Kiełbie, Lipienie,[...] erty świeże i suche Głowacze, Węgorze świeże, i suche. Rzeczne ryby różne, Słone ryby, Wyzina świeża, Wyzina słona. Wyzina wędzona; Śledzie, Kawiar Wenecki, Kawiar Turecki.
Śledzie Dunajskie, Śledzie wędzone, Perki, Flądry, Platajki, Szczuki Główne, Szczuki pod Główne, Szczuki łokietne, Szczupaki pułmiskowe Obłączki Karpie Dunajskie Karpie Ćwiki Karpie pułmiskowe. Okonie, Karasie, Leszcze, Liny, Stokwisz, Porsz. Pomuchle, Amernice. Ostrygi, Żółwie, Ślimaki, Raki. Wety cukrowe. Paszty Genueńskie, Paszty Francuskie. MEMORIAŁ
Konfekty w soku Francuskim to jest: Pigwy w soku, Wiśnie w soku,
Kiełbie, Lipienie,[...] erty świeże y suche Głowacze, Węgorze świeże, y suche. Rzeczne ryby rozne, Słone ryby, Wyźiná świeża, Wyzina słona. Wyzina wędzona; Sledźie, Káwiar Wenecki, Káwiar Turecki.
Sledźie Dunáyskie, Sledźie wędzone, Perki, Flądry, Platayki, Sczuki Głowne, Sczuki pod Głowne, Sczuki łokietne, Sczupaki pułmiskowe Obłączki Kárpie Dunayskie Kárpie Cwiki Kárpie pułmiskowe. Okonie, Kárásie, Leszcze, Liny, Stokwisz, Porsz. Pomuchle, Amernice. Ostrygi, Zołwie, Slimaki, Ráki. Wety cukrowe. Pászty Genueńskie, Pászty Francuskie. MEMORYAŁ
Confekty w soku Francuskim to iest: Pigwy w soku, Wiśnie w soku,
Skrót tekstu: CzerComp
Strona: 5
Tytuł:
Compendium ferculorum albo zebranie potraw
Autor:
Stanisław Czerniecki
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
poradniki
Tematyka:
kulinaria
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1682
Data wydania (nie wcześniej niż):
1682
Data wydania (nie później niż):
1682
/ we wnątrz bladożółtawy/ smaku usta rozpalającego/ i ostrego jako Imbier/ Soku żółtawiego. Liścia/ które z korzenia zaraz pochodzi/ i po ziemi się rozkłada/ gęsto na jednej szypułce/ po obu stronach pochodzącego parami/ około karbowanego/ ciemno zielonego: które na swych stopkach aż do połowice prącia pochodzi. Pręt czworogranowity łokietny/ podczas dłuższy/ wewnątrz czczy/ odnóżki z siebie puszczający/ na których okółki z kwiatków drobnych białych. Z tych potym Nasienie pachniące/ Pietruszczanemu podobne/ zleka rumienne/ w język szczypiące. Drugi Biedrzeniec mniejszy/ albo średni/ który samicą zowią/ jest pierwszemu we wszem równy i podobny: tylko że we wszystkich
/ we wnątrz bládożółtáwy/ smaku vstá rospaláiącego/ y ostrego iáko Imbier/ Soku źółtáwiego. Liśćia/ ktore z korzenia záraz pochodźi/ y po źiemi śie roskłáda/ gęsto ná iedney szypułce/ po obu stronách pochodzącego parámi/ około kárbowánego/ ćiemno źielonego: które ná swych stopkách áż do połowice prąćiá pochodźi. Pręt czworogránowity łokietny/ podczás dłuższy/ wewnątrz czczy/ odnóżki z śiebie pusczáiący/ ná ktorych okółki z kwiatkow drobnych białych. Z tych potym Naśienie pachniące/ Pietrusczánému podobne/ zléká rumienne/ w ięzyk sczypiące. Drugi Biedrzeniec mnieyszy/ álbo średni/ ktory sámicą zowią/ iest pierwszemu we wszem równy y podobny: tylko że we wszystkich
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 62
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
Archangelicam, drudzy Angelicam Scandiacam, zowią/ my/ po naszemu/ Gołębimi Pokrzywami/ albo korzenim Archangelskim i Archangelica nazywamy. Rózga. I.
Dzięgiel wielki/ który Samcem zowiemy/ rozgę ma kolankowatą/ którą drugiego roku po wsianiu wypuszcza/ trzcinę mocną/ wewnątrz czczą/ sękowatą/ miąższą/ stryfiastą albo laskowaną/ dwu łokietną/ podczas trzy łokietną/ i niekiedy wyższą/ jako Lubczyk. Od kolanek pochodzą gałązki/ przy wierzchu żłobkowate: Na których liście długie/ około krajów wystrzyżone i ząbkowane/ a krzyżem przeciw sobie pochodzące/ pięć i sześć po obu stronach pręta/ krom pośledniego: zielone a pachniące: w wierzchu rózg wychodzą/ jakoby
Archangelicam, drudzy Angelicam Scandiacam, zowią/ my/ po nászemu/ Gołębimi Pokrzywámi/ álbo korzenim Archángelskim y Archangelica názywamy. Rozgá. I.
Dźięgiel wielki/ ktory Sámcem zowiemy/ rozgę ma kolankowátą/ ktorą drugiego roku po wśianiu wypuscza/ trzćinę mocną/ wewnątrz czczą/ sękowátą/ miąższą/ stryfiástą álbo laskowáną/ dwu łokietną/ podczás trzy łokietną/ y niekiedy wyższą/ iáko Lubsczyk. Od kolanek pochodzą gáłąski/ przy wierzchu żłobkowáte: Ná ktorych liśćie długie/ około kráiow wystrzyżone y ząbkowáne/ á krzyżem przećiw sobie pochodzące/ pięć y sześć po obu stronách prętá/ krom pośledniego: źielone á pachniące: w wierzchu rozg wychodzą/ iákoby
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 85
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
Scandiacam, zowią/ my/ po naszemu/ Gołębimi Pokrzywami/ albo korzenim Archangelskim i Archangelica nazywamy. Rózga. I.
Dzięgiel wielki/ który Samcem zowiemy/ rozgę ma kolankowatą/ którą drugiego roku po wsianiu wypuszcza/ trzcinę mocną/ wewnątrz czczą/ sękowatą/ miąższą/ stryfiastą albo laskowaną/ dwu łokietną/ podczas trzy łokietną/ i niekiedy wyższą/ jako Lubczyk. Od kolanek pochodzą gałązki/ przy wierzchu żłobkowate: Na których liście długie/ około krajów wystrzyżone i ząbkowane/ a krzyżem przeciw sobie pochodzące/ pięć i sześć po obu stronach pręta/ krom pośledniego: zielone a pachniące: w wierzchu rózg wychodzą/ jakoby jakie pęcherzyki: Z
Scandiacam, zowią/ my/ po nászemu/ Gołębimi Pokrzywámi/ álbo korzenim Archángelskim y Archangelica názywamy. Rozgá. I.
Dźięgiel wielki/ ktory Sámcem zowiemy/ rozgę ma kolankowátą/ ktorą drugiego roku po wśianiu wypuscza/ trzćinę mocną/ wewnątrz czczą/ sękowátą/ miąższą/ stryfiástą álbo laskowáną/ dwu łokietną/ podczás trzy łokietną/ y niekiedy wyższą/ iáko Lubsczyk. Od kolanek pochodzą gáłąski/ przy wierzchu żłobkowáte: Ná ktorych liśćie długie/ około kráiow wystrzyżone y ząbkowáne/ á krzyżem przećiw sobie pochodzące/ pięć y sześć po obu stronách prętá/ krom pośledniego: źielone á pachniące: w wierzchu rozg wychodzą/ iákoby iákie pęchyrzyki: Z
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 85
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
przyrodzenie ani skutki. Zaś Dioskorydes twierdzi być go tejże mocy i przyrodzenia którego Dyptan z inąd przywoźnego nie mamy. Przeto o skutkach i przyrodzniu jego Rozsądku dostatecznego dać nie możemy. Omylny Dyptan/ Rozdział 30.
Pseudo Dictamnum. Aeschwurtz. Zielnik D. Symona Syrenniusa/
TEn Dyptan omylny i fałszywy/ kłącza albo rózg łokietnych wzwyż/ z biała kosmatych/ z których po parze listków równo jedne za drugiemi aż do wierzchu pochodzi/ przyokręglejszym. Ten z pierwszym ma wielkie podobieństwo/ jeno liścia mniejszego/ przy których kwiecie gromadkami/ jako w Szańcie przez wszytek pręt puszcza. Z tych potym Nasienie bywa: kwitnie bronatnym kwiatem/ smaku Polejowego/ jeno
przyrodzenie áni skutki. Záś Dioskorides twierdźi być go teyże mocy y przyrodzenia ktorego Dyptan z inąd przywoźnego nie mamy. Przeto o skutkách y przyrodzniu iego Rozsądku dostátecznego dáć nie możemy. Omylny Dyptan/ Rozdział 30.
Pseudo Dictamnum. Aeschwurtz. Zielnik D. Symoná Syrenniusá/
TEn Dyptan omylny y fałszywy/ kłącza álbo rozg łokietnych wzwysz/ z biáłá kosmatych/ z ktorych po parze listkow rowno iedne zá drugiemi áż do wierzchu pochodźi/ przyokręgleyszym. Ten z pierwszym ma wielkie podobieństwo/ ieno liśćia mnieyszego/ przy ktorych kwiećie gromadkámi/ iáko w Szanćie przez wszytek pręt puscza. Z tych potym Naśienie bywa: kwitnie bronatnym kwiátem/ smáku Poleiowego/ ieno
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: K3
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
lepszych rozsądków naśladować. Rukiew Hiszpańska/ Rozdział 34.
HIszpańskiej Rukwie trojaki jest rodzaj. Pierwszy/ korzonków cienkich długich/ Białych/ podobnych korzeniu Kaniego paznogcia/ smaku ostrego/ z niejaką małą a subtylną cierpkością stwierdzającą/ równie jako pomieniony Kotczypazur. Liścia długiego i wąskiego/ na wiele części rozdartego i rozdzielonego/ białawego. Kłącza łokietnego/ podczas dłuższego i cienkiego/ od którego pochodzą gałązki/ na tych kwiatki podługowate nadobne/ kwieciu oliwnego drzewa podobne/ gęsto około kłącza/ a prawie jedno na drugim leżące/ z blada żółte/ jako Kaniego Pazura kwiecie. Te po opadaniu wydają z siebie główki/ albo strączki. W tych nasienie Bielunowemu podobne: doźrzewa
lepszych rozsądkow náśládowáć. Rukiew Hiszpáńska/ Rozdział 34.
HIszpáńskiey Rukwie troiáki iest rodzay. Pierwszy/ korzonkow ćienkich długich/ Białych/ podobnych korzeniu Kániego páznogćia/ smáku ostrego/ z nieiáką máłą á subtylną ćierpkośćią ztwierdzáiącą/ rownie iáko pomieniony Kotczypázur. Liśćia długiego y wąskiego/ ná wiele częśći rozdártego y rozdźielonego/ biáłáwego. Kłącza łokietnego/ podczás dłuższego y ćienkiego/ od ktorego pochodzą gałąski/ ná tych kwiatki podługowáte nadobne/ kwiećiu oliwnego drzewá podobne/ gęsto około kłącza/ á práwie iedno ná drugim leżące/ z bládá żołte/ iáko Kániego Pázurá kwiećie. Te po opadániu wydáią z śiebie głowki/ álbo strączki. W tych naśienie Bielunowemu podobne: doźrzewa
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 126
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
listeczkami białymi obsadzona. Z tym nasienie w Lipcu doźrewające. Korzeń. Liście. Kłącze. Kwiecie
Drugie także korzenia długiego/ białego/ i tak miąższego/ smaku ostro korzennego/ usta rozpalającego. Liścia drobnego/ szczupłego/ głęboko wykrojonego/ albo rozdartego/ liściu psiego Rumnu barzo podobne: Z korzenia pięć/ albo sześć Rózg łokietnych pochodzi gałęzistych. Z tych każdy w wierzchu ma okołek/ z gęstych szypułek/ jako Kopr swojcki. Kwiecia białego/ drobnego/ pełny/ zapachu ostrego/ i smaku gorzkiego. Księgi Pierwsze. Miejsce/ i Czas kopania.
W Naszych krainach nie roście/ dla zimna/ kraje ciepłe lubi: okrom żeby w kosztowniejszych ogrodach
listeczkámi białymi obsádzona. Z tym naśienie w Lipcu doźrewáiące. Korzeń. Liście. Kłącze. Kwiećie
Drugie tákże korzeniá długiego/ białego/ y ták miąższego/ smáku ostro korzennego/ vstá rospaláiącego. Liśćia drobnego/ scżupłego/ głęboko wykroionego/ álbo rozdártego/ liśćiu pśiego Rumnu bárzo podobne: Z korzeniá pięć/ álbo sześć Rozg łokietnych pochodźi gáłęźistych. Z tych káżdy w wierzchu ma okołek/ z gęstych szypułek/ iáko Kopr swoycki. Kwiećia białego/ drobnego/ pełny/ zapáchu ostrego/ y smáku gorzkiego. Kśięgi Pierwsze. Mieysce/ y Czás kopánia.
W Nászych kráinách nie rośćie/ dla źimná/ kráie ćiepłe lubi: okrom żeby w kosztownieyszych ogrodách
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 157
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
/ które ani kwiatu/ ani nasienia miewa. Pierwszy/ ma korzeń wielki/ miąższy: i biały. Zapachu kadzidła kramnego/ od którego u Greków/ Libanotis nazwiska dostał/ jakoby rzekł/ Kadzidłów ziele. Liścia Kopru Włoskiego/ tylko szersze/ i miąższejsze/ po ziemi się kołem rozścielające/ a przyjemnie pachniace. Prętu łokietnego/ niekiedy wyższego/ czczego/ gałązkowatego/ w wierzchu ogniste okołki: na tych nasienia białego obficie/ podobnego nasieniu Niedzwiedzej Lapy/ którą też Wodnym barszczem drudzy nazywają. Obłe/ z wierzchu stryfiaste/ smaku ostroprzykrego/ żywicznego/ a żuchane/ język/ i usta sczmi/ i rozpala/ jako Zębne ziele. Wtóry Rozmaryn
/ ktore ani kwiátu/ áni naśienia miewa. Pierwszy/ ma korzeń wielki/ miąższy: y biały. Zapáchu kádźidłá kramnego/ od ktorego v Grekow/ Libanotis názwiská dostał/ iákoby rzekł/ Kádźidłow źiele. Liśćia Kopru Włoskiego/ tylko szyrsze/ y miąższeysze/ po źiemi sie kołem rozśćieláiące/ á przyiemnie pachniace. Prętu łokietnego/ niekiedy wyższego/ cżcżego/ gáłąskowátego/ w wierzchu ogniste okołki: ná tych naśienia białego obfićie/ podobnego naśieniu Niedzwiedzey Lápy/ ktorą też Wodnym barsczem drudzy názywáią. Obłe/ z wierzchu stryfiáste/ smáku ostroprzykrego/ żywicznego/ á żucháne/ ięzyk/ y vstá sczmi/ y rospala/ iáko Zębne źiele. Wtory Rozmáryn
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 161
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
szerszego/ lśniącego/ i wzrostu wyższego. Smakiem /zapachem/ pierwszemu równy. 3.
Trzeci Opich Jeleni jest czarny/ mając korzeni długie/ miąższe i czarne/ a na wierzchu szczęciasty mając okrążek jako pierwszy/ Liścia drobniejszego od pierwszego/ wodnemu Opichu barzo podobnego/ jednak trochę więtsze a niż Pietruszczane. Kłącza podczas łokietnego/ podczas wyższego/ podczas też mięższego i krótszego/ gałęzistego. Na wierzchu tych oganiste okołki. Polnemu Pasternaku podobne/ jeno pełniejsze i gęstsze/ zapachu/ jako i korzeń/ Kadzidła kramnego i miodowego/ smaku gorzkiego. Księgi Pierwsze. Liście. Kłącze. Miejsce.
TE wszystkie trzy/ pospolicie rady rosne na wysokich górach
szerszego/ lśniącego/ y wzrostu wyższego. Smákiem /zapáchem/ pierwszemu rowny. 3.
Trzeći Opich Ieleni iest czarny/ máiąc korzeni długie/ miąższe y czarne/ a ná wierzchu sczęćiásty máiąc okrążek iáko pierwszy/ Liścia drobnieyszego od pierwszego/ wodnemu Opichu bárzo podobnego/ iednák trochę więtsze á niż Pietrusczáne. Kłącza podczás łokietneg^o^/ podczás wyższego/ podcżás też mięższego y krotszego/ gáłęźistego. Ná wierzchu tych ogániste okołki. Polnemu Pásternaku podobne/ ieno pełnieysze y gęstsze/ zápáchu/ iáko y korzeń/ Kádźidłá kramnego y miodowego/ smáku gorzkiego. Kśięgi Pierwsze. Liśćie. Kłącze. Mieysce.
TE wszystkie trzy/ pospolićie rády rosne ná wysokich gorách
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 166
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
te Opichy Jelenie/ które Ziołopisowie pośledniejszy/ Ceruarias zowią/ inego kształtu od wyższej opisanych Ceruaryj i Jelenich korzeni są. Rozmaryn nasz pospolity wieńczyty/ Rozdz: 50.
Rozmarinum Coronarium. Libanotis Coronaria. Rozmarein. Gałązki
ROzmaryn nasz pospolity ogródny/ z którego wience wiją/ jest ziele krzakowate/ mając gałązki cienkie/ mało nie łokietne/ około których listeczków pełno podługowatych/ wąskich miąższych. Z wierzchu zielonych/ od spodku białawych/ stryfy po sobie mające. Zapachu barzo przyjemnego/ smaku korzennogorzkiego i cierpkiego. Kwiatu miedzy listkami drobnego/ z blada modrego/ dwakroć do roku w ciepłych ziemiach kwitnącego/ na Wiosnę i w Jesieni. Nasienia drobnego/ czarnego.
te Opichy Ielenie/ ktore Ziołopisowie poslednieyszy/ Ceruarias zowią/ inego kształtu od wyższey opisánych Ceruarij y Ielenich korzeni są. Rozmáryn nász pospolity wieńcżyty/ Rozdz: 50.
Rozmarinum Coronarium. Libanotis Coronaria. Rozmarein. Gáłąski
ROzmáryn nász pospolity ogrodny/ z ktorego wience wiią/ iest źiele krzakowáte/ máiąc gáłąski ćienkie/ máło nie łokietne/ około ktorych listeczkow pełno podługowátych/ wąskich miąższych. Z wierzchu źielonych/ od spodku biáłáwych/ stryfy po sobie máiące. Zapáchu bárzo przyiemnego/ smáku korzennogorzkiego y ćierpkiego. Kwiátu miedzy listkámi drobnego/ z bládá modrego/ dwákroć do roku w ćiepłych źiemiách kwitnącego/ ná Wiosnę y w Ieśieni. Naśienia drobnego/ czarnego.
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 167
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
