Pierwsza Regio jest Infima; druga kondygnacja albo Regio Media; Trzecia Suprema. Koło tego Powietrza kładą dopiero AEtherem tojesł Ignem putatitium, o którym rozumieją, że jest czysta bardzo Eria, Drudzy, że jest Ogniste Niebo, albo ogień. Koło tego Ognistego Powietrza dopiero Astronomowie kładą Caelum Sydereum, na którym lokują Gwiazdy ruchome, błąkające się albo Erratica Syderá alias Płanety, Słońce, Miesiąc, Marsa, etc. Drugie Gwiazdy nie ruchome, Fiksa Sydera. Te Niebo na Gwiazd Ruchomych i Nieruchomych destynowane lokacje, według jednych jest z Materyj stałej uformowane, nakształt kryształu twardego i przezroczystego, i na tym to sa Gwiazdy Nieruchome; według drugich zdania jest też
Pierwsza Regio iest Infima; druga kontygnacya albo Regio Media; Trzecia Suprema. Koło tego Powietrza kładą dopiero AEtherem toiesł Ignem putatitium, o ktorym rozumieią, że iest czysta bardżo Aerya, Drudzy, że iest Ogniste Niebo, albo ogień. Koło tego Ognistego Powietrza dopiero Astronomowie kładą Caelum Sydereum, na ktorym lokuią Gwiazdy ruchome, błąkaiące się albo Erratica Syderá alias Płanety, Słońce, Miesiąc, Marsa, etc. Drugie Gwiazdy nie ruchome, Fixa Sydera. Te Niebo na Gwiazd Ruchomych y Nieruchomych destynowane lokacye, według iednych iest z Materyi stałey uformowane, nakształt krzysztáłu twardego y przezroczystego, y na tym to sa Gwiazdy Nieruchome; według drugich zdania iest też
Skrót tekstu: ChmielAteny_I
Strona: 162
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 1
Autor:
Benedykt Chmielowski
Drukarnia:
J.K.M. Collegium Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1755
Data wydania (nie wcześniej niż):
1755
Data wydania (nie później niż):
1755
tantum dicenda, który jak Atlas nowy i Niebo Gwiazdziste, i Imperium Zachodnie, Mądrą wsparł Głową, Heroiczną utrzymał Ręką. Jego Succedanei Rudolphus, II. Leopoldus I. Cesarze przy Monarszyńskiej Purpurze, non erubezcebant upatrywać Astra, Bellatorów zarówno i Matematyków szacując Castra.
GWIAZDY na Niebie Gwiazdzistym jedne się zowią Fixae Stellae Inerrantes, Niebłąkające się. Nie mówię nieruchome, bo swój mają Obrót i Bieg, ale regularny, jeden porządek, położenie, distantiam obserwujące; drugie Gwiazdy zowią się i są ERRANTES, które około ziemi obrót swój mają cum Fiksis, z Gwiazdami regularnie idącemi, nieregularny, lecz odmienny, a te Gwiazdy są PŁANETY, których jest 7.
tantum dicenda, ktory iak Atlas nowy y Niebo Gwiazdziste, y Imperium Záchodnie, Mądrą wsparł Głową, Heroiczną utrzymał Ręką. Iego Succedanei Rudolphus, II. Leopoldus I. Cesarze przy Monarszyńskiey Purpurze, non erubescebant upatrywać Astra, Bellatorow zarowno y Matematykow szacuiąc Castra.
GWIAZDY na Niebie Gwiazdzistym iedne się zowią Fixae Stellae Inerrantes, Niebłąkaiące się. Nie mowię nieruchome, bo swoy maią Obrot y Bieg, ale regularny, ieden porządek, położenie, distantiam obserwuiące; drugie Gwiazdy zowią się y są ERRANTES, ktore około ziemi obrot swoy maią cum Fixis, z Gwiázdami regularnie idącemi, nieregularny, lecz odmienny, a te Gwiazdy są PŁANETY, ktorych iest 7.
Skrót tekstu: ChmielAteny_I
Strona: 172
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 1
Autor:
Benedykt Chmielowski
Drukarnia:
J.K.M. Collegium Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1755
Data wydania (nie wcześniej niż):
1755
Data wydania (nie później niż):
1755
, te Osiedliska znaleźli, według Festusa Autora. Czyli też Wilkami od drapiestwa. Mieszkają w Kampanii, w Księstwie Il Principato Ostra. I. I. I.
ITALÓW, INDÓW, opisawszy w Części II. tu o nich nie znajduję, co bym napisał.
JAZYGES, inaczej zwani METANASTE to jest Vagi, błąkający się, to JACWINGES, a tojest jeden Naród Sarmacki u Geografów. Długosz Kronikarz Polski JACZWINGÓW tych czyli Jazygów, Krajów Pruskich czyni Obywatelami, znać zbliskości lokują ich, gdzie teraz Podlasie, gdzie i Stolica ich -Drohiczyn to tam gdzie Polisie; a Neugobaverus Autor kładzie ich na Wołyniu koło Łucka. Dawnych czasów Jazygow,nad
, te Osiedliska znalezli, według Festusa Autora. Czyli też Wilkami od drapiestwa. Mieszkaią w Kampanii, w Xięstwie Il Principato Ostra. I. I. I.
ITALOW, INDOW, opisawszy w Części II. tu o nich nie znayduię, co bym napisał.
IAZYGES, inaczey zwani METANASTAE to iest Vagi, błąkaiący się, to IACWINGES, á toiest ieden Narod Sarmacki u Geografow. Długosz Kronikarz Polski IACZWINGOW tych czyli Iazygow, Kraiow Pruskich czyni Obywatelami, znać zbliskości lokuią ich, gdzie teraz Podlasie, gdzie y Stolica ich -Drohiczyn to tam gdzie Polisie; á Neugobaverus Autor kładzie ich na Wołyniu koło Łucka. Dawnych czasow Iazygow,nad
Skrót tekstu: ChmielAteny_IV
Strona: 142
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 4
Autor:
Benedykt Chmielowski
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1756
Data wydania (nie wcześniej niż):
1756
Data wydania (nie później niż):
1756
. W Mieście Taurys Chrześcijanom usługują OO. Kapucyni: w Mieście Schiras OO. Karmelici i Jezuici: w Porcie Bandar Kongo, i w Mieście tegoż imienia są Augustynianie; jako też w Porcie, i Mieście Bandar Abassi są Kapucyni dla Kupców Chrześcijańskich. W Prowincyj Kurdystan między Persią i Armenią po górach są Obywatele błąkający się, ni od Turków, ni od Persów zupełnie zawojowani, zwani Jesedym, to jest JEZUSA Uczniowie; Całego świata, praecipue o Persji
których tam w Wierze utwierdzają OO. Kapucyni, i Jezuici. Perscy Królowie od Monarchów Chrześcijańskich przez Posłów w upominku brali Obrazy, osobliwie Najświętszej Panny, Pana JEZUSA piastującej. Ubodzy tameczni u
. W Mieście Thauris Chrześcianom usługuią OO. Kapucyni: w Mieście Schiras OO. Karmelici y Iezuici: w Porcie Bandar Congo, y w Mieście tegoż imienia są Augustinianie; iako też w Porcie, y Mieście Bandar Abassi są Kapucyni dla Kupcow Chrześcíańskich. W Prowincyi Kurdistan między Persią y Armenią po gorach są Obywatele błąkaiący się, ni od Turkow, ni od Persow zupełnie zawoiowani, zwani Iesedim, to iest IEZUSA Uczniowie; Całego świata, praecipuè o PERSII
ktorych tam w Wierze utwierdzaią OO. Kapucyni, y Iezuici. Perscy Królowie od Monarchów Chrześciańskich przez Posłów w upominku brali Obrazy, osobliwie Nayświętszey Panny, Pana IEZUSA piastuiącey. Ubodzy tameczni u
Skrót tekstu: ChmielAteny_IV
Strona: 521
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 4
Autor:
Benedykt Chmielowski
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1756
Data wydania (nie wcześniej niż):
1756
Data wydania (nie później niż):
1756
i Apiana czynionych, znaleźli się uczeni ludzie, którzy dla przyjaźni Arystotelesa komety mieli za kurzawy ziemi suche na powietrze wyniesione i tam górejące.
Pytagóresa zaś uczniowie jako Apollon Myndius o których Seneka, i samże Seneka Qucest: natural: L. 7. c. 7. etc 8. komety mieli za gwiazdy błąkające się, to jest za Planety; pewny kres biegom swoim zamierzony mające, a na ów czas pod oczy podpadające, gdy najbliższą ziemi drogą chodzą, na ów czas zaś z oczu uchodzące, gdy w górne krainy odchodzą.
Inni zaś jako pisze tenże Seneka nauczali, iż gdy dwie Planety do siebie zbliży się, zmieszane
y Apiana czynionych, znalezli się uczeni ludzie, którzy dla przyiaźni Aristotelesa komety mieli za kurzawy ziemi suche na powietrze wyniesione y tam goreiące.
Pythagoresa zaś uczniowie iako Apollon Myndius o których Seneka, y samże Seneka Qucest: natural: L. 7. c. 7. etc 8. komety mieli za gwiazdy błąkaiące się, to iest za Planety; pewny kres biegom swoim zamierzony maiące, a na ów czas pod oczy podpadaiące, gdy naybliższą ziemi drogą chodzą, na ów czas zaś z oczu uchodzące, gdy w gorne krainy odchodzą.
Inni zaś iako pisze tenże Seneka nauczali, iż gdy dwie Planety do siebie zbliży się, zmieszane
Skrót tekstu: BohJProg_I
Strona: 9
Tytuł:
Prognostyk Zły czy Dobry Komety Roku 1769 y 1770
Autor:
Jan Bohomolec
Drukarnia:
Drukarnia J.K.M. i Rzeczypospolitej w Kollegium Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Warszawa
Region:
Mazowsze
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
traktaty
Tematyka:
astronomia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1770
Data wydania (nie wcześniej niż):
1770
Data wydania (nie później niż):
1770
, i światło imniejsza się tak, iż nakoniec przez perspektywy widziane tylko być ocgą. C. A. R. 1699. p. 61. ROZDZIAŁ V. Dowody zbijające zdania Filozofów dawnych:
1 KOmety nie są kurzawy suchę ziemi ciepłem słonecznym, lub podziemnym w górę wyniesione, i na powietrzu zapalone po nim błąkające się.
Naprzód. Wszystkie widoki na powietrzu naszym ukazujące się jako obłoki, kule ogniste, gwiazdy latające etc. z różnych miejsc ziemi tegoż czasu od dwu patrzących widziane, na różnych miejscach firmamentu miedzy gwiazdami wydają się. Komety zaś podobnież widziane albo natymże samym miejscu na firmamencie być zdają się, co jest własna gwiazdom dla
, i światło imnieysza się tak, iż nakoniec przez perspektywy widziane tylko być ocgą. C. A. R. 1699. p. 61. ROZDZIAŁ V. Dowody zbiiaiące zdania Filozofow dawnych:
1 KOmety nie są kurzawy suchę ziemi ciepłem słonecznym, lub podziemnym w górę wyniesione, y na powietrzu zapalone po nim błąkaiące się.
Naprzod. Wszystkie widoki na powietrzu naszym ukazuiące się iako obłoki, kule ogniste, gwiazdy lataiące etc. z rożnych mieysc ziemi tegoż czasu od dwu patrzących widziane, na różnych mieyscach firmamentu miedzy gwiazdami wydaią się. Komety zaś podobnież widziane albo natymże samym mieyscu na firmamencie być zdaią się, co iest własna gwiazdom dla
Skrót tekstu: BohJProg_I
Strona: 32
Tytuł:
Prognostyk Zły czy Dobry Komety Roku 1769 y 1770
Autor:
Jan Bohomolec
Drukarnia:
Drukarnia J.K.M. i Rzeczypospolitej w Kollegium Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Warszawa
Region:
Mazowsze
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
traktaty
Tematyka:
astronomia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1770
Data wydania (nie wcześniej niż):
1770
Data wydania (nie później niż):
1770
Panny Joanny Rzewuskiej Podskarbianki Nadwornej Koronnej Imci Panu Stanisławowi Koniecpolskiemu Wojewodzicowi Bełzkiemu w Wilanowie die 24. Junii 1685.
Nie krzywda, lubo Herb Jej Krzywdą się zowie, JejMci Pannie Podskarbiance Nadwornej Koronnej, że na Dworze Majestatów waszych miłościwe Państwo zostawała, kiedy dziś za manudykcją wielkiego Jana, tak gloriosé ad Sacra Connubii przyprowadzona vincula, błąkającym się dotąd dobrowolnie przybiera wędzidło myślom, niedoskonałego dotąd życia swego szczęśliwy bierze termin i koniec certumq; tenet iacta anchora portum. Polskiej zaś naszej wielka byłaby Krzywda, gdyby był Bóg Ciebie niezwyciężony Panie na ten niedestynował Tron, na którymeś utrzymał Chwałę Bożą pro caelis arma tulisti, broniłeś cudze, swoje rozstawiłeś
Panny Ioanny Rzewuskiey Podskarbianki Nadworney Koronney Imci Panu Stanisławowi Koniecpolskiemu Woiewodzicowi Bełzkiemu w Wilanowie die 24. Iunii 1685.
Nie krzywda, lubo Herb Iey Krzywdą się zowie, IeyMci Pannie Podskarbiance Nadworney Koronney, że ná Dworze Maiestatow waszych miłościwe Państwo zostawałá, kiedy dziś zá mánudykcyą wielkiego Iana, ták gloriosé ad Sacra Connubii przyprowadzona vincula, błąkáiącym się dotąd dobrowolnie przybiera wędzidło myślom, niedoskonałego dotąd życia swego szczęśliwy bierze termin y koniec certumq; tenet iacta anchora portum. Polskiey zaś nászey wielka byłaby Krzywda, gdyby był Bog Ciebie niezwyciężony Pánie ná ten niedestynował Tron, ná ktorymeś utrzymał Chwałę Bożą pro caelis arma tulisti, broniłeś cudze, swoie rozstawiłeś
Skrót tekstu: DanOstSwada
Strona: 41
Tytuł:
Swada polska i łacińska t. 1, vol. 2
Autor:
Jan Danejkowicz-Ostrowski
Drukarnia:
J.K.M. Collegium Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Lublin
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty perswazyjne
Gatunek:
mowy okolicznościowe
Tematyka:
obyczajowość
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1745
Data wydania (nie wcześniej niż):
1745
Data wydania (nie później niż):
1745
Owidyusza Wierszy PRZETŁUMACZONA. I do Druku w Roku 1695. PODANA. Cum Gratia, et Privilegio Z. R. M. PENELOPE.
IKariuszowa Córka, Ulissesowa Zona, nienaruszonej czystości Niewiasta, i wstydu jedyny wizerunek, która pod niebytność przez całe dwadzieścia lat męża swego częścią pod Troją z Grekami o Helenę wojującego, częścią błąkającego się na morzu; ani Rodziców prośbą, ani powabem zalotników, nakłonić się nie dała, ażeby wiarę, którą odjeżdzającemu na wojnę mężowi przyrzekła, powtórnym odmieniła ślubem. Gdy się jej zaś zalotnicy przykrzyli, i do przymusu łacnemi się pokazywali; tyle czasu do namyślenia się umówiła z niemi, pókiby przędziwa, które w ręku
Owidyuszá Wierszy PRZETŁUMACZONA. Y do Druku w Roku 1695. PODANA. Cum Gratia, et Privilegio S. R. M. PENELOPE.
IKáryuszowá Corká, Ulissesowá Zoná, nienáruszoney czystośći Niewiástá, i wstydu iedyny wizerunek, ktora pod niebytność przez cáłe dwádźieśćia lat mężá swego częśćią pod Troią z Grekámi o Helenę woiuiącego, częśćią błąkáiącego się ná morzu; áni Rodźicow proźbą, áni powábem zalotnikow, nákłonić się nie dáłá, áżeby wiárę, ktorą odieżdzáiącemu ná woynę mężowi przyrzekłá, powtornym odmieniłá ślubem. Gdy się iey záś zalotnicy przykrzyli, y do przymusu łácnemi się pokázywáli; tyle czásu do námyślenia się umowiłá z niemi, pokiby przędźiwá, ktore w ręku
Skrót tekstu: OvChrośRoz
Strona: 1
Tytuł:
Rozmowy listowne
Autor:
Publius Ovidius Naso
Tłumacz:
Wojciech Stanisław Chrościński
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
nieznany
Typ tekstu:
wiersz
Rodzaj:
utwory synkretyczne
Tematyka:
mitologia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1695
Data wydania (nie wcześniej niż):
1695
Data wydania (nie później niż):
1695
na zagon Tatarów potężny; szczęśliwie ich zbił i naimał, żywcem przywiódł ich do Kamieńca. Wtenczas nobilitas sejmikowali, oddał je w kole; za dobre to omen wszyscy mieli, exitus probavit. I to rzecz foremna: Pokojowy dziada wmci chorągiew do kompanij i kilkaset czerwonych złotych w sakwach z Warszawy wiózł, napadł na Tatarzyna błąkającego się po pogromie, pojmał go, i przywiódł do kompanij. A gdy widział Żołkiewski, hetman polny koronny, czułość i biegłość w rzeczach rycerskich dziada wmci, córkę swoję Katarzynę w stan ś. małżeński onemu dał. Ta mało co z nim nad lat półtora żyła, synaczka Andrzeja porodziwszy panu Bogu ducha oddała, i z
na zagon Tatarów potężny; szczęśliwie ich zbił i naimał, żywcem przywiódł ich do Kamieńca. Wtenczas nobilitas sejmikowali, oddał je w kole; za dobre to omen wszyscy mieli, exitus probavit. I to rzecz foremna: Pokojowy dziada wmci chorągiew do kompanij i kilkaset czerwonych złotych w sakwach z Warszawy wiózł, napadł na Tatarzyna błąkającego się po pogromie, pojmał go, i przywiódł do kompanij. A gdy widział Żołkiewski, hetman polny koronny, czułość i biegłość w rzeczach rycerskich dziada wmci, córkę swoję Katarzynę w stan ś. małżeński onemu dał. Ta mało co z nim nad lat półtora żyła, synaczka Andrzeja porodziwszy panu Bogu ducha oddała, i z
Skrót tekstu: KoniecZRod
Strona: 168
Tytuł:
Rodowód
Autor:
Zygmunt Koniecpolski
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
nieznany
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
kroniki
Tematyka:
obyczajowość
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1651
Data wydania (nie wcześniej niż):
1651
Data wydania (nie później niż):
1651
Tekst uwspółcześniony:
tak
Tytuł antologii:
Pamiętniki o Koniecpolskich. Przyczynek do dziejów polskich XVII wieku
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Stanisław Przyłęcki
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Lwów
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Leon Rzewuski
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
1842
pojęcia. Zaczym, od wszelkich suppozycyj, kreślenia, kalkulacyj, własnych Astronomom, osobliwie względem obrotów niebieskich superseduję: boby mi i słów nie stało w Polskim języku, na wyrażenie tych abstrakcyj. Ze zaś luminarze niebieskie i ich niebiosa są dwojakiego gatunku, jedne stałe i jednostajne, to jest gwiazdy, drugie niestałe i błąkające się, to jest Planety: więc dwojaka o nich będzie informacja: a ta sama według różności Planet wieloraka. INFORMACJA I. O Księżycu.
I. Pominąwszy Niebo Empyrejskie dziedzictwo Błogosławieństwa wiecznego, i niebo kryształowe z wody uformowane jako się rzekło w Informacyj Cośmograficznej w liczbie XVII. Samo Niebo firmamentowe, i gwiazdy na nim osadzone
poięcia. Zaczym, od wszelkich suppozycyi, kreślenia, kalkulacyi, włásnych Astronomom, osobliwie względem obrotow niebieskich superseduię: boby mi y słow nie stáło w Polskim ięzyku, ná wyrażenie tych abstrakcyi. Ze zaś luminarze niebieskie y ich niebiosa są dwoiákiego gatunku, iedne stałe y iednostayne, to iest gwiazdy, drugie niestałe y błąkáiące się, to iest Planety: więc dwoiáka o nich będzie informacya: á tá sama według rożności Planet wieloraka. JNFORMACYA I. O Xiężycu.
I. Pominąwszy Niebo Empyreyskie dziedzictwo Błogosłáwieństwa wiecznego, y niebo kryształowe z wody uformowane iáko się rzekło w Jnformacyi Cosmograficzney w liczbie XVII. Samo Niebo firmamentowe, y gwiazdy ná nim osadzone
Skrót tekstu: BystrzInfAstron
Strona: K
Tytuł:
Informacja Astronomiczna
Autor:
Wojciech Bystrzonowski
Miejsce wydania:
Lublin
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
astronomia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1743
Data wydania (nie wcześniej niż):
1743
Data wydania (nie później niż):
1743