Teraz ich więcej upatrzyli Geografowie świeżsi. Generalne jest MORZE OCEAN, które od czterech części Świata Kardynalnych, zabiera swoje Epitheta i nazwiska. Od Wschodu bowiem OCEAN zowie się EOUS tojest Wschodni; od Zachodn niżej Europy i Afryki płynący zowie się OCEAN Zachodni, od Południa koło tejże krążący Afryki denominuje się OCEAN Notius, albo Australny, alias Południowy: Od Pulnocy koło Europy i Azyj rozlany OCEAN zowie się Północy Tenże sam Północy OCEAN, że płynie koło Germanii, zowie się Germanicus, że koło Sarmacyj, Sarmaticus, że koło Tartaryj, Tartaricus. Owszem od Pułnocy różnie się nazywa MORZE to Hyperboreum, od ludzi olim tam mieszkających Hiperborejczyków, to
Teraz ich więcey upatrzyli Geografowie świeżsi. Generalne iest MORZE OCEAN, ktore od czterech części Swiata Kardynalnych, zabiera swoie Epitheta y nazwiska. Od Wschodu bowiem OCEAN zowie się EOUS toiest Wschodni; od Zachodn niżey Europy y Afryki płynący zowie się OCEAN Zachodni, od Południa koło teyże krążący Afryki denominuie się OCEAN Notius, albo Australny, alias Południowy: Od Pulnocy koło Europy y Azyi rozlany OCEAN zowie się Pułnocny Tenże sam Pułnocny OCEAN, że płynie koło Germanii, zowie się Germanicus, że koło Sarmacyi, Sarmaticus, że koło Tartaryi, Tartaricus. Owszem od Pułnocy rożnie się nazywa MORZE to Hyperboreum, od ludzi olim tam mieszkaiących Hyperboreyczykow, to
Skrót tekstu: ChmielAteny_I
Strona: 552
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 1
Autor:
Benedykt Chmielowski
Drukarnia:
J.K.M. Collegium Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1755
Data wydania (nie wcześniej niż):
1755
Data wydania (nie później niż):
1755
, potym Morzem Atlantckim od Góry Atlas, potym OCEANEM Francuskim, Kantabryiskim od Kantabryj, Akwitańskim od Akwitanii, Brytańskim od Brytanii Insuły, Hybernicus od Hybernii, Caledonicus od Kaledonii, tojest teraźniejszej Szkocyj, Niemiecki od Niemców. Świeższe wieki inne OCEANOWI dali imienia, tojest wszystkie UCEANU części, między Azją, Ameryką, i Ziemią Australną, albo Magellońską, Hiszpani nazwali Mar del Zur tojest Morze Południowe, inaczej Mare pacificum od spokojnych fluktów: Części OCEANU między Ameryką, Europą, Afryką, aż do Linii Ekwinokcjalnej zowią Mar del Nort, tojest Morze Północe: Między Ameryką,Afryką, i Australną Ziemią mianują Mar di Ethiopio , Morzem Murzyńskim: OCEAN część
, potym Morzem Atlantckim od Gory Atlas, potym OCEANEM Francuskim, Kantabryiskim od Kantabryi, Akwitańskim od Akwitanii, Brytańskim od Brytannii Insuły, Hybernicus od Hybernii, Caledonicus od Káledonii, toiest teraznieyszey Szkocyi, Niemiecki od Niemcow. Swieższe wieki inne OCEANOWI dali ìmienia, toiest wszystkie UCEANU części, między Azyą, Ameryką, y Ziemią Australną, albo Magellońską, Hiszpani nazwali Mar del Zur toiest Morze Południowe, inaczey Mare pacificum od spokoynych fluktow: Części OCEANU między Ameryką, Europą, Afryką, aż do Linii Ekwinokcyalney zowią Mar del Nort, toiest Morze Pułnocne: Między Ameryką,Afryką, y Australną Ziemią mianuią Mar di Ethiopio , Morzem Murzyńskim: OCEAN część
Skrót tekstu: ChmielAteny_I
Strona: 553
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 1
Autor:
Benedykt Chmielowski
Drukarnia:
J.K.M. Collegium Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1755
Data wydania (nie wcześniej niż):
1755
Data wydania (nie później niż):
1755
wszystkie UCEANU części, między Azją, Ameryką, i Ziemią Australną, albo Magellońską, Hiszpani nazwali Mar del Zur tojest Morze Południowe, inaczej Mare pacificum od spokojnych fluktów: Części OCEANU między Ameryką, Europą, Afryką, aż do Linii Ekwinokcjalnej zowią Mar del Nort, tojest Morze Północe: Między Ameryką,Afryką, i Australną Ziemią mianują Mar di Ethiopio , Morzem Murzyńskim: OCEAN część mający między Afryką, Azją i Australną Ziemią zowią Mar India, Morzem Indyjskim.
ODNÓG OCEANU proprie SINUS rzeczonych jest 6 według Starej suputacyj. Pierwsza ODNOGA Sinus Godanus od Tacita Mare Svevicum, od Mieszkańców Swewów vulgo Szwabów nazwany; teraz się Bałtyckim zowie Morzem, po
wszystkie UCEANU części, między Azyą, Ameryką, y Ziemią Australną, albo Magellońską, Hiszpani nazwali Mar del Zur toiest Morze Południowe, inaczey Mare pacificum od spokoynych fluktow: Części OCEANU między Ameryką, Europą, Afryką, aż do Linii Ekwinokcyalney zowią Mar del Nort, toiest Morze Pułnocne: Między Ameryką,Afryką, y Australną Ziemią mianuią Mar di Ethiopio , Morzem Murzyńskim: OCEAN część maiący między Afryką, Azyą y Australną Ziemią zowią Mar India, Morzem Indyiskim.
ODNOG OCEANU proprie SINUS rzeczonych iest 6 według Starey supputacyi. Pierwszá ODNOGA Sinus Godanus od Tacita Mare Svevicum, od Mieszkańcow Swewow vulgo Szwabow nazwany; teraz się Baltyckim zowie Morzem, po
Skrót tekstu: ChmielAteny_I
Strona: 553
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 1
Autor:
Benedykt Chmielowski
Drukarnia:
J.K.M. Collegium Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1755
Data wydania (nie wcześniej niż):
1755
Data wydania (nie później niż):
1755
Mar del Zur tojest Morze Południowe, inaczej Mare pacificum od spokojnych fluktów: Części OCEANU między Ameryką, Europą, Afryką, aż do Linii Ekwinokcjalnej zowią Mar del Nort, tojest Morze Północe: Między Ameryką,Afryką, i Australną Ziemią mianują Mar di Ethiopio , Morzem Murzyńskim: OCEAN część mający między Afryką, Azją i Australną Ziemią zowią Mar India, Morzem Indyjskim.
ODNÓG OCEANU proprie SINUS rzeczonych jest 6 według Starej suputacyj. Pierwsza ODNOGA Sinus Godanus od Tacita Mare Svevicum, od Mieszkańców Swewów vulgo Szwabów nazwany; teraz się Bałtyckim zowie Morzem, po Niemiecku die Oscee. Druga ODNOGA srzodkiem, przez Europę, Afrykę, Azją, aż do Jeziora
Mar del Zur toiest Morze Południowe, inaczey Mare pacificum od spokoynych fluktow: Części OCEANU między Ameryką, Europą, Afryką, aż do Linii Ekwinokcyalney zowią Mar del Nort, toiest Morze Pułnocne: Między Ameryką,Afryką, y Australną Ziemią mianuią Mar di Ethiopio , Morzem Murzyńskim: OCEAN część maiący między Afryką, Azyą y Australną Ziemią zowią Mar India, Morzem Indyiskim.
ODNOG OCEANU proprie SINUS rzeczonych iest 6 według Starey supputacyi. Pierwszá ODNOGA Sinus Godanus od Tacita Mare Svevicum, od Mieszkańcow Swewow vulgo Szwabow nazwany; teraz się Baltyckim zowie Morzem, po Niemiecku die Ostzee. Druga ODNOGA srzodkiem, przez Europę, Afrykę, Azyą, aż do Ieziora
Skrót tekstu: ChmielAteny_I
Strona: 553
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 1
Autor:
Benedykt Chmielowski
Drukarnia:
J.K.M. Collegium Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1755
Data wydania (nie wcześniej niż):
1755
Data wydania (nie później niż):
1755
Włoskich dla wielkości, a raczej mówiąc z Wirgiliuszem: Fluvius Regnator Aquarum. Bierze w siebie rzek więcej niżeli 30, i Jezior nie mało wielkich. Upłynąwszy od pierwszych zrzodeł swoich mil Włoskich 350, tandem siedmiu Nurtami w Adriatyckie wlewa się Morze.
PARAQUEJ inaczej Argenteus, od srebrnych piasków, jest Rzeka niezmiernej wielkości w Ameryce Australnej, vulgo w Prowincyj Paraquej, nazwana językiem Hiszpańskim od tychże Srebrnych Piasków Rio de la plata. Płynie śrzodkiem namienionej Prowincyj na mil 500, potym w Morze Australne, tak obszernym weściem wpada, że bierze spatium na mil 30.
RENUS vulgo Rein, druga ordine wielkości po Dunaju w Niemczech Rzeka, Francuzów i
Włoskich dla wielkości, á raczey mowiąc z Wirgiliuszem: Fluvius Regnator Aquarum. Bierze w siebie rzek więcey niżeli 30, y Iezior nie mało wielkich. Upłynąwszy od pierwszych zrzodeł swoich mil Włoskich 350, tandem siedmiu Nurtami w Adryatyckie wlewa się Morze.
PARAQUEY inaczey Argenteus, od srebrnych piaskow, iest Rzeka niezmierney wielkości w Ameryce Australney, vulgo w Prowincyi Paraquey, nazwana ięzykiem Hiszpańskim od tychże Srebrnych Piaskow Rio de la plata. Płynie śrzodkiem namienioney Prowincyi na mil 500, potym w Morze Australne, tak obszernym weściem wpada, że bierze spatium na mil 30.
RHENUS vulgo Rhein, druga ordine wielkości po Dunaiu w Niemczech Rzeka, Francuzów y
Skrót tekstu: ChmielAteny_I
Strona: 564
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 1
Autor:
Benedykt Chmielowski
Drukarnia:
J.K.M. Collegium Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1755
Data wydania (nie wcześniej niż):
1755
Data wydania (nie później niż):
1755
zrzodeł swoich mil Włoskich 350, tandem siedmiu Nurtami w Adriatyckie wlewa się Morze.
PARAQUEJ inaczej Argenteus, od srebrnych piasków, jest Rzeka niezmiernej wielkości w Ameryce Australnej, vulgo w Prowincyj Paraquej, nazwana językiem Hiszpańskim od tychże Srebrnych Piasków Rio de la plata. Płynie śrzodkiem namienionej Prowincyj na mil 500, potym w Morze Australne, tak obszernym weściem wpada, że bierze spatium na mil 30.
RENUS vulgo Rein, druga ordine wielkości po Dunaju w Niemczech Rzeka, Francuzów i Niemców separująca, wypada z gór Alpes nie daleko Batawu, vulgo Grizones, z trzech zrzodeł: dlatego też respektem pozycyj tych zrzodeł, zowie się Anterior, Medius,
zrzodeł swoich mil Włoskich 350, tandem siedmiu Nurtami w Adryatyckie wlewa się Morze.
PARAQUEY inaczey Argenteus, od srebrnych piaskow, iest Rzeka niezmierney wielkości w Ameryce Australney, vulgo w Prowincyi Paraquey, nazwana ięzykiem Hiszpańskim od tychże Srebrnych Piaskow Rio de la plata. Płynie śrzodkiem namienioney Prowincyi na mil 500, potym w Morze Australne, tak obszernym weściem wpada, że bierze spatium na mil 30.
RHENUS vulgo Rhein, druga ordine wielkości po Dunaiu w Niemczech Rzeka, Francuzów y Niemcow separuiąca, wypada z gor Alpes nie daleko Batáwu, vulgo Grizones, z trzech zrzodeł: dlatego też respektem pozycyi tych zrzodeł, zowie się Anterior, Medius,
Skrót tekstu: ChmielAteny_I
Strona: 564
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 1
Autor:
Benedykt Chmielowski
Drukarnia:
J.K.M. Collegium Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1755
Data wydania (nie wcześniej niż):
1755
Data wydania (nie później niż):
1755
grube, że z jednego zrobi statek wodny na osób 5. A między Miastami Z. Jakuba i Z. Salwatora, na jednej równinie są rybie skorupy okrągłe, których tam do armat miasto kul zażywają. Jest tu Insuła WOŁÓW, od wielości bydła, ditionis Francuzów: Insuła TABACO Angielska, od tytiunu abundancyj. ZIEMIA AUSTRALNA Incognita, inna od MAGELLAŃSKIEJ, dalej na południe w Ameryce leżąca, aż za cyrkułem Antarktycznym, którą Piotr Fer- Całego świata, praecipue o AMERYCE
dinandus opisuje z tych przymiotów, iż ma być długa, jak Europa z Azją mniejszą, sub Zona torrida, niby piąta część Świata. Powietrze ma zdrowe,ludzi długo żyjących
grube, że z iednego zrobi statek wodny na osob 5. A między Miastami S. Iakuba y S. Salwatora, na iedney rowninie są rybie skorupy okrągłe, ktorych tam do armat miasto kul zażywaią. Iest tu Insuła WOŁOW, od wielości bydła, ditionis Francuzow: Insuła TABACO Angielska, od tytiunu abundancyi. ZIEMIA AUSTRALNA Incognita, inna od MAGELLANSKIEY, daley na południe w Ameryce leżącá, aż za cyrkułem Antarktycznym, ktorą Piotr Fer- Całego świata, praecipuè o AMERICE
dinandus opisuie z tych przymiotow, iż ma bydź długa, iak Europa z Azyą mnieyszą, sub Zona torrida, niby piąta część Swiata. Powietrze ma zdrowe,ludzi długo żyiących
Skrót tekstu: ChmielAteny_IV
Strona: 613
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 4
Autor:
Benedykt Chmielowski
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1756
Data wydania (nie wcześniej niż):
1756
Data wydania (nie później niż):
1756
orzechy, cytryny, palmowe drzewa, w Cocos, z którego mają oliwę, pieprze, cynnamony, góry złote, srebrne, marmurowe, kury, kuropatwy, słowiki, papugi: Ludzie te, które mieszkają od strony brzegu Magellańskiego kanału, są wzrostu wielkiego, prostacy, skorami odziani: Ci zaś co mieszkają w Ziemi AUSTRALNEJ Z. Ducha, albo w Quir, od Ferdynanda Quira Hiszpana imię biorącej, znalezionej, są Obywatele ludzcy, weseli, obligujący, bawią się ogrodami, łamią marmury, robią flety, trąby, łyżki; są Poganie, ale mają swoje Oratoria, gdzie czynią, swoje jakieś modły. Są podzieleni na partie, ni
orzechy, cytryny, palmowe drzewa, w Cocos, z ktorego maią oliwę, pieprze, cynnamony, gory złote, srebrne, marmurowe, kury, kuropatwy, słowiki, papugi: Ludzie te, ktore mieszkaią od strony brzegu Magellańskiego kanału, są wzrostu wielkiego, prostacy, skorami odziani: Ci zaś co mieszkaią w Ziemi AUSTRALNEY S. Ducha, albo w Quir, od Ferdynanda Quira Hiszpana imie biorącey, znalezioney, są Obywatele ludzcy, weseli, obliguiący, bawią się ogrodami, łamią marmury, robią flety, trąby, łyszki; są Poganie, ale maią swoie Oratoria, gdzie czynią, swoie iakieś modły. Są podzieleni na partye, ni
Skrót tekstu: ChmielAteny_IV
Strona: 614
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 4
Autor:
Benedykt Chmielowski
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1756
Data wydania (nie wcześniej niż):
1756
Data wydania (nie później niż):
1756
Oratoria, gdzie czynią, swoje jakieś modły. Są podzieleni na partie, ni Prawa, ni Króla nie mając. Oprócz Ziemi tej Ducha Z. albo Quir pod imieniem Austrałnego, nie poznanego Świata, leżą NOWA HolanDIA, Ziemia KoncORDIA przez Holendrów: NOWA ZELANDIA, przez tychże odkryte. Gdzie się też znajduje Morze AUSTRALNE, a te jest część Maris Pacifici, przy Ziemi Australnej. O RELIGII teraźniejszej w Ameryce mówiłem dosyć w oboch Częściach Aten: jaka też Superstycja Pogan Amerykanów, tu się mówiło na początku Geografii Ameryki dopiero. Co DZIWNEGO i OSOBLIWEGO w Krajach AMERYKI?
ZŁOTO w Ameryce trojakie się znajduje: jedne w granach,
Oratoria, gdzie czynią, swoie iakieś modły. Są podzieleni na partye, ni Prawa, ni Krola nie maiąc. Oprócz Ziemi tey Ducha S. albo Quir pod imieniem Austrałnego, nie poznánego Swiata, leżą NOWA HOLLANDIA, Ziemia CONCORDIA przez Hollendrow: NOWA ZELANDIA, przez tychże odkryte. Gdzie się też znayduie Morze AUSTRALNE, a te iest część Maris Pacifici, przy Ziemi Australney. O RELIGII teraznieyszey w Ameryce mowiłem dosyć w oboch Częściach Aten: iaka też Superstycya Pogan Amerykanow, tu się mówiło na początku Geografii Ameryki dopiero. Co DZIWNEGO y OSOBLIWEGO w Kraiach AMERYKI?
ZŁOTO w Ameryce troiakie się znayduie: iedne w granach,
Skrót tekstu: ChmielAteny_IV
Strona: 614
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 4
Autor:
Benedykt Chmielowski
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1756
Data wydania (nie wcześniej niż):
1756
Data wydania (nie później niż):
1756
na partie, ni Prawa, ni Króla nie mając. Oprócz Ziemi tej Ducha Z. albo Quir pod imieniem Austrałnego, nie poznanego Świata, leżą NOWA HolanDIA, Ziemia KoncORDIA przez Holendrów: NOWA ZELANDIA, przez tychże odkryte. Gdzie się też znajduje Morze AUSTRALNE, a te jest część Maris Pacifici, przy Ziemi Australnej. O RELIGII teraźniejszej w Ameryce mówiłem dosyć w oboch Częściach Aten: jaka też Superstycja Pogan Amerykanów, tu się mówiło na początku Geografii Ameryki dopiero. Co DZIWNEGO i OSOBLIWEGO w Krajach AMERYKI?
ZŁOTO w Ameryce trojakie się znajduje: jedne w granach, albo ziarnach, które jest właśnie purum aurum. z niczym
na partye, ni Prawa, ni Krola nie maiąc. Oprócz Ziemi tey Ducha S. albo Quir pod imieniem Austrałnego, nie poznánego Swiata, leżą NOWA HOLLANDIA, Ziemia CONCORDIA przez Hollendrow: NOWA ZELANDIA, przez tychże odkryte. Gdzie się też znayduie Morze AUSTRALNE, a te iest część Maris Pacifici, przy Ziemi Australney. O RELIGII teraznieyszey w Ameryce mowiłem dosyć w oboch Częściach Aten: iaka też Superstycya Pogan Amerykanow, tu się mówiło na początku Geografii Ameryki dopiero. Co DZIWNEGO y OSOBLIWEGO w Kraiach AMERYKI?
ZŁOTO w Ameryce troiakie się znayduie: iedne w granach, albo ziarnach, ktore iest właśnie purum aurum. z niczym
Skrót tekstu: ChmielAteny_IV
Strona: 614
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 4
Autor:
Benedykt Chmielowski
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1756
Data wydania (nie wcześniej niż):
1756
Data wydania (nie później niż):
1756
