Item.
Armoniak w zimnej wodzie roztarty/ Piersi z wierzchu tym mazać/ a liściem Loczygowym/ abo Salaty obłożyć/ doświadczone lekarstwo. W Żołądku/ abo w kiszk. ból
W Żołądku/ albo i
W kiszkach bolączkę albo wrzód. Ślezionie zatwardziałej.
Śleziony zatwardziałości/ jest ratunkiem wielkim/ wziąwszy go z pięć łotów/ Bdelium półtrzecia łota. To wszystko w occie dobrym winnym rozetrzeć/ i przywarzyć/ aż do zgęszczenia maści albo plastru. Potym przydać Sesamowego albo Logowego Olejku półtora/ albo dwie łyżce/ Mastyki/ Szafranu/ Kadzidła białego/ Bobrowych strojów miałko utartych po kwincie/ Wosku/ ileby dosyć było do zaczynienia plastru/ a przykładać ciepło
Item.
Armoniak w źimney wodźie rostárty/ Pierśi z wierzchu tym mázáć/ á liśćiem Loczygowym/ ábo Sálaty obłożyć/ doświadczone lekárstwo. W Zołądku/ ábo w kiszk. bol
W Zołądku/ álbo y
W kiszkách bolączkę álbo wrzod. Sleźionie zátwárdźiáłey.
Sleźiony zátwárdźiáłośći/ iest rátunkiem wielkim/ wźiąwszy go z pięć łotow/ Bdelium połtrzećiá łotá. To wszystko w ocćie dobrym winnym rozetrzeć/ y przywárzyć/ áż do zgęsczenia máśći álbo plastru. Potym przydáć Sesamoweg^o^ álbo Logowego Oleyku połtorá/ álbo dwie łyszce/ Mástyki/ Száfránu/ Kádźidłá białego/ Bobrowych stroiow miáłko vtártych po kwinćie/ Wosku/ ileby dosyć było do záczynienia plastru/ á przykłádáć ćiepło
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 219
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
nosić. Potym też wodą pomienioną bok obmyć. I tak to długo czynić/ aż twardość zniknie. Ślezienie zastarzał.
Taż maść abo plastr uśmierza boleść Śleziony. Item.
Amoniak/ Pieprz tłuczony/ Kądzidło także miałko utarte/ po równej części octem winnym zaczyniwszy mazać/ albo bok plastrować. Item.
Weźmi Amoniaku/ Bdelium/ Fig suchych mięsistych po dwu łoty/ Kwasu z dzieże/ albo naciasty łot/ Liścia Ruty świeżej/ Jagód Tamaryszkowych/ Saletry kopanej po ćwierci łota/ Armoniak i Naciaskę w occie rozczynić. Po tym inne rzeczy z tym umięszawszy/ na lewy bok plastrować. Item.
Doświadczony plastr na zatwardzenie i bolenie Śleziony: Wziąć
nośić. Potym też wodą pomienioną bok obmyć. Y ták to długo czynić/ áż twárdosć zniknie. Sleźienie zástárzáł.
Táż máść ábo plastr vśmierza boleść Sleźiony. Item.
Ammoniak/ Pieprz tłuczony/ Kądźidło tákże miáłko vtarte/ po rowney częśći octem winnym záczyniwszy mázáć/ álbo bok plastrowáć. Item.
Weźmi Ammoniaku/ Bdelium/ Fig suchych mięśistych po dwu łoty/ Kwásu z dźieże/ álbo náciásty łot/ Liścia Ruty świeżey/ Iágod Támáryszkowych/ Sáletry kopáney po czwierći łotá/ Armoniak y Naćiaskę w occie rozczynić. Po tym ine rzeczy z tym vmięszawszy/ ná lewy bok plastrować. Item.
Doświadczony plastr ná zátwárdzenie y bolenie Sleźiony: Wźiąć
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 220
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
dzieże/ albo naciasty łot/ Liścia Ruty świeżej/ Jagód Tamaryszkowych/ Saletry kopanej po ćwierci łota/ Armoniak i Naciaskę w occie rozczynić. Po tym inne rzeczy z tym umięszawszy/ na lewy bok plastrować. Item.
Doświadczony plastr na zatwardzenie i bolenie Śleziony: Wziąć Amoniaku/ wosku po ośmnaście łotów/ Cyprysowej Żywice/ Bdelium/ Gałbanu/ po cztery łoty/ Kadzidła białego/ Mirry po dwu łotach/ Olejku z Ptaszej zobi dziewiętnaście łotów/ albo łyżek tak wiele. Armoniak/ Gałban/ i Bdelium rozpuścić w winnym occie co nalepszym Wosk z Żywicą a z Olejkiem na ogniu roztopić z osobna. Potym to wespół pomieszać/ na ostatku/ Mirrę
dźieże/ álbo náciásty łot/ Liścia Ruty świeżey/ Iágod Támáryszkowych/ Sáletry kopáney po czwierći łotá/ Armoniak y Naćiaskę w occie rozczynić. Po tym ine rzeczy z tym vmięszawszy/ ná lewy bok plastrować. Item.
Doświadczony plastr ná zátwárdzenie y bolenie Sleźiony: Wźiąć Ammoniaku/ wosku po ośmnaśćie łotow/ Cyprysowey Zywice/ Bdelium/ Gáłbanu/ po cztery łoty/ Kádźidłá białego/ Mirrhy po dwu łotách/ Oleyku z Ptászey zobi dźiewiętnaśćie łotow/ álbo łyżek ták wiele. Armoniak/ Gáłban/ y Bdelium rospuśćić w winnym ocćie co nalepszym Wosk z Zywicą á z Oleykiem ná ogniu rostopić z osobná. Potym to wespoł pomięszáć/ ná ostátku/ Mirrhę
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 220
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
/ na lewy bok plastrować. Item.
Doświadczony plastr na zatwardzenie i bolenie Śleziony: Wziąć Amoniaku/ wosku po ośmnaście łotów/ Cyprysowej Żywice/ Bdelium/ Gałbanu/ po cztery łoty/ Kadzidła białego/ Mirry po dwu łotach/ Olejku z Ptaszej zobi dziewiętnaście łotów/ albo łyżek tak wiele. Armoniak/ Gałban/ i Bdelium rozpuścić w winnym occie co nalepszym Wosk z Żywicą a z Olejkiem na ogniu roztopić z osobna. Potym to wespół pomieszać/ na ostatku/ Mirrę i z Kadzidłem miałko utłukszy przydać/ a w łoty stoczyć/ i za potrzeba/ lewy bok tym plastrować. Puchlinie
Puchlinie którą Ascytes zowią/ barzo służy/ plastr z Amoniaku
/ ná lewy bok plastrować. Item.
Doświadczony plastr ná zátwárdzenie y bolenie Sleźiony: Wźiąć Ammoniaku/ wosku po ośmnaśćie łotow/ Cyprysowey Zywice/ Bdelium/ Gáłbanu/ po cztery łoty/ Kádźidłá białego/ Mirrhy po dwu łotách/ Oleyku z Ptászey zobi dźiewiętnaśćie łotow/ álbo łyżek ták wiele. Armoniak/ Gáłban/ y Bdelium rospuśćić w winnym ocćie co nalepszym Wosk z Zywicą á z Oleykiem ná ogniu rostopić z osobná. Potym to wespoł pomięszáć/ ná ostátku/ Mirrhę y z Kádźidłem miáłko vtłukszy przydáć/ á w łoty stoczyć/ y zá potrzebá/ lewy bok tym plastrowáć. Puchlinie
Puchlinie ktorą Ascytes zowią/ bárzo służy/ plastr z Ammoniaku
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 220
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
i Terpentyny/ po dwa abo po trzy łoty. Wosk z Terpentyną rozpuścić przy wolnym ogniu. Armoniak w occie rozetrzeć/ i do zgęszczenia miodowego zwarzyć/ a wespół wszystko dobrze umięszawszy/ na wszystek żywot plastrem przykładać. Ślezienie bolejącej i twardej
Ślezienie barzo bolesnej i twardej/ jest użyteczne i doświadczone lekarstwo: Wziąć Amoniaku/ Bdelium/ Storaksu miękkiego/ Mastyki/ Smoły Greckiej/ Aleopatyku/ Miodu/ Gałganu/ każdego po dwu łotów/ Terpentyny cztery łoty/ Soku piołynowego kwartę/ Rumienkowego oleju dwanaście łotów albo łyżek/ Wosku żółtego sześć łotów/ Żywice wszytkie/ w mocnym occie winnym rozpuścić/ i warzyć do zgęszczenia Maści. Sok także Piołynowy z Olejkiem
y Terpentyny/ po dwá ábo po trzy łoty. Wosk z Terpentyną rospuśćić przy wolnym ogniu. Armoniak w occie rozetrzeć/ y do zgęsczenia miodowego zwárzyć/ á wespoł wszystko dobrze vmięszawszy/ ná wszystek żywot plastrem przykłádáć. Sleźienie boleiącey y twárdey
Sleźienie bárzo bolesney y twárdey/ iest vżjteczne y doświadczone lekárstwo: Wźiąć Ammoniaku/ Bdelium/ Storaxu miękkieg^o^/ Mástyki/ Smoły Greckiey/ Aleopátyku/ Miodu/ Gáłganu/ káżdeg^o^ po dwu łotow/ Terpentyny cztery łoty/ Soku piołynowego kwartę/ Rumienkowego oleiu dwánaśćie łotow álbo łyżek/ Wosku żołtego sześć łotow/ Zywice wszytkie/ w mocnym ocćie winnym rospuśćić/ y wárzyć do zgęsczenia Máśći. Sok tákże Piołynowy z Oleykiem
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 220
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
narosłe trawi/ i ciałem zdrowym je wypełnia. Też wrzody ciało psujące/ i roziadające zawściąga i hamuje: zaplugawione wychędaża i ściąga. Ciało roziadającemwrzodom. Ranom.
Ranom złym jadowitym. Bolączki
Bolączkom. Urzodom
Wrzodom ciało psującym/ i do gojenia trudnym/ plastr barzo użyteczny/ i korztowny: Wziąć Armoniaku trzy łoty/ Bdelium półtora łota/ Gałbanu/ Opoponaku po trzy kwinty/ albo trzy ćwierci łota. To wszystko w winie rozpuścić/ potym na wolnym ogniu do zgęszczenia statecznego warzyć/ i przykładać. Item.
Wziąć wosku żółtego dwanaście łotów/ Oliwy szesnaście łotów/ Loju Jeleniego/ greckiej Smoły po dwu łotu/ Niedźwiedzego sadła łot. To z
nárosłe trawi/ y ćiáłem zdrowym ie wypełnia. Też wrzody ćiáło psuiące/ y roziádáiące záwśćiąga y hámuie: záplugáwione wychędaża y śćiąga. Ciáło roziádáiącemwrzodom. Ránom.
Ránom złym iadowitym. Bolączki
Bolączkom. Vrzodom
Wrzodom ćiáło psuiącym/ y do goienia trudnym/ plastr bárzo vżyteczny/ y korztowny: Wźiąć Armoniáku trzy łoty/ Bdelium połtorá łotá/ Gáłbanu/ Opoponaku po trzy kwinty/ álbo trzy czwierći łotá. To wszystko w winie rospuśćić/ potym ná wolnym ogniu do zgęsczenia státecznego wárzyć/ y przykłádáć. Item.
Wźiąć wosku żołtego dwánaśćie łotow/ Oliwy szesnaśćie łotow/ Loiu Ieleniego/ greckiey Smoły po dwu łotu/ Niedźwiedzego sádłá łot. To z
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 222
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
