11. Wsi 490. Między Holandyą i Fryzją jest kilka małych Insuł tu należących. 6. Groninga tuż Fryzyj niżej ku wschodowi leży. Miasto ma jedno tegoż imienia: Wsi 145.
LXXVII. Oprócz tych Prowincyj skonfederowanych, tak się zmocniła Rzeczpospolita Holenderska, iż w Azyj w Indiach ma nową Batawią Amboin, Macasser Bandę, Tarnatę, Cejlan, Malakę, Kochin, Karamandel, gdzie dla utrzymania tych Azjatyckich krajów trzyma wojska 16000. A Okrętów wojennych 116. W Afryce ma Promontorium bonae spei. W Ameryce nową Holandyą. W samej Europie rocznej intraty z ordynaryjnych prowentów liczy na 25. milionów Ryńskich. W całej Holandyj Europejskiej rachują ludzi na
11. Wsi 490. Między Hollándyą y Fryzyą iest kilká máłych Insuł tu náleżących. 6. Groninga tuż Fryzyi niżey ku wschodowi leży. Miasto má iedno tegoż imienia: Wsi 145.
LXXVII. Oprocz tych Prowincyi zkonfederowánych, ták się zmocniłá Rzeczpospolitá Hollenderská, iż w Azyi w Indyach má nową Batáwią Amboin, Mácásser Bandę, Tarnatę, Ceylán, Málakę, Kochin, Kárámándel, gdzie dlá utrzymania tych Azyatyckich kraiow trzymá woyská 16000. A Okrętow woiennych 116. W Afryce má Promontorium bonae spei. W Ameryce nową Hollándyą. W sámey Europie roczney intraty z ordynáryinych prowentow liczy ná 25. millionow Ryńskich. W cáłey Hollandyi Europeyskiey rachuią ludzi ná
Skrót tekstu: BystrzInfGeogr
Strona: F4
Tytuł:
Informacja geograficzna
Autor:
Wojciech Bystrzonowski
Drukarnia:
Drukarnia lubelska Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Lublin
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
geografia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1743
Data wydania (nie wcześniej niż):
1743
Data wydania (nie później niż):
1743
Morze zaraz po trzęsieniu ziemi podniosło się na 14 sążni, a więcej niż na dwie mile wyszło z brzegów.
W Wrześniu albo Październiku trzęsienie ziemi skołatało część tę Japonii, która jest miedzy Prowincją Sacoja. i Meako.
Wyspy Gotto, i mała wyspa Sikubusima żadnego nigdy niedoznały trzęsienia.
Góra Gonnapi na jednej z wysp Banda straszliwy ogień wyrzucała. Trzęsienie ziemi w Ameryce obaliło miasto Guatimala.
Na wyspie Java niedaleko miasta Panarucan ziemia otworzywszy się ogień wyrzucać zaczęła z kamieniami, które aż do miasta wpadały. W całej okolicy niebo przez trzy dni pochmurne było. Zginęło tym przypadkiem 10 tysięcy ludzi.
1588 1 Stycznia, 14, 15, 10 Lutego
Morze zaraz po trzęsieniu ziemi podniosło się na 14 sążni, a więcey niż na dwie mile wyszło z brzegow.
W Wrześniu albo Październiku trzęsienie ziemi skołatało część tę Japonii, która iest miedzy Prowincyą Sacoia. y Meako.
Wyspy Gotto, y mała wyspa Sikubusima żadnego nigdy niedoznały trzęsienia.
Góra Gonnapi na iedney z wysp Banda straszliwy ogień wyrzucała. Trzęsienie ziemi w Ameryce obaliło miasto Guatimala.
Na wyspie Java niedaleko miasta Panarucan ziemia otworzywszy się ogień wyrzucać zaczęła z kamieniami, które aż do miasta wpadały. W całey okolicy niebo przez trzy dni pochmurne było. Zgineło tym przypadkiem 10 tysięcy ludzi.
1588 1 Stycznia, 14, 15, 10 Lutego
Skrót tekstu: BohJProg_II
Strona: 92
Tytuł:
Prognostyk Zły czy Dobry Komety Roku 1769 y 1770
Autor:
Jan Bohomolec
Drukarnia:
Drukarnia J.K.M. i Rzeczypospolitej w Kollegium Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Warszawa
Region:
Mazowsze
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
kroniki, traktaty
Tematyka:
astronomia, historia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1770
Data wydania (nie wcześniej niż):
1770
Data wydania (nie później niż):
1770
W Anglii winnice, cyprysy, i orzechy wymarzły.
4 Lipca po długiej pogodzie, nie spodziana, i wielka burza.
Wybuchanie ognia gwałtowne z góry Terate w nocy miedzy 18 i 19 dniem tego miesiąca?
We Wrześniu burza około góry Bone Spei.
27 Zorza północa.
1609 W Lutym burza na drodze z Goj do Banda.
11, 26 Marca zorza północa.
2 Kwietnia burza około góry Bone Spei.
27 Listopada trzęsienie znaczne w Lima.
1610 W Lipcu i Sierpniu nawałność na morzu Banda. 29 Listopada trzęsienie znaczne w Bazylei złączone z szelestem podziemnym, obaliło część znaczną murów tego miasta.
Przez lat 4 susza w Prowincyj. Roku zaś
W Anglii winnice, cyprysy, i orzechy wymarzły.
4 Lipca po długiey pogodzie, nie spodziana, i wielka burza.
Wybuchanie ognia gwałtowne z góry Terate w nocy miedzy 18 y 19 dniem tego miesiąca?
We Wrześniu burza około góry Bonae Spei.
27 Zorza pułnocna.
1609 W Lutym burza na drodze z Goy do Banda.
11, 26 Marca zorza pułnocna.
2 Kwietnia burza około góry Bonae Spei.
27 Listopada trzęsienie znaczne w Lima.
1610 W Lipcu i Sierpniu nawałność na morzu Banda. 29 Listopada trzęsienie znaczne w Bazylei złączone z szelestem podziemnym, obaliło część znaczną murow tego miasta.
Przez lat 4 susza w Prowincyi. Roku zaś
Skrót tekstu: BohJProg_II
Strona: 99
Tytuł:
Prognostyk Zły czy Dobry Komety Roku 1769 y 1770
Autor:
Jan Bohomolec
Drukarnia:
Drukarnia J.K.M. i Rzeczypospolitej w Kollegium Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Warszawa
Region:
Mazowsze
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
kroniki, traktaty
Tematyka:
astronomia, historia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1770
Data wydania (nie wcześniej niż):
1770
Data wydania (nie później niż):
1770
18 i 19 dniem tego miesiąca?
We Wrześniu burza około góry Bone Spei.
27 Zorza północa.
1609 W Lutym burza na drodze z Goj do Banda.
11, 26 Marca zorza północa.
2 Kwietnia burza około góry Bone Spei.
27 Listopada trzęsienie znaczne w Lima.
1610 W Lipcu i Sierpniu nawałność na morzu Banda. 29 Listopada trzęsienie znaczne w Bazylei złączone z szelestem podziemnym, obaliło część znaczną murów tego miasta.
Przez lat 4 susza w Prowincyj. Roku zaś 1613 szarańcza najpierwej ukazała się na wyspie Camargue (Camaria) nazwanej nie daleko Arelatu.
1611 Ogień na powietrzu nakształt korony. Pospólstwo upatrywało żołnierzy bijących się: pewnie o
18 y 19 dniem tego miesiąca?
We Wrześniu burza około góry Bonae Spei.
27 Zorza pułnocna.
1609 W Lutym burza na drodze z Goy do Banda.
11, 26 Marca zorza pułnocna.
2 Kwietnia burza około góry Bonae Spei.
27 Listopada trzęsienie znaczne w Lima.
1610 W Lipcu i Sierpniu nawałność na morzu Banda. 29 Listopada trzęsienie znaczne w Bazylei złączone z szelestem podziemnym, obaliło część znaczną murow tego miasta.
Przez lat 4 susza w Prowincyi. Roku zaś 1613 szarańcza naypierwey ukazała się na wyspie Camargue (Camaria) nazwaney nie daleko Arelatu.
1611 Ogień na powietrzu nakształt korony. Pospolstwo upatrywało żołnierzy biiących się: pewnie o
Skrót tekstu: BohJProg_II
Strona: 99
Tytuł:
Prognostyk Zły czy Dobry Komety Roku 1769 y 1770
Autor:
Jan Bohomolec
Drukarnia:
Drukarnia J.K.M. i Rzeczypospolitej w Kollegium Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Warszawa
Region:
Mazowsze
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
kroniki, traktaty
Tematyka:
astronomia, historia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1770
Data wydania (nie wcześniej niż):
1770
Data wydania (nie później niż):
1770
rano ogień napowietrzny.
5 Lipca zorza Północa.
24 Września po pułnocy, trzęsienie znaczne w Bazylei złączone z wielkim szumem.
1615 20 Stycznia, zimno niezwyczajne w Niemczech, w Węgrzech, i Prowincjachach okolicznych wiele winnic i drzew wymarzło: Lato następujące było gorące, i suche. Na początku Kwietnia gwałtowne wybuchanie Gunnapi góry niedaleko Banda.
Pożary w Niemczech: tamże susza: jako też we Francyj, w Węgrzech, i krajach okolicznych.
1616 Pierwszych dni Lipca, gdy Maire żeglował około brzegów morza Południowego, o trzy lub cztery gradusy od Equatora na wyspie nazwanej Volcan, nie daleko nowej Guinej, góra wysoka wyrzucała płomienie z dymem i popiołem.
28
rano ogień napowietrzny.
5 Lipca zorza Pułnocna.
24 Września po pułnocy, trzęsienie znaczne w Bazylei złączone z wielkim szumem.
1615 20 Stycznia, zimno niezwyczayne w Niemczech, w Węgrzech, y Prowincyachach okolicznych wiele winnic y drzew wymarzło: Lato następuiące było gorące, y suche. Na początku Kwietnia gwałtowne wybuchanie Gunnapi góry niedaleko Banda.
Pożary w Niemczech: tamże susza: iako też we Francyi, w Węgrzech, y kraiach okolicznych.
1616 Pierwszych dni Lipca, gdy Maire żeglował około brzegow morza Południowego, o trzy lub cztery gradusy od Equatora na wyspie nazwaney Volcan, nie daleko nowey Guiney, góra wysoka wyrzucała płomienie z dymem y popiołem.
28
Skrót tekstu: BohJProg_II
Strona: 102
Tytuł:
Prognostyk Zły czy Dobry Komety Roku 1769 y 1770
Autor:
Jan Bohomolec
Drukarnia:
Drukarnia J.K.M. i Rzeczypospolitej w Kollegium Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Warszawa
Region:
Mazowsze
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
kroniki, traktaty
Tematyka:
astronomia, historia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1770
Data wydania (nie wcześniej niż):
1770
Data wydania (nie później niż):
1770
Neuschatel, gdzie wiele kominów obaliło.
12 Września zorza północa w Szwajcaryj od 9 wieczornej do czwartej zrana.
Postrzeżono kolumny ciemne przeplatane białemi: pomykały się od Wschodu ku Zachodowi. Gassendy zaś widział tegoż dnia kulę ognistą w Aiks.
21 Września zorza północa.
Trzęsienie na wyspie Gonafee, z najmniej urodzajnej wysp Banda: góry ogniste wyrzucały płomienie z dymem i smrodem nieznośnym, z wielkim mnóstwem węglów w pół spalonych; te spaliły wszystkie ziela i drzewa. Ziemia i morze wzruszone były. Miasto i Zamek Nera, znaczną odniosły szkodę.
Trzesienie w Laubach stołecznym mieści Karnioli. Zaraza w Palatynacie.
1622. 25 Stycznia figury słońca w obłokach
Neuschatel, gdzie wiele kominow obaliło.
12 Września zorza pułnocna w Szwaycaryi od 9 wieczorney do czwartey zrana.
Postrzeżono kolumny ciemne przeplatane białemi: pomykały się od Wschodu ku Zachodowi. Gassendi zaś widział tegoż dnia kulę ognistą w Aix.
21 Września zorza pułnocna.
Trzęsienie na wyspie Gonaphée, z naymniey urodzayney wysp Banda: góry ogniste wyrzucały płomienie z dymem y smrodem nieznośnym, z wielkim mnostwem węglow w puł spalonych; te spaliły wszystkie ziela y drzewa. Ziemia y morze wzruszone były. Miasto y Zamek Nera, znaczną odniosły szkodę.
Trzesienie w Laubach stołecznym mieści Karnioli. Zaraza w Palatynacie.
1622. 25 Stycznia figury słońca w obłokach
Skrót tekstu: BohJProg_II
Strona: 105
Tytuł:
Prognostyk Zły czy Dobry Komety Roku 1769 y 1770
Autor:
Jan Bohomolec
Drukarnia:
Drukarnia J.K.M. i Rzeczypospolitej w Kollegium Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Warszawa
Region:
Mazowsze
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
kroniki, traktaty
Tematyka:
astronomia, historia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1770
Data wydania (nie wcześniej niż):
1770
Data wydania (nie później niż):
1770
morza, zniszczyły wszystko, i górę nazwaną O Pico da Cruzi za sobą pociągnąwszy, w morze wrzuciły.
3 Września popioły, kamienie spalone, okryły całą wyspę.
Niebo zaćmiło się aż do 6, i 7 Września, póki wybuchanie nieustało.
Trzęsienie w Limie i w Bazylei.
1630 - 31 W Nera przy Banda około pułnocy ziemia otworzyła się, morze zalało domy nie dalekie brzegów.
1631 Trzęsienie ziemi około Wezuwiusza, morze w niektórych miejscach ustąpiło, w innych bałwany do niezmiernej wysokości podniosły się. 10 Grudnia obywatele około Wezuwiusza słyszeli jęczenia podziemne. Dno paszczęki tej ognistej podniosło się aż do wierzchołku góry; 26 Grudnia dobrze przed wschodem słońca
morza, zniszczyły wszystko, y gorę nazwaną O Pico da Cruzi za sobą pociągnąwszy, w morze wrzuciły.
3 Września popioły, kamienie spalone, okryły całą wyspę.
Niebo zaćmiło się aż do 6, y 7 Września, póki wybuchanie nieustało.
Trzęsienie w Limie y w Bazylei.
1630 - 31 W Nera przy Banda około pułnocy ziemia otworzyła się, morze zalało domy nie dalekie brzegow.
1631 Trzęsienie ziemi około Wezuwiusza, morze w niektórych mieyscach ustąpiło, w innych bałwany do niezmierney wysokości podniosły się. 10 Grudnia obywatele około Wezuwiusza słyszeli ięczenia podziemne. Dno paszczęki tey ognistey podniosło się aż do wierzchołku góry; 26 Grudnia dobrze przed wschodem słońca
Skrót tekstu: BohJProg_II
Strona: 109
Tytuł:
Prognostyk Zły czy Dobry Komety Roku 1769 y 1770
Autor:
Jan Bohomolec
Drukarnia:
Drukarnia J.K.M. i Rzeczypospolitej w Kollegium Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Warszawa
Region:
Mazowsze
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
kroniki, traktaty
Tematyka:
astronomia, historia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1770
Data wydania (nie wcześniej niż):
1770
Data wydania (nie później niż):
1770
, powoli napełniła się kamieniami, piaskiem, popiołem czarnym, kamieniami probierskiemi spalonemi, i zuzlą żelazną przetopioną, która nieustannie z góry wypadąjąc, o 2 mile od góry padała. Nastąpił rok żyzny, gdyż piasek ten po lekkim zaoraniu za najlepszy stoi nawóz. 19 Sierpnia nawałność pkoło Plitmout wiele okrętów zatopiła.
1 Września w Banda Neira jednej z wysp Moluckich o 25 lub 30 mil od Amboiny o 5 go: z pułn: trzęsienie ziemi po kilkakroć ponowione, pierwsze trwało minut 4, a tak było gwałtowne, iż dla zawrotu głowy żaden na nogach utrzymać się niemógł. Ziemia z domami jak trzciny od wiatru chwiały się. Wszyscy z domów
, powoli napełniła się kamieniami, piaskiem, popiołem czarnym, kamieniami probierskiemi spalonemi, y zuzlą żelazną przetopioną, ktora nieustannie z gory wypadąiąc, o 2 mile od gory padała. Nastąpił rok zyzny, gdyż piasek ten po lekkim zaoraniu za naylepszy stoi nawoz. 19 Sierpnia nawałność pkoło Plitmouth wiele okrętow zatopiła.
1 Września w Banda Neira iedney z wysp Moluckich o 25 lub 30 mil od Amboiny o 5 go: z pułn: trzęsienie ziemi po kilkakroć ponowione, pierwsze trwało minut 4, á tak było gwałtowne, iż dla zawrotu głowy żaden na nogach utrzymać się niemogł. Ziemia z domami iak trzciny od wiatru chwiały się. Wszyscy z domow
Skrót tekstu: BohJProg_II
Strona: 230
Tytuł:
Prognostyk Zły czy Dobry Komety Roku 1769 y 1770
Autor:
Jan Bohomolec
Drukarnia:
Drukarnia J.K.M. i Rzeczypospolitej w Kollegium Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Warszawa
Region:
Mazowsze
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
kroniki, traktaty
Tematyka:
astronomia, historia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1770
Data wydania (nie wcześniej niż):
1770
Data wydania (nie później niż):
1770
łanuszki. Albo nie wiesz? i Marsa, chociaż patrzy krzywo, Wracając z wiktoryją bez lauru ckliwo. TALIA
Piękna Flora na łąkach, gdy pod równym lasem Miece kwiecie różnych farb po ziemi nawiasem. Pódźże do sadzonego we flader dziardynu: Nie ujźrzysz tam kuniczu, jaskru ani kminu; Co rodzą, pisorymów ogłoszone bandy, Hesperyjskie ogrody: cyprysy, lewandy, Wdzięczny balsam i ambra, szpikanarda po niej, Ani piżmo oszpeci zapaszystej woni. Widziszże jednę ze trzech Atlantowych dziewek: Otoć niesie zielonych koronę olewek Co najpiękniejsza Egle, krzakiem rozmarynu Witając cię, Ojczyznę kochający synu. Nie gardź, która urodą z każdą zrówna muzą
łanuszki. Albo nie wiesz? i Marsa, chociaż patrzy krzywo, Wracając z wiktoryją bez lauru ckliwo. TALIA
Piękna Flora na łąkach, gdy pod równym lasem Miece kwiecie różnych farb po ziemi nawiasem. Pódźże do sadzonego we flader dziardynu: Nie ujźrysz tam kuniczu, jaskru ani kminu; Co rodzą, pisorymów ogłoszone bandy, Hesperyjskie ogrody: cyprysy, lewandy, Wdzięczny balsam i ambra, szpikanarda po niej, Ani piżmo oszpeci zapaszystej woni. Widziszże jednę ze trzech Atlantowych dziewek: Otoć niesie zielonych koronę olewek Co najpiękniejsza Egle, krzakiem rozmarynu Witając cię, Ojczyznę kochający synu. Nie gardź, która urodą z każdą zrówna muzą
Skrót tekstu: PotSielKuk_I
Strona: 110
Tytuł:
Sielanka
Autor:
Wacław Potocki
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
nieznany
Typ tekstu:
wiersz
Rodzaj:
utwory synkretyczne
Gatunek:
sielanki
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1676
Data wydania (nie wcześniej niż):
1676
Data wydania (nie później niż):
1676
Tekst uwspółcześniony:
tak
Tytuł antologii:
Dzieła
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Leszek Kukulski
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Warszawa
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Państwowy Instytut Wydawniczy
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
1987
tymże czasie wyniknęła dla nas sprawa dosyć szpetna, a niewinną rodziców moich oczerniająca imposturą, z takowej okoliczności. Założyli rodzice moje miasteczko w Rasnej, alias i dawniej było to miasteczkiem jeszcze za Benedykta Sapiehy, podskarbiego wielkiego lit., ale za niegoż mieszkał Żyd Notko, sławny złodziej w Rasnej tak dalece, że bandy swoje miał nawet w cudzych krajach, za którego tenże Sapieha musiał znaczną
sumę, około sta tysięcy, ukrzywdzonym zapłacić. Zniszczało potem toż miasteczko, jarmarkami tylko sławne było. Rodzice tedy moje chcieli miasteczko znowu restaurować, Żydów osadzali, ale się prawie wszystko złodzieje trafiali, o których zawsze siła kłopotu bywało. Między innymi
tymże czasie wyniknęła dla nas sprawa dosyć szpetna, a niewinną rodziców moich oczerniająca imposturą, z takowej okoliczności. Założyli rodzice moje miasteczko w Rasnej, alias i dawniej było to miasteczkiem jeszcze za Benedykta Sapiehy, podskarbiego wielkiego lit., ale za niegoż mieszkał Żyd Notko, sławny złodziej w Rasnej tak dalece, że bandy swoje miał nawet w cudzych krajach, za którego tenże Sapieha musiał znaczną
sumę, około sta tysięcy, ukrzywdzonym zapłacić. Zniszczało potem toż miasteczko, jarmarkami tylko sławne było. Rodzice tedy moje chcieli miasteczko znowu restaurować, Żydów osadzali, ale się prawie wszystko złodzieje trafiali, o których zawsze siła kłopotu bywało. Między innymi
Skrót tekstu: MatDiar
Strona: 116
Tytuł:
Diariusz życia mego, t. I
Autor:
Marcin Matuszewicz
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
ziemie Wielkiego Księstwa Litewskiego
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
pamiętniki
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
między 1754 a 1765
Data wydania (nie wcześniej niż):
1754
Data wydania (nie później niż):
1765
Tekst uwspółcześniony:
tak
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Bohdan Królikowski
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Warszawa
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Państwowy Instytut Wydawniczy
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
1986
