miałko utarty korzeń. Także w Cukrze smażony/ jest lekarstwem/ używając go. Ródzeniu
Paniom/ które się ciężko i długo pracują dziatkami z winem białym dawać pić dobrze. Zaśniatu
Zaśniat z żywota pędzi. Łożyskom.
Łożysko/ po porodzeniu pozostałe/ sześci niedziałkom wywodzi/ dając im go w ciepłym winie białym/ albo z żuwką. Też podkurzając je nim/ albo z Polejem utarszy korzeń/ w otwór łona węzełkiem kładąc. Płodu martwemu.
Płód martwym z żywota wywodzi/ pół łota z białym winem go pijąc/ Albo węzełkiem także w łono puszczając/ albo z Polejem podkurzenie czyniąc. Ranom wnętrznem.
Wchodzi barzo użytecznie do tych lekarstw/ które rany
miáłko vtárty korzeń. Tákże w Cukrze smáżony/ iest lekárstwem/ vżywáiąc go. Rodzeniu
Pániom/ ktore sie ćiężko y długo prácuią dźiatkámi z winem białym dawáć pić dobrze. Záśniatu
Záśniat z żywotá pędźi. Lożyskom.
Lożysko/ po porodzeniu pozostáłe/ sześći niedźiałkom wywodźi/ dáiąc im go w ćiepłym winie białym/ álbo z żuwką. Też podkurzáiąc ie nim/ álbo z Poleiem vtárszy korzeń/ w otwor łoná węzełkiem kłádąc. Płodu martwemu.
Płod martwym z żywotá wywodźi/ poł łotá z białym winem go piiąc/ Albo węzełkiem tákże w łono pusczáiąc/ álbo z Poleiem podkurzenie czyniąc. Ránom wnętrznem.
Wchodźi bárzo vżytecznie do tych lekarstw/ ktore rány
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 107
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
z Pęcherza z Nerek moczem wywodzi. Kamieniu.
W Nyrkach kamień krzy. Miesięcznej.
Miesięczną chorobę Paniom wzbudza. Łożysku.
Łożysko pozostałe po porodzeniu wywodzi. Zaśniatu
Zaśniat albo zaporzysko z macice wymiata. W macicj gryzieniu.
Gryzienie w Macicy układa/ które podczas niektórym rado zaraz po porodzeniu bywa/ ciepło pijąc/ albo z Zufką jej używając: miara na raz pięć łyżek. Pleurze.
Pleurze/ i kłóciu w bokach. Scjatyce.
Scjatyce/ i łupaniu w biodrach. Mleku.
Mleku zsiadłemu w Żołądku. Krwi skr.
Krwi we wnętrznościach skrzepłej. Potom.
Poty obficie wzbudza. Puchlinie
Puchlinę z ciała wywodzi. Nyrkom.
Nyrki. Także Jądrom
z Pęchyrzá z Nyrek moczem wywodźi. Kámieniu.
W Nyrkách kámień krzy. Mieśięczney.
Mieśięczną chorobę Pániom wzbudza. Lożysku.
Lożysko pozostáłe po porodzeniu wywodźi. Zaśniátu
Záśniat álbo zaporzysko z mácice wymiátá. W máćicj gryźieniu.
Gryźienie w Máćicy vkłáda/ ktore podczás niektorym rádo záraz po porodzeniu bywa/ ćiepło piiąc/ álbo z Zufką iey vżywáiąc: miárá ná raz pięć łyżek. Pleurze.
Pleurze/ y kłociu w bokách. Scyátyce.
Scyátyce/ y łupániu w biodrách. Mleku.
Mleku zśiádłemu w Zołądku. Krwi skr.
Krwi we wnętrznościách skrzepłey. Potom.
Poty obfićie wzbudza. Puchlinie
Puchlinę z ćiáłá wywodźi. Nyrkom.
Nyrki. Tákże Iądrom
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 120
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
w kiszkach/ wielkim jest lekarstwem/ na raz biorąc z łyżkę albo z sześć ciepło. Pęcherzu.
Pęcherz zamulony wychędaża. Nyrkom.
Nyrki zatkane otwiera. Moczu.
Mocz zatrzymany wywodzi. Macicy
Maciczne boleści uśmierza. Łożysku.
Łożysko Paniam po porodzeniu pozostałe wypędza/ także jej co nacieplej po sześci łyżek dając/ albo z żuwką używając. Dzieciom małym.
Dzieciom małym gryzienie w żywocie ukałda/ z łyżkę jej ciepło dając. Wino z Laniej broni polnej. Vinum.
Jako z innych/ tak i z tego ziela wino może być przyprawione do wiela potrzeb lekarskich/ tym sposobem: Wziąć zupełnie wszystko/ to jest/ korzenia z liściem/ z
w kiszkách/ wielkim iest lekárstwem/ ná raz biorąc z łyszkę álbo z sześć ćiepło. Pęchyrzu.
Pęchyrz zámulony wychędaża. Nyrkom.
Nyrki zátkáne otwiera. Moczu.
Mocz zátrzymány wywodźi. Máćicy
Máćiczne boleśći vśmierza. Łożysku.
Łożysko Pániam po porodzeniu pozostáłe wypądza/ tákże iey co naćiepley po sześći łyżek dáiąc/ álbo z żuwką vżywáiąc. Dźiećiom máłym.
Dźiećiom máłym gryźienie w żywoćie vkáłda/ z łyszkę iey ćiepło dáiąc. Wino z Laniey broni polney. Vinum.
Iáko z inych/ ták y z tego źiela wino może być przypráwione do wiela potrzeb lekárskich/ tym sposobem: Wźiąć zupełnie wszystko/ to iest/ korzeniá z liśćiem/ z
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 131
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
wziąć go z kwintę z ciepłym winem białym. Ślinogorzu.
Którzy częstokroć od Ślinogorzu bywają nagabani/ tym przez Treść Kłącza Lubczykowego/ trunku pospolitego/ brze używać. Sześćniedziałkom.
Sześćniedziałkom i Położnicom to Ziele słusznie miałoby być w wielkim zaleceniu/ a zwłaszcza Nasienie i Korzeń/ które po porodzeniu używany czyści/ sypiąc go do żufek/ albo i w piwo ciepłe. Także go w potrawach używając. Macicy bolejącej.
Też Macicę ich zachowuje od boleści przy takowym czasie. Ranom i zawrzedź: wnętrznem
Wnętrzne rany leczy/ warząc to Ziele w winie napoły z wodą/ a tę juchę rano i na noc po dobrym trunku pijąc. Do mycia i
wźiąć go z kwintę z ćiepłym winem białym. Slinogorzu.
Ktorzy częstokroć od Slinogorzu bywáią nágábáni/ tym przez Treść Kłącza Lubsczykowego/ trunku pospolitego/ brze vżywáć. Sześćniedźiałkom.
Sześćniedźiałkom y Położnicom to Ziele słusznie miáłoby być w wielkim záleceniu/ á zwłasczá Naśienie y Korzeń/ ktore po porodzeniu vżywány czyści/ sypiąc go do żufek/ álbo y w piwo ćiepłe. Tákże go w potráwách vżywáiąc. Máćicy boleiącej.
Też Máćicę ich záchowuie od boleśći przy tákowym czáśie. Ránom y záwrzedź: wnętrznem
Wnętrzne rány leczy/ wárząc to Ziele w winie nápoły z wodą/ á tę iuchę ráno y ná noc po dobrym trunku piiąc. Do myćia y
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 242
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
