwo Biblioteki Polskiej
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
1859
Siodło misierskie. — Kulbaka zielona, angielska. Płat haftowany, biały i wojłok od Króla. — Strzemion 2 parze, misyrskich. — Obicia atłasowego we 2 workach, żółte z błękitnym jedne, drugie żółte z czarnym. — Obicia takiegoż, żółte z błękitnym, sztuka 1. — Item czarne z błękitnym i z żółtym sztuk 2. — Obicia burkatelowego sztuk siedm. — Obicia białego, pstrego, sztuk 11. — Laski marszałkowskie 2, w puzderkach. E
Koszul tureckich dwadzieścia i trzy. — Spodnich ornamentów 9. — Botuch 1. — Tuwalnia wielka, długa, 1. — Ręczniczek jedwabnicowy, ze złotem i jedwabiem. —
Siodło misierskie. — Kulbaka zielona, angielska. Płat haftowany, biały i wojłok od Króla. — Strzemion 2 parze, misyrskich. — Obicia atłasowego we 2 workach, żółte z błękitnym jedne, drugie żółte z czarnym. — Obicia takiegoż, żółte z błękitnym, sztuka 1. — Item czarne z błękitnym i z żółtym sztuk 2. — Obicia burkatelowego sztuk siedm. — Obicia białego, pstrego, sztuk 11. — Laski marszałkowskie 2, w puzderkach. E
Koszul tureckich dwadzieścia i trzy. — Spodnich ornamentów 9. — Botuch 1. — Tuwalnia wielka, długa, 1. — Ręczniczek jedwabnicowy, ze złotem i jedwabiem. —
Skrót tekstu: InwRuchGęb
Strona: 126
Tytuł:
Częściowy inwentarz ruchomości króla Jana III z 1673 r.
Autor:
Anonim
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
nieznany
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty urzędowo-kancelaryjne
Gatunek:
inwentarze
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1673
Data wydania (nie wcześniej niż):
1673
Data wydania (nie później niż):
1673
Tekst uwspółcześniony:
tak
Tytuł antologii:
Materiały źródłowe do dziejów kultury i sztuki XVI-XVIII w.
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Mieczysław Gębarowicz
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Wrocław
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Zakład Narodowy im. Ossolińskich
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
1973
czerwona, z brzegami żółtemi, także dosyć wielka, scofia nowa, miedziana, złocista, drzewce malowane, miejscami złocone.
Trzecia kitajczana, czerwona, bez brzegów, dosyć wielka, drzewce nowe, malowane, miejscami złociste, scofia niewielka, stara, turecka, która przy niej była dobra.
Czwarta kitajczana, karmazynowa, z żółtemi kitajczanemi brzegami, dosyć wielka, kędy na obodwu stronach po wszytkiej chorągwi i brzegach wydrukowane są litery arabskie, miejscami złotem, miejscami srebrem, scofia nowa, miedziana, złocista, drzewce nowe, malowane, miejscami trochę złociste.
czerwona, z brzegami żółtemi, także dosyć wielka, scofia nowa, miedziana, złocista, drzewce malowane, miejscami złocone.
Trzecia kitajczana, czerwona, bez brzegów, dosyć wielka, drzewce nowe, malowane, miejscami złociste, scofia niewielka, stara, turecka, która przy niej była dobra.
Czwarta kitajczana, karmazynowa, z żółtemi kitajczanemi brzegami, dosyć wielka, kędy na obodwu stronach po wszytkiej chorągwi i brzegach wydrukowane są litery arabskie, miejscami złotem, miejscami srebrem, scofia nowa, miedziana, złocista, drzewce nowe, malowane, miejscami trochę złociste.
Skrót tekstu: ZdobChorGęb
Strona: 129
Tytuł:
Spis zdobycznych chorągwi spod Chocimia z 1673 r.
Autor:
Anonim
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
nieznany
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty urzędowo-kancelaryjne
Gatunek:
inwentarze
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1673
Data wydania (nie wcześniej niż):
1673
Data wydania (nie później niż):
1673
Tekst uwspółcześniony:
tak
Tytuł antologii:
Materiały źródłowe do dziejów kultury i sztuki XVI-XVIII w.
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Mieczysław Gębarowicz
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Wrocław
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Zakład Narodowy im. Ossolińskich
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
1973
O użycz że wżdy raz białemu żwierzowi odpocznienia i pokoju! Widział jeden Bogacza w wielkiej zaćności honorów zażywać/ który barzo przytym skąpy był; i te słowa rzekł; Juszci widzę dla czego Bogacze bobkowemu Drzewu przyrównani bywają; iż albo mały/ abo też żadnego owocu nie przynoszą. Równie o takim wykładzie bywa czytano/ ze żółte góry pod ziemią żadnego pożytku nie przynoszą. ¤ Nów Czerwca/ który 26. (16) dnia prżypada około południa w 2. stop. ziemnego Byka/ pokazuje się ku ostatkowi nieprzyjemnym/ a jakoby wiatr z chmurami chciał wzbudzić/ i mógłby też z mokrością polatujące grady/ i zimne deszcze/ placmi spuścić/
O użycz że wżdy raz biáłemu żwierzowi odpocznienia y pokoiu! Widźiał ieden Bogaczá w wielkiey zaćnośći honorow záżywáć/ ktory bárzo przytym skąpy był; y te słowá rzekł; Iuszći widzę dla czego Bogacze bobkowemu Drzewu przyrownáni bywáią; iż álbo máły/ ábo tesz żadnego owocu nie przynoszą. Rownie o tákim wykłádźie bywa czytáno/ ze żołte gory pod źiemią żadnego pożytku nie przynoszą. ¤ Now Czerwcá/ ktory 26. (16) dniá prżypada około południá w 2. stop. źiemnego Byká/ pokázuie śię ku ostátkowi nieprzyiemnym/ á iákoby wiátr z chmurámi chćiáł wzbudźić/ y mogłby tesz z mokrośćią polátuiące grády/ y źimne deszcze/ plácmi spuśćić/
Skrót tekstu: FurUważ
Strona: F3
Tytuł:
Astrophiczne uważanie o ułożeniu powietrza
Autor:
Stefan Furman
Drukarnia:
Dawid Frydrych Rhetiusz
Miejsce wydania:
Gdańsk
Region:
Pomorze i Prusy
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
kalendarze
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1664
Data wydania (nie wcześniej niż):
1664
Data wydania (nie później niż):
1664
/ Rozdział 24. Kłącze.
DZięgiel Włoski albo Arabski/ (bo tak my pospolicie zioła cudzoziemskie zowiemy Włoskiemi.) Kłącze ma Opichowemu podobne/ jeno Soku pełniejsze/ i obfitsze/ rosochate i gałęziste/ czerstwe. Liścia szerszego/ mocnego/ miąższego/ lipkiego/ a ku ziemi odwisłego: Zapachu ostrokorzennego /wdzięcznego. Barwy z żółta zielonej. Na wirzchu kłącza okołek jako u swojskiego kopru. Nasienie kapustnemu podobne/ okrągłe/ czarne/ ostrego i przykrego/ a do Mirhy podobnego smaku/ tak iż jedno miasto drugiego uchodzi. Korzeń także pachniący/ ostropieprzny usta rozpalający/ i sczmiący/ miękki/ Soku pełny: Z wierzchu poczerniały/ we wnątrz białawy
/ Rozdźiał 24. Kłącze.
DZięgiel Włoski álbo Arábski/ (bo ták my pospolićie źiołá cudzoźiemskie zowiemy Włoskiemi.) Kłącże ma Opichowemu podobne/ ieno Soku pełnieysze/ y obfitsze/ rosocháte y gáłęźiste/ czerstwe. Liśćia szerszego/ mocnego/ miąższego/ lipkiego/ á ku źiemi odwisłego: Zapáchu ostrokorzennego /wdźięcznego. Bárwy z żołtá źieloney. Ná wirzchu kłącza okołek iáko v swoyskiego kopru. Naśienie kápustnemu podobne/ okrągłe/ czarne/ ostrego y przykrego/ á do Mirhy podobnego smáku/ ták iż iedno miásto drugiego vchodźi. Korzeń tákże pachniący/ ostropieprzny vstá rospaláiący/ y sczmiący/ miękki/ Soku pełny: Z wierzchu poczerniáły/ we wnątrz biáłáwy
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 99
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
we wszystkim jego opisaniu z Dioszkorydem się zgadzają/ tylko w samym liściu. O czym się szerzej wnet powie/ o zielu postawnym. Wiek pośledniejszy w ludzie uczone obfitszj i zamożystszy. Postawne Ziele/ Rozdział 41. Korzeń.
POstawne ziele/ korzenia jest miąższego/ długiego/ i twardego: zwierzchu czarne/ we wnątrz z żółta blade/ albo białe. Soku pełne pachniącego: Jeden Pręt z siebie wysoko puszczając/ miąszkości Zapaliczki: Poniekąd czczy/ mocny/ prosty/ zielony/ żłobkowany/ a gęsto kolankowaty: Od których liście gałęziste/ po jednemu zosobna pochodzi: wielkością/ miąszością i gęstością/ świniej wszy podobne: Tym kształtem jako w Wrotyczy
we wszystkim iego opisániu z Dioszkorydem sie zgadzáią/ tylko w sámym liśćiu. O czym śię szerzey wnet powie/ o źielu postáwnym. Wiek poślednieyszy w ludźie vczone obfitszj y zámożystszy. Postáwne Ziele/ Rozdźiał 41. Korzeń.
POstáwne źiele/ korzeniá iest miąższego/ długiego/ y twárdego: zwierzchu czarne/ we wnątrz z żołtá bláde/ álbo białe. Soku pełne pachniącego: Ieden Pręt z śiebie wysoko pusczáiąc/ miąszkośći Zápalicżki: Poniekąd czczy/ mocny/ prosty/ źielony/ żłobkowány/ á gęsto kolankowáty: Od ktorych liśćie gáłęźiste/ po iednemu zosobná pochodźi: wielkośćią/ miąszością y gęstością/ świniey wszy podobne: Tym kształtem iáko w Wrotyczy
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 143
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
i mała/ obie jednym tylko Prętem z korzenia swego wyrastają. Te niczym są od siebie różne/ tylko wzrostem/ wielka na dwa sążnie wzwyż/ niegdzie dobrze wyższej wyrastają: Korzeń jej miąższy i długi/ prosty/ w ziemię głęboko idący/ nie mając żadnych odnóg/ sam tylko szczególny/ do Pasternaku korzenia podobny/ z żółta biały/ zapachu przykrego i ostrego/ skory miąższej/ a na zmarsczkach swych cienkiej. Z tego tedy w Kwietniu napierwej/ obdłużnie Sosiki/ albo Pączki chochołato klinę wychodzą/ jako u nas Kapusty w ziemnych grubach pospolicie wyrastać widziemy. W starym korzeniu więtsze/ w młodym mniejsze/ miękkości gębczastej/ albo Jeleniej bedłki/
y máła/ obie iednym tylko Prętem z korzeniá swego wyrastáią. Te niczym są od śiebie rozne/ tylko wzrostem/ wielka ná dwá sążnie wzwysz/ niegdźie dobrze wyższey wyrastáią: Korzeń iey miąższy y długi/ prosty/ w źiemię głęboko idący/ nie máiąc żadnych odnog/ sam tylko sczegulny/ do Pásternaku korzeniá podobny/ z żołtá biały/ zapáchu przykrego y ostrego/ skory miąższey/ á ná zmarsczkách swych ćienkiey. Z tego tedy w Kwietniu napierwey/ obdłużnie Sośiki/ álbo Pączki chochołáto klinę wychodzą/ iáko v nas Kápusty w źiemnych grubách pospolićie wyrastáć widźiemy. W stárym korzeniu więtsze/ w młodym mnieysze/ miękkości gębcżástej/ álbo Ieleniej bedłki/
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 177
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
. Korzeń. Liście. Kłącze. Zielnik D. Symona Syrenniusa/ Kwiat. Nasienie.
Drugie Loczydło mało nie we wszem pierwszemu podobne/ a jako Dioscorydes twierdzi/ Zapaliczce we wszem równe/ okrom kłącza gładszego. Liścia włoskiego Kopru podobnego. Z rózg pochodzą gałązki/ na których także/ jako na pierwszym/ okołki oganiste z żółtym kwiatkami. Z tych potym Nasienie płaskie/ jako ogródnego Kopru. Korzenia takiegoż/ jako pierwszy/ miąższego /długiego/ skory miązszej/ twardej/ mięsiwości białej/ miękkiej: Soku pełny białego. Trzecie we wszystkiem wtóremu równe/ okrom Liścia węższego i drobniejszego. Miejsce i Wybór.
PIerwsze roście na górach wysokich i płonnych
. Korzeń. Liście. Kłącze. Zielnik D. Symoná Syrenniusá/ Kwiát. Naśienie.
Drugie Loczydło máło nie we wszem pierwszemu podobne/ á iáko Dioscorides twierdźi/ Zapaliczce we wszem rowne/ okrom kłącza głádszego. Liśćia włoskiego Kopru podobnego. Z rozg pochodzą gáłąski/ ná ktorych tákże/ iáko ná pierwszym/ okołki ogániste z żołtym kwiatkámi. Z tych potym Naśienie płáskie/ iáko ogrodnego Kopru. Korzeniá tákiegoż/ iáko pierwszy/ miąższego /długiego/ skory miązszey/ twárdey/ mięśiwośći białey/ miękkiey: Soku pełny białego. Trzećie we wszystkiem wtoremu rowne/ okrom Liśćia węższego y drobnieyszego. Mieysce y Wybor.
PIerwsze rośćie ná gorách wysokich y płonnych
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 183
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
albo z trochą Mastyki/ bądź w trunku/ bądź w Konfekcie/ albo w Lektwarzu. Dziwe mięso trawi.
Eusorbium, Dziwie mięso wyjada/ i trawi/ nim zasypując. (Plat.) Żyłom suchym flegmistym.
Żyły pięte/ albo suche/ flegmistymi wilgotnościami obciążone wychędaża/ wysusza (Mesua.) W Olejku z żółtych fiołków rozcierany/ tym je namazując. (Mesu.) Także Paraliże:
Paraliżem naruszonym. Drżącym/ albo Trzęsącym się. Pokurczonym. Cierpniącym. Zdrewniałym/ i strętwiałym. Kręczu. Drżenie. Pokurcz: Cirpnien: Strętwie: Kręczu. Planom białym i czarnym.
Plany i Pstrociny na ciele białe i czarne spądza/
álbo z trochą Mástyki/ bądź w trunku/ bądź w Confekćie/ álbo w Lektwarzu. Dźiwe mięso trawi.
Eusorbium, Dźiwie mięso wyiada/ y trawi/ nim zásypuiąc. (Plat.) Zyłom suchym flágmistym.
Zyły pięte/ álbo suche/ flágmistymi wilgotnośćiámi obćiążone wychędaża/ wysusza (Mesua.) W Oleyku z żołtych fiołkow rozćierány/ tym ie námázuiąc. (Mesu.) Tákże Páráliże:
Páráliżem náruszonym. Drżącym/ álbo Trzęsącym sie. Pokurczonym. Cierpniącym. Zdrewniáłym/ y strętwiáłym. Kręczu. Drżenie. Pokurcz: Cirpnien: Strętwie: Kręczu. Plánom białym y czarnym.
Plány y Pstroćiny ná ćiele białe y czarne spądza/
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 207
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
