, te są Primi Generis: SMOK, albo BAZYLISZEK, lubo też WĄZ, albo KOLUBRYNA, to jest długa armata: SOKOŁ, albo FALCONETTA, GRYF, KROGUŁEC. Secundi Generis są DUPEL KARTAUNY, które Obudzającemi, mur burzącemi zowią: Pospolite KARTAUNY, które ŚpiewAKAMI; PUŁKARTAUNY, które BURZYCIELAMI: małe KARTAUNY, które KUSICIELAMI denominują Archelicy, albo Altileristae. Tertii Generis są wszystkie działa żelazne wielkie, i małe, MoździeRZE, PETARDY, wiele waży które działo z wyliczonych, wiele prochu potrzebuje do nabicia, wiele koni do prowadzenia, wiele razy strzelic może, tu się opisuje.
Kanon, albo KARTAUNA, cała, długa ma być na stop
, te są Primi Generis: SMOK, albo BAZYLISZEK, lubo też WĄZ, albo KOLUBRYNA, to iest długa armata: SOKOŁ, albo FALCONETTA, GRYF, KROGUŁEC. Secundi Generis są DUPEL KARTAUNY, ktore Obudzaiącemi, mur burzącemi zowią: Pospolite KARTAUNY, ktore SPIEWAKAMI; PUŁKARTAUNY, ktore BURZYCIELAMI: małe KARTAUNY, ktore KUSICIELAMI denominuią Archelicy, albo Altileristae. Tertii Generis są wszystkie działa żelazne wielkie, y małe, MOZDZIERZE, PETARDY, wiele waży ktore działo z wyliczonych, wiele prochu potrzebuie do nabicia, wiele koni do prowádzenia, wiele razy strzelic może, tu się opisuie.
CANON, albo KARTAUNA, cała, długa ma bydź na stop
Skrót tekstu: ChmielAteny_I
Strona: 238
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 1
Autor:
Benedykt Chmielowski
Drukarnia:
J.K.M. Collegium Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1755
Data wydania (nie wcześniej niż):
1755
Data wydania (nie później niż):
1755
Boskiej niełaski przyprowadza. Jeszcze go Grecy zowią Diabolum, to jest Calumniatorem, Defluentem, bo defluxit z Nieba. Po Hebrajsku tytułuje się Sathan, sathanas to jest Adwersarż BOGA, i ludziom się sprzeciwiający, pretendujący z pychy similis esse Altissimo. Ma jeszcze imię Zabulus alias suggestor, złych rad podawacz; zowie się i Tentator kusiciel; to Malus. Wrzeczy jest Duch Anielskiej natury, bez ciała, nie widzialny oczami, ale nieczysty, albo zły Anioł, zawsze mękę piekielną, i wszędzie noszący, alias ogień naturalny, nim dręczony, dla tego na dziele Ręki Boskiej, to jest: na człeku, że go ta chłosta, mści się
Boskiey niełaski przyprowadza. Iesżcze go Grecy zowią Diabolum, to iest Calumniatorem, Defluentem, bo defluxit z Nieba. Po Hebraysku tytułuie się Sathan, sathanas to iest Adwersarż BOGA, y ludziom się sprzeciwiaiący, pretenduiący z pychy similis esse Altissimo. Ma ieszcze imie Zabulus alias suggestor, złych rad podawacz; zowie się y Tentator kusiciel; to Malus. Wrzeczy iest Duch Anielskiey natury, bez ciáłá, nie widzialny oczami, ale nieczysty, álbo zły Anioł, záwsze mękę piekielną, y wszędzie noszący, alias ogień náturálny, nim dręczony, dlá tego na dziele Ręki Boskiey, to iest: ná człeku, że go tá chłostá, mści się
Skrót tekstu: ChmielAteny_III
Strona: 203
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 3
Autor:
Benedykt Chmielowski
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1754
Data wydania (nie wcześniej niż):
1754
Data wydania (nie później niż):
1754
od nieczystości etc. według Tyryna w komentarzach. Jan Kasian z Diakona Z. Chryzotoma Kapłan, i Mnich w Massylii w Francyj, uczony i Święty Autor około Roku 440. żyjący, twierdzi w książce Collationum sanctorum Patrum; że Czart nie każdy, do każdej zwykł prowadzić pasyj, ale co grzech, to innego ma kusiciela, i nawodziciela Czarta: Inni bowiem nieczystemi delektują się akcjami, inni bluźnierstwem, inni gniewem, inni smutkiem, aprehensią; O Czarcie.
inni obżarstwem, gnuśnością; własnomiętnością, co łacinnicy proprietatem, Grecy Filargiriam zowią.
1. Ten tedy Czart (mówi Paweł Z. w liście drugim do Korytian, w Rozdziale
od nieczystości etc. według Tyrina w kommentarzach. Ian Kassian z Diakona S. Chryzotoma Kapłán, y Mnich w Massylii w Francyi, uczony y Swięty Autor około Roku 440. żyiący, twierdzi w ksiąszce Collationum sanctorum Patrum; że Czart nie káżdy, do każdey zwykł prowádzić pássyi, ále co grzech, to innego ma kusiciela, y nawodziciela Czártá: Inni bowiem nieczystemi delektuią się ákcyami, inni bluźnierstwem, inni gniewem, inni smutkiem, apprehensią; O Czarcie.
inni obżárstwem, gnuśnością; własnomiętnością, co łácinnicy proprietatem, Grecy Philargiriam zowią.
1. Ten tedy Czárt (mowi Paweł S. w liście drugim do Korytian, w Rozdziale
Skrót tekstu: ChmielAteny_III
Strona: 203
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 3
Autor:
Benedykt Chmielowski
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1754
Data wydania (nie wcześniej niż):
1754
Data wydania (nie później niż):
1754
gdy Magdalena surową uczyniła pokutę, do takiej Boskiej przyszła łaski, że co przedtym zmyślone, potym prawdziwe czyniła Cuda. Maiolus ex Cassiodoro Renio.
Czart przeklęty różne ma swoje Imiona, z skutków i operacyj swoich różnych. imo zowie się w księdze 3. Tobiasza, Asmodaeus, co się wykłada ogień Medów nacyj, alias kusiciel lubieżny tamtego kraju; po Hebrajsku się zowie Melech hashadyn, to jest król rozbójników, któremi są najwięksi czarci. On w całym Medów Królestwie, owszem w całym Świecie według Z. Bernarda Sermone 30. in Cantica pożądliwy różnieca ogień. Tym imieniem może się każdy czart, Książę jakiego kraju nazywać, jako tyrana każdego Neronem
gdy Mágdalená surową uczyniła pokutę, do takiey Boskiey przyszłá łáski, że co przedtym zmyślone, potym prawdziwe czyniła Cuda. Maiolus ex Cassiodoro Renio.
Czart przeklęty rożne ma swoie Imioná, z skutkow y operacyi swoich rożnych. imo zowie się w księdze 3. Tobiasza, Asmodaeus, co się wykłada ogień Medow nacyi, alias kusiciel lubieżny tamtego kraiu; po Hebraysku się zowie Melech hashadin, to iest krol rozboynikow, ktoremi są naywięksi czarci. On w całym Medow Krolestwie, owszem w cáłym Swiecie według S. Bernarda Sermone 30. in Cantica pożądliwy rozniecá ogień. Tym imieniem może się każdy czárt, Xiążę iákiego kraiu názywać, iáko tyrana káżdego Neronem
Skrót tekstu: ChmielAteny_III
Strona: 209
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 3
Autor:
Benedykt Chmielowski
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1754
Data wydania (nie wcześniej niż):
1754
Data wydania (nie później niż):
1754
, czym O Czarcie.
w pychę podniesiony. Dlatego na puszczą się powróciwszy, Z. Friardowi Opatowi czynił relacją o swojej wizyj, swoim wyściu, cudach, i pysze. O co zgromiony od Z. Friarda, iż się czartu dał zwieść; pokutował. I drugi raz w takiejże postaci Chrystusowej przybył do niego kusiciel, ale mu Sekundellus rzekł: poznałem w prawdzie iżeś jest zwodca etc. Jeźliś ty jest Chrystus, uka ż mi krzyż twój, a uwierzę. Gdy tego nie uczynił, Sekundellus tedy na czole mu znak krzyża położywszy, sprawił to, że ten fałszywy Chrystus wlot przepadł. Oczym Gregorius
, czym O Czarcie.
w pychę podniesiony. Dlatego na puszczą się powrociwszy, S. Fryardowi Opatowi czynił relacyą o swoiey wizyi, swoim wyściu, cudach, y pysze. O co zgromiony od S. Fryarda, iż się czartu dał zwieść; pokutował. I drugi raz w takieyże postaci Chrystusowey przybył do niego kusiciel, ále mu Sekundellus rzekł: poznałem w prawdzie iżeś iest zwodca etc. Ieźliś ty iest Chrystus, uka ż mi krzyż twoy, á uwierzę. Gdy tego nie uczynił, Sekundellus tedy na czole mu znak krzyża położywszy, sprawił to, że ten fałszywy Chrystus wlot przepadł. Oczym Gregorius
Skrót tekstu: ChmielAteny_III
Strona: 212
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 3
Autor:
Benedykt Chmielowski
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1754
Data wydania (nie wcześniej niż):
1754
Data wydania (nie później niż):
1754
skwapia. Diabli zasię kuszą człowieka.
Tak dalece się o to stara frasobliwy/ Aby kogo mógł schwytać/ jak Cercjon chciwy Łupu/ że biega wszędy/ szukając po drogach/ Po lasach/ i po polach/ rolach/ i odłogach. Po wszytkim krągu ziemi ten biega zwodziciel: Sam tego świadkiem w piśmie on Joba kusiciel/ Który wszytek świat zbiegał/ a sprawiedliwszego Nie znalazł męża w świecie nad Joba świętego. Tejd wednie i w nocy usilnie pracuje/ I o to się codziennie najwięcej frasuje/ Aby mógł tego nasiać występków kąkolu Po miastach/ wsiach/ i drogach/ po puszczach/ i polu. O jakom tedy głupi/
skwápia. Diábli zasię kuszą człowieká.
Ták dálece się o to stara frásobliwy/ Aby kogo mogł schwytać/ iak Cercyon chćiwy Łupu/ że biegá wszędy/ szukáiąc po drogách/ Po lasach/ y po polach/ rolách/ y odłogách. Po wszytkim krągu źiemi ten biegá zwodźićiel: Sam tego swiadkiem w piśmie on Iobá kuśićiel/ Ktory wszytek świat zbiegáł/ á spráwiedliwszego Nie znalázł mężá w świećie nad Iobá świętego. Teyd wednie y w nocy usilnie pracuie/ Y o to się codziennie náywięcey frásuie/ Aby mogł tego naśiáć występkow kąkolu Po miastách/ wsiách/ y drogách/ po puszcżách/ y polu. O iákom tedy głupi/
Skrót tekstu: BesKuligHer
Strona: 57
Tytuł:
Heraklit chrześcijański
Autor:
Piotr Besseusz
Tłumacz:
Mateusz Ignacy Kuligowski
Drukarnia:
Kollegium Scholarum Piarum
Miejsce wydania:
Warszawa
Region:
Mazowsze
Typ tekstu:
wiersz
Rodzaj:
liryka
Tematyka:
religia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1694
Data wydania (nie wcześniej niż):
1694
Data wydania (nie później niż):
1694
ŚWIATA NAPRAWIONEGO OD JEZUSA CHRYSTUSA ... KSIĄG DZIESIĘĆ KSIĘGI WTÓRE ... 35
Przystąpił tedy kusiciel zdradliwy I rzekł mu: „Jeśli Boga Najwyższego, Jako ja trzymam, jesteś Syn prawdziwy, Na utwierdzenie rozumienia mego Pokaż znak bóstwa Twego niewątpliwy. A iż Cię baczę postem zmorzonego,
Uczyń, że na Twe jedno rozkazanie Chleb się natychmiast z tych kamieni zstanie.” 36
Na to odpowiedź Pan dał szatanowi: „
ŚWIATA NAPRAWIONEGO OD JEZUSA CHRYSTUSA ... KSIĄG DZIESIĘĆ KSIĘGI WTÓRE ... 35
Przystąpił tedy kusiciel zdradliwy I rzekł mu: „Jeśli Boga Najwyższego, Jako ja trzymam, jesteś Syn prawdziwy, Na utwierdzenie rozumienia mego Pokaż znak bóstwa Twego niewątpliwy. A iż Cię baczę postem zmorzonego,
Uczyń, że na Twe jedno rozkazanie Chleb się natychmiast z tych kamieni zstanie.” 36
Na to odpowiedź Pan dał szatanowi: „
Skrót tekstu: OdymWŚwiatBar_I
Strona: 820
Tytuł:
Świata naprawionego od Jezusa Chrystusa ...
Autor:
Walenty Odymalski
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
nieznany
Typ tekstu:
wiersz
Rodzaj:
epika
Gatunek:
poematy epickie
Tematyka:
religia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1670
Data wydania (nie wcześniej niż):
1670
Data wydania (nie później niż):
1670
Tekst uwspółcześniony:
tak
Tytuł antologii:
Poeci polskiego baroku
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Jadwiga Sokołowska, Kazimiera Żukowska
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Warszawa
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Państwowy Instytut Wydawniczy
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
1965
Z szatanem pojedynek. 10. Zwycięstwo. 12. Początek nauczania. 18. Uzdrowienie chorób. I cuda rozmaite. 1
. TEdy JEzus zawiedziony jest na puszczą od Ducha/ aby był kuszony od Diabła. 2. A gdy pościł czterdzieści dni/ i czterdzieści nocy/ potem łaknął. 3. I przystąpiwszy do niego kusiciel/ rzekł; Jeśliś jest Syn Boży/ rzecz/ aby się to kamienie stało chlebem. 4. A on odpowiadając rzekł; Napisano/ Nie samym chlebem człowiek żyć będzie/ ale każdem słowem pochodzącem przez usta Boże. 5. Tedy go wziął diabeł do miasta świętego/ i postawił go na ganku kościelnym/ 6
Z szátánem pojedynek. 10. Zwyćięstwo. 12. Pocżątek náucżánia. 18. Vzdrowienie chorob. Y cudá rozmájite. 1
. TEdy IEzus záwiedźiony jest ná puszcżą od Duchá/ áby był kuszony od Dyabłá. 2. A gdy pośćił cżterdźieśći dni/ y cżterdźieśći nocy/ potem łáknął. 3. Y przystąpiwszy do niego kuśićiel/ rzekł; Iesliś jest Syn Boży/ rzecż/ áby śię to kámienie stáło chlebem. 4. A on odpowiádájąc rzekł; Nápisano/ Nie sámym chlebem cżłowiek żyć będźie/ ále káżdem słowem pochodzącem przez ustá Boże. 5. Tedy go wźiął dyábeł do miástá świętego/ y postáwił go ná ganku kośćielnym/ 6
Skrót tekstu: BG_Mt
Strona: 4
Tytuł:
Biblia Gdańska, Ewangelia według św. Mateusza
Autor:
św. Mateusz
Tłumacz:
Daniel Mikołajewski
Drukarnia:
Andreas Hünefeld
Miejsce wydania:
Gdańsk
Region:
Pomorze i Prusy
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
Biblia
Tematyka:
religia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1632
Data wydania (nie wcześniej niż):
1632
Data wydania (nie później niż):
1632
ptaków, po których je też mianowano: jako Smok, Bazyliszek, Wąż, Sokół, Gryf, etc. i przynależące wszystkie ad Primum Genus, miedzy które też małe działka, także i pospolite pół i qvarty Colubriny liczą. Ad secundum genus przynależą, Dupel-Cartauny, które obudzającemi albo mur burzącemi, Pospolite Cartauny, które kusicielami zowią: do których należą niektóre Bastardy, które Don Jecan Mauryque de Lara dał odlewać, które trochę krótsze są niż pospolite, którym biegli Puszkarze osobliwe przezwiska na dali, i Cartaunę, Rebufo, średnią Crepante, i Qvartę Benaco, nazwali. Są jeszcze miedzy tymi, i miedzy tertii generis działami insze, które śrzednymi
ptakow, po ktorych ie też miánowano: iáko Smok, Bázyliszek, Wąż, Sokoł, Gryf, etc. y przynáleżące wszystkie ad Primum Genus, miedzy ktore też małe dźiałka, tákże y pospolite puł y qvarty Colubriny liczą. Ad secundum genus przynależą, Dupel-Cartauny, ktore obudzáiącemi álbo mur burzącemi, Pospolite Cartauny, ktore kuśićielámi zowią: do ktorych należą niektore Bastardy, ktore Don Iecan Maurique de Lara dał odlewać, ktore trochę krotsze są niż pospolite, ktorym biegli Puszkárze osobliwe przezwiská ná dáli, y Cartaunę, Rebufo, srzednią Crepante, y Qvartę Benaco, názwáli. Są ieszcze miedzy tymi, y miedzy tertii generis dźiálámi insze, ktore śrzednymi
Skrót tekstu: UffDekArch
Strona: 8
Tytuł:
Archelia, to jest nauka i informacja o strzelbie i o rzeczach do niej należących ...
Autor:
Diego Uffano
Tłumacz:
Jan Dekan
Drukarnia:
Daniel Vetterus
Miejsce wydania:
Leszno
Region:
Wielkopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
wojskowość
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1643
Data wydania (nie wcześniej niż):
1643
Data wydania (nie później niż):
1643
wpadać w pokusy/ jednak sam Bóg człowieka niekusi/ i nie pobudza go do grzechu/ i niekaże złego czynić/ ale każdy człowiek zwolej swej w pokusy wpada i grzeszy/ według Apostoła Jakoba mówiącego: Zaden gdy bywa kuszon/ niech nie mówi/ że od Boga bywa kuszony/ albo wiem Bóg nie jest kusiciel złych/ a sam nikogo niekusi/ lecz każdy bywa kuszon od własnej pożadliwości przyciągniony i przynęcony/ zatym pożądliwość gdy się pocznie rodzi grzech/ a grzech gdy wykonany będzie/ rodzi śmierć. Psal: 88 Ester 13. mat: 6. Jakub 1
ALKORAN Uczynki miłosierdne presentuje/ które Mahometani zwierzentom nierozumnym oświadczają/ psom
wpadać w pokusy/ iednak sam Bog człowieka niekuśi/ y nie pobudza go do grzechu/ y niekáże złego czynić/ ále kożdy człowiek zwoley swey w pokusy wpadá y grzeszy/ według Apostoła Iakoba mowiącego: Zaden gdy bywá kuszon/ niech nie mowi/ że od Bogá bywa kuszony/ albo wiem Bog nie iest kuśićiel złych/ á sam nikogo niekuśi/ lecz kożdy bywa kuszon od włásney pożadliwośći przyciągniony y przynęcony/ zátym pożądliwość gdy śię pocznie rodźi grzech/ á grzech gdy wykonany będzie/ rodźi smierć. Psal: 88 Ester 13. math: 6. Iakob 1
ALKORAN Vczynki miłosierdne presentuie/ ktore Máchometáni zwierzentom nierozumnym oświadczáią/ psom
Skrót tekstu: GalAlk
Strona: 9
Tytuł:
Alkoran Machometów
Autor:
Joannicjusz Galatowski
Drukarnia:
Łazarz Baranowicz
Miejsce wydania:
Czernihów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty perswazyjne
Gatunek:
pisma religijne
Tematyka:
religia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1683
Data wydania (nie wcześniej niż):
1683
Data wydania (nie później niż):
1683