, jest bardzo górzysty, nie jest wszędzie urodzajny, ale miejscami, są bowiem śliczne doliny między górami, równiny są bardzo żyzne, gdzie zboża, i winnice dosyć się dobrze Szwajcarom udają; przy tym jeziora i rzeki między temiż górami prawie wszędzie z wyższych miejsc spływają.
Szwajcarowie w swoim związku czynią Rzeczpospolitę potężną, równającą się w siłach,innym w Europie znaczniejszym Rzeczompospolitym: ta się zaś składa z trzynastu Powiatów nazwanych Kantony, które prawie tyleż są Rzeczamipospolitemi udzielnemi, w rządach jedna od drugiej niedependującemi; ale gdzie zachodzi interes ściągający się do całości, obrony, i wolności wszystkich, wtedy wszyscy wziąwszy się za ręce, i podatkami, i żołnierzam
, iest bardzo gorzysty, nie iest wszędzie urodzayny, ale mieyscami, są bowiem śliczne doliny między gorami, rowniny są bardzo żyzne, gdzie zboża, y winnice dosyć się dobrze Szwaycarom udaią; przy tym ieziora y rzeki między temiż gorami prawie wszędzie z wyższych mieysc spływaią.
Szwaycarowie w swoim związku czynią Rzeczpospolitę potężną, rownaiącą się w siłach,innym w Europie znacznieyszym Rzeczompospolitym: ta się zaś składa z trzynastu Powiatow nazwanych Kantony, ktore prawie tyleż są Rzeczamipospolitemi udzielnemi, w rządach iedna od drugiej niedependuiącemi; ale gdzie zachodzi interes ściągaiący się do całości, obrony, y wolności wszystkich, wtedy wszyscy wziąwszy się za ręce, y podatkami, y żołnierzam
Skrót tekstu: SzybAtlas
Strona: 54
Tytuł:
Atlas dziecinny
Autor:
Dominik Szybiński
Drukarnia:
Michał Groell
Miejsce wydania:
Warszawa
Region:
Mazowsze
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
astronomia, geografia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1772
Data wydania (nie wcześniej niż):
1772
Data wydania (nie później niż):
1772
też to, taka o nich Ziemiopisów prewencja. Lecz dajmy to, że ledwo jeden z nich uczony doskonale znajduje się, mają oni inne na to miast przymioty formujące serce i dobrą na- turę, które nie ustępują w niczym wysokim przymiotom rozumu. Są bowiem szczerzy, rzetelni, stateczni w przyjaźni. W sztuce malarskiej Włochom równający się. Religii są Katolickiej Rzymskiej. P. Wyrachuj i pokaż te dziesięć Prowincyj Niderlandu? O. Są te: I. Brabancja, której większa część należy do domu Austriackiego; druga część mniejsza a. Należy do Stanów skonfederowanych Holenderskich. II. Hrabstwo Flandryj, której część należy do Domu Austyackiego, część do Francyj,
też to, taka o nich Ziemiopisow prewencya. Lecz daymy to, że ledwo ieden z nich uczony doskonale znayduie się, maią oni inne na to miast przymioty formuiące serce y dobrą na- turę, ktore nie ustępuią w niczym wysokim przymiotom rozumu. Są bowiem szczerzy, rzetelni, stateczni w przyjaźni. W sztuce malarskiey Włochom rownaiący się. Religii są Katolickiey Rzymskiey. P. Wyrachuy y pokaż te dziesięć Prowincyi Niderlandu? O. Są te: I. Brabancya, ktorey większa część należy do domu Austryackiego; druga część mnieysza a. Należy do Stanow zkonfederowanych Hollenderskich. II. Hrabstwo Flandryi, ktorey część należy do Domu Austyackiego, część do Francyi,
Skrót tekstu: SzybAtlas
Strona: 67
Tytuł:
Atlas dziecinny
Autor:
Dominik Szybiński
Drukarnia:
Michał Groell
Miejsce wydania:
Warszawa
Region:
Mazowsze
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
astronomia, geografia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1772
Data wydania (nie wcześniej niż):
1772
Data wydania (nie później niż):
1772
znaczne w Siedmiogrodzkiej ziemi.
23 Września wiatr gwałtowny o 7 godzinie wieczornej w Porcie Malty powstawszy wzburzył morze, zatopił galery, niektóre na brzeg wyrzucił, drzewa z korzenia powyrywał, domy powywracał: nie trwał i pół godziny.
1555 22 Marca, i 2 Września, zorza północa.
1556
361. Pierwszych dni Marca kometa równająca się połowicy księżyca; której bieg był prędki nader zniknęła w Kwietniu. Mają ją za też samę, która ukazała się roku 1264, i ukaże się 1848.
Głód, choroby zarażliwe bydła. Upały niezwyczajne wysuszyły rzeki.
20 Stycznia kometę poprzedziła zorza północa.
1 Kwietnia około 11 godziny trzęsienie ziemi w Prowincyj Chan-si,
znaczne w Siedmigrodzkiey ziemi.
23 Września wiatr gwałtowny o 7 godzinie wieczorney w Porcie Malthy powstawszy wzburzył morze, zatopił galery, niektore na brzeg wyrzucił, drzewa z korzenia powyrywał, domy powywracał: nie trwał y pół godziny.
1555 22 Marca, y 2 Września, zorza pułnocna.
1556
361. Pierwszych dni Marca kometa rownaiąca się połowicy księżyca; którey bieg był prętki nader zniknęła w Kwietniu. Maią ią za też samę, która ukazała się roku 1264, y ukaże się 1848.
Głód, choroby zarazliwe bydła. Upały niezwyczayne wysuszyły rzeki.
20 Stycznia kometę poprzedziła zorza pułnocna.
1 Kwietnia około 11 godziny trzęsienie ziemi w Prowincyi Chan-si,
Skrót tekstu: BohJProg_II
Strona: 83
Tytuł:
Prognostyk Zły czy Dobry Komety Roku 1769 y 1770
Autor:
Jan Bohomolec
Drukarnia:
Drukarnia J.K.M. i Rzeczypospolitej w Kollegium Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Warszawa
Region:
Mazowsze
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
kroniki, traktaty
Tematyka:
astronomia, historia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1770
Data wydania (nie wcześniej niż):
1770
Data wydania (nie później niż):
1770
Zorza północa.
29 Lipca wir ognisty złączony z obłokami, i wiatrem gwałtownym spalił, i wywrócił cokolwiek na drodze swojej znalazł, a mniej jak w godzinie przebiegł 40 mil od Terrazzo do Dolo. Dążył od zachodu południowego, a szerokością swoją zajmował już ćwierć, już pułmili. Kirch w Lipsku widział kulę ognistą, wielkością równającą się czwartej części księżyca. Taż kula widziana była w Schlaic o 11 mil od Lipska, skąd dochodzono, iż odległa od ziemi była najmniej sześć mil Holenderskich, a diameter zawierał 335 stop. Światło tak jasne wydawało, iż czytać można było. Zniknęła nieznacznie.
25 Maja w Liśle albo Insula we Slandyj, burza z
Zorza pułnocna.
29 Lipca wir ognisty złączony z obłokami, y wiatrem gwałtownym spalił, y wywrócił cokolwiek na drodze swoiey znalazł, á mniey iak w godzinie przebiegł 40 mil od Terrazzo do Dolo. Dążył od zachodu południowego, á szerokością swoią zaymował iuż ćwierć, iuż pułmili. Kirch w Lipsku widział kulę ognistą, wielkością równaiącą się czwartey części księżyca. Taż kula widziana była w Schlaitz o 11 mil od Lipska, zkąd dochodzono, iż odległa od ziemi była naymniey sześć mil Hollenderskich, á diameter zawierał 335 stop. Światło tak iasne wydawało, iż czytać można było. Zniknęła nieznacznie.
25 Maia w Lisle albo Insula we Slandiy, burza z
Skrót tekstu: BohJProg_II
Strona: 138
Tytuł:
Prognostyk Zły czy Dobry Komety Roku 1769 y 1770
Autor:
Jan Bohomolec
Drukarnia:
Drukarnia J.K.M. i Rzeczypospolitej w Kollegium Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Warszawa
Region:
Mazowsze
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
kroniki, traktaty
Tematyka:
astronomia, historia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1770
Data wydania (nie wcześniej niż):
1770
Data wydania (nie później niż):
1770
ż imienia. Wysokość płomieni równała się wysokości tej części wierzchołka, która nie jest śniegami okryta, to jest 3000 stop. Z boków nowe otworzyły się paszczęki. Na trzy mile w koło tej paszczęki, niby koło centrum, leżą stosy kamieni albo skał tejże natury, której i góra sama, a wielkości górom pomniejszym równające się, co znakiem jest, iż były wyrzucone z tej paszczęki. popioły niosło aż o 80 mil Franc: Okryły 15 mil ziemi ku Riobarba przez miesiąc i więcej, o 4 mile na zachód tej góry: popiołu wysokość była na 3, lub 4 cale. Przed tym deszczem popiołu poprzedżył deszcz drobnego piasku złączony na różnych
ż imienia. Wysokość płomieni rownała się wysokości tey części wierzchołka, ktora nie iest śniegami okryta, to iest 3000 stop. Z bokow nowe otworzyły się pasczęki. Na trzy mile w koło tey paszczęki, niby koło centrum, leżą stosy kamieni albo skał teyże natury, ktorey y gora sama, á wielkości gorom pomnieyszym rownaiące się, co znakiem iest, iż były wyrzucone z tey paszczęki. popioły niosło aż o 80 mil Franc: Okryły 15 mil ziemi ku Riobarba przez miesiąc y więcey, o 4 mile na zachod tey gory: popiołu wysokość była na 3, lub 4 cale. Przed tym deszczem popiołu poprzedżił deszcz drobnego piasku złączony na rożnych
Skrót tekstu: BohJProg_II
Strona: 193
Tytuł:
Prognostyk Zły czy Dobry Komety Roku 1769 y 1770
Autor:
Jan Bohomolec
Drukarnia:
Drukarnia J.K.M. i Rzeczypospolitej w Kollegium Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Warszawa
Region:
Mazowsze
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
kroniki, traktaty
Tematyka:
astronomia, historia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1770
Data wydania (nie wcześniej niż):
1770
Data wydania (nie później niż):
1770
widziana, której diameter od 12 do 15 był calów, toczyć się zdawała blisko nader ziemi potym na wiele części podzieliła się, z których nowe kule uczyniły się.
W Styczniu wybuchanie Wezuwiusza zaczęte Roku 1754 nieprzestawało, z wielkim łoskotem nowa paszczęka otworzyła się.
2 Lutego, przy Merseburgu około 8 wieczor: kula ognista równająca się Księżycowi w pełni wyrzucała z siebie promienie świetne, i długie, trwała aż do południa nazajutrz nie zmniejszona: od tej godziny umniejszając się zniknęła o 10 w nocy.
11 Lutego miedzy 5 i 6 z rana w Berlinie burza z częstemi błyskawicami. 22 Lutego w Auksois pioruny o 3 godz: z południa.
9 Czerwca
widziana, ktorey diameter od 12 do 15 był calow, toczyć się zdawała blisko nader ziemi potym na wiele części podzieliła się, z ktorych nowe kule uczyniły się.
W Styczniu wybuchanie Wezuwiusza zaczęte Roku 1754 nieprzestawało, z wielkim łoskotem nowa paszczęka otworzyła się.
2 Lutego, przy Merseburgu około 8 wieczor: kula ognista rownaiąca się Księżycowi w pełni wyrzucała z siebie promienie świetne, y długie, trwała aż do południa nazaiutrz nie zmnieyszona: od tey godziny umnieyszaiąc się zniknęła o 10 w nocy.
11 Lutego miedzy 5 y 6 z rana w Berlinie burza z częstemi błyskawicami. 22 Lutego w Auxois pioruny o 3 godz: z południa.
9 Czerwca
Skrót tekstu: BohJProg_II
Strona: 220
Tytuł:
Prognostyk Zły czy Dobry Komety Roku 1769 y 1770
Autor:
Jan Bohomolec
Drukarnia:
Drukarnia J.K.M. i Rzeczypospolitej w Kollegium Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Warszawa
Region:
Mazowsze
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
kroniki, traktaty
Tematyka:
astronomia, historia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1770
Data wydania (nie wcześniej niż):
1770
Data wydania (nie później niż):
1770
uczyniła. Na części pozostałej góry rozpadlina świeża na łokieć szeroka otworzyła się.
3 Marca w Brarton w Hrabstwie Vilc widziano dwie kule z obu stron Księżyca i równo od niego odległe, to jest: na 30 gradusów: nad Księżycem zaś łuk świętny. Obie kule otoczone były okręgami równie od horyzontu odległemi, a szerokością Księżycowi równającemi się.
1763.
442 1. Listopada.
1 Lipca w Komora trzęsienie ziemi. Obywatele miasto zniszczone opuścili, za najmniejszym kopaniem ziemi woda wytryskała.
19 Lipca Lawa, albo rzeka ognista dwoma korytami z Etny płynęła: jedno z nich długie było na mil 9, szerokie zaś na 60 sążni, a na 12 łokci głębokie
uczyniła. Na części pozostałey gory rozpadlina świeża na łokieć szeroka otworzyła się.
3 Marca w Brarton w Hrabstwie Viltz widziano dwie kule z obu stron Księżyca y rowno od niego odległe, to iest: na 30 gradusow: nad Księżycem zaś łuk świętny. Obie kule otoczone były okręgami rownie od horyzontu odległemi, á szerokością Księżycowi rownaiącemi się.
1763.
442 1. Listopada.
1 Lipca w Komora trzęsienie ziemi. Obywatele miasto zniszczone opuścili, za naymnieyszym kopaniem ziemi woda wytryskała.
19 Lipca Lawa, albo rzeka ognista dwoma korytami z Etny płynęła: iedno z nich długie było na mil 9, szerokie zaś na 60 sążni, á na 12 łokci głębokie
Skrót tekstu: BohJProg_II
Strona: 229
Tytuł:
Prognostyk Zły czy Dobry Komety Roku 1769 y 1770
Autor:
Jan Bohomolec
Drukarnia:
Drukarnia J.K.M. i Rzeczypospolitej w Kollegium Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Warszawa
Region:
Mazowsze
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
kroniki, traktaty
Tematyka:
astronomia, historia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1770
Data wydania (nie wcześniej niż):
1770
Data wydania (nie później niż):
1770
z gruntu, i fundamentu ruszonej, i do niewolej idącej podali rękę. Konklusia, Świata, Ojczyzny, i Postronnych wzywając ad cognitionem niewinności, a niesprawiedliwości Sądu tego.
Nie o kogoć barziej idzie, tylko o Wolności Ojczyste, tylko o Stan Szlachecki, którego głos wolny, i jego Praerogatiwa, wszytkim na Świecie równająca się praerogatiwom zatłumiona, bo tym sposobem, jako się w tej mojej stało Sprawie, Izba Poselska już zniesiona. Czegoż tenże Stan ma się więcej spodziewać kiedy Poselstwa przedSejmowe, kiedy Supliki w Instructiach, kiedy Posłów Sejmowych prośby, i oponowania się przy mnie, i przy Ojczyźnie, miejsca u Jego K. Mości nie
z gruntu, y fundámentu ruszoney, y do niewoley idącey podáli rękę. Conclusia, Swiátá, Oyczyzny, y Postronnych wzywáiąc ad cognitionem niewinnośći, á niespráwiedliwośći Sądu tego.
Nie o kogoć bárźiey idźie, tylko o Wolnośći Oyczyste, tylko o Stan Szláchecki, ktorego głos wolny, y iego Praerogátiwá, wszytkim ná Swiećie rownáiąca się praerogátiwom zátłumiona, bo tym sposobem, iako się w tey moiey stáło Spráwie, Izbá Poselska iuż znieśiona. Czegoż tenże Stan ma się więcey spodźiewáć kiedy Poselstwá przedSeymowe, kiedy Suppliki w Instructiách, kiedy Posłow Seymowych prośby, y opponowánia się przy mnie, y przy Oyczyznie, mieyscá v Iego K. Mośći nie
Skrót tekstu: LubJMan
Strona: 154
Tytuł:
Jawnej niewinności manifest
Autor:
Jerzy Sebastian Lubomirski
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
nieznany
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty perswazyjne
Gatunek:
pisma polityczne, społeczne
Tematyka:
polityka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1666
Data wydania (nie wcześniej niż):
1666
Data wydania (nie później niż):
1666
Dusze obojga/ co Rok obchody/ i Msze się odprawowały. WENETIA. Delicyje Ziemie Włoskiej VENETIA. Teraz następuje co z Wenecyjej do Ancony, a z tamtąd do Loretu, jest do widzenia, oraz co za odległość, jednego od drugiego miejsca.
TV wziąwszy Gondole, jedź do Miasta nazwanego Chiozza, wesołego barzo/ równającego się pięknością budynków Venecyjej/ i położeniem w morzu/ z tąd masz do Gospody albo Austerii/ nazwany Ornaci 18. mil z tamtąd do Coro Austeryjej 18. mil/ z tąd do Mangiavacca, Austeria 9. mil/ z tamtąd do Primary gospody 15. mil/ potym do Ravenna 20. mil/ Ravenna jest jedno
Dusze oboygá/ co Rok obchody/ y Msze się odpráwowáły. WENETIA. Deliczyie Ziemie Włoskiey VENETIA. Teraz nástępuie co z Wenecyiey do Ancony, á z támtąd do Loretu, iest do widzenia, oraz co zá odległość, iednego od drugiego mieyscá.
TV wźiąwszy Gondole, iedź do Miástá názwánego Chiozza, wesołego bárzo/ rownáiącego się pięknośćią budynkow Venecyiey/ y położeniem w morzu/ z tąd masz do Gospody álbo Austeryey/ názwány Ornaci 18. mil z támtąd do Coro Austeryiey 18. mil/ z tąd do Mangiavacca, Austerya 9. mil/ z támtąd do Primari gospody 15. mil/ potym do Ravenna 20. mil/ Ravenna iest iedno
Skrót tekstu: DelicWłos
Strona: 35
Tytuł:
Delicje ziemie włoskiej
Autor:
Anonim
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
opisy geograficzne
Tematyka:
geografia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1665
Data wydania (nie wcześniej niż):
1665
Data wydania (nie później niż):
1665
i inszych kamieni drogich tak są położone/ że cale nic a nic ściany nierożeznasz/ tamże niemało stołów od Alabastru/ marmuru/ robotą kunsztowną i wyśmienitą od drogich kamieni sadzonych/ takąż i ławy robotą. A gdziebyś się na stole którym wesprzeć miał/ wody sprzodu/ i z tyłu otoczą cię/ deszczowi równające się gęstemu/ i gdzie mniemasz się schronić przed wodą/ tym dopiero nalepszą trafisz łaźnią. Żadnemu tam nieprzepuszczą niech będzie jaki chce Potentat/ jakoż tam siła znacznych Książąt/ i inszych Panów im równych było i bywa. Tamże przejdziesz na lewą stronę/ do jedni Grota nazwany Sybilla, gdzie siła od Alabastru i marmuru
y inszych kámieni drogich ták są położone/ że cale nic á nic śćiány nierożeznász/ támże niemáło stołow od Alábástru/ mármuru/ robotą kunsztowną y wyśmienitą od drogich kámieni sádzonych/ tákąż y łáwy robotą. A gdźiebyś się ná stole ktorym wesprzeć miał/ wody zprzodu/ y z tyłu otoczą ćię/ desczowi rownáiące się gęstemu/ y gdźie mniemasz się zchronić przed wodą/ tym dopiero nálepszą tráfisz łaźnią. Zadnemu tám nieprzepuszczą niech będźie iáki chce Potentat/ iákoż tám śiłá znácznych Xiążąt/ y inszych Pánow im rownych było y bywa. Támże przeydźiesz ná lewą stronę/ do iedny Grota názwány Sybilla, gdźie śiłá od Alábástru y mármuru
Skrót tekstu: DelicWłos
Strona: 63
Tytuł:
Delicje ziemie włoskiej
Autor:
Anonim
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
opisy geograficzne
Tematyka:
geografia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1665
Data wydania (nie wcześniej niż):
1665
Data wydania (nie później niż):
1665