w górę, potym na dół naginać. Gdy się rodzą orzechy w twardych łupinach iż jąderek z nich wyłupić nie można, temu poradzić skory na drzewie tym prze- O Ekonomice, mianowicie o Drzewach.
rzynaniem, aby wilgoć zbytnia extra wychodziła: albo korzenia poprzecinaniem z końców, albo wbiciem goździa żelaznego, lub mosiądzowego, lub bukszpanowego kołka w korzeń przewierciany. Orzechy z drzewa z bijać żerdzia mi należy: gdyż bicie lubi, i im bardziej tłuczone bywa, tym urodzajniejsze. A takich jest rzeczy trzy, które wtedy dobre, gdy bite według Poęty.
Nux, asinus, mulier simili sunt lege ligata, Haec tria, nil rectè faciunt, si
w gorę, potym na doł naginać. Gdy się rodzą orzechy w twardych łupinach iż iąderek z nich wyłupić nie można, temu poradzić skory na drzewie tym prze- O Ekonomice, mianowicie o Drzewach.
rzynaniem, aby wilgoć zbytnia extra wychodziła: albo korzenia poprzecinaniem z końcow, albo wbiciem goździa żelaznego, lub mosiądzowego, lub bukszpanowego kołka w korzeń przewierciany. Orzechy z drzewa z biiać żerdzia mi należy: gdyż bicie lubi, y im bardziey tłuczone bywa, tym urodzaynieysze. A takich iest rzeczy trzy, ktore wtedy dobre, gdy bite według Pòęty.
Nux, asinus, mulier simili sunt lege ligata, Haec tria, nil rectè faciunt, si
Skrót tekstu: ChmielAteny_III
Strona: 386
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 3
Autor:
Benedykt Chmielowski
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1754
Data wydania (nie wcześniej niż):
1754
Data wydania (nie później niż):
1754
, widzieć w Wenecji.
Nowiny, które galernik, świeżo odbity, powiadał w Ankonie. Dwa roki i półtora miesiąca byłem na galerze tureckiej, jużbym był dalej nie wytrwał; przypłynęliśmy w nocy do jakiejś insuły, gdzieśmy statków, poprawiali przez kilka dni. Tameśmy dziwne bestie widzieli po chrostach bukszpanowych, ale osobliwie ptaki na kształt orłów białe. Którzy mieli nosy sześć razy większe i grubsze niżeli sam, a po brzegach chodzić ryby wielkie łapali i w onym nosie trzymali po kilka ryb. A gdy było pełno, na piasek wyrzucali i jedli, i myśmy od nich ryb dostawali dobrych. Nogi jako u gęsi
, widzieć w Wenecyej.
Nowiny, które galernik, świeżo odbity, powiadał w Ankonie. Dwa roki i półtora miesiąca byłem na galerze tureckiej, jużbym był dalej nie wytrwał; przypłynęliśmy w nocy do jakiejś insuły, gdzieśmy statków, poprawiali przez kilka dni. Tameśmy dziwne bestye widzieli po chrostach bukszpanowych, ale osobliwie ptaki na kształt orłów białe. Którzy mieli nosy sześć razy większe i grubsze niżeli sam, a po brzegach chodzić ryby wielkie łapali i w onym nosie trzymali po kilka ryb. A gdy było pełno, na piasek wyrzucali i jedli, i myśmy od nich ryb dostawali dobrych. Nogi jako u gęsi
Skrót tekstu: NowSakBad
Strona: 325
Tytuł:
Sakwy
Autor:
Cadasylan Nowohracki
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
nieznany
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
utwory synkretyczne
Gatunek:
satyry
Poetyka żartu:
tak
Data wydania:
nie wcześniej niż 1649
Data wydania (nie wcześniej niż):
1649
Data wydania (nie później niż):
1650
Tekst uwspółcześniony:
tak
Tytuł antologii:
Polska satyra mieszczańska. Nowiny sowiźrzalskie
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Karol Badecki
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Kraków
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Polska Akademia Umiejętności
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
1950
bierz w usta przez lijek. Item. Weś Opij gr: 5. przydaj Spir: Vitriol: ile potrzeba, uczyn pigułkę, wetchni w ząb wydrożały. Item. Plastrzyki na skronie zrobione de Gumi Elemi, albo de Mastiche cum Opio et Alumine. Item. Olejki doświadczone na zęby, to jest Olejek Bukszpanowy, Gwaikowy, Leszczynowy, które lubo z winem mięszając, (przydawszy trochę Kamfory) płokać usta, lubo napuściwszy bawełnę, trzymać na zębie. Item Korzeń Pieretrowy stłucz na proszek, który kilkakroć skropić Spiritu Vitrioli, co raz wysuszając, tym proszkiem zasypować ząb bolejący. Item. Pryszcze za uszyma albo na rękach znaczną folgę
bierz w ustá przez liiek. Item. Weś Opij gr: 5. przyday Spir: Vitriol: ile potrzebá, uczyn pigułkę, wetchni w ząb wydrożáły. Item. Plastrzyki ná skronie zrobione de Gumi Elemi, álbo de Mastiche cum Opio et Alumine. Item. Oleyki doświadczone ná zęby, to iest Oleiek Bukszpanowy, Gwáikowy, Lesczynowy, ktore lubo z winem mięszáiąc, (przydawszy trochę Kámfory) płokáć ustá, lubo nápuściwszy báwełnę, trzymáć ná zębie. Item Korzeń Pieretrowy ztłucz ná proszek, ktory kilkákroć skropić Spiritu Vitrioli, co raz wysuszáiąc, tym proszkiem zásypowáć ząb boleiący. Item. Pryscze zá uszymá álbo ná rękách znáczną folgę
Skrót tekstu: CompMed
Strona: 71
Tytuł:
Compendium medicum
Autor:
Anonim
Drukarnia:
Drukarnia Jasnej Góry Częstochowskiej
Miejsce wydania:
Częstochowa
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1719
Data wydania (nie wcześniej niż):
1719
Data wydania (nie później niż):
1719
ćwierć łota przed Nowiem. Item. Z spalonego Kreta popiół. Item. Secundina primiparae, na proszek utarta. Item. Zołc z Szczenięcia czarnego ssącego. Item Nasienie Piwoniej, i korzeń czasów pewnych kopany. Item.Listki Bukspanowe, także wątrobki z żab wodnych zielonych. Item. Łosie kopyta, Jemioła dębowa, olejek Bukszpanowy, Bursztynowy, wodka z jaskołek. Dzieciom na tęż chorobę. Weś kostek które idą przez grzbiet Kiełbika, od kłowy aż do ogona, ochędosz pięknie od mięsa, ususz, zetrzyj na proszek miałki, przydaj równe części Pereł, i Korali praeparowanych, biorąc na koniec noża, dawaj Dzieciom w jabłku pieczonym, albo
ćwierć łotá przed Nowiem. Item. Z spalonego Kretá popioł. Item. Secundina primiparae, ná proszek utárta. Item. Zołc z Sczenięciá czarnego ssącego. Item Nasienie Piwoniey, y korzeń czásow pewnych kopány. Item.Listki Buxpanowe, tákże wątrobki z żab wodnych zielonych. Item. Łośie kopytá, Ięmiołá dębowa, oleiek Bukszpanowy, Bursztynowy, wodká z iáskołek. Dziećiom ná tęż chorobę. Weś kostek ktore idą przez grzbiet Kiełbiká, od kłowy áż do ogoná, ochędosz pięknie od mięsa, ususz, zetrzyi ná proszek miáłki, przyday rowne części Pereł, y Korali praepárowánych, biorąc ná koniec nożá, daway Dźiećiom w iábłku pieczonym, álbo
Skrót tekstu: CompMed
Strona: 111
Tytuł:
Compendium medicum
Autor:
Anonim
Drukarnia:
Drukarnia Jasnej Góry Częstochowskiej
Miejsce wydania:
Częstochowa
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1719
Data wydania (nie wcześniej niż):
1719
Data wydania (nie później niż):
1719
także Agaryk, Electuarium, Diacarthami, Trochisem, Alchandl, także Konfekt Brzoskwiniowy etc. Item. Weś Oliwy, miodu, równe części zmieszaj, daj zjeść; także liście Bobkowe na proch starte, dane na raz jak dwa naparstki, skuteczne jest. Item. Olejki na Glisty służące są te; Olejek Leszczynowy, Bukszpanowy, Philosophorum Balsamus Sulp. Therebint: naius. Oleum contra vermes, Olejki jałowcowe, albo nacierając pod nosem. Enemy też wielce służa: które różni różnie gotują v. g. R. Rad. Gentianae unc. 1. Absint. Abrot. aã M. i. Centur riris M. S. sem.
tákże Agáryk, Electuarium, Diacarthami, Trochisem, Alchandl, tákże Konfekt Brzoskwiniowy etc. Item. Weś Oliwy, miodu, rowne częśći zmieszay, day zieść; tákże liśćie Bobkowe ná proch stárte, dáne ná raz iák dwá napárstki, skuteczne iest. Item. Oleyki ná Glisty służące są te; Oleiek Lesczynowy, Bukszpanowy, Philosophorum Balsamus Sulp. Therebint: naius. Oleum contra vermes, Oleyki iáłowcowe, álbo nácieráiąc pod nosem. Enemy też wielce służa: ktore rozni rożnie gotuią v. g. R. Rad. Gentianae unc. 1. Absint. Abrot. aã M. i. Centur riris M. S. sem.
Skrót tekstu: CompMed
Strona: 253
Tytuł:
Compendium medicum
Autor:
Anonim
Drukarnia:
Drukarnia Jasnej Góry Częstochowskiej
Miejsce wydania:
Częstochowa
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1719
Data wydania (nie wcześniej niż):
1719
Data wydania (nie później niż):
1719
/ Dianę Achil bitej krwią hodował krowy. Z niej trzewa po ołtarzach gdy się odkurzyły/ I niebiosa przeniknął zapach Bogom miły/ Ofiary cześć odniosły; cześć dano do stołu. Panięta w krzesłach siedli/ i jedzą pospołu Pieczenie: winem troski gaszą/ pragnienia. Tych nie brzmiace Cytary nie krzkliwe pienia/ Nie wielodziorne surmy bukszpanowe bawią: O męstwie/ na rozmowach/ samym nocy trawią. Swe/ i nieprzyjacielskie rozważając boje: Niebezpieczeństwa przy tym/ w jakich byli swoje/ I z jakich wybrodzili wieść na pamięć miło. Cóż mówić Achiles miał? lubo o czym było Inszym przy Achilesie mówić niezmożony? Mów wzdam najwięcej było/ o cygnie
/ Diánę Achil bitey krwią hodował krowy. Z niey trzewá po ołtarzách gdy się odkurzyły/ Y niebiosa przeniknął zapách Bogom miły/ Ofiáry cześć odniosły; cześć dano do stołu. Paniętá w krzesłách śiedli/ y iedzą pospołu Pieczenie: winem troski gaszą/ prágnienia. Tych nie brzmiace Cytáry nie krzkliwe pienia/ Nie wielodźiorne surmy bukszpanowe báwią: O męstwie/ ná rozmowách/ samym nocy trawią. Swe/ y nieprzyiaćielskie rozważáiąc boie: Niebespieczenstwá przy tym/ w iákich byli swoie/ Y z iákich wybrodźili wieść na pámięć miło. Coż mowic Achiles miał? lubo o czym było Inszym przy Achileśie mowić niezmożony? Mow wzdam naywięcey było/ o cygnie
Skrót tekstu: OvŻebrMet
Strona: 298
Tytuł:
Metamorphoseon
Autor:
Publius Ovidius Naso
Tłumacz:
Jakub Żebrowski
Drukarnia:
Franciszek Cezary
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
wiersz
Rodzaj:
epika
Gatunek:
poematy epickie
Tematyka:
mitologia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1636
Data wydania (nie wcześniej niż):
1636
Data wydania (nie później niż):
1636
pół łota, warz w occie w pół z wodą, przecedziwszy, bierz w usta, przytrzymując nieco, wypluwaj.
Item weźmi Przęsłki Cauda Equi[...] a, zwanej, ususz, włóż do lulki (którą tutioń kurzą) zapaliwszy kurz tak, jak tution, dym w uściech przytrzymując, uznasz pomoc.
Item Olejek Leszczynowy, Bukszpanowy na uśmierzenie bólu zębów jako Gwoździkowy, są chwalebne.
Item weźmi Kamfory mały kawałek, włóż do moździerzyka, wpuść kroplę jedne albo dwie olejku Gwożdzikowego, zetrzyj, przyłóż na ząb, jest rzecz pewna, jeżeli olejku nie masz, rozetrzyj z samym Gwoździkiem.
Item weźmi korzenia Paproci Pieciornikowego Wężownikowego, każdego po trzy ćwierci łota
puł łotá, warz w octćie w poł z wodą, przecedźiwszy, bierz w ustá, przytrzymuiąc nieco, wypluway.
Item wezmi Przęsłki Cauda Equi[...] a, zwáney, ususz, włoż do lulki (ktorą tutioń kurzą) zápaliwszy kurz ták, iák tution, dym w uśćiech przytrzymuiąc, uznasz pomoc.
Item Oleiek Leszczynowy, Bukszpanowy ná uśmierzenie bolu zębow iáko Gwozdźikowy, są chwalebne.
Item weźmi Kámfory máły káwałek, włoż do mozdźierzyká, wpuść kroplę iedne álbo dwie oleyku Gwożdźikowego, zetrzyi, przyłoż ná ząb, iest rzecz pewná, ieżeli oleyku nie masz, rozetrzyi z samym Gwozdźikiem.
Item weźmi korzenia Páproći Piećiornikowego Wężownikowego, káżdego po trzy cwierći łotá
Skrót tekstu: PromMed
Strona: 22
Tytuł:
Promptuarium medicum
Autor:
Anonim
Drukarnia:
Franciszek Cezary
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1716
Data wydania (nie wcześniej niż):
1716
Data wydania (nie później niż):
1716
beczki, nalej wody, osol dobrze, jak zakiśnie przepalaj, a każdym razem gdy nabijasz, włóż kilka szczypek smolnych, aby olejek gęsty do flaszy nie przylegał.
olejek z Tatarskiego ziela tymże sposobem przepalać się ma, zbierając korzenie w Jesieni, pokrajawszy namoczyć i palić.
Olejki z drzew, jako Leszczynowy, Bukszpanowy, Jesionowy etc. Aptekarze przepalają przez retorty, jednak i prostym sposobem zrobić się mogą tak. Weźmi drzewa Leszzczynowego, lubo innego suchego, pokraj w kawałki, nakładź do garca, w którym na spodzie mają być dziurki, nakryj pokrywką, zalep, wkop w ziemie inny próżny garniec, wstaw w niego spodem napełniony drzewem
beczki, náley wody, osol dobrze, iák zakiśnie przepalay, á káżdym razem gdy nabijasz, włoż kilka szczypek smolnych, áby oleiek gęsty do flaszy nie przylegał.
oleiek z Tátárskiego źiela tymże sposobem przepaláć się ma, zbieráiąc korzenie w Ieśieni, pokráiawszy námoczyć y palić.
Oleyki z drzew, iáko Leszczynowy, Bukszpanowy, Ieśionowy etc. Aptekarze przepaláią przez retorty, iednák y prostym sposobem zrobić się mogą ták. Weźmi drzewá Leszzczynowego, lubo innego suchego, pokray w káwałki, nakłádź do gárca, w którym ná spodźie máią bydź dźiurki, nakryi pokrywką, zálep, wkop w źiemie inny prożny garniec, wstaw w niego spodem napełniony drzewem
Skrót tekstu: PromMed
Strona: 217
Tytuł:
Promptuarium medicum
Autor:
Anonim
Drukarnia:
Franciszek Cezary
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1716
Data wydania (nie wcześniej niż):
1716
Data wydania (nie później niż):
1716
zażywany.
Zasłona karmazynowa, turecka, wielka, ze złotem.
Kobierczyk karmazynowy, perski, stary, w kratkę złotem przerabiany.
Stół, srebrem nabijany, porujnowany, na nogach snycerskich, posrebrzanych.
Pudełko z szachami hebanowemi i słoniowej kości.
Szachownica składana, hebanowa, z bukszpanem.
Warcaby słoniowej kości i hebanowe, drugie bukszpanowe i orzechowe.
Tłumok aksamitny, ponso, kwiat złotym sznurkiem obszywany.
Pokrowców na krzesła trypowym, ponso w kwiaty, ośm.
Item pokrowców trypowych, zielono w kwiaty, 2.
Portiery aksamitnej, w miesiące, gęsto przerabianej złotem i srebrem, karmazynowej, sztuka mała.
Obicia aksamitnego, karmazynowego, z galonem aksamitnym,
zażywany.
Zasłona karmazynowa, turecka, wielka, ze złotem.
Kobierczyk karmazynowy, perski, stary, w kratkę złotem przerabiany.
Stół, srebrem nabijany, porujnowany, na nogach snycerskich, posrebrzanych.
Pudełko z szachami hebanowemi i słoniowej kości.
Szachownica składana, hebanowa, z bukszpanem.
Warcaby słoniowej kości i hebanowe, drugie bukszpanowe i orzechowe.
Tłumok aksamitny, ponso, kwiat złotym sznurkiem obszywany.
Pokrowców na krzesła trypowym, ponso w kwiaty, ośm.
Item pokrowców trypowych, zielono w kwiaty, 2.
Portiery aksamitnej, w miesiące, gęsto przerabianej złotem i srebrem, karmazynowej, sztuka mała.
Obicia aksamitnego, karmazynowego, z galonem aksamitnym,
Skrót tekstu: RuchSkarbGęb
Strona: 171
Tytuł:
Inwentarz ruchomości w skarbcu żółkiewskim z 1738 r.
Autor:
Anonim
Miejsce wydania:
Żółkiew
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty urzędowo-kancelaryjne
Gatunek:
inwentarze
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1738
Data wydania (nie wcześniej niż):
1738
Data wydania (nie później niż):
1738
Tekst uwspółcześniony:
tak
Tytuł antologii:
Materiały źródłowe do dziejów kultury i sztuki XVI-XVIII w.
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Mieczysław Gębarowicz
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Wrocław
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Zakład Narodowy im. Ossolińskich
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
1973
