gdy zima zaskoczyła, i żeglugi niepozwoliła, na tej wyspie całą zimę przekoczować musiał. Należy i druga w Azyj[...] północej położona Puchochostch nazwana, której obywatele daninę corocznią w sobolach i innych futrach dawać winni. TURCJA.
LXXXIV. TUrcja Europejska temi się określa granicami. Od wschodu ma czarne morze, Don rzekę, i Archipelag, to jest to morze, które łący Czarne z Medyterraneum. Od pułnocy ma Ukrainę Transylwanią, Wegry Sklawonią. Od zachodu i południa morze Medyterrańskie. Zamyka w sobie te Prowincje. 1. Jest Tartaria mniejsza, która leży między Nieprem, Donem rzekami, czarnym morzem i knowszczyzną moskiewską. Dzieli się na Tartarią Krymską
gdy zimá zaskoczyłá, y żeglugi niepozwoliłá, ná tey wyspie całą zimę przekoczować musiał. Náleży y drugá w Azyi[...] pułnocney położona Puchochostch názwáná, ktorey obywatele daninę corocznią w sobolach y innych futrach dawać winni. TURCYA.
LXXXIV. TUrcya Europeyska temi się określa granicami. Od wschodu má czarne morze, Don rzekę, y Archipelag, to iest to morze, ktore łączy Czarne z Medyterraneum. Od pułnocy má Ukrainę Tránsylwanią, Wegry Sklawonią. Od zachodu y południa morze Medyterrańskie. Zamyká w sobie te Prowincye. 1. Iest Tartaria mnieysza, ktora leży między Nieprem, Donem rzekami, czarnym morzem y knowszczyzną moskiewską. Dzieli się ná Tartaryą Krymską
Skrót tekstu: BystrzInfGeogr
Strona: G3
Tytuł:
Informacja geograficzna
Autor:
Wojciech Bystrzonowski
Drukarnia:
Drukarnia lubelska Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Lublin
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
geografia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1743
Data wydania (nie wcześniej niż):
1743
Data wydania (nie później niż):
1743
wylała rzekę ognistą. W Prowincyj we Francij zima tak tęga była, iż jeźdzono po Rodanie, i Darance rzekach wozami.
W Lutym wyspa Ely w niebezpieczeństwie była zalania morskiego.
12 i 15 Lutego w Burgonij, a 19 Marca w w Lizbonie burza w Maju wyspa Pondoil i dwie bliższe na odnodze Zeiton przy Negroponcie na Archipelagu znagła w morzu pogrążone.
Około 10 Października burza gwałtowna w Anglij, a około 15 w Genewie.
1759
437
438
439
Trzy Komety.
20 Stycznia w Liwornie trzęsienie ziemi straszliwsze niż nieszkodliwe w Lutym gwałtowne w Berbiches w Indiach zachodnich w Surynam, i w innych częściach Ameryki południowej, nieszkodliwe jednak. 18 Marca gwałtowne
wylała rzekę ognistą. W Prowincyi we Franciy zima tak tęga była, iż iezdzono po Rhodanie, y Darance rzekach wozami.
W Lutym wyspa Ely w niebespieczeństwie była zalania morskiego.
12 y 15 Lutego w Burgoniy, á 19 Marca w w Lizbonie burza w Maiu wyspa Pondoil y dwie bliższe na odnodze Zeiton przy Negroponcie na Archipelagu znagła w morzu pogrążone.
Około 10 Października burza gwałtowna w Angliy, á około 15 w Genewie.
1759
437
438
439
Trzy Komety.
20 Stycznia w Liwornie trzęsienie ziemi straszliwsze niż nieszkodliwe w Lutym gwałtowne w Berbiches w Indyach zachodnich w Surinam, y w innych częściach Ameryki południowey, nieszkodliwe iednak. 18 Marca gwałtowne
Skrót tekstu: BohJProg_II
Strona: 218
Tytuł:
Prognostyk Zły czy Dobry Komety Roku 1769 y 1770
Autor:
Jan Bohomolec
Drukarnia:
Drukarnia J.K.M. i Rzeczypospolitej w Kollegium Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Warszawa
Region:
Mazowsze
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
kroniki, traktaty
Tematyka:
astronomia, historia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1770
Data wydania (nie wcześniej niż):
1770
Data wydania (nie później niż):
1770
extenditur naprzód do Grecyj Europejskiej, do Grecyj Azjatyckiej, do Prowincyj Pontckich do Scytyj albo Tracyj, Gdzie wszędzie stante Unione Ecclesiarum, i przed Turecką Potencją, liczono Arcy-Biskupów 44. Biskupów koło 490. Teraz tam iż Schizma wzieła Dominium, a ją Turczyn za łeb, tedy w Greckich Prowincjach i na Insułach Adriatyckich, i Archipelagu jest Arcy-Biskupów 23. z których jedni są Katolicy, drudzy Schizmatycy : Biskupów tylko 23. Wszystkie te Arcy-Biskupstwa i Biskupstwa rozdaje teraz in titulum Romanus Pontifex. Patriarchy tutejszego Sedes jest w Konstantynopolu vulgò Stambule. Gdzie też jest Arcy Biskup Katolicki, od Kongregacyj de propaganda fide posłany, ád solacium Posłów, Rezydentów od różnych Monarchów
extenditur naprzod do Grecyi Europeyskiey, do Grecyi Azyatyckiey, do Prowincyi Pontckich do Scytyi álbo Tràcyi, Gdzie wszędzie stante Unione Ecclesiarum, y przed Turecką Potencyą, liczono Arcy-Biskupow 44. Biskupow koło 490. Teraz tam iż Schizma wzieła Dominium, á ią Turczyn zá łeb, tedy w Greckich Prowincyàch y ná Insułàch Adryátyckich, y Archipelagu iest Arcy-Biskupow 23. z ktorych iedni są Katolicy, drudzy Schizmatycy : Biskupow tylko 23. Wszystkie te Arcy-Biskupstwa y Biskupstwa rozdaie teraz in titulum Romanus Pontifex. Patryarchy tuteyszego Sedes iest w Konstantynopolu vulgò Stambule. Gdzie też iest Arcy Biskup Katolicki, od Kongregàcyi de propaganda fide posłany, ád solacium Posłow, Rezydentow od rożnych Monarchow
Skrót tekstu: ChmielAteny_I
Strona: 1023
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 1
Autor:
Benedykt Chmielowski
Drukarnia:
J.K.M. Collegium Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1755
Data wydania (nie wcześniej niż):
1755
Data wydania (nie później niż):
1755
, Bullonius: i Baldvinus odebrawszy Saracenom Jerozolimę tamecznemi jeden po drugim byli Królami, znacznemi tychże Kawalerów nadali Fundacjami i Przywilciami, jako też i inni Monarchowie Chrześcijańscy znacznemi ich prowidowali Jałmużnami, któremi zapomożeni, lądem, i Morzem sub Signo Herbownego swego Krzyża, Niepyzyjaciołom byli straszni. Roku potym 1308 armata manu Insułę Rodus na Archipelagu, i innych pięć zawojowali, dobrą umocnili fortifikacją. Jak Jeruzalem znowu Chrześcijanom wydarli Saraceni Duce Saladyno R. 1117, Kawalerowie Święto Jańsci do Rodus swojej Insuły wynieśli się, i od miejsca Rodii albo Rodysji zwać się poczęli. A że nulla diuturna felicitas, Roku 1522 po pół rocznym oblężeniu, Soliman Cesarz Turecki wziął Rodum
, Bullonius: y Baldvinus odebráwszy Saracenom Ierozolimę tamecznemi ieden po drugim byli Krolami, znacznemi tychże Kawalerow nadali Fundacyami y Przywilciami, iako też y inni Monarchowie Chrześciańscy znacznemi ich prowidowali Iałmużnami, ktoremi zapomożeni, lądem, y Morzem sub Signo Herbownego swego Krzyża, Niepyzyiaciołom byli strászni. Roku potym 1308 armata manu Insułę Rhodus na Archipelagu, y innych pięć zawoiowali, dobrą umocnili fortifikacyą. Iak Ieruzalem znowu Chrześcianom wydarli Saraceni Duce Saladino R. 1117, Kawalerowie Swięto Iańsci do Rhodus swoiey Insuły wynieśli się, y od mieysca Rhodii albo Rhodisii zwać się poczęli. A że nulla diuturna felicitas, Roku 1522 po puł rocznym oblężeniu, Soliman Cesarz Turecki wziął Rhodum
Skrót tekstu: ChmielAteny_I
Strona: 1055
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 1
Autor:
Benedykt Chmielowski
Drukarnia:
J.K.M. Collegium Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1755
Data wydania (nie wcześniej niż):
1755
Data wydania (nie później niż):
1755
skutku, surowym przykazali edyktem, żeby żaden Patriota i nie wspomniał dopieroż nie wymówił imienia jego. Jednak tego niezabronili, gdyż aż do nas te imię jego nie godne przyszło. Strabo libro 12.
HIERACLITUS ustawicznie płaczący, jest opisany tu pod Demokrytem.
HIPPOCRATES rodem z Insuły Koo albo Kous, albo Kos na Archipelagu w Grecyj, sławny Medyk, owszem Princeps Meaicorum; uczeń i audytor Demokratesa, a przytym przedni Fi- Katalog Osób, wiadomości o sobie godnych.
lozof. Bawił się na Dworze Perdyki Króla Macedońskiego; u Artakserksesa także Monarchy Perskiego w wielkiej był estymacyj, jako znać z listu jego do Histanesa Rządcy Hellespontu pisanego: Hippocratis
skutku, surowym przykazali edyktem, żeby żaden Patriota y nie wspomniał dopieroż nie wymowił imienia iego. Iednak tego niezabronili, gdyż aż do nas te imie iego nie godne przyszło. Strabo libro 12.
HIERACLITUS ustawicznie płaczący, iest opisany tu pod Demokrytem.
HIPPOCRATES rodem z Insuły Koo albo Kous, albo Kos na Archipelagu w Grecyi, sławny Medyk, owszem Princeps Meaicorum; uczeń y auditor Demokratesa, á przytym przedni Fi- Katalog Osob, wiadomości o sobie godnych.
lozof. Bawił się na Dworze Perdiki Krola Macedońskiego; u Artaxerxesa także Monarchy Perskiego w wielkiey był estymacyi, iako znać z listu iego do Hystanesa Rządcy Hellespontu pisanego: Hippocratis
Skrót tekstu: ChmielAteny_III
Strona: 637
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 3
Autor:
Benedykt Chmielowski
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1754
Data wydania (nie wcześniej niż):
1754
Data wydania (nie później niż):
1754
tej, albo Kandii, Stolicą jest Kandia Miasto Arcybiskupie, Stolica Beglerbeja Tureckiego, mocne dosyć z Zamkiem, i Portem dobrym, przez lat 20. atakowane, tandem Turczynowi dostało się przez Kapitulacją Roku 1669. zbiwszy jednak Turków na 50. tysięcy atakujących.
MOREA aliàs Peloponesus, albo Peninsuła do Grecyj Istmem przy łączona, Archipelagiem, Medyterranem, morzami oblana. Bogata w jedwab, miedź, miód, cytryny, w Cyprysowe drzewo na 3. sążnie grube. Ten Wysep ustąpiony Turkom Roku 1718 przez Pakta Pasarowickie, będąc zawojowany Roku 1715. przez Turków: jednak Książę Sabaudii pisze się Książęciem Morei i Achai, po Zonie Dziedziczce tych Księstw.
tey, albo Kandii, Stolicą iest Kandya Miasto Arcybiskupie, Stolica Beglerbeia Tureckiego, mocne dosyć z Zamkiem, y Portem dobrym, przez lat 20. attakowane, tandem Turczynowi dostało się przez Kapitulacyą Roku 1669. zbiwszy iednak Turkow na 50. tysięcy attákuiących.
MOREA aliàs Peloponesus, albo Peninsuła do Grecyi Istmem przy łączona, Archipelagiem, Mediterranem, morzami oblana. Bogata w iedwab, miedź, miod, cytryny, w Cyprysowe drzewo na 3. sążnie grube. Ten Wysep ustąpiony Turkom Roku 1718 przez Pakta Pasarowickie, będąc zawoiowany Roku 1715. przez Turkow: iednak Xiąże Sabaudii pisze się Xiążęciem Morei y Achai, po Zonie Dziedziczce tych Xięstw.
Skrót tekstu: ChmielAteny_IV
Strona: 437
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 4
Autor:
Benedykt Chmielowski
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1756
Data wydania (nie wcześniej niż):
1756
Data wydania (nie później niż):
1756
umarłego grzebać, nie godziło, mówi Tucidydes. Tu się Apollo i Diana porodzili: tu była Deorum Patria. Spondanus tam wiele Starożytności, Kościołów Kolumn naliczył. Tu jest góra nie wyższa na 30. łokci Cintius imieniem, gdzie stała Statua marmurowa Apollina. Geografia Generalna i partykularna
Insule PATMOS jednej z liczby Sporadum, na Archipelagu ku granicom Azjatyckim, imię dano teraz Palmosa od Miasta Stołecznego: gdzie Z. Jan Ewangełista będąc wygnanym od Domiciana Cesarza, wszystkich Obywatelów Insuły nawrócił do Wiary Z. według Baroniusza. Crusius pisze, że blisko morza jest Grotta, aliàs jaskinia, gdzie ten Z. pisał Apokalipsim. Jest tu na 3000. Chrześcijan Greków
umarłego grzebáć, nie godziło, mowi Thucidides. Tu się Apollo y Diana porodzili: tu była Deorum Patria. Spondanus tam wiele Starożytności, Kościołow Kolumn naliczył. Tu iest gorá nie wyższa na 30. łokci Cinthius imieniem, gdzie stała Statua marmurowa Apollina. Geografia Generalna y partykularna
Insule PATHMOS iedney z liczby Sporadum, na Archipelagu ku granicom Azyatyckim, imie dano teraz Palmosa od Miasta Stołecznego: gdzie S. Ian Ewangełista będąc wygnanym od Domiciana Cesarza, wszystkich Obywatelow Insuły nawrocił do Wiary S. według Baroniusza. Crusius pisze, że blisko morzá iest Grotta, aliàs iaskinia, gdzie ten S. pisał Apocalypsim. Iest tu na 3000. Chrześcian Grekow
Skrót tekstu: ChmielAteny_IV
Strona: 441
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 4
Autor:
Benedykt Chmielowski
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1756
Data wydania (nie wcześniej niż):
1756
Data wydania (nie później niż):
1756
i obyczajach, a Patriarcha Carogrodzki, choć to się zowie Ekumenicznym, na to nie boleje, i nie pracuje zelô, jak powinien.
W TURCJi AZJATYCKIEJ, jest NATOLIA, olim AZJA Mniejsza, albo ANATOLIA od Wschodu, zwana po Włosku Lenante, przedtym najpiekniejsza Kraina, teraz spustoszona między czarnym morzem, Propontydą, i Archipelagiem. Stolica tu Bursia albo Bursa u Łacinników Prusia stołeczne olim Bytynii Miasto; gdzie też Sołtanowie Tureccy, nim Carogród wzięty założyli byli Sedem Imperii sui. osobliwie Orchan Syn Ottomana, Geografia Generalna i partykularna
Roku 1327. stoi pod górą Olimpus. Tuż jest Miasto, olim bardzo sławne Ischich, u Łacinników Nicaea, nad jeziorem
y obyczaiach, a Pátryarcha Carogrodzki, choć to się zowie Ekumenicznym, na to nie boleie, y nie pracuie zelô, iak powinien.
W TURCII AZYATYCKIEY, iest NATOLIA, olim AZYA Mnieysza, albo ANATOLIA od Wschodu, zwana po Włosku Lenante, przedtym naypieknieysza Krainá, teraz spustoszona między czarnym morzem, Propontydą, y Archipelagiem. Stolica tu Bursia álbo Bursa u Łacinnikow Prusia stołeczne olim Bythynii Miasto; gdzie też Sołtanowie Tureccy, nim Carogrod wzięty założyli byli Sedem Imperii sui. osobliwie Orchan Syn Ottomana, Geografia Generalna y partykularna
Roku 1327. stoi pod gorą Olympus. Tuż iest Miasto, olim bardzo sławne Ischich, u Łacinnikow Nicaea, nad ieziorem
Skrót tekstu: ChmielAteny_IV
Strona: 452
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 4
Autor:
Benedykt Chmielowski
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1756
Data wydania (nie wcześniej niż):
1756
Data wydania (nie później niż):
1756
, Arsinoe. Jest to dzieło Amazonek, olim na dolinie stojące, dlatego od wód zalewane, ale od Lizymacha na wyższe miejsce przeniesione. Stąd Pytagóras i cała szkoła Jonica, z której Plato wyszedł Divinus z wielu Filozofami sławnemi. Tu Sedes olim Czarnoksięstwa i czarów. Stoi nad morzem, gdzie rzeka Caistrus w morze wpada Archipelag. Wsławione te Miasto Kościołem Wielkiej Diany Bogini, już opisanym, statuami i Obrazami ozdobionym, od głównych Magistrów wystawionym. Laty 336. przed Narodzeniem Pańskim, potym nocy tej, kcorej się Aleksander Wielki w Pelli Mieście Ma- Geografia Generalna i partykularna
cedonii urodził, siedm razy przedtym górejącej, a zawsze reparowanej, cale w perzynę
, Arsinòé. Iest to dzieło Amazonek, olim na dolinie stoiące, dlatego od wod zalewane, ale od Lizymacha na wyższe mieysce przeniesione. Ztąd Pythagoras y cáła szkoła Ionica, z ktorey Plato wyszedł Divinus z wielu Filozofami sławnemi. Tu Sedes olim Czarnoksięstwa y czarow. Stoi nad morzem, gdzie rzeka Caistrus w morze wpada Archipelag. Wsławione te Miasto Kościołem Wielkiey Diany Bogini, iuż opisanym, statuami y Obrazami ozdobionym, od głownych Magistrow wystawionym. Laty 336. przed Narodzeniem Pańskim, potym nocy tey, kcorey się Alexander Wielki w Pelli Mieście Má- Geografia Generalna y partykularna
cedonii urodził, siedm razy przedtym goreiącey, a zawsze reparowaney, cale w perzynę
Skrót tekstu: ChmielAteny_IV
Strona: 454
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 4
Autor:
Benedykt Chmielowski
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1756
Data wydania (nie wcześniej niż):
1756
Data wydania (nie później niż):
1756
Portem: Konstanzzo, aliàs Constantia olim Salamina zrujnowane Miasto, niegdy Katedra Z. Epifaniusza Biskupa, Autora książki de Haeresibus etc. Bafo Miasto, niby to, Pafus, lubo odległe o mil 7. gdzie Venus Bogini piękności, i nieczystości, miała wielką cześć za Pogan, stąd zwana Pafia Wenus. Tuż na morzu Archipelagu Wyspa CHIO, teraz Ścio, olim była Genueńczyków, potym Turków, znowu Wenetów, tandem Turków. W Stolicy Chius, vulgò Ścio mającej do siebie 15. wsi należących, są Obywatele Turcy, Łacinnicy, Grecy z Biskupami swemi, są Klasztory Panieńskie. Białogłowy tu piękne, wina dobre. O mil 7. od
Portem: Constanzzo, aliàs Constantia olim Salamina zruynowane Miasto, niegdy Katedra S. Epifaniusza Biskupa, Autora książki de Haeresibus etc. Baffo Miasto, niby to, Paphus, lubo odległe o mil 7. gdzie Venus Bogini piękności, y nieczystości, miała wielką cześć za Pogan, ztąd zwana Paphia Venus. Tuż na morzu Archipelagu Wyspa CHIO, teraz Scio, olim była Genueńczykow, potym Turkow, znowu Wenetow, tandem Turkow. W Stolicy Chius, vulgò Scio maiącey do siebie 15. wsi należących, są Obywatele Turcy, Łacinnicy, Grecy z Biskupami swemi, są Klasztory Panieńskie. Białogłowy tu piękne, wina dobre. O mil 7. od
Skrót tekstu: ChmielAteny_IV
Strona: 518
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 4
Autor:
Benedykt Chmielowski
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1756
Data wydania (nie wcześniej niż):
1756
Data wydania (nie później niż):
1756
