złote, etc. ATLAS DZIECINNY.
Kiedy ten Kraj znaleziono, zastano w nim mnóstwo Narodów rozmaitym kształtem rządzących się: teraz prawie cała ta część Ziemi podzielona jest na obszerne Prowincje do różnych Monarchów Europejskich należące, któremi rządzą Vice-Rejowie albo Gubernatorowie imieniem i mocą swoich pryncypałów.
Wszystkie Narody Amerykańskie nie miały wiadomości prawdziwego Boga, w bałwochwalstwie będąc zatopione do czasu odkrycia tej cześci od Europejczyków, którzy światłem Wiary Chrześcijańskiej ją oświecili: przeto w niej teraz po większej części panuje wiara Katolicka Rzymska, albo Luterska, albo Kalwińska: są jednak jeszcze narody pogaństwem zaślepione, wgłąb Kraju mieszkające.
Amerykanie generalnie mówiąc, co do obyczajów, są zdradliwi, zawzięci, zabobonni
złote, etc. ATLAS DZIECINNY.
Kiedy ten Kray znaleziono, zastano w nim mnostwo Narodow rozmaitym kształtem rządzących się: teraz prawie cała ta część Ziemi podzielona iest na obszerne Prowincye do rożnych Monarchow Europeyskich należące, ktoremi rządzą Vice-Rejowie albo Gubernatorowie imieniem i mocą swoich pryncypałow.
Wszystkie Narody Amerykańskie nie miały wiadomości prawdziwego Boga, w bałwochwalstwie będąc zatopione do czasu odkrycia tey cześci od Europeyczykow, ktorzy światłem Wiary Chrześcijańskiey ią oświecili: przeto w niey teraz po większey części panuje wiara Katolicka Rzymska, albo Luterska, albo Kalwińska: są jednak jeszcze narody pogaństwem zaślepione, wgłąb Kraiu mieszkaiące.
Amerykanie generalnie mowiąc, co do obyczaiow, są zdradliwi, zawzięci, zabobonni
Skrót tekstu: SzybAtlas
Strona: 244
Tytuł:
Atlas dziecinny
Autor:
Dominik Szybiński
Drukarnia:
Michał Groell
Miejsce wydania:
Warszawa
Region:
Mazowsze
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
astronomia, geografia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1772
Data wydania (nie wcześniej niż):
1772
Data wydania (nie później niż):
1772
go namniej taka w obronie wolności żarliwość, rad ją widział, i owszem z żarliwej każdego poczciwego ku Ojczyźnie jako Matce swej wiary, brał miarę różnej wiary ku sobie, cnoty, i życzliwości. Nienawidział abowiem nikczemnego na Dworze swym pochlebstwa, a wolności Poddanych swoich nie miał sobie podejrzanej: wiedząc, że to Polityczne bałwochwalstwo, które Króla od Rzeczypospolitej rozdziela, niecnota jest, zarównie przeciwko obojgu grzesząca, gdy targa, i rozrywa jedność Pana z Rzecząposp: to jest: wyciska duszę Rzeczypospolitej, tak wielą Praw, tak świątobliwą przysiągł wiarą, tak wielu wieków zwyczajem w jedno z Królami ciało, związkiem łaskawego panowania, i utwierdzonego Prawami posłuszeństwa zawartą
go namniey táka w obronie wolnośći żárliwość, rad ią widźiał, y owszem z żárliwey káżdego poczćiwego ku Oyczyznie iáko Mátce swey wiáry, brał miárę rożney wiáry ku sobie, cnoty, y życzliwośći. Nienáwidźiał ábowiem nikczemnego ná Dworze swym pochlebstwá, á wolnośći Poddánych swoich nie miał sobie podeyrzáney: wiedząc, że to Polityczne báłwochwálstwo, ktore Krolá od Rzeczypospolitey rozdźiela, niecnotá iest, zárownie przećiwko oboygu grzesząca, gdy tárga, y rozrywa iedność Páná z Rzecząposp: to iest: wyćiska duszę Rzeczypospolitey, ták wielą Praw, ták świątobliwą przyśiągł wiárą, ták wielu wiekow zwyczáiem w iedno z Krolami ćiáło, związkiem łáskáwego pánowánia, y vtwierdzonego Práwámi posłuszeństwá záwártą
Skrót tekstu: LubJMan
Strona: 7
Tytuł:
Jawnej niewinności manifest
Autor:
Jerzy Sebastian Lubomirski
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
nieznany
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty perswazyjne
Gatunek:
pisma polityczne, społeczne
Tematyka:
polityka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1666
Data wydania (nie wcześniej niż):
1666
Data wydania (nie później niż):
1666
Ewanielskiej prawdy światłość marnemi płonnej powieści swej mgłami zaćmić usiłują. Widzę u was synowie moi nieumiejętność jednak nie bluźnierstwo: Widzę lenistwo/ ale oczekawam pilności: Widzę niedbalstwo/ ale się spodziewam starania: Widzę oziębłość/ ale nie ostatnią rozpacz. A przetoż bez pochyby inferuję/ że wiastonosze owi tak przeklętym kacerstwom/ i niezbożnym bałwochwalstwom/ nie w Wilnie/ nie we Lwowie/ nie w Ostrogu/ ani w żadnej prawowiernej i nie odstępnej Ruskiej Cerkwi/ ale w Krimie/ Oczakowie/ albo w Przekopie się przypatrzyli/ że was bez wstydu i krom bojaźni Bożej pomawiają. Co bowiem ma prostota i nieumiejętność z niezbożnością? Co nie porządny i swowolny żywot
Ewánielskiey prawdy świátłość márnemi płonney powieśći swey mgłámi záćmić vśiłuią. Widzę v was synowie moi nievmieiętność iednák nie bluźnierstwo: Widzę lenistwo/ ále ocżekawam pilnośći: Widzę niedbálstwo/ ále się spodźiewam stáránia: Widzę oźiębłość/ ále nie ostátnią rospácż. A przetoż bez pochyby inferuię/ że wiástonosze owi ták przeklętym kácerstwom/ y niezbożnym báłwochwalstwom/ nie w Wilnie/ nie we Lwowie/ nie w Ostrogu/ áni w żadney práwowierney y nie odstępney Ruskiey Cerkwi/ ále w Krimie/ Ocżakowie/ álbo w Przekopie się przypátrzyli/ że was bez wstydu y krom boiáźni Bożey pomawiáią. Co bowiem ma prostotá y nieumieiętność z niezbożnośćią? Co nie porządny y swowolny żywot
Skrót tekstu: SmotLam
Strona: 29v
Tytuł:
Threnos, to iest lament [...] wschodniej Cerkwi
Autor:
Melecjusz Smotrycki
Miejsce wydania:
Wilno
Region:
ziemie Wielkiego Księstwa Litewskiego
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty perswazyjne
Gatunek:
pisma religijne
Tematyka:
religia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1610
Data wydania (nie wcześniej niż):
1610
Data wydania (nie później niż):
1610
depozit, przykazań Boskich miała Rzeczpospolita Izraelska zawsze przed oczima, w Arce przymierza, i póki, im była posłuszna, i póki Sacrosanctè obserwowała statuta pierwszego Zakonodawcy Moyżesza, konserwowała zupełność wolności; jak zaś poczęła w niej egzorbitować, Bóg na karę dał Jej Królów.
Zginęły Rzeczypospolite Rzymska, Kartagineńska, Ateńska, Lacedemońska przy swoich bałwochwalstwach; zginęłaby pewnie i nasza, jeżeli wszystka polityka w rządach królestwa, nie będzie żałożona in morali scientia Ewangelyj świętej, nad którą nie tylko nic zbawienniejszego, ale oraz nic rozumniejszego, i potrzebniejszego.
Czego, niech to, dowodem będzie nie omylnym! Bóg nam przykazuje szanować wszystkie Przełożeństwa, i Panów władzą nad nami
depoźyt, przykazań Boskich miała Rzeczpospolita Izraelska zawsze przed ocźyma, w Arce przymierza, y poki, im była posłuszna, y poki Sacrosanctè obserwowała statuta pierwszego Zakonodawcy Moyźesza, konserwowała zupełność wolnośći; iak zaś poczęła w niey exorbitować, Bog na karę dał Iey Krolow.
Zginęły Rzeczypospolite Rzymska, Karthagineńska, Atheńska, Lacedemońska przy swoich bałwochwalstwach; zginęłaby pewnie y nasza, ieźeli wszystka polityka w rządach krolestwa, nie będźie załoźona in morali scientia Ewangelyi swiętey, nad ktorą nie tylko nic zbawiennieyszego, ale oraz nic rozumnieyszego, y potrzebnieyszego.
Czego, niech to, dowodem będźie nie omylnym! Bog nam przykazuie szanować wszystkie Przełoźeństwa, y Panow władzą nad nami
Skrót tekstu: LeszczStGłos
Strona: 14
Tytuł:
Głos wolny wolność ubezpieczający
Autor:
Stanisław Leszczyński
Miejsce wydania:
Wilno
Region:
ziemie Wielkiego Księstwa Litewskiego
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty perswazyjne
Gatunek:
pisma polityczne, społeczne
Tematyka:
polityka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1733
Data wydania (nie wcześniej niż):
1733
Data wydania (nie później niż):
1733
pobożnie i świątobliwie/ tym się chlebem niebieskim karmi/ mówi Cyrylus święty/ ujdzie wszelkiej choroby dusznej/ i śmierci wiekuistej uwaruje się. Leczy jeszcze ten Naświętszy Sakrament w nas i rany zadane na duszy/ gdy się kto/ abo za perswazyją Czartowską/ abo też za zepsowaną naturą swoją idąc/ uda na wszelakie swowoleństwa/ bałwochwalstwo/ czarnoksięstwo/ Herezyją/ i zabójstwa okrutne/ abo inne jakie grzechy sprosne/ a upamiętawszy się potym/ uda się na pokutę/ i uciecze o miłosierdzie do Zbawiciela swojego/ otrzyma odpuszczenie wszytkich nieprawości swoich/ i volni duszę swoję od tej trucizny Czartowskiej. Qui vulnus habet, mówi Ambroży święty/ Medicinam requirit Vulnus est
pobożnie y świątobliwie/ tym się chlebem niebieskim karmi/ mowi Cyrillus święty/ vydźie wszelkiey choroby duszney/ y śmierći wiekuistey vwáruie sie. Leczy ieszcze ten Naświętszy Sákráment w nas y rány zádáne ná duszy/ gdy się kto/ ábo zá perswázyią Czártowską/ ábo też zá zepsowáną náturą swoią idąc/ vda ná wszelákie swowolenstwá/ báłwochwálstwo/ czárnokśięstwo/ Herezyią/ y zaboystwá okrutne/ ábo inne iákie grzechy sprosne/ á vpámiętawszy się potym/ vda się ná pokutę/ y vćiecze o miłośierdźie do Zbáwićielá swoiego/ otrzyma odpuszczenie wszytkich niepráwośći swoich/ y volni duszę swoię od tey trućizny Cżártowskiey. Qui vulnus habet, mowi Ambroży święty/ Medicinam requirit Vulnus est
Skrót tekstu: StarKaz
Strona: 42
Tytuł:
Arka testamentu zamykająca w sobie kazania niedzielne cz. 2 kazania
Autor:
Szymon Starowolski
Drukarnia:
Krzysztof Schedel
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty perswazyjne
Gatunek:
kazania
Tematyka:
religia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1649
Data wydania (nie wcześniej niż):
1649
Data wydania (nie później niż):
1649
pro dignitate każdego adornowany, i adorowany, teraz w Kościół a Chrystianitate obrócony Najświęt: Matki i wszytkich SS. vulgò: Sanctae MARIAE rotundoe; ale że to mało, owielkiej ich liczbie, seriem ich opisywać zaczynam
Rzeczy wywodząc ab origine (bo dulcius ex ipso fonte bibuntur aquae) doczytuję się w Berozie, że najpierwszy Bałwochwalstwa na świat wyszedł początek z Babilonii, gdzie NINUS Potentat Babiloński po Potopie świata Belusovi Ojcu swemu, za Jovisza poczytanemu i Junonie, tudzież Nemrodvi Dziadowi swemu, za Saturna go poczytawszy, i Rei Babce w Babilonij, w Mieście wystawił Bałwchwalnice, ne dicam Kościoły. Te pierwsze Bałwany Asyryiskie, zaraziły potym E gypt, i
pro dignitate każdego ádornowany, y adorowany, teraz w Kościoł à Christianitate obrocony Nayświęt: Matki y wszytkich SS. vulgò: Sanctae MARIAE rotundoe; ale że to mało, owielkiey ich liczbie, seriem ich opisywać zaczynam
Rzeczy wywodząc ab origine (bo dulcius ex ipso fonte bibuntur aquae) doczytuię się w Berozie, że naypierwszy Bałwochwalstwa na świat wyszedł początek z Babilonii, gdzie NINUS Potentat Babiloński po Potopie świata Belusovi Oycu swemu, za Jovisza poczytanemu y Junonie, tudziesz Nemrodvi Dziadowi swemu, za Saturna go poczytawszy, y Rhei Babce w Babilonij, w Mieście wystawił Bałwchwalnice, ne dicam Kościoły. Te pierwsze Bałwany Asyryiskie, zaraziły potym E gypt, y
Skrót tekstu: ChmielAteny_I
Strona: 7
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 1
Autor:
Benedykt Chmielowski
Drukarnia:
J.K.M. Collegium Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1755
Data wydania (nie wcześniej niż):
1755
Data wydania (nie później niż):
1755
alboteż Ninus Król Babiloński Belusa alias Saturna Ojca swego sam za Boga poczytawszy, Kościół mu i Grób wspaniały erygowawszy, i innym adorować kazawszy według Berosa i Majolusa Autorów pierwszy Ido Iolatriae, do bliskich, potym dalszych Państw i Prowincyj diffluentis, został nagannym Inwentorem. Dopiero Grecy jako Naród ciekawy, omnibûs scientiis florens, te proste Bałwochwalstwa deliamenta perfectiori wystawili światu penicillô, Statuj, Obraży, Ołtarze figuras et species dając Deastrom. Omnia fere Deorum Nomina ex AEgypto in Graeciam commigrarûnt, mówi Herodotus, a z nim Ravisius i Athanasius Kircher.
Ci tedy Egipcianie principale Numen u siebie szanowali OSYRYS rzeczone z ich języka Dominum Sanctum sonans, pod formą Słońca venerationi expositum
álboteż Ninus Krol Babiloński Belusa alias Saturna Oyca swego sam za Boga pocżytawszy, Kościoł mu y Grob wspaniały erygowawszy, y innym ádorować kazáwszy według Berosa y Maiolusa Autorow pierwszy Ido Iolatriae, do bliskich, potym dalszych Państw y Prowincyi diffluentis, został nagannym Inwentorem. Dopiero Grecy iako Narod ciekawy, omnibûs scientiis florens, te proste Bałwochwalstwa deliamenta perfectiori wystawili światu penicillô, Statuy, Obraży, Ołtarze figuras et species daiąc Deastrom. Omnia fere Deorum Nomina ex AEgypto in Graeciam commigrarûnt, mowi Herodotus, a z nim Ravisius y Athanasius Kircher.
Ci tedy Egipcianie principale Numen u siebie szanowali OSYRIS rzeczone z ich ięzyka Dominum Sanctum sonans, pod formą Słońca venerationi expositum
Skrót tekstu: ChmielAteny_I
Strona: 16.
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 1
Autor:
Benedykt Chmielowski
Drukarnia:
J.K.M. Collegium Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1755
Data wydania (nie wcześniej niż):
1755
Data wydania (nie później niż):
1755
było, kiedy grubości, ten Dąb miał łokci 27. jako Hennenbergerus in Chronicis Prussiae śvviadczy. Ten usechł potym ob incisionem Imion na nim różnych, będących, czyli się ofiarującycych Starożytną Ceremanią temu Deastrowi Leśnemu. Też same Bałwany wenerowali Livones, albo Inflantowie jako świadczy Petrus à Dusburg.
w Wielkim Księstwie Litewskim quanti byli w Bałwochwalstwie errores, w wielkim jest co mieć podziwieniu. Kłaniano się złotej BABIE, to jest Posągowi, przy drogach erygowanemu, z tego kto co niósł, albo wiózł particulam rzucając na Ofiarę, owszem włosy z głowy i płatki in defectu inszych rzeczy od sukien, rżucali. Tego nie czyniący, zdrowia albo chudoby subibant, discrimen
było, kiedy grubości, ten Dąb miał łokci 27. iako Hennenbergerus in Chronicis Prussiae śvviadczy. Ten usechł potym ob incisionem Imion ná nim rożnych, będących, czyli się ofiaruiącycych Starożytną Ceremanią temu Deastrowi Leśnemu. Też same Bałwany wenerowali Livones, álbo Inflantowie iáko świadczy Petrus à Dusburg.
w Wielkim Xięstwie Litewskim quanti byli w Bałwochwalstwie errores, w wielkim iest co mieć podziwieniu. Kłaniáno się złotey BABIE, to iest Posągowi, przy drogach erygowanemu, z tego kto co niosł, álbo wiozł particulam rzucaiąc na Ofiárę, owszem włosy z głowy y płatki in defectu inszych rzeczy od sukien, rżucali. Tego nie czyniący, zdrowia albo chudoby subibant, discrimen
Skrót tekstu: ChmielAteny_I
Strona: 25
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 1
Autor:
Benedykt Chmielowski
Drukarnia:
J.K.M. Collegium Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1755
Data wydania (nie wcześniej niż):
1755
Data wydania (nie później niż):
1755
Polluks Konno, bo wozów nie mają,Kupidyn i Merkury, skrzydłami latają. SCJENCJA o Bożkach TYTUŁ CZWARTY TEJ KsIĘGI. EKs SACRIS non SACRA albo SCJENCJA o BAŁWANACH w PIŚMIE ŚWIĘTYM WSPOMNIONYCH, NIE DLA ADORACYJ, LECZ DLA ABOMINACYJ. Inseruntur przytym i inne Numina eks okazjone dla erudycyj Ciekawego Czytelnika.
IDOLOLATRIE, albo Bałwochwalstwa najpierwsi perhibentur Autorowie, Potomkowie Chama po generalnym Świata Potopie, jako to Mesraim, Chus, Phut, Chanán, etc. którzy jak colonias suas, co raz gdzie indziej zaprowadzili i różnych Krajów byli Fundatores, tak i Religii osobliwej zostali Parentes. Berosus zaś i znim Majolus twierdzą, że Ninus Kroł Babiloński był najpierwszy
Pollux Konno, bo wozow nie maią,Kupidyn y Merkury, skrzydłami latáią. SCYENCYA o BOZKACH TYTUŁ CZWARTY TEY XIĘGI. EX SACRIS non SACRA albo SCYENCYA o BAŁWANACH w PISMIE SWIĘTYM WSPOMNIONYCH, NIE DLA ADORACYI, LECZ DLA ABOMINACYI. Inseruntur przytym y inne Numina ex occasione dla erudicyi Ciekawego Czytelnika.
IDOLOLATRIAE, albo Bałwochwalstwa naypierwsi perhibentur Autorowie, Potomkowie Chama po generalnym Swiata Potopie, iako to Mesraim, Chus, Phut, Chanán, etc. ktorzy iak colonias suas, co raz gdzie indziey zaprowadzili y rożnych Kraiow byli Fundatores, tak y Religii osobliwey zostali Parentes. Berosus zaś y znim Maiolus twierdzą, że Ninus Kroł Babiloński był naypierwszy
Skrót tekstu: ChmielAteny_I
Strona: 35
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 1
Autor:
Benedykt Chmielowski
Drukarnia:
J.K.M. Collegium Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1755
Data wydania (nie wcześniej niż):
1755
Data wydania (nie później niż):
1755
i Religii osobliwej zostali Parentes. Berosus zaś i znim Majolus twierdzą, że Ninus Kroł Babiloński był najpierwszy Idololatriae Autor, i Promotor w Babilonii, i w całej Asyryj, consequenter w bliskich Państwach, kiedy Ojca swego Bela (innym Narodom mniemanego Saturna) Kościołem i Statuą czyli grobem wspaniałym erygowanemi, uwenerował. Miejsca najsławniejsze Bałwochwalstwa były BETEL i GALGALA.
Notandum że u Hebrajczyków najczęściej i prawie ordinariô Nomine Bałwany, Bożki, zwali się in plurali numero Baalim; in singulari Bal, albo Baal, albo Bel. Miejsca zaś ku tychże Bałwanów chwaleniu destynowane, zwały się EKsCELSA, że na wysokich miejscach, górach i pagórkach, albo choć na
y Religii osobliwey zostali Parentes. Berosus zaś y znim Maiolus twierdzą, że Ninus Kroł Babiloński był naypierwszy Idololatriae Autor, y Promotor w Babilonii, y w całey Asyryi, consequenter w bliskich Państwach, kiedy Oycá swego Bela (innym Narodom mniemanego Saturna) Kościołem y Statuą czyli grobem wspaniałym erigowanemi, uwenerował. Mieysca naysławnieysze Bałwochwalstwa były BETHEL y GALGALA.
Notandum że u Hebrayczykow nayczęściey y prawie ordinariô Nomine Bałwany, Bożki, zwali się in plurali numero Baalim; in singulari Bal, albo Baal, albo Bel. Mieysca zás ku tychże Bałwanow chwaleniu destynowane, zwały się EXCELSA, że na wysokich mieyscach, gorach y pagorkach, albo choć na
Skrót tekstu: ChmielAteny_I
Strona: 35
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 1
Autor:
Benedykt Chmielowski
Drukarnia:
J.K.M. Collegium Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1755
Data wydania (nie wcześniej niż):
1755
Data wydania (nie później niż):
1755
