z Wiśnie, jadący pachołka, Pytam — kto tam dostąpił poselskiego stołka Na sejm?” „Między inszymi Jan Odrowąs” — powie. „Co — rzekę — ja odrwię was?” Aż omyłka w słowie. 429. NA URZĘDNIKÓW WIELICKICH
Przy krzcie, gdzie się odradza chrześcijanin wierny, Gdy mu usta z święconej zasypie salserny I rzecze ksiądz: „efeta”, co „otwórz się” znaczy, Głuch słyszy, chromy chodzi i ślepy obaczy. Przetoć został żupnikiem pan Pieniążek chromy, Kochowski głuch podżupkiem; czemuż niewidomy Męciński nie ważnikiem? Zbyłby z oka łupy. Mogą wszyscy kalecy cisnąć się do żupy. 430.
z Wiśnie, jadący pachołka, Pytam — kto tam dostąpił poselskiego stołka Na sejm?” „Między inszymi Jan Odrowąs” — powie. „Co — rzekę — ja odrwię was?” Aż omyłka w słowie. 429. NA URZĘDNIKÓW WIELICKICH
Przy krzcie, gdzie się odradza chrześcijanin wierny, Gdy mu usta z święconej zasypie salserny I rzecze ksiądz: „effeta”, co „otwórz się” znaczy, Głuch słyszy, chromy chodzi i ślepy obaczy. Przetoć został żupnikiem pan Pieniążek chromy, Kochowski głuch podżupkiem; czemuż niewidomy Męciński nie ważnikiem? Zbyłby z oka łupy. Mogą wszyscy kalecy cisnąć się do żupy. 430.
Skrót tekstu: PotFrasz1Kuk_II
Strona: 185
Tytuł:
Ogród nie plewiony
Autor:
Wacław Potocki
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
nieznany
Typ tekstu:
wiersz
Rodzaj:
liryka
Gatunek:
fraszki i epigramaty
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1677
Data wydania (nie wcześniej niż):
1677
Data wydania (nie później niż):
1677
Tekst uwspółcześniony:
tak
Tytuł antologii:
Dzieła
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Leszek Kukulski
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Warszawa
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Państwowy Instytut Wydawniczy
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
1987
mogła być wygoda; Tak dalece zbytkować na publice szkoda.” 499 (P). CUDZA PRZYGODA LUDZKI ZART (WILCZY DÓŁ)
Jadąc w nocy na koniu podpiły ksiądz drzymie, Za czym, chybiwszy drogi, wpadł w wilczy dół zimie. W godzinę, kiedy mu się on świeży trop uda, Bo śnieg ścieżkę zasypał, wpadł za księdzem duda; Aż i wilk, obciążywszy kiszki cudzym skopem, Onymże, umykając przed pogonią, tropem. Szkapa kwiczy; kadzi wilk, owi wrzeszczą: rata, Konfidencyjej nie masz, wiatr śniegiem zamiata. Aż gdy miesiąc zaświecił, wichry się uciszą, Jadąc chłopi do targu, z daleka usłyszą
mogła być wygoda; Tak dalece zbytkować na publice szkoda.” 499 (P). CUDZA PRZYGODA LUDZKI ZART (WILCZY DÓŁ)
Jadąc w nocy na koniu podpiły ksiądz drzymie, Za czym, chybiwszy drogi, wpadł w wilczy dół zimie. W godzinę, kiedy mu się on świeży trop uda, Bo śnieg ścieżkę zasypał, wpadł za księdzem duda; Aż i wilk, obciążywszy kiszki cudzym skopem, Onymże, umykając przed pogonią, tropem. Szkapa kwiczy; kadzi wilk, owi wrzeszczą: rata, Konfidencyjej nie masz, wiatr śniegiem zamiata. Aż gdy miesiąc zaświecił, wichry się uciszą, Jadąc chłopi do targu, z daleka usłyszą
Skrót tekstu: PotFrasz1Kuk_II
Strona: 223
Tytuł:
Ogród nie plewiony
Autor:
Wacław Potocki
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
nieznany
Typ tekstu:
wiersz
Rodzaj:
liryka
Gatunek:
fraszki i epigramaty
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1677
Data wydania (nie wcześniej niż):
1677
Data wydania (nie później niż):
1677
Tekst uwspółcześniony:
tak
Tytuł antologii:
Dzieła
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Leszek Kukulski
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Warszawa
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Państwowy Instytut Wydawniczy
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
1987
kwadraciki, i trianguły. Toż wynalazszy pole kwadratu BCDE, także pola kwadracików, i triangułów wszytkich około niego; i wjedną summę, te ich pola pozbierawszy, będziesz miał pole całe, wielościennej figury niedoskonałej. Trzeci sposób prosty. Natrzy woskiem obwód figury, i przytwierdz nitkę po nim: a pole zasyp gorczycznym ziarnem; które gdy przeniesiesz między trzy ściany kwadratu, i zawrzesz ich czwartą: a dwie ściany przyległe zmultyplikujesz wziąwszy ich miarę zskale; z której jest rysowana figura, znajdziesz pole figury bliskie prawdziwego. Nauka IX. Wielościennych Figur doskonałych plac znaleźć. WIelościenna figura Doskonała, która ma wszytkie ściany, i anguły równe
kwádraciki, y tryánguły. Toż wynalazszy polé kwádratu BCDE, tákze polá kwádraćikow, y tryángułow wszytkich około niego; y wiednę summę, te ich pola pozbierawszy, będżiesz miał polé cáłe, wielośćienney figury niedoskonáłey. Trzeći sposob prosty. Nátrzy woskiem obwod figury, y przytwierdz nitkę po nim: á pole zásyp gorczycznym źiárnem; ktore gdy przenieśiesz między trzy śćiany kwádratu, y zawrzesz ich czwartą: á dwie śćiány przyległe zmultyplikuiesz wźiąwszy ich miárę zskále; z ktorey iest rysowána figurá, znaydźiesz pole figury bliskie prawdźiwego. NAVKA IX. Wielośćiennych Figur doskonáłych plác ználeść. WIelośćienna figurá Doskonáła, ktora ma wszytkie śćiány, y ánguły rowne
Skrót tekstu: SolGeom_II
Strona: 82
Tytuł:
Geometra polski cz. 2
Autor:
Stanisław Solski
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1684
Data wydania (nie wcześniej niż):
1684
Data wydania (nie później niż):
1684
stanie równych triangułów 5. dzielących cały CRH. Takowy podział triangułu wpolach nie jest zwyczajny: dla części wkliny zaostrzone. Drugi Sposób prosty. PRzemień trianguł na równy kwadrat, według Nauki 35. Zabawy 5. i rozdzieliwszy dwie jego ściany równoodległe na wiele chcesz części na 5. naprzykład: jednej części pole zasyp ziarnem gorczycznym: wprzód ją obstawiwszy linijkami. Toż przenieś, to ziarno na trianguł, i zgromadź go jedno podle drugiego w angule H, linią TP; będziesz miał piątą część TF, triangułu CRH, dla równości pol triangułu i kwadratu. Tymże sposobem odmięrzysz na triangule CRH, część drugą, trzecią, czwartą
stánie rownych tryángułow 5. dżielących cáły CRH. Tákowy podżiał tryángułu wpolách nie iest zwyczáyny: dla częśći wkliny záostrzone. Drugi Sposob prosty. PRzemień tryánguł ná roẃny kwádrat, według Náuki 35. Zábáwy 5. y rozdźieliwszy dwie iego śćiány rownoodległe ná ẃiele chcesz częśći ná 5. náprzykład: iedney częśći polé zásyp źiárnem gorczycznym: wprzod ią obstáẃiwszy liniykámi. Toż przenieś, to źiárno ná tryánguł, y zgromadź go iedno podle drugiego ẃ ángule H, liniią TP; będźiesz miał piątą część TPH, tryángułu CRH, dla rownośći pol tryángułu y kẃádratu. Tymże sposobem odmięrzysz ná tryángule CRH, część drugą, trzećią, czwartą
Skrót tekstu: SolGeom_II
Strona: 131
Tytuł:
Geometra polski cz. 2
Autor:
Stanisław Solski
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1684
Data wydania (nie wcześniej niż):
1684
Data wydania (nie później niż):
1684
, wedłuug Nauki 35. Zabawy 5.) (2. Dwie ściany równoodległe DL, TN, kwadratu, przedziel na części dwie w punktach P, i H, według proporcyj MO, do OQ. wfig: 23 ) (3. Obstaw ściany tego kwadratu, tekturkami abo papierem wkilkoro zwinionym; i zasyp część wydzieloną PNLH, kwadratu, ziarnami gorczycznymi, linijkę postawiwszy na F, podziale ścian równoodległych.) (4. Przenieś te ziarna na trianguł, obstawiwszy tekturkami dwie jego ściany LG, IB, wfigurze 23, na karcie 128; i zgromadź je nożem równoodległo stojącym linii danej LG. Zastąpią trianguł FLE,
, wedłuug Náuki 35. Zábáwy 5.) (2. Dwie śćiany rownoodległe DL, TN, kwádratu, przedźiel ná częśći dwie w punktách P, y H, według proporcyi MO, do OQ. wfig: 23 ) (3. Obstaw śćiany tego kwádratu, tekturkámi ábo pápierem wkilkoro zwinionym; y zásyp część wydźieloną PNLH, kwádratu, źiárnámi gorczycznymi, liniykę postawiwszy ná PH, podźiale śćian rownoodległych.) (4. Przenieś te źiárná ná tryánguł, obstawiwszy tekturkámi dwie iego śćiány LG, IB, wfigurze 23, ná kárćie 128; y zgromadź ie nożem rownoodległo stoiącym linii dáney LG. Zástąpią tryánguł FLE,
Skrót tekstu: SolGeom_II
Strona: 137
Tytuł:
Geometra polski cz. 2
Autor:
Stanisław Solski
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1684
Data wydania (nie wcześniej niż):
1684
Data wydania (nie później niż):
1684
równoodległą samej LDF, przecinającą LE, na B. Toż gdy przeciągniesz BD: będzie trianguł BLD, równy danemu triangułowi GKH. Demonstracja funduje się na Własności 100. Zabawy 6. czytaj Wielebnego X. Tacqueta Geometriae Practicae llib: 2. cap:14. propos: 1. Przydatek. Jeżeli pole triangułu GKH, zasypiesz ziarnem gorczycznym, i też ziarna przeniesiesz w anguł ELF: a ostrze noża postawiwszy na D punkcie danym, zgromadzisz ziarna między ściany LE i LF; będziesz miał trianguł DLB, w angule ELF wydzielony, równy angułowi GKH. Nauka XVI. Zdanego angułu (ZLF,) odciąć trianguł równy danemu (Ks) przez linią
rownoodległą sámey LDF, przećináiącą LE, ná B. Toż gdy przećiągniesz BD: będżie tryánguł BLD, rowny dánemu tryángułowi GKH. Demonstrácya funduie się ná Własnośći 100. Zábáwy 6. czytay Wielebnego X. Tacquetá Geometriae Practicae llib: 2. cap:14. propos: 1. Przydatek. Ieżeli pole tryángułu GKH, zásypiesz źiárnem gorczycznym, y też źiarna przenieśiesz w ánguł ELF: á ostrze nożá postáwiwszy ná D punktćie danym, zgromádźisz źiárná między śćiány LE y LF; będźiesz miał tryánguł DLB, w ángule ELF wydźielony, rowny ángułoẃi GKH. NAVKA XVI. Zdánego ángułu (ZLF,) odćiąć tryánguł rowny dánemu (X) przez liniią
Skrót tekstu: SolGeom_II
Strona: 137
Tytuł:
Geometra polski cz. 2
Autor:
Stanisław Solski
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1684
Data wydania (nie wcześniej niż):
1684
Data wydania (nie później niż):
1684
Krzyżowego: wszakże znacznej krzywdyj w podziale uczynić nie może, przy zachowaniu przestrogi 1. Nauka XXX. Granice, abo inszą figurę rozdzielić na wiele chcesz części równych, abo nierównych według proporcyj danej; liniami równoodległymiej abo inszymiej do upodobania. PRzeniozszy Granice abo figurę daną na mape, obstaw linijkami papierowymiej, jej ściany, i zasyp pole, abo płaszczyznę ziarnami gorczycznymi.) (2. Na linii BE, do upodobania długiej wfigurze 3. na karcie 151. zrysuj dwie ściany krzyżowe BC, i ED wbród: i przenieś między nie ziarna wszytkie figuryj zasypanej.) (3. Zawrzy ziarna czwartą linią CD, i zaś onę wypróżniwszy
Krzyżowego: wszákże znáczney krzywdyy w podźiale vczynić nie może, przy záchowániu przestrogi 1. NAVKA XXX. Gránice, ábo inszą figurę rozdźielić ná wiele chcesz częśći rownych, ábo nierownych według proporcyi dáney; liniiámi rownoodległymiey ábo inszymiey do vpodobánia. PRzeniozszy Gránicé ábo figurę dáną ná máppe, obstaw liniykámi pápierowymiey, iey śćiány, y zásyp pole, ábo płászczyznę żiárnámi gorczycznymi.) (2. Ná linii BE, do vpodobánia długiey wfigurze 3. ná kárćie 151. zrysuy dwie śćiány krzyżowe BC, y ED wbrod: y przenieś między nie żiárná wszytkie figuryy zásypáney.) (3. Záwrzy żiárná czwartą liniią CD, y záś onę wyprożniwszy
Skrót tekstu: SolGeom_II
Strona: 143
Tytuł:
Geometra polski cz. 2
Autor:
Stanisław Solski
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1684
Data wydania (nie wcześniej niż):
1684
Data wydania (nie później niż):
1684
; podziel dwie jego ściany równoodległę CD, BE, na tyle części, równych abo nierównych, na wiele części masz dzielić daną figurę.) (4. Przeciągnąwszy przez podziały F i H, P i O, L i T, linie proste FH, PO, LT; obstaw linijkami papierowymi kwadrat BCFH, i zasyp go ziarny gorczycznymi.) (5. Przenieś te ziarna skwadratu BCFH, na mapę abo figurę, i rozpostrzy gęsto, przy tej części figury danej, od której masz wolą począć podział.) (6 Zastaw te ziarna gęsto okrywające część mapy ab figury, linijką abo nożem UW wfigurze 10. przy karcie
; podźiel dwie iego śćiány rownoodległę CD, BE, ná tyle częśći, rownych ábo nierownych, ná wiele częśći masz dźielić dáną figurę.) (4. Przećiągnąwszy przez podźiały F y H, P y O, L y T, liniie proste FH, PO, LT; obstaw liniykámi pápierowymi kwádrat BCFH, y zásyp go źiarny gorczycznymi.) (5. Przenieś te żiárná zkwádratu BCFH, ná máppę ábo figurę, y rospostrzy gęsto, przy tey częśći figury dáney, od ktorey masz wolą począć podźiał.) (6 Zástaw te żiárná gęsto okrywáiące część máppy áb figury, liniyką ábo nożem VW wfigurze 10. przy kárćie
Skrót tekstu: SolGeom_II
Strona: 143
Tytuł:
Geometra polski cz. 2
Autor:
Stanisław Solski
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1684
Data wydania (nie wcześniej niż):
1684
Data wydania (nie później niż):
1684
będzie grunt BCDEFGLMN, i na nim dwa terminy C i G, między którymi trzeba dwiema liniami prostymiej CN, NG, abo raczej jedną CNG, złąmaną wpunktcie N, grunt na dwie przedzielić części, równe abo proporcjonalne, zktórych terminów równą linią podziału dokazać nie podobna. Tedy) (1. Mając mapę gruntu, zasyp ją ziarnami gorczycznymi:) (2. Zrysowawszy kwadrat jakikolwiek równokątny, przenieś ziarna, między trzy jego ściany, i zawrzy t ziarna linijką do kupy, aby ciasno stanęły.) (3. Przedziel na dwie części równe, abo proporcjonalne do upodobania dwie ściany równoodległę kwadratu zasypanego: i część którą zechcesz ziarn wydzieloną przesyp
będżie grunt BCDEFGLMN, y ná nim dwá terminy C y G, między ktorymi trzebá dwiemá liniiámi prostymiey CN, NG, ábo raczey iedną CNG, złąmáną wpunktćie N, grunt ná dwie przedźielić częśći, rowne ábo proporcyonálne, zktorych terminow rowną liniią podźiału dokazáć nie podobna. Tedy) (1. Máiąc máppę gruntu, zásyp ią żiárnámi gorczycznymi:) (2. Zrysowawszy kwádrat iákikolwiek rownokątny, przenieś źiárná, między trzy iego śćiány, y záwrzy t źiárná liniyką do kupy, áby ćiásno stánęły.) (3. Przedżiel ná dwie częśći rowne, ábo proporcyonálne do vpodobánia dwie śćiány rownoodległę kwádratu zásypánego: y część ktorą zechcesz żiarn wydżieloną przesyp
Skrót tekstu: SolGeom_II
Strona: 143
Tytuł:
Geometra polski cz. 2
Autor:
Stanisław Solski
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1684
Data wydania (nie wcześniej niż):
1684
Data wydania (nie później niż):
1684
te ziarna ma przenieść na mapę: i wiele placu zastąpią, tyle go przydać d łanu. Naprzykład: wŁanie wymierzonym DEKsZ, znajduje się Staw Z, którego długość jest łokci 630, a szerokość 210. Tedy odmierrzywszy wkwadracie cbed, długością bt, i szerokością cb, kwadracik cbtm, i on ziarnami zasypawszy, gdy ziarna przeniesiesz, do SKsWV, zastąpią kwadrat podługowaty SKsWV, który dopełni Łanu pożytkowego DEWV, krom Stawu Z. A drugi Łan już będzie trzeba poczynać za linią UW. 2. Takie praktyczne trzeba pomiarkowanie ziarnami placów różnych figur, nie pwoinno mieć nagany w Geometrze. Gdyż jako bez nagany mierzy cyrklem długości,
te źiárná ma przenieść ná máppę: y wiele plácu zástąpią, tyle go przydać d łanu. Náprzykład: wŁanie wymierzonym DEXZ, znáyduie się Staw S, ktorego długość iest łokći 630, á szerokość 210. Tedy odmierrzywszy wkwádraćie cbed, długośćią bt, y szerokośćią cb, kwádraćik cbtm, y on źiárnami zásypawszy, gdy źiárná przenieśiesz, do ZXWV, zástąpią kwádrat podługowáty ZXWV, ktory dopełni Łanu pożytkowego DEWV, krom Stáwu S. A drugi Łan iuż będźie trzebá poczynáć zá liniią VW. 2. Takie praktyczne trzebá pomiárkowánie źiárnámi plácow rożnych figur, nie pwoinno mieć nágány w Geometrze. Gdyż iáko bez nágány mierzy cyrklem długośći,
Skrót tekstu: SolGeom_II
Strona: 151
Tytuł:
Geometra polski cz. 2
Autor:
Stanisław Solski
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1684
Data wydania (nie wcześniej niż):
1684
Data wydania (nie później niż):
1684