tych fraszek czytaniem. A gość: „Miej sobie — rzecze — gospodarzu, fraszki, Każ jeszcze beczkę ścisnąć, a natoczyć flaszki, Potem czytaj po polsku, czytaj po łacinie, Będziem się śmiać, bo żarty ładniejsze przy winie.” Jam rozumiał, że wina ochronię księgami: „Wolicie pić niżeli być audytorami? Chłopcze, schowaj te książki, a kielichem sporem Daj wina, pewnie i ja nie będę lektorem. Siła by to dwa grzyby w jednym barszczu topić; Jednym się kontentować: albo kpić, albo pić.” 291 (F). DICITE PONTIFICES ETC.
Jeśli czystego serca nie kładziemy na nie, Cóż po
tych fraszek czytaniem. A gość: „Miej sobie — rzecze — gospodarzu, fraszki, Każ jeszcze beczkę ścisnąć, a natoczyć flaszki, Potem czytaj po polsku, czytaj po łacinie, Będziem się śmiać, bo żarty ładniejsze przy winie.” Jam rozumiał, że wina ochronię księgami: „Wolicie pić niżeli być audytorami? Chłopcze, schowaj te książki, a kielichem sporem Daj wina, pewnie i ja nie będę lektorem. Siła by to dwa grzyby w jednym barszczu topić; Jednym się kontentować: albo kpić, albo pić.” 291 (F). DICITE PONTIFICES ETC.
Jeśli czystego serca nie kładziemy na nie, Cóż po
Skrót tekstu: PotFrasz1Kuk_II
Strona: 126
Tytuł:
Ogród nie plewiony
Autor:
Wacław Potocki
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
nieznany
Typ tekstu:
wiersz
Rodzaj:
liryka
Gatunek:
fraszki i epigramaty
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1677
Data wydania (nie wcześniej niż):
1677
Data wydania (nie później niż):
1677
Tekst uwspółcześniony:
tak
Tytuł antologii:
Dzieła
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Leszek Kukulski
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Warszawa
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Państwowy Instytut Wydawniczy
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
1987
UCZONY, INCIPIENS, a już CONSUMMATUS; albo SCJENCJA o WYBORNYCH TERMINACH, o Nomenklaturze, de Lusu Verborum, o Anagrammatach, Prowerbiach, Głosach Zwierzęcych, Terminach różnym Kunsztom stużących.
NOmenklatura albo Notatio Nominis eksplikuje, jakie słowo co sonat, albo z kądma originem. Co obserwujący może pięknie mowę swoję adornore i nie dziwnie Audytora lub Czytelnika delectare animum. Tak DEUS niby się mówi á dando: Niedziela, niby Nie dziełaj nic w dzień BOGU poświęcony: Matka, niby Ma, tka Dzieciom: Macoha, niby Ma, co, to chowa dla siebie albo swoich : Żołnierz niby Żołd bierz, jakoż po łacinie zowie się Stipendiartus Miles.
UCZONY, INCIPIENS, á iuż CONSUMMATUS; albo SCYENCYA o WYBORNYCH TERMINACH, o Nomenklaturze, de Lusu Verborum, o Anagrammatach, Prowerbiach, Głosach Zwierzęcych, Terminach rożnym Kunsztom stużących.
NOmenklatura albo Notatio Nominis explikuie, iakie słowo co sonat, albo z kądma originem. Co obserwuiący może pieknie mowę swoię adornore y nie dziwnie Audytora lub Czytelnika delectare animum. Tak DEUS niby się mowi á dando: Niedziela, niby Nie dziełay nic w dzień BOGU poświęcony: Matka, niby Ma, tka Dzieciom: Macoha, niby Ma, co, to chowa dla siebie albo swoich : Zołnierz niby Zołd bierz, iakoż po łacinie zowie się Stipendiartus Miles.
Skrót tekstu: ChmielAteny_I
Strona: 57
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 1
Autor:
Benedykt Chmielowski
Drukarnia:
J.K.M. Collegium Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1755
Data wydania (nie wcześniej niż):
1755
Data wydania (nie później niż):
1755
Komenderujący Chorągwią Generalską: Komendant jest Fortecy, i Ludzi w niej mający superyntendecją: Sztabs Furyrer, jest Pisarz, Konotator Moderunku, a primario Stanowniczy.
Są i inni Generali, jakoto Generał Aryilleryj, po łacinie Generalis Artylerie, albo też Rei Tormentarie Magister: Admiral Komendę Floty, alias na Morzu Wojskiem Komendujący: Generał Audytor, do którego Kryzrecht należy, alias Sąd Wojska Cudzoziemskiego: General Kwartiermeister, Kwater albo Stanowisk mający Komendę: General Wacht Meister nad Szylwachami, Wartami Przełożony: General Proviant-Meister, nad Prowiantami Komendant, etc. WOJNIE SŁUZĄCUCH
Żołnierze mają denominacje. 1 Kawaleria: 2 Kirysierowie, po łacinie Katafracti: 3. Dragonia, po łacinie
Kommenderuiący Chorągwią Generalską: Kommendant iest Fortecy, y Ludzi w niey maiący superintendecyą: Sztabs Furirer, iest Pisarz, Konnotator Moderunku, à primario Stanowniczy.
Są y inni Generali, iakoto Generał Ariilleryi, po łacinie Generalis Artilleriae, albo też Rei Tormentariae Magister: Admiral Kommendę Flotty, alias na Morzu Woyskiem Kommenduiący: Generał Auditor, do ktorego Kryzrecht należy, alias Sąd Woyska Cudzoziemskiego: General Quartiermeister, Kwater albo Stanowisk maiący Kommendę: General Wacht Meister nad Szylwachami, Wartami Przełożony: General Proviant-Meister, nad Prowiantami Kommendant, etc. WOYNIE SŁUZĄCVCH
Zołnierze maią denominacye. 1 Kawalerya: 2 Kirysierowie, po łacinie Cataphracti: 3. Dragonia, po łacinie
Skrót tekstu: ChmielAteny_I
Strona: 83
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 1
Autor:
Benedykt Chmielowski
Drukarnia:
J.K.M. Collegium Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1755
Data wydania (nie wcześniej niż):
1755
Data wydania (nie później niż):
1755
ogień z niej swoje alimentum weźmie. O ŁABĘCIU czy śpiewa przy swojej śmierci? i o NIEDZWIEDZICACH Czy swój płon lizaniem formują?
PEłne są Poetów Commenta, że ŁABĘCIE, życia kończąc termin, smutne sobie świewają Eksequje, jako Ovidius świadczy i opisuje śmierć Łabęcia przy rzece Maeander nazwanej, jakby tej melodyj i pogrzebu był obecnym Audytorem i spektatorem mówiący:
Sic ubi fata vocant, udis obiectus in herbis Ad Vada Maeandri, concinit albus Olor. O Łabęciu i Niedziedzicach
Tenże pisze Owidiusz: Carmine iam moriens, cánit Exequialia Cygnus. Arystoteles Książę Filozofów Animal: lib. 9. cap. 12. wyraźnie namienia: Olores canere soliti sunt, praecipue
ogień z niey swoie alimentum wezmie. O ŁABĘCIU czy śpiewa przy swoiey śmierci? y o NIEDZWIEDZICACH Czy swoy płon lizaniem formuią?
PEłne są Pòétow Commenta, że ŁABĘCIE, życia kończąc termin, smutne sobie świewaią Exequie, iako Ovidius swiadczy y opisuie śmierć Łabęcia przy rzece Maeander nazwaney, iâkby tey melodyi y pogrzebu był obecnym Audytorem y spektatorem mowiący:
Sic ubi fata vocant, udis obiectus in herbis Ad Vada Maeandri, concinit albus Olor. O Łabęciu y Niedziedzicach
Tenże pisze Owidiusz: Carmine iam moriens, cánit Exequialia Cygnus. Aristoteles Xiążę Filozofow Animal: lib. 9. cap. 12. wyráznie námieniá: Olores canere soliti sunt, praecipue
Skrót tekstu: ChmielAteny_I
Strona: 132
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 1
Autor:
Benedykt Chmielowski
Drukarnia:
J.K.M. Collegium Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1755
Data wydania (nie wcześniej niż):
1755
Data wydania (nie później niż):
1755
Świata Luminarze Z. Ambroży, i Z. Augustyn. KALARYSKA w Kalarys Mieście Sardyńskim, PANORMITAŃSKA w Sycylii.
O Włoskich AKADEMIACH notandum, że mają swoje ANTONOMASTI CAS denominationes z pewnych cyrkumstancyj; jako to, iż niektórzy tam Akademicy wyrażając, iż Naukę czerpają ex Mari Studiorum i ją znowu wylewają na swoich Dyscypułów, i Audytorów, namalowali Obłok z morza ciągnący humory i wapory: z Inskrypcją; Reddit agmine dulci, z tąd z racyj tych humorów, wzięli denominację HUMORYSTE,
AKADEMICY Seny Miasta w Hetruryj vulgo Toskanii wzięli sobie za Symbolum Cucurbitam, alias Harbus, albo Dynię dziurawą z Inskrypcją: Meliora latent, schowaniem i złożeniem Mądrości, przez
Swiata Luminarze S. Ambroży, y S. Augustyn. KALARYSKA w Kalaris Mieście Sardyńskim, PANORMITANSKA w Sycylii.
O Włoskich AKADEMIACH notandum, że maią swoie ANTONOMASTI CAS denominationes z pewnych cyrkumstancyi; iako to, iż niektorzy tam Akademicy wyrażaiąc, iż Naukę czerpaią ex Mari Studiorum y ią znowu wylewaią na swoich Dyscypułow, y Audytorow, namalowali Obłok z morza ciągnący humory y wapory: z Inskrypcyą; Reddit agmine dulci, z tąd z racyi tych humorow, wzieli denominacyę HUMORYSTAE,
AKADEMICY Seny Miasta w Hetrurii vulgo Toskanii wzieli sobie za Symbolum Cucurbitam, alias Harbus, albo Dynię dziurawą z Inskrypcyą: Meliora latent, schowaniem y złożeniem Mądrości, przez
Skrót tekstu: ChmielAteny_I
Strona: 390
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 1
Autor:
Benedykt Chmielowski
Drukarnia:
J.K.M. Collegium Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1755
Data wydania (nie wcześniej niż):
1755
Data wydania (nie później niż):
1755
z Akwiunu, Ioannes Duns-Scotus. Ta Agri Dominici piissima cultrix od Leona X. nazwana. Hozjusz Kardynał napisał, że to. Kolonieńskiej Akademii zelo prżyznać, iż reszta Niemieckich Krajów nad Renem od Katolickiej Wiary nie odstąpiła.
ERFORDIEŃSKA fundowana Roku 650 od Dagoberta Króla Francuskiego, bardzo przedtym sławna, w której Eobanus Haesus 1500 miał Audytorów, potym dla swawoli i rozpusty Studentów, miserrimè zrujnowana.
LIPSKA fundowana od Fryderyka Elektora Saskiego Roku 1409,
MOGUŃSKA surreksit Roku 1481. Dietera Arcy-Biskupa Munificencją.
HEIDELBERGEŃSKA in Palatinatu Rheni fundowana od Rudolfa II. Roku 1346 od Urbana VI. równemi z Paryską nadana Przywilejami i Prerogatywami, Trzy ozdoby osobliwe tej Akademii, 1.
z Akwiunu, Ioannes Duns-Scotus. Ta Agri Dominici piissima cultrix od Leona X. nazwana. Hozyusz Kardynał napisał, że to. Kolonieńskiey Akademii zelo prżyznać, iż reszta Niemieckich Kraiow nad Renem od Kátolickiey Wiary nie odstąpiła.
ERFORDIENSKA fundowana Roku 650 od Dagoberta Krola Francuskiego, bardzo przedtym sławna, w ktorey Eobanus Haesus 1500 miał Auditorow, potym dla swawoli y rospusty Studentow, miserrimè zruynowana.
LIPSKA fundowana od Friderika Elektora Saskiego Roku 1409,
MOGUNSKA surrexit Roku 1481. Dietera Arcy-Biskupa Munificencyą.
HEIDELBERGENSKA in Palatinatu Rheni fundowana od Rudolfa II. Roku 1346 od Urbana VI. rownemi z Paryską nadana Przywileiami y Prerogatywami, Trzy ozdoby osobliwe tey Akademii, 1.
Skrót tekstu: ChmielAteny_I
Strona: 392
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 1
Autor:
Benedykt Chmielowski
Drukarnia:
J.K.M. Collegium Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1755
Data wydania (nie wcześniej niż):
1755
Data wydania (nie później niż):
1755
. 1204.
Kunsztu Kowalskiego, Inwentor Tubalkaim, Gen: 4. i Cyklopowie w Sicylii.
Astrologii i Pisma Hebrajskiego, Inwentores Synowie Seta, teste Szentywani.
Kaznodziciów Protoparens w Starym Zakonie NOE. Prorocy, Eklezjastik, a w Nowym, HRYSTUS, i Apostołowie, osobliwie Z. Piotr, który jednym Kazaniem trzy tysiące Audytorów nawrócił. O Inwentorach Różnych Rzeczy.
Pługu wynależca NOE po Potopie, bo przedtym kopano tylko ziemię; i Triptolem drugi Ziemi sprawca.
Bałwochwalstwa Autor Chus, Syn Chama i Tare Abrahama Ociec z krety Bałwanów Fabricator.
Adam od BOGA oświecony, pierwszy Nauk i Pisma Inventor.
Starego Pisma, albo Charakterów Mojżesz, Syryjskiego i
. 1204.
Kunsztu Kowalskiego, Inventor Tubalkaim, Gen: 4. y Cyklopowie w Sicylii.
Astrologii y Pisma Hebrayskiego, Inventores Synowie Seta, teste Szentywani.
Kaznodziciow Protoparens w Stárym Zakonie NOE. Prorocy, Ekklezyastik, á w Nowym, HRYSTUS, y Apostołowie, osobliwie S. Piotr, ktory iednym Kazaniem trzy tysiące Auditorow nawrocił. O Inwentorách Roznych Rzeczy.
Pługu wynależcá NOE po Potopie, bo przedtym kopáno tylko ziemię; y Triptolem drugi Ziemi spràwca.
Bałwochwalstwa Autor Chus, Syn Cháma y Thare Abrahama Ociec z krety Bałwánow Fabricator.
Adam od BOGA oświecony, pierwszy Nauk y Pisma Inventor.
Starego Pisma, álbo Charakterow Moyżesz, Syriyskiego y
Skrót tekstu: ChmielAteny_I
Strona: 978
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 1
Autor:
Benedykt Chmielowski
Drukarnia:
J.K.M. Collegium Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1755
Data wydania (nie wcześniej niż):
1755
Data wydania (nie później niż):
1755
trzymać kazał: etiam Zakonnikom i Zakonnicom przez niego z Klasztorów wypuszczonym: Crescite et multiplicamini. Wiele pisał przeciwko Biskupowi Rzymskiemu, ale na ogień zrazu skazywano. Cesarz Karol V Księgi jego wyklęte na stos dekretował. A D. 1521 w Erfordzie, gdy kazał, na dobre następując uczynki, Kościół cały zadrzał, i rozegnał Audytorów, co on na Czarta składał, jako pisze Greserus Audytor tegoż Kazania. Maksymilian Cesarz, na głowie jego widział czarta siedzącego; taki Biret należy takiemu Doktorowi, szeptał do ucha piekielnemu Dyscypułowi.
Miał się za Proroka i Nauczyciela świata, powiadając, że Hymn Z Ambrożego ów: Te DEUM Laudamus w tych słowach:
trzymać kazał: etiam Zákonnikom y Zakonnicom przez niego z Klasztorow wypuszczonym: Crescite et multiplicamini. Wiele pisał przeciwko Biskupowi Rzymskiemu, ále ná ogień zrazu skazywano. Cesarz Károl V Księgi iego wyklęte na stos dekretował. A D. 1521 w Erfordzie, gdy kazał, ná dobre następuiąc uczynki, Kościoł cały zadrzáł, y rozegnał Auditorow, co on na Czarta składał, iáko pisze Greserus Auditor tegoż Kazania. Máximilián Cesarz, na głowie iego widział czarta siedzącego; taki Biret należy takiemu Doktorowi, szeptał do ucha piekielnemu Dyscypułowi.
Miał się za Proroka y Nauczycielá świata, powiadaiąc, że Hymn S Ambrożego ow: Te DEUM Laudamus w tych słowach:
Skrót tekstu: ChmielAteny_I
Strona: 1124
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 1
Autor:
Benedykt Chmielowski
Drukarnia:
J.K.M. Collegium Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1755
Data wydania (nie wcześniej niż):
1755
Data wydania (nie później niż):
1755
wypuszczonym: Crescite et multiplicamini. Wiele pisał przeciwko Biskupowi Rzymskiemu, ale na ogień zrazu skazywano. Cesarz Karol V Księgi jego wyklęte na stos dekretował. A D. 1521 w Erfordzie, gdy kazał, na dobre następując uczynki, Kościół cały zadrzał, i rozegnał Audytorów, co on na Czarta składał, jako pisze Greserus Audytor tegoż Kazania. Maksymilian Cesarz, na głowie jego widział czarta siedzącego; taki Biret należy takiemu Doktorowi, szeptał do ucha piekielnemu Dyscypułowi.
Miał się za Proroka i Nauczyciela świata, powiadając, że Hymn Z Ambrożego ów: Te DEUM Laudamus w tych słowach: Tibi Herubim et Seraphim intesabili voce proclamant w tych literach Chronostice
wypuszczonym: Crescite et multiplicamini. Wiele pisał przeciwko Biskupowi Rzymskiemu, ále ná ogień zrazu skazywano. Cesarz Károl V Księgi iego wyklęte na stos dekretował. A D. 1521 w Erfordzie, gdy kazał, ná dobre następuiąc uczynki, Kościoł cały zadrzáł, y rozegnał Auditorow, co on na Czarta składał, iáko pisze Greserus Auditor tegoż Kazania. Máximilián Cesarz, na głowie iego widział czarta siedzącego; taki Biret należy takiemu Doktorowi, szeptał do ucha piekielnemu Dyscypułowi.
Miał się za Proroka y Nauczycielá świata, powiadaiąc, że Hymn S Ambrożego ow: Te DEUM Laudamus w tych słowach: Tibi Herubim et Seraphim intesabili voce proclamant w tych literach Chronosticè
Skrót tekstu: ChmielAteny_I
Strona: 1124
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 1
Autor:
Benedykt Chmielowski
Drukarnia:
J.K.M. Collegium Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1755
Data wydania (nie wcześniej niż):
1755
Data wydania (nie później niż):
1755
oracją w dzień uroczystości Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Panny Marii, in laudes Imaculate Konceptionis, na której oracji był przytomny śp. Ludwik Pociej, wojewoda wileński, hetman wielki W. Ks. Lit., i śp. Sapieha, naówczas kasztelan trocki, a potem kanclerz wielki W. Ks. Lit., i inni dystyngwowani audytorowie.
Na drugi rok retoryki chodziłem w Brześciu, gdzie pod bytność imci księdza Jurkiewicza, prowincjała jezuickiego, na zapusty nietrwała wzbudziła się we mnie do zakonu jezuickiego wokacja. Było nas trzech aspirantów: ja, imć pan Florian Szujski, teraźniejszy strażnik województwa brzeskiego, i imć ksiądz Krzymowski, który tylko jeden pojechał do
oracją w dzień uroczystości Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Panny Marii, in laudes Immaculatae Conceptionis, na której oracji był przytomny śp. Ludwik Pociej, wojewoda wileński, hetman wielki W. Ks. Lit., i śp. Sapieha, naówczas kasztelan trocki, a potem kanclerz wielki W. Ks. Lit., i inni dystyngwowani audytorowie.
Na drugi rok retoryki chodziłem w Brześciu, gdzie pod bytność jmci księdza Jurkiewicza, prowincjała jezuickiego, na zapusty nietrwała wzbudziła się we mnie do zakonu jezuickiego wokacja. Było nas trzech aspirantów: ja, jmć pan Florian Szujski, teraźniejszy strażnik województwa brzeskiego, i jmć ksiądz Krzymowski, który tylko jeden pojechał do
Skrót tekstu: MatDiar
Strona: 38
Tytuł:
Diariusz życia mego, t. I
Autor:
Marcin Matuszewicz
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
ziemie Wielkiego Księstwa Litewskiego
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
pamiętniki
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
między 1754 a 1765
Data wydania (nie wcześniej niż):
1754
Data wydania (nie później niż):
1765
Tekst uwspółcześniony:
tak
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Bohdan Królikowski
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Warszawa
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Państwowy Instytut Wydawniczy
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
1986
