. Pod miasteczkiem Skała różne się znajdują marmury rozmaitego fladru. Także w górach Dębnik niedaleko Czerni marmury, Szwedzkie przechodzą, z których Ołtarze, Nadgrobki osobliwie w Krakowie widzieć. W tymże Województwie znajduje się Góra Dziwna nazwana, różnych minerałów, i ziół osobliwszych pełna. Na której między innemi jest źródło na różne afekcje lekarstwem balsamowego odoru, do zapalenia jak Spirytus jaki tęgi sposobne. To czyli piorunem, czyli ze swywoli pastuszej zapalone przed lat 60. w podziemne swoje meaty tak zabrało ogień, że las cały bliski w perzynę obróciło. I ledwie po trzech leciech ten podziemny pożar ugaszono: o czym świadczy Conradus in actis eruditorum roku 1684. w
. Pod miásteczkiem Skała rożne się znayduią marmury rozmaitego fladru. Tákże w gorach Dębnik niedaleko Czerni marmury, Szwedzkie przechodzą, z ktorych Ołtarze, Nádgrobki osobliwie w Krakowie widzieć. W tymże Woiewodztwie znayduie się Gorá Dziwna nazwana, rożnych mineráłow, y zioł osobliwszych pełná. Ná ktorey między innemi iest źrodło ná rożne affekcye lekarstwem balsamowego odoru, do zapalenia iák Spiritus iáki tęgi sposobne. To czyli piorunem, czyli ze swywoli pástuszey zápálone przed lát 60. w podziemne swoie meáty ták zábráło ogień, że lás cáły bliski w perzynę obrociło. Y ledwie po trzech leciech ten podziemny pożár ugászono: o czym świádczy Conradus in actis eruditorum roku 1684. w
Skrót tekstu: BystrzInfGeogr
Strona: H3
Tytuł:
Informacja geograficzna
Autor:
Wojciech Bystrzonowski
Drukarnia:
Drukarnia lubelska Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Lublin
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
geografia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1743
Data wydania (nie wcześniej niż):
1743
Data wydania (nie później niż):
1743
/ Ten do Apteki skupny bez braku.
Acetum. Ocet. Ocet to dobry na ziemię zlany/ Co toczy z siebie banki i piany.
Bolus Rubryka Ormińska. To bywa taka dobra Rubrika/ Ma czerwonego mało promyka. Ręce zatrudni twoje w łamaniu/ Zęby nie zelgną wmastykowaniu.
Balsamum Bałsam. Potym masz poznać sok Balsamowy/ Kolor najlepszy w nim Cytrynowy. Lskni się na pozór/ głowę trybuje/ Gdy go językiem kto pokosztuje. Przerazi mocą twe podniebienie/ I tego uczy nas doświadczenie. Ze gdy Balsamu w wodę naleje; Wierzch tylko wody Balsam odzieje. Gdzie wpuścisz wstatek/ tam mocno stanie. Gnat Cytrynowy kto go do staje
/ Ten do Apteki skupny bez bráku.
Acetum. Ocet. Ocet to dobry ná źiemię zlany/ Co toczy z śiebie bánki y piány.
Bolus Rubryka Orminská. To bywa táka dobra Rubriká/ Ma cżerwonego máło promyká. Ręce zátrudni twoie w łamániu/ Zęby nie zelgną wmástykowániu.
Bálsámum Báłsám. Potym masz poznáć sok Bálsámowy/ Kolor naylepszy w nim Cytrynowy. Lskni się ná pozor/ głowę trybuie/ Gdy go ięzykiem kto pokosztuie. Przerázi mocą twe podniebienie/ Y tego vcży nas doświádcżenie. Ze gdy Bálsámu w wodę náleie; Wierzch tylko wody Bálsam odźieie. Gdzie wpuśćisz wstátek/ tám mocno stánie. Gnat Cytrynowy kto go do stáie
Skrót tekstu: OlszSzkoła
Strona: F2v
Tytuł:
Szkoła Salernitańska
Autor:
Hieronim Olszowski
Drukarnia:
Walerian Piątkowski
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
wiersz
Rodzaj:
liryka
Gatunek:
poradniki
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1640
Data wydania (nie wcześniej niż):
1640
Data wydania (nie później niż):
1640
aures suas,quae non exaudiet vocem incantantium, jako tłumaczą Z Augustyn, Teodoretus,Eutymius, Piccinellus, świadczy, że od Zmii ukąszeni, bez bólu umierają; dlatego i Kleopatra Królowa ostatnia Egipska, ten rodzaj trucizny, w zgładzeniu siebie z świata nad inne preferowała. Tyeże Zmii Vipera inaczej zwanej przypisują, że pod balsamowym drzewkiem (Teste Pausania) jad traci: Perdit ob pabula virus. Pijąc, jad swój zostawuje,płód jej z żywota wyrzyna się, Matkę zabijając in talionem, bo ona samca in coitu ukąszeniem głowy zabija, jako Symbolista napisał: Dum parit, perit. Bodynus jednak dociekł w tym falsitatem, i inni. Na
aures suas,quae non exaudiet vocem incantantium, iako tłumaczą S Augustyn, Theodoretus,Eutymius, Piccinellus, świadczy, że od Zmii ukąsżeni, bez bolu umieraią; dlatego y Kleopatra Krolowa ostatnia Egypska, ten rodzay trucizny, w zgładzeniu siebie z świata nad inne preferowała. Tyeże Zmii Vipera inaczey zwaney przypisuią, że pod balsamowym drzewkiem (Teste Pausania) iad traci: Perdit ob pabula virus. Piiąc, iad swoy zostawuie,płod iey z żywota wyrzyna się, Matkę zabiiaiąc in talionem, bo ona samca in coitu ukąszeniem głowy zabiia, iako Symbolista napisał: Dum parit, perit. Bodinus iednak dociekł w tym falsitatem, y inni. Na
Skrót tekstu: ChmielAteny_I
Strona: 602
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 1
Autor:
Benedykt Chmielowski
Drukarnia:
J.K.M. Collegium Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1755
Data wydania (nie wcześniej niż):
1755
Data wydania (nie później niż):
1755
go nad miarę zażył szaleństwo w sobie causabit, według Jonstona: Matrony tylko one co się to po śmierci Mężów na śmierć ofiarowały. z BALSAMU nabierały serca, a raczej wariacyj, dlatego na śmierć szły ochocze. Pisze Burchardus w Opisaniu Ziemi Świętej, Avicenna i Dioscorydes, że między Babyłonem i Heliopolem Miastami, był Ogród BALSAMOWY, który jeżeliby z zrzodła, w którym Najświętsza PANNA kompała Pana JEZUSA, nie był polany, wysychał.
BARANEC blisko Iwigny nad Morzem Kaspijskim w Tartaryj, DRZEWO połacinie AGNUS SCYTICUS, że adynstar Baranka rośnie, głowę, noǵi, wełne liściem i gałązkami reprezentujące, obrosłe jak Baranek, w śrzodku ma mięso jak
go nad miarę zażył szaleństwo w sobie causabit, według Ionstona: Matrony tylko one co się to po śmierci Mężow na śmierć ofiarowáły. z BALSAMU nabierały serca, a raczey waryacyi, dlatego na śmierć szły ochocze. Pisze Burchardus w Opisaniu Ziemi Swiętey, Avicenna y Dioscorides, że między Babyłonem y Heliopolem Miastami, był Ogrod BALSAMOWY, ktory ieżeliby z zrzodła, w ktorym Nayświętsza PANNA kompała Pana IEZUSA, nie był polany, wysychał.
BARANEC blisko Iwigny nad Morzem Kaspiyskim w Tartaryi, DRZEWO połacinie AGNUS SCYTICUS, że adinstar Baranka rośnie, głowę, noǵi, wełne liściem y gałązkami reprezentuiące, obrosłe iak Baranek, w śrzodku ma mięso iak
Skrót tekstu: ChmielAteny_I
Strona: 639
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 1
Autor:
Benedykt Chmielowski
Drukarnia:
J.K.M. Collegium Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1755
Data wydania (nie wcześniej niż):
1755
Data wydania (nie później niż):
1755
jedno,
TRZCINA od wiatru nagięta cum Epigraphe: Caedit, ne cadat. Niby pokornej szyj miecz nie siecze. Inny przypisał: Firmior, si infirmior. Ktosobie nie ufa, złego uchodzi.
TRZCINOM w wodzie stojącym dane Lemma: Abluimur, non obruimur. Tak czyoili SS Męczennicy, Waleczni Kawalerowie krwią oblani nie obaleni.
BALSAMOWE drzewko nacięte, sący olejek lekerski z napisem: Aliis mea plaga medetur. Wyraża Chrystusa Pana dla nas umęczonego; służy na pochwałę Wodza na wojnie za Ojczyznę zranionego.
CYPRYS zawsze zielony z napisem: Semper honos, nomenque tuum.
LAUROWE drzewo z napisem: Semper dicata triumphis. Rzeczesz na pochwałę Domu, naprzykład Koreckich
iedno,
TRZCINA od wiatru nagięta cum Epigraphe: Caedit, ne cadat. Niby pokorney szyi miecz nie siecze. Inny przypisał: Firmior, si infirmior. Ktosobie nie ufa, złego uchodzi.
TRZCINOM w wodzie stoiącym dane Lemma: Abluimur, non obruimur. Tak czyoili SS Męczennicy, Waleczni Kawalerowie krwią oblani nie obaleni.
BALSAMOWE drzewko nacięte, sączy oleiek lekerski z nápisem: Aliis mea plaga medetur. Wyraża Chrystusa Pana dla nas umęczonego; służy na pochwałę Wodza na woynie za Oyczyznę zránionego.
CYPRYS zawsze zielony z napisem: Semper honos, nomenque tuum.
LAUROWE drzewo z napisem: Semper dicata triumphis. Rzeczesz na pochwałę Domu, naprzykład Koreckich
Skrót tekstu: ChmielAteny_I
Strona: 1186
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 1
Autor:
Benedykt Chmielowski
Drukarnia:
J.K.M. Collegium Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1755
Data wydania (nie wcześniej niż):
1755
Data wydania (nie później niż):
1755
zabijają. Plinius l. 10. c. 62. Ze wszystkich zwierząt czołgających się, jest najokrutniejsza ta żmija, i trucizna jej, albo jad bardzo mocny, dlatego wchodzi między species driakwi. Te żmije Arabowie The ron nazywają, a stąd Theriaca, to jest Driakiew. W Arabii, że łażą po pod drzewka balsamowe, tam swój jad tracą, i nie są szkodliwe. Powiadają, że natej żmii ukąszenie, granie i śpiewanie, jako na Tarantuli jad pomaga, jako też z tej samej spalonej żmyj, proszek i wątroba iuvant ukąszonego.
ZABA Ziemska, jadowita, po łacinie Bufo tu się mieści między jadowitemi wężami: która wchodzi w
zabiiaią. Plinius l. 10. c. 62. Ze wszystkich zwierząt czołgaiących się, iest nayokrutnieysza ta żmiia, y trucizna iey, albo iad bardzo mocny, dlatego wchodzi między species dryakwi. Te żmiie Arabowie The ron nazywaią, á ztąd Theriaca, to iest Dryakiew. W Arabii, że łażą po pod drzewka balsamowe, tam swoy iad tracą, y nie są szkodliwe. Powiadaią, że natey żmii ukąszenie, granie y spiewanie, iako na Tarantuli iad pomaga, iako też z tey samey spaloney żmyi, proszek y wątroba iuvant ukąszonego.
ZABA Ziemska, iadowita, po łacinie Bufo tu się mieści między iadowitemi wężami: ktora wchodzi w
Skrót tekstu: ChmielAteny_III
Strona: 316
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 3
Autor:
Benedykt Chmielowski
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1754
Data wydania (nie wcześniej niż):
1754
Data wydania (nie później niż):
1754
jest drogie, to jest sok, nasienie, kora, drzewo. A trzeba wiedzieć, im więcej jest krzak jego chropowatszy, najeżony gałązkami, tym większej mocy, i dzielności sok z niego płynący: druga, że likwor sam, dobrowolnie kapiący z drzewa, jest lepszy, niżeli arte wyprowadzony, I tę ma cnotę Balsamowe drzewo, że zgniliznie nie jest podległe. Drzewko Balsamowe jest podobne do winnej macicy, jako widział Pliniusz i Peregrynańci świadczą Orientalni. Titus Vespasianus sprowadził był do Rzymu te drzewko. W Aleksandryj w Kairze bywało go dostatek. Inny jest biały, inny czerwony, inny zielony, czarny u Pliniusza. Jest i w Ameryce tych
iest drogie, to iest sok, nasienie, kora, drzewo. A trzeba wiedzieć, im więcey iest krzak iego chropowatszy, naieżony gałąskami, tym większey mocy, y dzielności sok z niego płynący: druga, że likwor sam, dobrowolnie kapiący z drzewa, iest lepszy, niżeli arte wyprowadzony, I tę ma cnotę Balsamowe drzewo, że zgniliznie nie iest podległe. Drzewko Balsamowe iest podobne do winney macicy, iako widział Pliniusz y Peregrynańci swiadczą Orientalni. Titus Vespasianus sprowadził był do Rzymu te drzewko. W Alexandryi w Kairze bywało go dostatek. Inny iest biały, inny czerwony, inny zielony, czarny u Pliniusza. Iest y w Ameryce tych
Skrót tekstu: ChmielAteny_III
Strona: 323
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 3
Autor:
Benedykt Chmielowski
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1754
Data wydania (nie wcześniej niż):
1754
Data wydania (nie później niż):
1754
, drzewo. A trzeba wiedzieć, im więcej jest krzak jego chropowatszy, najeżony gałązkami, tym większej mocy, i dzielności sok z niego płynący: druga, że likwor sam, dobrowolnie kapiący z drzewa, jest lepszy, niżeli arte wyprowadzony, I tę ma cnotę Balsamowe drzewo, że zgniliznie nie jest podległe. Drzewko Balsamowe jest podobne do winnej macicy, jako widział Pliniusz i Peregrynańci świadczą Orientalni. Titus Vespasianus sprowadził był do Rzymu te drzewko. W Aleksandryj w Kairze bywało go dostatek. Inny jest biały, inny czerwony, inny zielony, czarny u Pliniusza. Jest i w Ameryce tychże skutków, ale jest formalnym drzewem, podobnym do
, drzewo. A trzeba wiedzieć, im więcey iest krzak iego chropowatszy, naieżony gałąskami, tym większey mocy, y dzielności sok z niego płynący: druga, że likwor sam, dobrowolnie kapiący z drzewa, iest lepszy, niżeli arte wyprowadzony, I tę ma cnotę Balsamowe drzewo, że zgniliznie nie iest podległe. Drzewko Balsamowe iest podobne do winney macicy, iako widział Pliniusz y Peregrynańci swiadczą Orientalni. Titus Vespasianus sprowadził był do Rzymu te drzewko. W Alexandryi w Kairze bywało go dostatek. Inny iest biały, inny czerwony, inny zielony, czarny u Pliniusza. Iest y w Ameryce tychże skutkow, ale iest formalnym drzewem, podobnym do
Skrót tekstu: ChmielAteny_III
Strona: 323
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 3
Autor:
Benedykt Chmielowski
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1754
Data wydania (nie wcześniej niż):
1754
Data wydania (nie później niż):
1754
ludziom tam dla dywertymentu i tańców zgromadzonym bywało chłodnikiem. Co nie fałszem osądzi, kto tu przeczyta o Jaworze i Kasztanie, titulô: Nowy Plinius informujący pleniùs. CANINGA drzewo na wyspie Cuba uchodzi za cynamon, âlias skorki z niego, które tegoż smaku i odoru są co cynamon naturalny i ordynaryjny. Ma też Ameryka BALSAMOWE drzewko, które do leczenia ran bardzo skuteczny z siebie wydaje likwor. Ale nie taki, owszem inny cale od Indyjskiego Orientalnego, Judejskiego, Kairskiego, Aleksandryjskiego Balsamu; który samej Judejskiej ziemi był właściwy naturalny, przyródni. Amerykański jest drzewem podobny do drzewa Pomagranatu, rodzi się w Gwatimali, Chiapa na wyspie Tolu. GUAJAKAN
ludziom tam dla diwertymentu y tańcow zgromadzonym bywało chłodnikiem. Co nie fałszem osądzi, kto tu przeczyta o Iaworze y Kasztanie, titulô: Nowy Plinius informuiący pleniùs. CANINGA drzewo na wyspie Cuba uchodzi za cynamon, âlias skorki z niego, ktore tegoż smaku y odoru są co cynamon náturalny y ordynaryiny. Ma też Ameryka BALSAMOWE drzewko, ktore do leczenia ran bardzo skuteczny z siebie wydaie likwor. Ale nie taki, owszem inny cale od Indiyskiego Orientalnego, Iudeyskiego, Kairskiego, Alexandryiskiego Balsamu; ktory samey Iudeyskiey ziemi był właściwy naturalny, przyrodni. Amerykański iest drzewem podobny do drzewa Pomagranatu, rodzi się w Gwatimali, Chiapa na wyspie Tolu. GUAYAKAN
Skrót tekstu: ChmielAteny_IV
Strona: 625
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 4
Autor:
Benedykt Chmielowski
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1756
Data wydania (nie wcześniej niż):
1756
Data wydania (nie później niż):
1756
to moczyć przez dwie nocy i dwa dni/ potym w prasie wyprasować/ i tak będzie pierwszy olej Kosacowy/ temi rzeczami wonnemi zaprawiony/ i zagęszczony. Dios.
Jeszcze jest inny sposób/ u tegoż Dioscyryda, tego oleju czynienia. Biorą oliwy funtów siedmdziesiąt/ i łotów dziesięć (alias) pół funta: Drzewa Balsamowego miałko utartego funtów pięć i cztery łoty/ to wszystko sypią w oliwę onę i warzą. Potym sypią drzewa Balsamowego/ Trzciny wonnej miałko utłuczonej/ dziewięć Funtów/ i łotów dwadzieścia/ Mitry dobrą szczyptę/ w starym pachniącym winie pierwej roztartej. Potym tak przyprawnego oleju biorą funtów czternaście/ i tak wiele korzenia Kosacowego tłuczonego/
to moczyć przez dwie nocy y dwá dni/ potym w práśie wyprásowáć/ y tak będźie pierwszy oley Kosacowy/ temi rzeczámi wonnemi zápráwiony/ y zágęsczony. Dios.
Iescze iest iny sposob/ v tegoż Dioscyryda, tego oleiu czynienia. Biorą oliwy funtow śiedmdźieśiąt/ y łotow dźieśięć (alias) puł funtá: Drzewá Bálsámowego miałko vtártego funtow pięć y cztery łoty/ to wszystko sypią w oliwę onę y wárzą. Potym sypią drzewa Balsamowego/ Trzćiny wonney miáłko vtłuczoney/ dźiewięć Funtow/ y łotow dwádźieśćiá/ Mitry dobrą sczyptę/ w stárym pachniącym winie pierwey rostártey. Potym ták przypráwnego oleiu biorą funtow czternaśćie/ y tak wiele korzenia Kosacowego tłuczonego/
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 10
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
