. JEżeli skale nie masz, a jest wiadoma wysokość DB, i Odległość pożyomna DC; Liczbę łokci tak Odległości (10.) jako i Wysokości (20) przemultiplikuj wsię każdą zosobna, i te obiedwie summy złoż wjedną: gdy zniej wyjmiesz ścianę: abo z Tablice kwadratów, abo według Nauki Arytmetyczny: będziesz wiedział Odległość zwiesistą. Naprzykład Odległości DC 10. summa 100: i wysokości DB, 20, summa 400: przydane wkupę, czynią summę 500. Której liczby ściana z Tablice Kwadratów jest 22, nie rachując frakcyj, a z Arytmetycznej operacyj, jest 22. i 16. ze 45. Odległość
. IEżeli skálé nie mász, á iest wiádoma wysokość DB, y Odległość pożiomna DC; Liczbę łokći ták Odległośći (10.) iáko y Wysokośći (20) przemultyplikuy wśię káżdą zosobná, y te obiedwie summy złoż wiednę: gdy zniey wyymiesz śćiánę: ábo z Tablice kwádratow, ábo według Náuki Arythmetyczny: będźiesz wiedźiał Odległość zwieśistą. Náprzykład Odległośći DC 10. summa 100: y wysokości DB, 20, summá 400: przydáne wkupę, czynią summę 500. Ktorey liczby śćiáná z Tablice Kwádratow iest 22, nie ráchuiąc frákcyi, á z Arythmetyczney operácyi, iest 22. y 16. ze 45. Odległość
Skrót tekstu: SolGeom_II
Strona: 51
Tytuł:
Geometra polski cz. 2
Autor:
Stanisław Solski
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1684
Data wydania (nie wcześniej niż):
1684
Data wydania (nie później niż):
1684
niej wyjmiesz ścianę: abo z Tablice kwadratów, abo według Nauki Arytmetyczny: będziesz wiedział Odległość zwiesistą. Naprzykład Odległości DC 10. summa 100: i wysokości DB, 20, summa 400: przydane wkupę, czynią summę 500. Której liczby ściana z Tablice Kwadratów jest 22, nie rachując frakcyj, a z Arytmetycznej operacyj, jest 22. i 16. ze 45. Odległość tedy Zawiesista BC, będzie łokci 22. blisko. o Mierzaniu Odległości zawiesistych, i Głębokości. ROZDZIAŁ V. O wymierzaniu Głębokości.
Nauka LVI. Głęboką Studnię wymierzać. ACz to możesz Tablica odprawić Mierniczą: jako w §. 4. Nauki 98.
niey wyymiesz śćiánę: ábo z Tablice kwádratow, ábo według Náuki Arythmetyczny: będźiesz wiedźiał Odległość zwieśistą. Náprzykład Odległośći DC 10. summa 100: y wysokości DB, 20, summá 400: przydáne wkupę, czynią summę 500. Ktorey liczby śćiáná z Tablice Kwádratow iest 22, nie ráchuiąc frákcyi, á z Arythmetyczney operácyi, iest 22. y 16. ze 45. Odległość tedy Záwieśista BC, będźie łokći 22. blisko. o Mierzániu Odległośći záwieśistych, y Głębokośći. ROZDZIAŁ V. O wymierzániu Głębokośći.
NAVKA LVI. Głęboką Studnię wymierzáć. ACz to możesz Tablica odpráwić Mierniczą: iáko w §. 4. Náuki 98.
Skrót tekstu: SolGeom_II
Strona: 51
Tytuł:
Geometra polski cz. 2
Autor:
Stanisław Solski
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1684
Data wydania (nie wcześniej niż):
1684
Data wydania (nie później niż):
1684
postępuje do Rozmierzania Obwodu wszelkich Figur Płaskich; jakie są Trianguły, Kwadraty, Piąciokąty, Sześciokąty, i insze Wielościenne, nie tylko Doskonałe, ale i Niedoskonałe. CZĘSC I. Sposób łatwiusińki Rozmierzania Obwodu Triangułów, Kwadratów, i inszych Figur Wielościennych; tak Doskonałych jako i Niedoskonałych, bez Synusów, Tangensów, Sekansów, bez Arytmetycznych Kwadratów i Ścian; tak doskonale, jako i inszym Geometrycznym trybem pracowitszym. Nauka I Miarę i Proporcją Ścian wszelkiego Triangułu znaleźć. NIech będą trzy ściany CN, NL, LC, triangułu CNL, niewiadomej proporcyj, i miary. Weźmi każdą z osobna ścianę w cyrkiel, i zmierz ją na skali, wydzielonej na 1000
postępuie do Rozmierzánia Obwodu wszelkich Figur Płáskich; iákie są Tryánguły, Kwádraty, Piąćiokąty, Sześćiokąty, y insze Wielośćienne, nie tylko Doskonáłe, ále y Niedoskonáłe. CZĘSC I. Sposob łátwiuśińki Rozmierzánia Obwodu Tryángułow, Kwádratow, y inszych Figur Wielośćiennych; ták Doskonáłych iáko y Niedoskonáłych, bez Synusow, Tángensow, Sekánsow, bez Arythmetycznych Kwádratow y Sćian; ták doskonále, iáko y inszym Geometrycznym trybem prácowitszym. NAVKA I Miárę y Proporcyą Sćian wszelkiego Tryángułu ználeść. NIech będą trzy śćiány CN, NL, LC, tryángułu CNL, niewiádomey proporcyi, y miáry. Weźmi káżdą z osobná śćiánę w cyrkiel, i zmierz ią ná skáli, wydżieloney ná 1000
Skrót tekstu: SolGeom_II
Strona: 63
Tytuł:
Geometra polski cz. 2
Autor:
Stanisław Solski
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1684
Data wydania (nie wcześniej niż):
1684
Data wydania (nie później niż):
1684
. Nauka XXIX. Bez wszelkiego instrumentu Geometrycznego: bez linii scelami: bez prostej deski, bez sznura, bez linii stolarskiej, i bez cyrkla: samymi tylko lasczkami wlesie bliskim na placu wymierzania wyciętymiej. Nie rysując ani na ziemi ani na karcie figury podobnej: Angułów nie przenosząc, ani mierząc. Nawet nie używając Arytmetycznej Reguły Trzech, która ze trzech miar wiadomych wynajduje czwartą. Znaków dwóch (C, B,) na ziemi stojących, niedostępnych i spolnie nie dojźrzanych. Naprzód odległość od siebie, i od trzeciego znaku danego (E,) opowiedzieć. Zaprowadzić ku końcom (C i B,) odległości niedostępnej (CB) póki
. NAVKA XXIX. Bez wszelkiego instrumentu Geometrycznego: bez linii zcelámi: bez prostey deski, bez sznurá, bez linii stolárskiey, y bez cyrklá: sámymi tylko lasczkámi wleśie bliskim ná plácu wymierzánia wyćiętymiey. Nie rysuiąc áni ná źiemi áni ná kárcie figury podobney: Angułow nie przenosząc, áni mierząc. Náwet nie vżywáiąc Arythmetyczney Reguły Trzech, ktora ze trzech miar wiádomych wynáyduie czwartą. Znákow dwoch (C, B,) ná źiemi stoiących, niedostępnych y spolnie nie doyźrzánych. Naprzod odległość od śiebie, y od trzećiego znáku dánego (E,) opowiedźieć. Záprowádźić ku końcom (C y B,) odległości niedostępney (CB) poki
Skrót tekstu: SolGeom_II
Strona: 119
Tytuł:
Geometra polski cz. 2
Autor:
Stanisław Solski
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1684
Data wydania (nie wcześniej niż):
1684
Data wydania (nie później niż):
1684
Figura 20. na Karcie 151. o Wydzielaniu Gruntów na Łany Połłanki i Cwier: 8. Figu: na Karcie 152. 10 Figura na Karcie 151. Zabawy XI. Rozdżyał V.
DO Części 3. odkładam ostatnie trzy Zabawy Geometry. XII. O figurach pełnych. XIII. O Zegarach słonecznych. XIV. Arytmetyczną. Kędy będzie i suplement Zabaw 7. i 8. poprzedzających. z Tablicami Kwadratów i inszymiej potrzebniejszymiej, będzieli sumpt na to, i zdrowie. Omyłki Części wtórej Geometry.
NA Karcie 4. w Wierszu 25: zrysowany Popraw zrysowanej.) (Kar: 12. w Nauce 10. Wiersz ostatni. 35.
Figurá 20. ná Kárćie 151. o Wydźielániu Gruntow ná Łany Połłánki y Cwier: 8. Figu: ná Kárćie 152. 10 Figurá ná Kárćie 151. Zábáwy XI. Rozdżiał V.
DO Częśći 3. odkłádam ostátnie trzy Zábáwy Geometry. XII. O figurách pełnych. XIII. O Zegárách słonecznych. XIV. Arythmetyczną. Kędy będżie y supplement Zábaw 7. y 8. poprzedzáiących. z Táblicámi Kwádratow y inszymiey potrzebnieyszymiey, będżieli sumpt ná to, y zdrowie. Omyłki Częśći wtorey Geometry.
NA Kárćie 4. w Wierszu 25: zrysowány Popraw zrysowáney.) (Kár: 12. w Náuce 10. Wiersz ostatni. 35.
Skrót tekstu: SolGeom_II
Strona: 152
Tytuł:
Geometra polski cz. 2
Autor:
Stanisław Solski
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1684
Data wydania (nie wcześniej niż):
1684
Data wydania (nie później niż):
1684
Niech z liczby naznaczonej ludzi wyrachuje liczbę jednej ściany kwadratowej, według Arytmetyki nazwaną Radix quadrata. To jest taką liczbę, któraby przez siebie multyplikowana naznaczoną liczbę w summie wyniosła. Ta tedy liczba jednej ściany kwadratowej, albo jej bliska, oznaczy ile ludzi ma wchodzić w linią frontu i boku. Ze zaś przytrudniejszy jest wyrachowania Arytmetycznego sposób z naznaczonej liczby, ściany kwadratowej. Więc kładę tablicę liczby kwadratowej zacząwszy od liczby 4. aż do liczby 724. Której liczby kwadratowej w niższym rzędzie położonej, ściana kwadratowa jest w wyższym rzędzie. Chcąc tedy naprzykład ludzi 100. w kwadrat uszykować: okazuje liczba wyższa 10. nad liczbą 100. położona,
Niech z liczby naznaczoney ludzi wyráchuie liczbę iedney ściany kwadratowey, według Arytmetyki nazwaną Radix quadrata. To iest táką liczbę, ktoraby przez siebie multyplikowana náznáczoną liczbę w summie wyniosła. Ta tedy liczbá iedney ściany kwádratowey, álbo iey bliska, oznáczy ile ludzi ma wchodzić w linią frontu y boku. Ze zaś przytrudnieyszy iest wyrachowania Arytmetycznego sposob z náznaczoney liczby, ściany kwadratowey. Więc kładę tablicę liczby kwadratowey zácząwszy od liczby 4. aż do liczby 724. Ktorey liczby kwadratowey w niższym rzędzie położoney, ściana kwadratowa iest w wyższym rzędzie. Chcąc tedy náprzykład ludzi 100. w kwadrat uszykowáć: okazuie liczba wyższa 10. nad liczbą 100. położona,
Skrót tekstu: BystrzInfTak
Strona: M2v
Tytuł:
Informacja taktyczna
Autor:
Wojciech Bystrzonowski
Drukarnia:
Drukarnia lubelska Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Lublin
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
wojskowość
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1743
Data wydania (nie wcześniej niż):
1743
Data wydania (nie później niż):
1743
Częćci ARYTMETYKI lubo sprosta wywiodłem, wiem że nie są ad captum temu, który tej Scjencyj choć primis non attigit labiis, gdzie może sobie mówić z Kandacis Królowy Eunuchem: Et quomodo pósum intelligere, si non aliquis ostenderit mihi? Trzeba tu Teologowi największemu pójść ad tabulam ; stać się Abecedariuszem, jeżeli Elementów nie umie Arytmetycznych: We wszystkich Scjencjach Longa via per Praecepta, brevis per exempla. Niechci kto pokaże na Tablicy, prędzej pojmiesz, niż długie eksplikacje, reguły i obszerne lekcje. O czym wiedząc, czasu, i papieru sobie nie psuję, Tobie zaś głowy Czytelniku.
Jeszcze do tych Części ARYTMETYKI należy Regula Consortii, albo Societatis
Częćci ARYTMETYKI lubo sprosta wywiodłem, wiem że nie są ad captum temu, ktory tey Scyencyi choć primis non attigit labiis, gdzie może sobie mowic z Kandacis Krolowy Eunuchem: Et quomodo pósum intelligere, si non aliquis ostenderit mihi? Trzeba tu Teologowi naywiększemu poyść ad tabulam ; stać się Abecedaryuszem, ieżeli Elementow nie umie Arytmetycznych: We wszystkich Scyencyach Longa via per Praecepta, brevis per exempla. Niechci kto pokaże na Tablicy, prędzey poymiesz, niż długie explikacye, reguły y obszerne lekcye. O czym wiedząc, czasu, y papieru sobie nie psuię, Tobie zaś głowy Czytelniku.
Ieszcze do tych Części ARYTMETYKI należy Regula Consortii, albo Societatis
Skrót tekstu: ChmielAteny_I
Strona: 158
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 1
Autor:
Benedykt Chmielowski
Drukarnia:
J.K.M. Collegium Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1755
Data wydania (nie wcześniej niż):
1755
Data wydania (nie później niż):
1755
według podanego opisu postępować w czynieniu abrysu. Gdyby zaś większy lub mniejszy, z racyj jakiej, przyszło determinować wszystkim częściom fortecy i inną koncypować tablicę ich wymiaru. Na przykład aby semidiameter fortecy sześćgranistej tylko zamykał stop. 500. Wszystkich innych części fortecy mniejszy a proporcjonalny wymiar mógłby być determinowany w ten sposób. Regułę proporcyj Arytmetycznej tak formować by trzeba. Jak się ma semidiameter na stop 713. do swego boku na stop 713. albo Szyj na stop 116. Tak się ma Semidiameter na stop 500. do boku swego, albo Szyj swojej, lub innej części. Czwarta liczba wynaleziona będzie wymiar proporcjonalny wszystkich części fortecy. Sposób abrysu fortecy regularnej
według podanego opisu postępowáć w czynieniu abrysu. Gdyby zaś większy lub mnieyszy, z racyi iákiey, przyszło determinowáć wszystkim częściom fortecy y inną koncypować tablicę ich wymiaru. Ná przykład aby semidyameter fortecy sześćgranistey tylko zámykał stop. 500. Wszystkich innych części fortecy mnieyszy á proporcyonalny wymiar mogłby być determinowany w ten sposob. Regułę proporcyi Arytmetyczney ták formować by trzeba. Ják się ma semidyameter ná stop 713. do swego boku ná stop 713. álbo Szyi ná stop 116. Ták się ma Semidyameter ná stop 500. do boku swego, álbo Szyi swoiey, lub inney części. Czwarta liczba wynaleziona będzie wymiar proporcyonalny wszystkich części fortecy. Sposob abrysu fortecy regularney
Skrót tekstu: BystrzInfArchW
Strona: G2v
Tytuł:
Informacja architektury wojennej
Autor:
Wojciech Bystrzonowski
Drukarnia:
Drukarnia lubelska Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Lublin
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
architektura, wojskowość
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1743
Data wydania (nie wcześniej niż):
1743
Data wydania (nie później niż):
1743
ich jest w wodzie. Na przykład, jeżeli portugał waży w wodzie połową jak ważył oprócz wody, i łańcuch połową wagi 1000. czerwonych, jak ważył oprócz wody. Znak jest niezfałszowanego złota. Jeżeli więcej waży łańcuch nad połowę, według większej proporcyj wagi portugału, znak jest sfałszowanego złota. Co samo ożnaczyć powinna reguła Arytmetyczna proporcyj: formując ją tym sposobem. Jak się ma do umniejszonej wagi portugał ważący czerwonych 10. tak znaleziona waga łańcucha do liczby czwartej. Ta liczba okaże sfałszowane lub prawdziwe złoto.
Inszym sposobem Mechanicznym złotnicy dochodzą prawdziwego złota w ten sposób. Cząstkę odciąwszy z jakiej sztuki przez Alchimią tę cząstkę rozpuszczają wyczyszczają złoto od inszych kruszców
ich iest w wodzie. Ná przykład, ieżeli portugał waży w wodzie połową iák ważył oprocz wody, y łańcuch połową wagi 1000. czerwonych, iák ważył oprocz wody. Znak iest niezfałszowanego złota. Jeżeli więcey waży łańcuch nad połowę, według większey proporcyi wagi portugału, znak iest zfałszowanego złota. Co samo ożnaczyć powinna reguła Arytmetyczna proporcyi: formuiąc ią tym sposobem. Ják się ma do umnieyszoney wagi portugał ważący czerwonych 10. ták znaleziona waga łańcucha do liczby czwartey. Ta liczba okaże zfałszowane lub prawdziwe złoto.
Jnszym sposobem Mechanicznym złotnicy dochodzą prawdziwego złota w ten sposob. Cząstkę odciąwszy z iákiey sztuki przez Alchimią tę cząstkę rospuszczaią wyczyszczaią złoto od inszych kruszcow
Skrót tekstu: BystrzInfHydr
Strona: Xv
Tytuł:
Informacja hydrograficzna
Autor:
Wojciech Bystrzonowski
Miejsce wydania:
Lublin
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
fizyka, żeglarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1743
Data wydania (nie wcześniej niż):
1743
Data wydania (nie później niż):
1743
EkonomIKA ZIEMIAŃSKA GENERALNA Punktami Partikularnemi, Interrogatoriami Gospodarskiemi, Praktyką Miesięczną, Modeluszami abo Tabułami Arytmetycznemi OBIASNIONA. Panom Dziedzicznym, Arendarzom, Ekonomom, Atendentom, Urzędnikom, Pisarzom Prowentowym, i wszytkim wpospolitości Dóbr ziemskich Dozorcom. PożyteCZNA I POTRZEBNA W KtórEJ Znajdują się dostateczne w Gospodarstwie Informacje, Przestrogi, N[...] nda różne. Remedia wszelkiemu bydłu, osobliwie na Końskie defektajch i choroby pomocne, także folwarcznemu drobiu: przytym
OEKONOMIKA ZIEMIANSKA GENERALNA Punktámi Pártikulárnemi, Interrogatoryámi Gospodárskiemi, Práktyką Mieśięczną, Modelluszámi ábo Tabułámi Arithmetycznemi OBIASNIONA. Pánom Dźiedźicznym, Arendarzom, Oekonomom, Attendęntom, Vrzędnikom, Pisárzom Prowentowym, y ẃszytkim wpospolitośći Dobr źiemskich Dozorcom. POZYTECZNA Y POTRZEBNA W KTOREY Znáyduią się dostáteczne w Gospodárstwie Informácye, Przestrogi, N[...] ndá rożne. Remedia wszelkiemu bydłu, osobliwie ná Końskie defektáych y choroby pomocne, także folwárcznemu drobiu: przytym
Skrót tekstu: HaurEk
Strona:
Tytuł:
OEkonomika ziemiańska
Autor:
Jakub Kazimierz Haur
Drukarnia:
Krzysztof Schedel
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
poradniki
Tematyka:
gospodarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1675
Data wydania (nie wcześniej niż):
1675
Data wydania (nie później niż):
1675
