widząc że za tak złemi przeprawami trudno było nieprzyjaciela sięgać, częścią abym tem snadniej około recuperowania Brodnice chodził i prędko po przeszłem pisaniu mojem wróciłem się był nazad do obozu swego. W recuperowaniu Brodnice przez moc nie zda mi się z wielu miar być rzecz pod ten czas sposobna, tak dla tego: abyśmy przywiązawszy się do jednego miejsca, inszych którycheśmy bronić powinni, nieopuścili, jako i upatrując, tak przez nieprzyjaciela, jako i przez naszych pospolitego ruszenia wojska tamten kraj w żywność bardzo ogołocony, abyśmy w dobywaniu tego nieprzyjaciela sami się w niwecz nieobrócili i nieprzyjacielowi wytchnionemu sposobnej okazji do czynienia z sobą niepodali. Przychodzi
widząc że za tak złemi przeprawami trudno było nieprzyjaciela sięgać, częścią abym tém snadniéj około recuperowania Brodnice chodził i prętko po przeszłém pisaniu mojém wróciłem się był nazad do obozu swego. W recuperowaniu Brodnice przez moc nie zda mi się z wielu miar być rzecz pod ten czas sposobna, tak dla tego: abyśmy przywiązawszy się do jednego miejsca, inszych którycheśmy bronić powinni, nieopuścili, jako i upatrując, tak przez nieprzyjaciela, jako i przez naszych pospolitego ruszenia wojska tamten kraj w żywność bardzo ogołocony, abyśmy w dobywaniu tego nieprzyjaciela sami się w niwecz nieobrócili i nieprzyjacielowi wytchnionemu sposobnéj okaziej do czynienia z sobą niepodali. Przychodzi
Skrót tekstu: KoniecSListy
Strona: 142
Tytuł:
Listy Stanisława Koniecpolskiego Hetmana
Autor:
Stanisław Koniecpolski
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
nieznany
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
listy
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1672
Data wydania (nie wcześniej niż):
1672
Data wydania (nie później niż):
1672
Tekst uwspółcześniony:
tak
Tytuł antologii:
Pamiętniki o Koniecpolskich. Przyczynek do dziejów polskich XVII wieku
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Stanisław Przyłęcki
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Lwów
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Leon Rzewuski
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
1842
poszedł do Inflant szwedzkich, chcąc się z Moskwą złączyć, która w Inflantach fortecę szwedzką Narwę obiegła. Ale król szwedzki, sławny wojownik, najprzód Duńczykom oparłszy się, potem dniem i nocą przez bagna i lasy spieszył do Narwy, którą od oblężenia uwolniwszy i Moskwę pobiwszy, szedł w Inflanty polskie.
Przeciwko królowi Augustowi przywiązali się do króla szwedzkiego Sapiehowie z swoimi ludźmi i przyjaciółami, między którymi był Poniatowski, teraźniejszy kasztelan krakowski, oficer regimentu cesarskiego zabitego koniuszego Sapiehy, a tak potem wojska moskiewskie, szwedzkie, polskie i saskie teatrum wojny na Polsce założyły.
Nie jest moja materia tę wojnę opisywać, o której tak wielu historyków pisało, lecz co
poszedł do Inflant szwedzkich, chcąc się z Moskwą złączyć, która w Inflantach fortecę szwedzką Narwę obiegła. Ale król szwedzki, sławny wojownik, najprzód Duńczykom oparłszy się, potem dniem i nocą przez bagna i lasy spieszył do Narwy, którą od oblężenia uwolniwszy i Moskwę pobiwszy, szedł w Inflanty polskie.
Przeciwko królowi Augustowi przywiązali się do króla szwedzkiego Sapiehowie z swoimi ludźmi i przyjaciołami, między którymi był Poniatowski, teraźniejszy kasztelan krakowski, oficer regimentu cesarskiego zabitego koniuszego Sapiehy, a tak potem wojska moskiewskie, szwedzkie, polskie i saskie teatrum wojny na Polszczę założyły.
Nie jest moja materia tę wojnę opisywać, o której tak wielu historyków pisało, lecz co
Skrót tekstu: MatDiar
Strona: 65
Tytuł:
Diariusz życia mego, t. I
Autor:
Marcin Matuszewicz
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
ziemie Wielkiego Księstwa Litewskiego
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
pamiętniki
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
między 1754 a 1765
Data wydania (nie wcześniej niż):
1754
Data wydania (nie później niż):
1765
Tekst uwspółcześniony:
tak
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Bohdan Królikowski
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Warszawa
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Państwowy Instytut Wydawniczy
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
1986
Poniatowski, teraźniejszy kasztelan krakowski, oficer regimentu cesarskiego zabitego koniuszego Sapiehy, a tak potem wojska moskiewskie, szwedzkie, polskie i saskie teatrum wojny na Polsce założyły.
Nie jest moja materia tę wojnę opisywać, o której tak wielu historyków pisało, lecz co do Pocieja, strażnika wielkiego W. Ks. Lit., ten przywiązawszy się mocno do króla Augusta i do cara Piotra Aleksiejewicza i znalazłszy u nich wielki fawor, prędko został podskarbim wielkim lit. Będąc podskarbim, monetę za konsensem królewskim zaczął bić srebrną, to jest tynfy, które były podlejszego ośmią groszami waloru od dawnych tynfów, o co wielką przeciwko sobie wzbudził aklamacją, nawet królewską niełaskę, ale
Poniatowski, teraźniejszy kasztelan krakowski, oficer regimentu cesarskiego zabitego koniuszego Sapiehy, a tak potem wojska moskiewskie, szwedzkie, polskie i saskie teatrum wojny na Polszczę założyły.
Nie jest moja materia tę wojnę opisywać, o której tak wielu historyków pisało, lecz co do Pocieja, strażnika wielkiego W. Ks. Lit., ten przywiązawszy się mocno do króla Augusta i do cara Piotra Aleksiejewicza i znalazłszy u nich wielki fawor, prędko został podskarbim wielkim lit. Będąc podskarbim, monetę za konsensem królewskim zaczął bić srebrną, to jest tynfy, które były podlejszego ośmią groszami waloru od dawnych tynfów, o co wielką przeciwko sobie wzbudził aklamacją, nawet królewską niełaskę, ale
Skrót tekstu: MatDiar
Strona: 66
Tytuł:
Diariusz życia mego, t. I
Autor:
Marcin Matuszewicz
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
ziemie Wielkiego Księstwa Litewskiego
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
pamiętniki
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
między 1754 a 1765
Data wydania (nie wcześniej niż):
1754
Data wydania (nie później niż):
1765
Tekst uwspółcześniony:
tak
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Bohdan Królikowski
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Warszawa
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Państwowy Instytut Wydawniczy
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
1986
Aleksiejewicza i znalazłszy u nich wielki fawor, prędko został podskarbim wielkim lit. Będąc podskarbim, monetę za konsensem królewskim zaczął bić srebrną, to jest tynfy, które były podlejszego ośmią groszami waloru od dawnych tynfów, o co wielką przeciwko sobie wzbudził aklamacją, nawet królewską niełaskę, ale króla prędko przebłagał.
Tymczasem Sapiehowie, jak się przywiązali do króla szwedzkiego, i wojsko litewskie, częścią z przyjaciół Sapieżyńskich złożone, częścią potencją szwedzką, wiktoryzującą nad Moskalem, przymuszane, w komendzie Sapiehy, hetmana wielkiego, zostawało. Nawet i Korona Polska, tąż potencją szwedzką przymuszona, po ujechaniu króla Augusta do Saksonii do elekcji Stanisława Leszczyńskiego, wojewody poznańskiego, przystąpiła.
Aleksiejewicza i znalazłszy u nich wielki fawor, prędko został podskarbim wielkim lit. Będąc podskarbim, monetę za konsensem królewskim zaczął bić srebrną, to jest tynfy, które były podlejszego ośmią groszami waloru od dawnych tynfów, o co wielką przeciwko sobie wzbudził aklamacją, nawet królewską niełaskę, ale króla prędko przebłagał.
Tymczasem Sapiehowie, jak się przywiązali do króla szwedzkiego, i wojsko litewskie, częścią z przyjaciół Sapieżyńskich złożone, częścią potencją szwedzką, wiktoryzującą nad Moskalem, przymuszane, w komendzie Sapiehy, hetmana wielkiego, zostawało. Nawet i Korona Polska, tąż potencją szwedzką przymuszona, po ujechaniu króla Augusta do Saksonii do elekcji Stanisława Leszczyńskiego, wojewody poznańskiego, przystąpiła.
Skrót tekstu: MatDiar
Strona: 66
Tytuł:
Diariusz życia mego, t. I
Autor:
Marcin Matuszewicz
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
ziemie Wielkiego Księstwa Litewskiego
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
pamiętniki
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
między 1754 a 1765
Data wydania (nie wcześniej niż):
1754
Data wydania (nie później niż):
1765
Tekst uwspółcześniony:
tak
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Bohdan Królikowski
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Warszawa
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Państwowy Instytut Wydawniczy
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
1986
spod mojej warty, ale on wyniść nie chciał i jeszcze mię pieniać odgrażał się. Ja, jako nie umiejący prawa i nie mogący prawnego dobrego zasięgnąć consilium, począłem się go sam bać. Poszła w rejektę na drugie roczki sprawa i musiałem go do Stokliszek odesłać. Sam zaś pojechałem do Czerwonego Dworu, przywiązawszy się szczerym afektem do podczaszego, teraźniejszego marszałka kowieńskiego, i tam więcej tygodnia zabawiłem. Dołnar zaś, stęskniwszy sobie w Stokliszkach polityczny areszt, nie czekając powrotu mego z Kowna, odjechał z Stokliszek do domu swego
i uwolnił mię od ambarasu tej sprawy; i jako on według odkazywania się swego w trybunale, tak ja na
spod mojej warty, ale on wyniść nie chciał i jeszcze mię pieniać odgrażał się. Ja, jako nie umiejący prawa i nie mogący prawnego dobrego zasięgnąć consilium, począłem się go sam bać. Poszła w rejektę na drugie roczki sprawa i musiałem go do Stokliszek odesłać. Sam zaś pojechałem do Czerwonego Dworu, przywiązawszy się szczerym afektem do podczaszego, teraźniejszego marszałka kowieńskiego, i tam więcej tygodnia zabawiłem. Dołnar zaś, stęskniwszy sobie w Stokliszkach polityczny areszt, nie czekając powrotu mego z Kowna, odjechał z Stokliszek do domu swego
i uwolnił mię od ambarasu tej sprawy; i jako on według odkazywania się swego w trybunale, tak ja na
Skrót tekstu: MatDiar
Strona: 111
Tytuł:
Diariusz życia mego, t. I
Autor:
Marcin Matuszewicz
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
ziemie Wielkiego Księstwa Litewskiego
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
pamiętniki
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
między 1754 a 1765
Data wydania (nie wcześniej niż):
1754
Data wydania (nie później niż):
1765
Tekst uwspółcześniony:
tak
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Bohdan Królikowski
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Warszawa
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Państwowy Instytut Wydawniczy
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
1986
, oddał do dworu, gdzie w kancelarii hetmańskiej był manualistą. Potem ociec jego, już podeszłym w leciech będąc, ustąpił mu rotmistrzostwa swego w pułku buławy wielkiej lit. i tak Sosnowski był u Pocieja, hetmana wielkiego lit. A że był grzeczny, hoży i pięknych talentów, miał swoją dystynkcją i estymacją. Potem się przywiązał do partii stanisławowskiej, jako się o nim wyżej na-
mieniło, i tak będąc chorążym petyhorskim, gdy się ze mną w Orli spotkał, namówił mię, abym się wrócił do Rasny, wyraziwszy mi i to, że życzyłby sobie konkurować o siostrę moją.
Ja widząc lepszą tę niż Lechnicki parcją, wróciłem
, oddał do dworu, gdzie w kancelarii hetmańskiej był manualistą. Potem ociec jego, już podeszłym w leciech będąc, ustąpił mu rotmistrzostwa swego w pułku buławy wielkiej lit. i tak Sosnowski był u Pocieja, hetmana wielkiego lit. A że był grzeczny, hoży i pięknych talentów, miał swoją dystynkcją i estymacją. Potem się przywiązał do partii stanisławowskiej, jako się o nim wyżej na-
mieniło, i tak będąc chorążym petyhorskim, gdy się ze mną w Orli spotkał, namówił mię, abym się wrócił do Rasny, wyraziwszy mi i to, że życzyłby sobie konkurować o siostrę moją.
Ja widząc lepszą tę niż Lechnicki partią, wróciłem
Skrót tekstu: MatDiar
Strona: 123
Tytuł:
Diariusz życia mego, t. I
Autor:
Marcin Matuszewicz
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
ziemie Wielkiego Księstwa Litewskiego
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
pamiętniki
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
między 1754 a 1765
Data wydania (nie wcześniej niż):
1754
Data wydania (nie później niż):
1765
Tekst uwspółcześniony:
tak
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Bohdan Królikowski
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Warszawa
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Państwowy Instytut Wydawniczy
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
1986
przyjechał Sołłohub, podskarbi wielki lit., i instancje były księcia Czartoryskiego, teraźniejszego kanclerza wielkiego W. Ks. Lit. Magno motu agitowała się ta sprawa. Pieniądze sypano z obu stron.
Były studia pro utraque parte adherentów. Siruć, naówczas szambelan króla Stanisława, ex patronimico nie barzo bogaty,
z Francji niepieniężny, przywiązał się do księcia starosty buskiego i za swoje staranie od księcia Radziwiłła, naówczas polnego, a dzisiejszego hetmana wielkiego lit., wyrobił sobie administracją ekonomii szawelskiej, na której przez lat dwie 70 000 zł profitował. Horain, naówczas podczaszy wileński i po rewolucji szczupłe się mający, wyrobił sobie tenutę roczną Rakanciszek i Ławaryszek, dwóch królewszczyzn
przyjechał Sołłohub, podskarbi wielki lit., i instancje były księcia Czartoryskiego, teraźniejszego kanclerza wielkiego W. Ks. Lit. Magno motu agitowała się ta sprawa. Pieniądze sypano z obu stron.
Były studia pro utraque parte adherentów. Siruć, naówczas szambelan króla Stanisława, ex patronimico nie barzo bogaty,
z Francji niepieniężny, przywiązał się do księcia starosty buskiego i za swoje staranie od księcia Radziwiłła, naówczas polnego, a dzisiejszego hetmana wielkiego lit., wyrobił sobie administracją ekonomii szawelskiej, na której przez lat dwie 70 000 zł profitował. Horain, naówczas podczaszy wileński i po rewolucji szczupłe się mający, wyrobił sobie tenutę roczną Rakanciszek i Ławaryszek, dwóch królewszczyzn
Skrót tekstu: MatDiar
Strona: 183
Tytuł:
Diariusz życia mego, t. I
Autor:
Marcin Matuszewicz
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
ziemie Wielkiego Księstwa Litewskiego
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
pamiętniki
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
między 1754 a 1765
Data wydania (nie wcześniej niż):
1754
Data wydania (nie później niż):
1765
Tekst uwspółcześniony:
tak
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Bohdan Królikowski
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Warszawa
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Państwowy Instytut Wydawniczy
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
1986
Szwedom odebrać, wtenczas kiedy Moskwa, to jest Piotr Aleksiejewicz car, Inflanty także Szwedom odbierał, a Karol Dwunasty król szwedzki, pobiwszy pod Narwą inflancką Moskwę, do Polski za nimi i przeciw Sasom wszedł, tedy znowu Polska wojną się zakłóciła i Sapiehowie, mając ranę nieuleczalną, od króla Augusta Wtórego pod Olkinikami zadaną, przywiązali się do Szwedów.
Mało co przedtem ociec mój powrócił z cudzych krajów z Józefem Sapiehą, koniuszycem lit., potem podskarbim nadwornym lit. i już przy podskarbim tymże, marszałkując u niego, trzymał się. A tak wpóki król szwedzki wiktoryzował, Sapiehowie, starosta bobrujski i generał Sapieha, potem podskarbi nadworny
lit.,
Szwedom odebrać, wtenczas kiedy Moskwa, to jest Piotr Aleksiejewicz car, Inflanty także Szwedom odbierał, a Karol Dwunasty król szwedzki, pobiwszy pod Narwą inflantską Moskwę, do Polski za nimi i przeciw Sasom wszedł, tedy znowu Polska wojną się zakłóciła i Sapiehowie, mając ranę nieuleczalną, od króla Augusta Wtórego pod Olkinikami zadaną, przywiązali się do Szwedów.
Mało co przedtem ociec mój powrócił z cudzych krajów z Józefem Sapiehą, koniuszycem lit., potem podskarbim nadwornym lit. i już przy podskarbim tymże, marszałkując u niego, trzymał się. A tak wpóki król szwedzki wiktoryzował, Sapiehowie, starosta bobrujski i generał Sapieha, potem podskarbi nadworny
lit.,
Skrót tekstu: MatDiar
Strona: 389
Tytuł:
Diariusz życia mego, t. I
Autor:
Marcin Matuszewicz
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
ziemie Wielkiego Księstwa Litewskiego
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
pamiętniki
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
między 1754 a 1765
Data wydania (nie wcześniej niż):
1754
Data wydania (nie później niż):
1765
Tekst uwspółcześniony:
tak
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Bohdan Królikowski
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Warszawa
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Państwowy Instytut Wydawniczy
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
1986
podskarbiego wielkiego lit.
Przypomniałem też sobie, że w Warszawie będąc, gdy jeszcze wszyscy panowie przy królu byli przytomni i jeszcze na komisją ordynacji ostrogskiej do Dubna nie jechali, tedy Sosnowski, pisarz lit., czy szczerze, czyli też obłudnie, począł mi się oświadczać, że chce od książąt Czartoryskich odstąpić, a przywiązać się
do partii dworskiej. Barzo mnie zatem prosił, abym to doniósł marszałkowi nadwornemu koronnemu. Uczyniłem zadosyć jego obligacji, doniosłem marszałkowi, a gdy mnie pytał marszałek, jeżeli mogę bezpiecznie za szczere intencje Sosnowskiego ręczyć i asekurować, tedy odpowiedziałem, że go lepiej będę egzaminować i uczynię relacją, co z niego
podskarbiego wielkiego lit.
Przypomniałem też sobie, że w Warszawie będąc, gdy jeszcze wszyscy panowie przy królu byli przytomni i jeszcze na komisją ordynacji ostrogskiej do Dubna nie jechali, tedy Sosnowski, pisarz lit., czy szczerze, czyli też obłudnie, począł mi się oświadczać, że chce od książąt Czartoryskich odstąpić, a przywiązać się
do partii dworskiej. Barzo mnie zatem prosił, abym to doniósł marszałkowi nadwornemu koronnemu. Uczyniłem zadosyć jego obligacji, doniosłem marszałkowi, a gdy mnie pytał marszałek, jeżeli mogę bezpiecznie za szczere intencje Sosnowskiego ręczyć i asekurować, tedy odpowiedziałem, że go lepiej będę egzaminować i uczynię relacją, co z niego
Skrót tekstu: MatDiar
Strona: 455
Tytuł:
Diariusz życia mego, t. I
Autor:
Marcin Matuszewicz
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
ziemie Wielkiego Księstwa Litewskiego
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
pamiętniki
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
między 1754 a 1765
Data wydania (nie wcześniej niż):
1754
Data wydania (nie później niż):
1765
Tekst uwspółcześniony:
tak
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Bohdan Królikowski
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Warszawa
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Państwowy Instytut Wydawniczy
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
1986
u Nerona Cesarza, albowiem extempore wiersze na Orfeusza recytował, kiedy się zbierał Nero Nioben płaczącą na theatrum Pompejusza, wierszem ogłosić. Jakoż Seneka koronę i pochwałę od mądrych odebrał Audytorów, i wlot zakaz wypadł Cesarski, aby Seneka więcej nie recytował wierszów. Tę Seneka mając dla siebie lezję, i umartwienie, do Pizona koniuracyj przywiązał się, w czym docieczony, śmierci rodzaj do obrania miał sobie podany, obrał tedy jako stryj jego, krwie puszczeniem w łazni zakończył życie lentissimo mortis genere, z Dekretu Nerona, za panowania jegoź Roku 12 a Chrystusowego 68. Popisał Opera, de Bello Civili, dawszy tytuł Pharsalia z okazji miejsca Pharsalicorum Camporum koło Pharsalus Miasteczka
u Nerona Cesarza, albowiem extempore wiersze na Orfeusza recytował, kiedy się zbierał Nero Nioben płaczącą na theatrum Pompeiusza, wierszem ogłosić. Iakoż Seneka koronę y pochwałę od mądrych odebrał Auditorow, y wlot zakaz wypadł Cesarski, aby Seneka więcey nie recytował wierszow. Tę Seneka maiąc dla siebie lezyę, y umartwienie, do Pizona koniuracyi przywiązał się, w czym docieczony, smierci rodzay do obrania miał sobie podany, obrał tedy iako stryi iego, krwie puszczeniem w łazni zakończył życie lentissimo mortis genere, z Dekretu Nerona, za panowaniá iegoź Roku 12 a Chrystusowego 68. Popisał Opera, de Bello Civili, dawszy tytuł Pharsalia z okazyi mieysca Pharsalicorum Camporum koło Pharsalus Miasteczka
Skrót tekstu: ChmielAteny_III
Strona: 655
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 3
Autor:
Benedykt Chmielowski
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1754
Data wydania (nie wcześniej niż):
1754
Data wydania (nie później niż):
1754
