100 nie zlustrowana należycie dla gór niedostępnych i dzikich Obywatelów, przecież wniektórych Krajach ugłaskanych świętą Misionarzów industrią i do Wiary przywiedzionych.
W BRAZILII światła Ewangelicznego rzucone promienie Roku 1501 przez Holandów przycmione przez wygnanie Kapłanów z Stolicy Salvador i innych Miast, ale znowu taż Prowincja do Luzytanów dawnych jej Panów przywrócona, nie tak Bryzelią jako Religią światu commendatur W Królestwie Amerykańskim PERU albo Perwańskim zasadził Wiary Świętej szczepy X. Wincenty Walwerde Dominikan Roku 1530. Tam potym zawitali OO. Bernardyni Roku 1536, z których Franciszek Solanus zostal Świętym Po nim Augustynianie, Jezuici, wszyscy z znacznym Dusz profitem.
W Królestwie CHILE, pracą Apustolską OO Dominikanów, Bernardynów,
100 nie zlustrowana należycie dla gor niedòstępnych y dzikich Obywatelow, przeciesz wniektorych Kraiach ugłaskanych swiętą Missionarzow industryą y do Wiary przywiedzionych.
W BRAZILII swiatła Ewangelicznego rzucone promienie Roku 1501 przez Hollandow przycmione przez wygnanie Kapłanow z Stolicy Salvador y innych Miast, ale znowu taż Prowincya do Luzytanow dawnych iey Panow przywrocona, nie tak Bryzelią iako Religią swiatu commendatur W Krolestwie Amerykańskim PERU albo Perwańskim zasadził Wiary Swiętey szczepy X. Wincenty Walwerde Dominikan Roku 1530. Tam potym zawitali OO. Bernardyni Roku 1536, z ktorych Franciszek Solanus zostal Swiętym Po nim Augustinianie, Iezuici, wszyscy z znacznym Dusz profitem.
W Krolestwie CHILE, pracą Apustolską OO Dominikanow, Bernardynow,
Skrót tekstu: ChmielAteny_I
Strona: 1019
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 1
Autor:
Benedykt Chmielowski
Drukarnia:
J.K.M. Collegium Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1755
Data wydania (nie wcześniej niż):
1755
Data wydania (nie później niż):
1755
gdzie Postrzygaczów nie masz. Tak ją sobie samże zrobisz. Czerwoną naprzykład. Dostań płatków kieru czerwonego/ alboli kup złokieć kieru tego. Drobno go nożycami postrzyżesz. Potym i tasakami jeżeli możesz posiekasz. Posiekany włosz w moździerz. Utłucz prawie na proch. jeżeli nieco zblakuje/ proch ten warz w bryzelii czerwonej/ ususz. A będziesz miał barwicę czerwoną/ na Altembas czerwony. Na błękitny dość utłłuc sukna błękitnego/ także na żółty/ na zielony/ etc. Z tego się łacno dorozumiesz że nim robić poczniesz/ mieć ci trzeba/ muster albo odmalowanie kwiatu. Płótno na ramach rozbite/ pędzle/ kretę/ lentrychem rozprawioną
gdźie Postrzygaczow nie mász. Ták ią sobie sámże zrobisz. Czerwoną náprzykłád. Dostáń płátkow kieru czerwonego/ álboli kup złokieć kieru tego. Drobno go nożycámi postrzyżesz. Potym i tásákámi ieżeli możesz pośiekász. Pośiekány włosz w moźdźierz. Vtłucz práwie ná proch. ieżeli nieco zblákuie/ proch ten warz w bryzelii czerwoney/ ususz. A będźiesz miáł bárwicę czerwoną/ ná Altembas czerwony. Ná błękitny dość utłłuc sukná błękitnego/ tákże ná żołty/ ná źielony/ etc. Z tego się łácno dorozumiesz że nim robić poczniesz/ mieć ći trzebá/ muster álbo odmálowánie kwiátu. Płotno ná rámách rozbite/ pędzle/ kretę/ lentrychem rozpráwioną
Skrót tekstu: SekrWyj
Strona: 71
Tytuł:
Sekret wyjawiony
Autor:
Anonim
Drukarnia:
Drukarnia Colegii Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Poznań
Region:
Wielkopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1689
Data wydania (nie wcześniej niż):
1689
Data wydania (nie później niż):
1689
Jana etc. niewielom wiadomy. Tak się ma. Weś hałunu w stuczkach tak wielkich/ jaki ma być owoc/ oskrób/ na wiśnię naprzykład okrągłą. Tam gdzie ma być szypułka/ drócik albo suchą szypułkę wiśniową/ trochą wosku przylep/ jeżeli dziurki uczynić nie możesz/ rozpuść przy ogniu karuk/ uwarz i bryzeliej czerwonej trochę. tej barzo mało wpuść w karuk miernie ciepły. W tym karuku zafarbowanym/ unurzaj owę z hałunu wiśnie. Gdy uschnie/ drugi raz i trzeci a piękną soczystą/ przezroczystą wiśnię i zimię mieć będziesz. Nie przezroczyste/ jakoby nie cale dojzrzałe wiśnie/ porzyczki etc. łacniej zrobisz/ bo miasto hałunu
Iáná etc. niewielom wiádomy. Ták się má. Weś háłunu w stuczkách tak wielkich/ iaki má bydź owoc/ oskrob/ ná wiśnię náprzykład okrągłą. Tám gdźie má bydz szypułká/ droćik álbo suchą szypułkę wiśniową/ trochą wosku przylep/ ieżeli dziurki uczynić nie możesz/ rospuśc przy ogniu káruk/ uwárz i bryzeliey czerwoney trochę. tey bárzo máło wpuść w káruk miernie ćiepły. W tym káruku záfárbowánym/ unurzay owę z háłunu wiśnie. Gdy uschnie/ drugi ráz i trzeći á piękną soczystą/ przezroczystą wiśnię i źimię mieć będźiesz. Nie przezroczyste/ iákoby nie cále doyzrzáłe wiśnie/ porzyczki etc. łácniey zrobisz/ bo miásto háłunu
Skrót tekstu: SekrWyj
Strona: 109
Tytuł:
Sekret wyjawiony
Autor:
Anonim
Drukarnia:
Drukarnia Colegii Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Poznań
Region:
Wielkopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1689
Data wydania (nie wcześniej niż):
1689
Data wydania (nie później niż):
1689
raz i trzeci a piękną soczystą/ przezroczystą wiśnię i zimię mieć będziesz. Nie przezroczyste/ jakoby nie cale dojzrzałe wiśnie/ porzyczki etc. łacniej zrobisz/ bo miasto hałunu/ gałeczkę z jarzęcego wosku uformowawszy/ drocikiem przepchniesz/ i drócik na spodzie aby trzymał zawiniesz/ i zawinienie w gałeczkę wciągniesz/ umoczysz w karuku bryzelią rozporawionym raz drugi/ i trzeci/ jako wyżej miasto bryzeliej/ lakmusu Torna solis nazwanego zażywają. Grona winne tak. Wosk sadzami zaczernij/ i z niego gałęczki porób. Przepchnij je drocikiem zawiń spodem drócik aby gałka nie spadła/ unurz w karuku białym. Gdy uschnie lazurem farbą/ trochę tu i owdzie suchą szmatką nanieś
ráz i trzeći á piękną soczystą/ przezroczystą wiśnię i źimię mieć będźiesz. Nie przezroczyste/ iákoby nie cále doyzrzáłe wiśnie/ porzyczki etc. łácniey zrobisz/ bo miásto háłunu/ gáłeczkę z iárzęcego wosku uformowáwszy/ droćikiem przepchniesz/ i drocik ná spodzie áby trzymał záwiniesz/ i záwinienie w gałeczkę wćiągniesz/ umoczysz w káruku bryzelią rosporáwionym raz drugi/ i trzeci/ iáko wyzey miásto bryzeliey/ lákmusu Torna solis nazwánego zażywáią. Groná winne ták. Wosk sádzámi záczerniy/ i z niego gáłęczki porob. Przepchniy ie droćikiem zawiń spodem droćik áby gałká nie spádłá/ unurz w káruku biáłym. Gdy uschnie lázurem farbą/ troche tu i owdzie suchą szmatką nanieś
Skrót tekstu: SekrWyj
Strona: 110
Tytuł:
Sekret wyjawiony
Autor:
Anonim
Drukarnia:
Drukarnia Colegii Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Poznań
Region:
Wielkopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1689
Data wydania (nie wcześniej niż):
1689
Data wydania (nie później niż):
1689
imię mieć będziesz. Nie przezroczyste/ jakoby nie cale dojzrzałe wiśnie/ porzyczki etc. łacniej zrobisz/ bo miasto hałunu/ gałeczkę z jarzęcego wosku uformowawszy/ drocikiem przepchniesz/ i drócik na spodzie aby trzymał zawiniesz/ i zawinienie w gałeczkę wciągniesz/ umoczysz w karuku bryzelią rozporawionym raz drugi/ i trzeci/ jako wyżej miasto bryzeliej/ lakmusu Torna solis nazwanego zażywają. Grona winne tak. Wosk sadzami zaczernij/ i z niego gałęczki porób. Przepchnij je drocikiem zawiń spodem drócik aby gałka nie spadła/ unurz w karuku białym. Gdy uschnie lazurem farbą/ trochę tu i owdzie suchą szmatką nanieś i zdmuchnij. A będzie się zdała ona przyrodzona błękitność/
imię mieć będźiesz. Nie przezroczyste/ iákoby nie cále doyzrzáłe wiśnie/ porzyczki etc. łácniey zrobisz/ bo miásto háłunu/ gáłeczkę z iárzęcego wosku uformowáwszy/ droćikiem przepchniesz/ i drocik ná spodzie áby trzymał záwiniesz/ i záwinienie w gałeczkę wćiągniesz/ umoczysz w káruku bryzelią rosporáwionym raz drugi/ i trzeci/ iáko wyzey miásto bryzeliey/ lákmusu Torna solis nazwánego zażywáią. Groná winne ták. Wosk sádzámi záczerniy/ i z niego gáłęczki porob. Przepchniy ie droćikiem zawiń spodem droćik áby gałká nie spádłá/ unurz w káruku biáłym. Gdy uschnie lázurem farbą/ troche tu i owdzie suchą szmatką nanieś i zdmuchniy. A będzie się zdáłá oná przyrodzoná błekitność/
Skrót tekstu: SekrWyj
Strona: 110
Tytuł:
Sekret wyjawiony
Autor:
Anonim
Drukarnia:
Drukarnia Colegii Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Poznań
Region:
Wielkopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1689
Data wydania (nie wcześniej niż):
1689
Data wydania (nie później niż):
1689
mieć błonkę. Niech tak powoli w cieniu uschnie przez kila dni. Potym do koła nożykiem uwolnij od brzegów/ i co raz nożyk dalej/ ostróżnie jednak pokładając/ błonkę podnoś i zdyim. a będzie białą/ przezroczystą/ i jako szkło lśniącą się. Chceszli mieć żółtą, czerwoną, przymieszaj trochę szafranu/ bryzeliej/ laki do karuku rozpuszczonego/ niż go na taflę wylejesz. Inne kolory nie przezroczystą czynią błonkę. 2. Tartarugę albo błonkę piękną pstrą, jako żółwiowej kości mieć będziesz. Tak/ zwarzywszy karuk i przecedziwszy/ nim go w szkło albo taflę (jako się wyżej rzekło) wylejesz; zażołcisz trochą szafranu. Część jednak
mieć błonkę. Niech ták powoli w ćieniu uschnie przez kilá dni. Potym do kołá nożykiem uwolniy od brzegow/ i co raz nożyk dáley/ ostrożnie iednák pokłádaiąc/ błonkę podnoś i zdyim. á będźie białą/ przezroczystą/ i iáko szkło lśniącą sie. Chceszli mieć żołtą, czerwoną, przymieszay troche száfránu/ bryzeliey/ láki do káruku rospuszczonego/ niż go ná táflę wyleiesz. Inne kolory nie przezroczystą czynią błonkę. 2. Tártárugę álbo błonkę piękną pstrą, iáko żołwiowey kośći mieć będźiesz. Ták/ zwárzywszy karuk i przecedziwszy/ nim go w szkło álbo táflę (iáko się wyżey rzekło) wyleiesz; zażołćisz trochą száfránu. Częśc iednák
Skrót tekstu: SekrWyj
Strona: 113
Tytuł:
Sekret wyjawiony
Autor:
Anonim
Drukarnia:
Drukarnia Colegii Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Poznań
Region:
Wielkopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1689
Data wydania (nie wcześniej niż):
1689
Data wydania (nie później niż):
1689
: Jak cudne sztuczki Karuko: X. Sztuczki Rogowe. Jak sztuczki Rogowe
1. ROgowe twarzyczki do Metalów robienia, naprzykład czerwone/ tak mieć będziesz. Miej róg cienki co go do laterń zażywają. Ten trochę nad węglem rozgrzawszy/ porznij na tabliczki takie/ jak wielkie mają być twarzyczki. Warz te tabliczk z bryzelią w garnuszku. Gdy trzecia część wywre/ wyjmij/ zbierz wszystkie na kupki po piąci albo po sześci/ przyłóż je czym aby równe zostawały/ a nie paczyły się. Gdy podeschną dobrze/ w prasie na formeczce swej wyciśnij. Torchę na tejże formeczce w prasie potrzymaj/ żeby się zastały. A tak i bez
: Iák cudne sztuczki Káruko: X. Sztuczki Rogowe. Iák sztuczki Rogowe
1. ROgowe twarzyczki do Metallow robienia, náprzykłád czerwone/ tak mieć będźiesz. Miey rog ćienki co go do laterń záżywaią. Ten trochę nád węglem rozgrzáwszy/ porzniy ná tabliczki takie/ iák wielkie máią bydź twárzyczki. Wárz te tabliczk z bryzelią w gárnuszku. Gdy trzećia część wywre/ wyimiy/ zbierz wszystkie ná kupki po piąći álbo po sześći/ przyłoż ie czym aby rowne zostáwały/ á nie páczyły się. Gdy podeschną dobrze/ w práśie ná formeczce swey wyćiśniy. Torchę ná teyże formeczce w práśie potrzymáy/ żeby się zástáły. A ták i bez
Skrót tekstu: SekrWyj
Strona: 126
Tytuł:
Sekret wyjawiony
Autor:
Anonim
Drukarnia:
Drukarnia Colegii Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Poznań
Region:
Wielkopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1689
Data wydania (nie wcześniej niż):
1689
Data wydania (nie później niż):
1689
/ jeżeli się zda że trzeba barziej cielisto/ to przylej więcej cytrynowego soku/ przyłóż i trochę gummi. Nie ma być zbyt gęsta ale przyrzedsza farba. Nie zbyt jej też wiele uczyń/ ale ile możesz wypotrzebować/ na raz/ dwa/ a bierz ją pędzlem z wierzchu gdzie klarowna. Miasto tej/ zażywają drudzy bryzeliej czerwonej/ którą warzą tak długo/ aż trzecia część wywre/ to przydają hałunu/ mieszają że się pijana uczyni: raz/ dwa/ trzy/ odbierają pianę/ farbę przecedzą; żeby była różowa/ przylewają trochę ługu. Wprzód jednak bryzelią każą moczyć w occie w innym przez dzień i noc. Poziomki tak zrobisz.
/ ieżeli się zdá że trzeba bárźiey ćielisto/ to przyley więcey cytrynowego soku/ przyłoż i trochę gummi. Nie má bydź zbyt gęstá ále przyrzedsza fárba. Nie zbyt iey też wiele uczyń/ ále ile możesz wypotrzebowáć/ na raz/ dwá/ á bierz ią pędzlem z wierzchu gdzie klárowná. Miasto tey/ záżywáią drudzy bryzeliey czerwoney/ ktorą wárzą ták długo/ áż trzećiá część wywre/ to przydaią háłunu/ mieszáią że się piiána uczyni: raz/ dwa/ trzy/ odbieráią piánę/ fárbę przecedzą; żeby byłá rożowá/ przylewáią trochę ługu. Wprzod iednák bryzelią káżą moczyć w ocćie w innym przez dźień i noc. Poźiomki ták zrobisz.
Skrót tekstu: SekrWyj
Strona: 208
Tytuł:
Sekret wyjawiony
Autor:
Anonim
Drukarnia:
Drukarnia Colegii Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Poznań
Region:
Wielkopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1689
Data wydania (nie wcześniej niż):
1689
Data wydania (nie później niż):
1689
/ a bierz ją pędzlem z wierzchu gdzie klarowna. Miasto tej/ zażywają drudzy bryzeliej czerwonej/ którą warzą tak długo/ aż trzecia część wywre/ to przydają hałunu/ mieszają że się pijana uczyni: raz/ dwa/ trzy/ odbierają pianę/ farbę przecedzą; żeby była różowa/ przylewają trochę ługu. Wprzód jednak bryzelią każą moczyć w occie w innym przez dzień i noc. Poziomki tak zrobisz. Krochmal potłucz/ przesiej/ wpuść gummi dragantu krople/ przydawszy trochę i gummi Arabici/ w palcach to z sobą gniotąc połącz/ i nim uschnie/ uformuj/ potym krateczką z jedwabiu na to uczynioną/ obłoż. Gdy uschnie pofarbuj.
/ á bierz ią pędzlem z wierzchu gdzie klárowná. Miasto tey/ záżywáią drudzy bryzeliey czerwoney/ ktorą wárzą ták długo/ áż trzećiá część wywre/ to przydaią háłunu/ mieszáią że się piiána uczyni: raz/ dwa/ trzy/ odbieráią piánę/ fárbę przecedzą; żeby byłá rożowá/ przylewáią trochę ługu. Wprzod iednák bryzelią káżą moczyć w ocćie w innym przez dźień i noc. Poźiomki ták zrobisz. Krochmal potłucz/ prześiey/ wpuść gummi drágántu krople/ przydáwszy trochę i gummi Arabici/ w pálcách to z sobą gniotąc połącz/ i nim uschnie/ uformuy/ potym kráteczką z iedwábiu ná to uczynioną/ obłoż. Gdy uschnie pofarbuy.
Skrót tekstu: SekrWyj
Strona: 209
Tytuł:
Sekret wyjawiony
Autor:
Anonim
Drukarnia:
Drukarnia Colegii Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Poznań
Region:
Wielkopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1689
Data wydania (nie wcześniej niż):
1689
Data wydania (nie później niż):
1689
drócik miasto szypułki w pośrzód wpuściwszy) karuk rozpuszczony/ wpuść krety miał ko tartej/ i w nim frukt nurzaj; wyjąwszy obracaj/ żeby ostydł. Gdy uschnie (tym czasem inszy frukt nurzać możesz) wierzchołek unurz w farbie czerwonej. A gdy uschnie/ znowu raz i drugi w samym karuku zanurz. Śliwy tak. Bryzelią albo lakmus (torna solis nazywają) rozpuść w karuku. Uformuj z wosku białego śliwę na drociku/ unurz w karuku/ wymij/ obracaj aby stydło. Rosę na niej i na gronach tak uczynisz. Gotowe te frukty oślinij/ i lazurem miałko tartym nakrop do wolej. Wiśnie Hiszpańskie tak: karuk z samym torna solis
droćik miásto szypułki w pośrzod wpuśćiwszy) káruk rozpuszczony/ wpuść krety miáł ko tártey/ i w nim frukt nurzay; wyiąwszy obrácay/ żeby ostydł. Gdy uschnie (tym czásem inszy frukt nurzáć możesz) wierzchołek unurz w fárbie czerwoney. A gdy uschnie/ znowu raz i drugi w sámym karuku zánurz. Sliwy tak. Bryzelią álbo lákmus (torna solis názywáią) rozpuść w káruku. Vformuy z wosku biáłego śliwę na droćiku/ unurz w karuku/ wymiy/ obracay áby stydło. Rosę na niey i ná gronách ták uczynisz. Gotowe te frukty ośliniy/ i lazurem miáłko tártym nakrop do woley. Wiśnie Hiszpánskie tak: káruk z sámym torna solis
Skrót tekstu: SekrWyj
Strona: 210
Tytuł:
Sekret wyjawiony
Autor:
Anonim
Drukarnia:
Drukarnia Colegii Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Poznań
Region:
Wielkopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1689
Data wydania (nie wcześniej niż):
1689
Data wydania (nie później niż):
1689
