Też zwierzchownie nim mażąc/ albo inym olejkom i maściom przydany/ oziębłym częściom ciała jest użyteczny (Tabe) O Kopytniku/ Rozdział 12.
Asarum Nardus Rustica. Haselwurtz. Liście.
KOpytnik/ który drudzy Leśnym/ albo Wiejskim Nardusem zowią. Liście ma Bluszczowemu podobne/ jeno dobrze mniejsze/ miękczejsze i okrąglejsze/ kwiat bronatny Bielunowemu pąpiu kształtem podobny/ który zaras z liściem z korzenia pochodzi/ na obwyższej a cienkiej stopce/ wdzięcznie pachniący/ w tym nasienie drobne/ jąderkom jagód winnych podobne/ przyostrzejszym/ dla granowitości tu i owdzie kończystej. Prącik ma granowity a miękki/ korzonków wiele knodowatych albo kolankowatych krzywych/ drobnych/ cienkich/ trawie podobnych:
Też zwierzchownie nim máżąc/ álbo inym oleykom y máśćiom przydány/ oźiębłym częśćiom ciáłá iest vżyteczny (Tabe) O Kopytniku/ Rozdźiał 12.
Asarum Nardus Rustica. Haselwurtz. Liśćie.
KOpytnik/ ktory drudzy Leśnym/ álbo Wieyskim Nárdusem zowią. Liśćie ma Bluszcżowemu podobne/ ieno dobrze mnieysze/ miękczeysze y okrágleysze/ kwiát bronatny Bielunowemu pąpiu kształtem podobny/ ktory záras z liśćiem z korzenia pochodźi/ ná obwyższey á ćienkiey stopce/ wdźięcznie pachniący/ w tym naśienie drobne/ iąderkom iágod winnych podobne/ przyostrzeyszym/ dla gránowitośći tu y owdźie kończystey. Prąćik ma gránowity á miękki/ korzonkow wiele knodowátych álbo kolankowátych krzywych/ drobnych/ ćienkich/ trawie podobnych:
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 34
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
białawego. Kłącza łokietnego/ podczas dłuższego i cienkiego/ od którego pochodzą gałązki/ na tych kwiatki podługowate nadobne/ kwieciu oliwnego drzewa podobne/ gęsto około kłącza/ a prawie jedno na drugim leżące/ z blada żółte/ jako Kaniego Pazura kwiecie. Te po opadaniu wydają z siebie główki/ albo strączki. W tych nasienie Bielunowemu podobne: doźrzewa w Księżycu Wrześniu. Korzonki Liście. Kłącze. Nasienie. Korzeń.
Druga ma korzeń jeszcze cieńszy od pierwszej/ długi i biały. Liścia dobrze szerszego/ bladoszarego/ barzo podobnego liściu polnej Rukwy/ albo Gorczycy płonnej. Kłącza i kwiecia jako w pierwszej. Smaku cierpkiego i zatwierdzającego. Liście. Kłącze.
biáłáwego. Kłącza łokietnego/ podczás dłuższego y ćienkiego/ od ktorego pochodzą gałąski/ ná tych kwiatki podługowáte nadobne/ kwiećiu oliwnego drzewá podobne/ gęsto około kłącza/ á práwie iedno ná drugim leżące/ z bládá żołte/ iáko Kániego Pázurá kwiećie. Te po opadániu wydáią z śiebie głowki/ álbo strączki. W tych naśienie Bielunowemu podobne: doźrzewa w Kśiężycu Wrześniu. Korzonki Liśćie. Kłącze. Naśienie. Korzeń.
Druga ma korzeń iescze ćieńszy od pierwszey/ długi y biały. Liśćia dobrze szerszego/ bládoszárego/ bárzo podobnego liśćiu polney Rukwy/ álbo Gorczycy płonney. Kłącza y kwiećia iáko w pierwszey. Smáku ćierpkiego y zátwierdzáiącego. Liśćie. Kłącze.
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 126
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
Wolą/ i na twarde Gruczoły zołzowate. Zołzom. Wolom. Gruczołom twardym. Chrobactwu/ które psuje winne latoro
Chrobactwo/ które winne latorośli obiada/ albo kwiat/ także gronka młode/ zatraca/ podkurzając je tym Sokiem. Dymienicom twardym.
Dymienice twarde zmiękcza i goi/ wziąwszy Gałbanu/ Żywice Sosnowej/ Wosku/ Liścia Biełunowego/ Wieprzowego sadła świeżego bez soli. To spuścić przy węglistym ogniu/ wespół z Biełunowym liściem utłuczonym a mięszać/ że będzie maść/ którą na chuście rozmazując/ ciepło przykładać. Niedźwiadki wygania.
Niedźwiadki z domu wygania i zabija/ dym z niego czyniony. Uszczknionym od Niedź: i od Pajęc: myszy.
Uszczknionym od
Wolą/ y ná twárde Gruczoły zołzowáte. Zołzom. Wolom. Gruczołom twárdjm. Chrobáctwu/ ktore psuie winne látoro
Chrobáctwo/ ktore winne látorośli obiada/ álbo kwiát/ tákże gronká młode/ zátráca/ podkurzáiąc ie tym Sokiem. Dymienicom twárdym.
Dymienice twárde zmiękcza y goi/ wźiąwszy Gáłbanu/ Zywice Sosnowey/ Wosku/ Liśćia Biełunoweg^o^/ Wieprzowego sádłá świeżego bez soli. To spuśćić przy węglistym ogniu/ wespoł z Biełunowym liśćiem vtłuczonym á mięszáć/ że będźie máść/ ktorą ná chuśćie rozmázuiąc/ ćiepło przykłádáć. Niedźwiádki wygánia.
Niedźwiadki z domu wygania y zábiia/ dym z niego czyniony. Vsczknionym od Niedź: y od Páięc: myszy.
Vsczknionym od
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 213
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
/ które psuje winne latoro
Chrobactwo/ które winne latorośli obiada/ albo kwiat/ także gronka młode/ zatraca/ podkurzając je tym Sokiem. Dymienicom twardym.
Dymienice twarde zmiękcza i goi/ wziąwszy Gałbanu/ Żywice Sosnowej/ Wosku/ Liścia Biełunowego/ Wieprzowego sadła świeżego bez soli. To spuścić przy węglistym ogniu/ wespół z Biełunowym liściem utłuczonym a mięszać/ że będzie maść/ którą na chuście rozmazując/ ciepło przykładać. Niedźwiadki wygania.
Niedźwiadki z domu wygania i zabija/ dym z niego czyniony. Uszczknionym od Niedź: i od Pajęc: myszy.
Uszczknionym od Niedźwiadka. Także
Ukąszonym od Myszy pajęcznej/ jest lekarstwem/ sam Gałban na ranę plastrując
/ ktore psuie winne látoro
Chrobáctwo/ ktore winne látorośli obiada/ álbo kwiát/ tákże gronká młode/ zátráca/ podkurzáiąc ie tym Sokiem. Dymienicom twárdym.
Dymienice twárde zmiękcza y goi/ wźiąwszy Gáłbanu/ Zywice Sosnowey/ Wosku/ Liśćia Biełunoweg^o^/ Wieprzowego sádłá świeżego bez soli. To spuśćić przy węglistym ogniu/ wespoł z Biełunowym liśćiem vtłuczonym á mięszáć/ że będźie máść/ ktorą ná chuśćie rozmázuiąc/ ćiepło przykłádáć. Niedźwiádki wygánia.
Niedźwiadki z domu wygania y zábiia/ dym z niego czyniony. Vsczknionym od Niedź: y od Páięc: myszy.
Vsczknionym od Niedźwiadká. Tákże
Vkąszonym od Myszy páięczney/ iest lekárstwem/ sam Gáłban ná ránę plastruiąc
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 213
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
