którego kronikarze nazywają mężem niepospolitym, drudzy serdecznym i dobrej sławy chciwym. Ten najpierwszy czasów unii w. księstwa l. z koroną polską, w małżeństwo pojął córkę Kieżgałly wojewody trockiego, jedynaczkę, wziąwszy po niej. w posagu Bakszty z pięcią tysięcy poddaństwa, jako dawne inwentarze i prawa informują: od którego czasu Zawiszowie poczęli się pisać na Baksztach, wziąwszy oraz i przydatek przezwiska według zwyczaju na znak ściślejszego zjednoczenia się Kieżgałły, skąd się nazywają Zawiszowie Kieżgałłowie, wziąwszy za herb sobie herb Kieżgałłów Łabędzia, a w hełmie Różę, dawny swój herb, położywszy, jako się teraz dom Zawiszów-Kieżgałłów pieczętuje.
Józef Zawisza na Baksztach, wojewoda wendeński, człowiek i senator
którego kronikarze nazywają mężem niepospolitym, drudzy serdecznym i dobréj sławy chciwym. Ten najpierwszy czasów unii w. księstwa l. z koroną polską, w małżeństwo pojął córkę Kieżgałly wojewody trockiego, jedynaczkę, wziąwszy po niéj. w posagu Bakszty z pięcią tysięcy poddaństwa, jako dawne inwentarze i prawa informują: od którego czasu Zawiszowie poczęli się pisać na Baksztach, wziąwszy oraz i przydatek przezwiska według zwyczaju na znak ściślejszego zjednoczenia się Kieżgałły, zkąd się nazywają Zawiszowie Kieżgałłowie, wziąwszy za herb sobie herb Kieżgałłów Łabędzia, a w hełmie Różę, dawny swój herb, położywszy, jako się teraz dom Zawiszów-Kieżgałłów pieczętuje.
Józef Zawisza na Baksztach, wojewoda wendeński, człowiek i senator
Skrót tekstu: ZawiszaPam
Strona: 4
Tytuł:
Pamiętniki
Autor:
Krzysztof Zawisza
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
ziemie Wielkiego Księstwa Litewskiego
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
pamiętniki
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
między 1715 a 1717
Data wydania (nie wcześniej niż):
1715
Data wydania (nie później niż):
1717
Tekst uwspółcześniony:
tak
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Julian Bartoszewicz
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Warszawa
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Jan Zawisza
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
1862
Sakramentach/ o Pannie naświętszej/ o Świętych sługach Bożych/ i o inszych sprawach zbawiennych/ ku temu końcowi sporządzone to wszytko mają/ aby wszytko bluźnierstwu ich/ które przez błędy i Herezje stanowią/ służyło/ a nie Bożej prawdzie. Do Narodu Ruskiego. TE BLEDY PRZYMUSILY Mnie NA WSCHÓD PIELGRZYMOWAC. I TĘ APOLOGIA WRÓCIWSZY Się Pisać. Apologia
TOtedy mnie za duszę moję było wzięło/ i do Wschodnich krajów było zastało: abym tam/ temu duszę moję osiadłemu złemu ulżenia szukał/ skąd nas za przeszłych wieków wszytko dobro Chrześcijańskie było zaszło. Aby stąd i naprawa zepsowanemu od nas temu dobremu stała się/ skąd ono do nas całe święte i niepokalane
Sákrámentách/ o Pánnie naświętszey/ o Swiętych sługách Bożych/ y o inszych spráwách zbáwiennych/ ku te^v^ końcowi sporządzone to wszytko máią/ áby wszytko bluźnierstwu ich/ ktore przez błędy y Hęrezye stánowią/ służyło/ á nie Bożey prawdźie. Do Narodu Ruskiego. TE BLEDY PRZYMUSILY MIE NA WSCHOD PIELGRZYMOWAC. Y TĘ APOLOGIA WROCIWSZY SIE PISAC. Apologia
TOtedy mnie zá duszę moię było wźięło/ y do Wschodnich kráiow było zástáło: ábym tám/ temu duszę moię ośiádłemu złemu vlżenia szukał/ zkąd nas zá przeszłych wiekow wszytko dobro Chrześćiáńskie było zászło. Aby stąd y napráwá zepsowánemu od nas temu dobremu stáłá sie/ zkąd ono do nas cáłe święte y niepokaláne
Skrót tekstu: SmotApol
Strona: 88
Tytuł:
Apologia peregrinacjej do Krajów Wschodnich
Autor:
Melecjusz Smotrycki
Miejsce wydania:
Dermań
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty perswazyjne
Gatunek:
pisma religijne
Tematyka:
religia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1628
Data wydania (nie wcześniej niż):
1628
Data wydania (nie później niż):
1628
także Kanclerzem Akademii Krakowskiej, o której niżej pod Kapitułami. RZĄD POLSKI. RZĄD POLSKI. O BISKUPIE KUJAWSKIM.
TO Biskupstwo erygowane wraz z Metropolią Gnieźnieńską, ale w Kruszwicy dopiero Władysław I. przeniósł je do Wrocławka ufundowawszy tam Miasto od swego Imienia nazwane Uladyslavia, o czym Długosz Tom: 1. Biskup Kujawski i Pomorskim się pisze, bo Pomerania do jego Diecezyj należy. Biskup Kujawski w niebytności Prymasa, abo po śmierci tytułuje się INTERREX, Sejmy konwokuje, nominuje Króla, i koronuje, i to wszystko robić powinien co Prymas, co mu przysądziła Rzeczpospolita na zjezdzie Jędrzejowskim jako pierwszemu Biskupowi Wielkopolskiej Prowincyj po Arcybiskupie Roku 1576. Olszowski twierdzi, że ta
także Kanclerzem Akademii Krakowskiey, o którey niżey pod Kapitułami. RZĄD POLSKI. RZĄD POLSKI. O BISKUPIE KUJAWSKIM.
TO Biskupstwo erygowane wraz z Metropolią Gnieznieńską, ale w Kruszwicy dopiero Władysław I. przeniósł je do Wrocławka ufundowawszy tam Miasto od swego Imienia nazwane Vladyslavia, o czym Długosz Tom: 1. Biskup Kujawski i Pomorskim śię pisze, bo Pomerania do jego Dyecezyi należy. Biskup Kujawski w niebytnośći Prymasa, abo po śmierći tytułuje śię INTERREX, Seymy konwokuje, nominuje Króla, i koronuje, i to wszystko robic powinien co Prymas, co mu przysądźiła Rzeczpospolita na zjezdźie Jędrzejowskim jako pierwszemu Biskupowi Wielkopolskiey Prowincyi po Arcybiskupie Roku 1576. Olszowski twierdźi, że ta
Skrót tekstu: ŁubHist
Strona: 173
Tytuł:
Historia polska z opisaniem rządu i urzędów polskich
Autor:
Władysław Łubieński
Drukarnia:
Drukarnia Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Wilno
Region:
ziemie Wielkiego Księstwa Litewskiego
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
historia, prawo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1763
Data wydania (nie wcześniej niż):
1763
Data wydania (nie później niż):
1763
. prócz Klasztorów. RZĄD POLSKI. RZĄD POLSKI. O BISKUPIE WILEŃSKIM.
TO Biskupstwo przez Władysława Jagiełła fundowane i Katedra erygowana Roku 1387. i Rzeczpospolita przy Unii z Litwą naznaczyła Biskupowi Wileńskiemu miejsce w Senacie i Alternatę z Biskupem Poznańskim, o czym Gwagnin, Decjus Lib: 3. Kromer Lib: 15. Biskup Wileński pisze się Książęciem Iwanem, i ma swoję Jurysdykcją obszerną po całym Księstwie Litewskim i w białej Rusi aż do Granic Moskiewskich. KAPITUŁA WILEŃSKA ma Herb 3. Korony, tak jako Krakowska, złożona jest z sześciu Prałatów, Proboszcza, Dziekana, Archidiakona, Kustosza, Scholastyka, Kantora, i 12. Kanoników, po których mają Stallum
. prócz Klasztorów. RZĄD POLSKI. RZĄD POLSKI. O BISKUPIE WILENSKIM.
TO Biskupstwo przez Władysława Jagiełła fundowane i Katedra erygowana Roku 1387. i Rzeczpospolita przy Unii z Litwą naznaczyła Biskupowi Wileńskiemu mieysce w Senaćie i Alternatę z Biskupem Poznańskim, o czym Gwagnin, Decyus Lib: 3. Kromer Lib: 15. Biskup Wileński pisze śię Xiążęćiem Iwanem, i ma swoję Jurisdykcyą obszerną po całym Xięstwie Litewskim i w białey Ruśi aż do Granic Moskiewskich. KAPITUŁA WILENSKA ma Herb 3. Korony, tak jako Krakowska, złożona jest z sześćiu Prałatów, Proboszcza, Dźiekana, Archidyakona, Kustosza, Scholastyka, Kantora, i 12. Kanoników, po których mają Stallum
Skrót tekstu: ŁubHist
Strona: 174
Tytuł:
Historia polska z opisaniem rządu i urzędów polskich
Autor:
Władysław Łubieński
Drukarnia:
Drukarnia Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Wilno
Region:
ziemie Wielkiego Księstwa Litewskiego
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
historia, prawo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1763
Data wydania (nie wcześniej niż):
1763
Data wydania (nie później niż):
1763
. czerwonych. 4. Aurei Vellerys, jest order tylko honoru.
Król Hiszpański ma tytuł Catholicissimus który dał Aleksander VI. Ferdynandowi V. Ze wygnał Maurów i Żydów. Ze żadnych sekt nie cierpi, przeciwko którym są postanowione trybunały Jnquisitionis w Tolecie Granacie, Kordubie, Hiszpalu, Murcy, Walifolecie, Madrycie. Pierworódny Królewic pisze się Książę Asturyj. Drudzy Królewiczowie nazywają się Infantami. Książęta Hiszpańskie są Grandes Hispaniae. Wielkim Panom Hiszpani i Luzytani dają tytuł Don. Królestwo Hiszpańskie zaczęło się w roku 414. miało Królów 84. FRANCJA.
LVIII. FRancja od zachodu graniczy z Hiszpanią górami Pirenejskiemi, od południa ma morze Medyterrańskie: od pułnocy Ocean, od
. czerwonych. 4. Aurei Velleris, iest order tylko honoru.
Krol Hiszpański má tytuł Catholicissimus ktory dał Alexander VI. Ferdynandowi V. Ze wygnał Máurow y Zydow. Ze żadnych sekt nie cierpi, przeciwko ktorym są postánowione trybunáły Jnquisitionis w Tolecie Gránácie, Kordubie, Hiszpálu, Murcy, Waliffolecie, Mádrycie. Pierworodny Krolewic pisze się Xiążę Asturyi. Drudzy Krolewicowie názywáią się Jnfantami. Xiążętá Hiszpańskie są Grandes Hispaniae. Wielkim Pánom Hiszpáni y Luzytani daią tytuł Don. Krolestwo Hiszpańskie zaczęło się w roku 414. miáło Krolow 84. FRANCYA.
LVIII. FRancya od zachodu graniczy z Hiszpanią gorámi Pireneyskiemi, od południa má morze Medyterráńskie: od pułnocy Oceán, od
Skrót tekstu: BystrzInfGeogr
Strona: E4
Tytuł:
Informacja geograficzna
Autor:
Wojciech Bystrzonowski
Drukarnia:
Drukarnia lubelska Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Lublin
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
geografia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1743
Data wydania (nie wcześniej niż):
1743
Data wydania (nie później niż):
1743
ż imienia Schilling nazwaną za Krzyżaków: o czym pisze Weisselius. Toż świadczy Hennemberg iż w Prusiech Krzyżacy z tegoż kraju srebra najwięcej bili pieniędzy. J w roku 1700. górnicy Sasej o mineralnych kruszcach w Prusiech po wielu miejscach swoje dali zdanie świadczy Zamelius.
O rudzie żelaznej i vitriolum w tymże kraju znajdującym się pisze Długosz. Mosiądz robiono i na blachy bito pod Zukowem i Zagorzem. Hamernie mają osobliwie Prusy pod Gdańskiem, które i stal od żelaza odbierają. Jezior, rzek, i stawów w Prusiech na 2037. liczy Cellarius. Znaczniejsze jeziora są Charzykowy pod Choinicami: w którym na 30. różnego od siebie rodzaju ryb liczą.
ż imienia Schilling názwaną zá Krzyżakow: o czym pisze Weisselius. Toż swiadczy Hennemberg iż w Prusiech Krzyżacy z tegoż kraiu srebra naywięcey bili pieniędzy. J w roku 1700. gornicy Sasey o mineralnych kruszcach w Prusiech po wielu mieyscach swoie dáli zdánie swiadczy Zamelius.
O rudzie żelazney y vitriolum w tymże kráiu znaiduiącym się pisze Długosz. Mosiądz robiono y ná blachy bito pod Zukowem y Zagorzem. Hamernie maią osobliwie Prusy pod Gdańskiem, ktore y stal od żelaza odbieráią. Jezior, rzek, y stáwow w Prusiech ná 2037. liczy Cellarius. Znacznieysze ieziora są Charzykowy pod Choinicámi: w ktorym ná 30. rożnego od siebie rodzáiu ryb liczą.
Skrót tekstu: BystrzInfGeogr
Strona: I3v
Tytuł:
Informacja geograficzna
Autor:
Wojciech Bystrzonowski
Drukarnia:
Drukarnia lubelska Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Lublin
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
geografia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1743
Data wydania (nie wcześniej niż):
1743
Data wydania (nie później niż):
1743
Książęta Siewierskie cum iure gladii.
Kapituła Krakowska liczy Kanoników z Prałatami 36. Dwóch Deputatów na Trybunał wysyła. Herb jej trzy korony.
CXIV. Biskupstwo Kujawskie. Początki swoje wzięło także za Mieczysława: którego najprzód stolica założona w Kruszwicy, potym w lat 200. do Włocławia przeniesiona, dla tego Kujawski Biskup po Łacinie Vladislaviensis się pisze. Zamyka w sobie Województwa Brzeskie Kujawskie, Pomeranią, Lemburskie i Bytomskie Starostwa. Kolegiata w tej Diecezyj jedna Kruszwicka. Archidiakonatów 3. Kujawski Kruszwicki Pomorski. Dekanatów 22. Kościołów więcej jak 292.
Kapituła Kujawska ma za Herb Najś: Pannę z Księżycem pod nogami. Liczy Prałatów 8. Kanoników 18. Jednego Deputata
Xiążęta Siewierskie cum iure gladii.
Kápitułá Krakowska liczy Kanonikow z Prałatámi 36. Dwoch Deputatow ná Trybunał wysyłá. Herb iey trzy korony.
CXIV. Biskupstwo Kuiawskie. Początki swoie wzięło tákże zá Mieczysława: ktorego nayprzod stolica záłożona w Kruszwicy, potym w lat 200. do Włocłáwia przeniesiona, dla tego Kuiawski Biskup po Łácinie Vladislaviensis się pisze. Zámyka w sobie Woiewodztwa Brzeskie Kuiawskie, Pomeranią, Lemburskie y Bytomskie Starostwa. Kollegiata w tey Dyecezyi iedna Kruszwicka. Archidyakonatow 3. Kuiáwski Kruszwicki Pomorski. Dekanatow 22. Kosciołow więcey iák 292.
Kápituła Kuiawska ma zá Herb Nayś: Pannę z Xiężycem pod nogámi. Liczy Prałatow 8. Kánonikow 18. Jednego Deputata
Skrót tekstu: BystrzInfGeogr
Strona: Kv
Tytuł:
Informacja geograficzna
Autor:
Wojciech Bystrzonowski
Drukarnia:
Drukarnia lubelska Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Lublin
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
geografia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1743
Data wydania (nie wcześniej niż):
1743
Data wydania (nie później niż):
1743
i chorągiewką. Liczy Prałatów 7. Kanoników 7. Jednego na Trybunał Deputata obiera.
CXXI. BIskupstwo Żmudzkie. Fundowane od Władysława Jagiełła w roku 1416. Rozciąga się diecezja na całą Zmudź. Herb Kapituły Żmudzkiej są 3. Korony.
CXXII. BIskupstwo Chełmińskie. Powstało za Leszka V. w roku 1222. Biskup Chełmiński pisze się oraz Pomezańskim, po ustaniu tej infuły. Kościołów liczy 160. parochialnych. Herb Kapituły jest Krzyż. Liczy Prałatów 4. Kanoników 7. Według stallum swego koleją jeden z nich na Trybunale Deputatem zasiada.
CXXIII. BIskupstwo Chelmskie. Fundacją swoję wzięło od Jagiełła Króla po zbiciu Krzyżaków pod Grunwaldem w roku 1414. W Chełmie
y chorągiewką. Liczy Prałatow 7. Kanonikow 7. Iednego ná Trybunał Deputatá obierá.
CXXI. BIskupstwo Zmudzkie. Fundowane od Władysłáwá Jágełłá w roku 1416. Rościągá się dyecezya ná całą Zmudź. Herb Kapituły Zmudzkiey są 3. Korony.
CXXII. BIskupstwo Chełmińskie. Powstało za Leszka V. w roku 1222. Biskup Chełmiński pisze się oraz Pomezańskim, po ustaniu tey infuły. Kościołow liczy 160. parochialnych. Herb Kápituły iest Krzyż. Liczy Prałatow 4. Kanonikow 7. Według stallum swego koleią ieden z nich ná Trybunále Deputatem zasiada.
CXXIII. BIskupstwo Chelmskie. Fundacyą swoię wzięło od Jagełłá Krola po zbiciu Krzyżakow pod Grunwaldem w roku 1414. W Chełmie
Skrót tekstu: BystrzInfGeogr
Strona: K2
Tytuł:
Informacja geograficzna
Autor:
Wojciech Bystrzonowski
Drukarnia:
Drukarnia lubelska Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Lublin
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
geografia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1743
Data wydania (nie wcześniej niż):
1743
Data wydania (nie później niż):
1743
1. FRASZKI PRZEMOWA DO CZYTELNIKA
Jeśli poważniejszego czego chcecie, panie, Fraszki to tu: szkoda by czasu psować na nie. Rzeczesz: więcej go pismo niż czytanie bierze. Szczera prawda, że w inszej pół godziny mierze, Przez które je przeczytasz, w inszej lat dziesiątek, Przez które się pisały: jest w tygodniu piątek; W roku marzec odmienny; znalazło się schizma W dwunastu apostolech; i między me pisma Że też i fraszki weszły, tak wyprawnej roli Nie masz, gdzie by w pszenicy nie było kąkoli. Wżdy i te ujdą w korcu; różne też i zęby: Jednym mąka, a drugim należą
1. FRASZKI PRZEMOWA DO CZYTELNIKA
Jeśli poważniejszego czego chcecie, panie, Fraszki to tu: szkoda by czasu psować na nie. Rzeczesz: więcej go pismo niż czytanie bierze. Szczera prawda, że w inszej pół godziny mierze, Przez które je przeczytasz, w inszej lat dziesiątek, Przez które się pisały: jest w tygodniu piątek; W roku marzec odmienny; znalazło się schizma W dwunastu apostolech; i między me pisma Że też i fraszki weszły, tak wyprawnej roli Nie masz, gdzie by w pszenicy nie było kąkoli. Wżdy i te ujdą w korcu; różne też i zęby: Jednym mąka, a drugim należą
Skrót tekstu: PotFrasz4Kuk_I
Strona: 207
Tytuł:
Fraszki albo Sprawy, Powieści i Trefunki.
Autor:
Wacław Potocki
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
nieznany
Typ tekstu:
wiersz
Rodzaj:
liryka
Gatunek:
fraszki i epigramaty
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1669
Data wydania (nie wcześniej niż):
1669
Data wydania (nie później niż):
1669
Tekst uwspółcześniony:
tak
Tytuł antologii:
Dzieła
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Leszek Kukulski
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Warszawa
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Państwowy Instytut Wydawniczy
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
1987
, gdy biskupi, którym Bóg porucza Skrzynię swoję, a pewnie nie była bez klucza, Przez dwie ją żywej wody przenosili ścienie; Ludzie po mokrym piasku zbierali kamienie. Waszych to cnót, starosto, niech się nikt nie kasze, Waszej sławy klejnoty i herby to wasze: Ten klucz znaczy Zakluczyn, z którego się piszą Jordanowie; te trąby echem swym podwyższą Jordanów; tedy trąby mając sekundantem, Woda w znikomej rzece staje się Atlantem. O, jako srogi ciężar, jako wielkie brzemię: I niebo, i sarmacką grzbietem dźwigał ziemię. Waszej to sławy trąby tak was w górę dźwigną, Że jej żadnej zazdrości pióra nie dościgną; Nieprzeżyte
, gdy biskupi, którym Bóg porucza Skrzynię swoję, a pewnie nie była bez klucza, Przez dwie ją żywej wody przenosili ścienie; Ludzie po mokrym piasku zbierali kamienie. Waszych to cnót, starosto, niech się nikt nie kasze, Waszej sławy klejnoty i herby to wasze: Ten klucz znaczy Zakluczyn, z którego się piszą Jordanowie; te trąby echem swym podwyższą Jordanów; tedy trąby mając sekundantem, Woda w znikomej rzece staje się Atlantem. O, jako srogi ciężar, jako wielkie brzemię: I niebo, i sarmacką grzbietem dźwigał ziemię. Waszej to sławy trąby tak was w górę dźwigną, Że jej żadnej zazdrości pióra nie dościgną; Nieprzeżyte
Skrót tekstu: PotFrasz4Kuk_I
Strona: 338
Tytuł:
Fraszki albo Sprawy, Powieści i Trefunki.
Autor:
Wacław Potocki
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
nieznany
Typ tekstu:
wiersz
Rodzaj:
liryka
Gatunek:
fraszki i epigramaty
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1669
Data wydania (nie wcześniej niż):
1669
Data wydania (nie później niż):
1669
Tekst uwspółcześniony:
tak
Tytuł antologii:
Dzieła
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Leszek Kukulski
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Warszawa
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Państwowy Instytut Wydawniczy
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
1987