in Angelum lucis, sed extrollitur super omne quod dicitur Deus, aut quód colitur: To jest/ I same też Kościelnego dostojeństwa urzędy, w sromotny kupi i przedaży, zysk się przenieśli, ani w nich duszne zbawienie, ale zbytek bogactwa bywa szukany. Dla tego się strzygą, dla tego do kościołów uczęszczają: Msze celebrują, Psalmy śpiewają. O Biskupstwach, Arcydiakoństwach, Opatstwach, i o inszych Przełożeństwach niewstydliwie dziś za pasy chodzą. Aby się kościelne dochody na zbytki i marności obracały, zbywa, żeby się objawił człowiek grzechu, syn zatracenia, Diabeł nie tylko dzienny, ale i południowy, który przemienia się w Anioła światłości, i wynosi
in Angelum lucis, sed extrollitur super omne quod dicitur Deus, aut quod colitur: To iest/ Y sáme też Kośćielnego dostoienstwá vrzędy, w sromotny kupi y przedaży, zysk sie przenieśli, áni w nich duszne zbáwienie, ále zbytek bogáctwá bywa szukány. Dla tego się strzygą, dla tego do kośćiołow vcżęszcżaią: Msze celebruią, Psalmy spiewáią. O Biskupstwach, Arcydiakonstwach, Opátstwach, y o inszich Przełożenstwach niewstydliwie dźiś zá pásy chodzą. Aby się kośćielne dochody ná zbytki y márnośći obracały, zbywa, żeby się obiáwił cżłowiek grzechu, syn zátrácenia, Diabeł nie tylko dźienny, ále y południowy, ktory przemienia się w Aniołá świátłośći, y wynośi
Skrót tekstu: SmotLam
Strona: 73
Tytuł:
Threnos, to iest lament [...] wschodniej Cerkwi
Autor:
Melecjusz Smotrycki
Miejsce wydania:
Wilno
Region:
ziemie Wielkiego Księstwa Litewskiego
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty perswazyjne
Gatunek:
pisma religijne
Tematyka:
religia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1610
Data wydania (nie wcześniej niż):
1610
Data wydania (nie później niż):
1610
obchodzą wielką, traktując się mutuo. Dawniejlzych czasów te Święto obchodzili Żydzi, wystawiając krzyże, czyli szubienice, portret Amana palili; co że było Chrześcijanom krzyż wenerującym in barbam, od Honoriusza, i Teodozjusza Cesarzów zakazano. Stukanie jednak i hałas w Buznicach swoich czynią, imię Amana piszą i mażą. Polscy Żydzi celebrują dzień 17 Czerwca, alias Post obchodzą ścisły, nawet dzieciom pier Miesiące i błędy Żydowskiej Religii
nie dają, a to na pamiątkę kilku tysięcy Żydów pobitych na Ukrainie przez Chmielnickiego Hetmani Kozackiego. teste Kochowski. I to osobliwa u nich ceremonia TEKUFA, alias obchodzenie kropli krwie z Nieba spadającej, na moment trwającej, która wszystko
obchodzą wielką, traktuiąc się mutuo. Dawnieylzych czasow te Swięto obchodzili Zydzi, wystawiaiąc krzyże, czyli szubienice, portret Amaná palili; co że było Chrześcianom krzyż weneruiącym in barbam, od Honoryuszá, y Teodozyuszá Cesárzow zakazano. Stukanie iednák y hałas w Buznicach swoich czynią, imie Amaná piszą y máżą. Polscy Zydzi celebruią dzień 17 Czerwca, alias Post obchodzą scisły, nawet dzieciom pier Miesiące y błędy Zydowskiey Religii
nie daią, a to na pàmiątkę kilku tysięcy Zydow pobitych na Ukrainie przez Chmielnickiego Hetmani Kozackiego. teste Kochowski. Y to osobliwa u nich ceremonia TEKUPHA, alias obchodzenie kropli krwie z Nieba spadaiącey, na moment trwaiącey, ktora wszystko
Skrót tekstu: ChmielAteny_I
Strona: 1068
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 1
Autor:
Benedykt Chmielowski
Drukarnia:
J.K.M. Collegium Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1755
Data wydania (nie wcześniej niż):
1755
Data wydania (nie później niż):
1755
oprawny na Wielbłądzie posyła, i sukna czarnego tyle, ile na oponę Meczetu potrzeba, stara zatym Pielgrzymom cedyt po kawałku, za miast Relikwii, na znak Peregrynacyj odprawionej. Ku tym kawałkom obróceni, potym modlą się, zowiąc je Kibla. Wielbłąda potym stroją w kwiaty owego, i na całe życie od prac libertują. Celebrują też Mahometani Bajran,tojest czas wesołści, i uciechy trzydniowej, dwa razy do roku: Jeden Bajran wielki, zaraz następujący po Poście Miesięcznym Ramazanie, za pokazaniem się Nowego Miesiąca. Drugi mały Bajran w dni circiter 70 po pierwszym, niby to naszę Wielkanoc, i Zielone Święta imitując: W czasy te próżnować, weselić
oprawny na Wielbłądzie posyła, y sukna czarnego tyle, ile na oponę Meczetu potrzeba, stara zatym Pielgrzymom cedit po kawałku, za miast Relikwii, na znak Peregrynacyi odprawioney. Ku tym kawałkom obroceni, potym modlą się, zowiąc ie Kibla. Wielbłąda potym stroią w kwiaty owego, y na całe życie od prac libertuią. Celebruią też Machometani Bayran,toiest czas wesołsci, y uciechy trzydniowey, dwa razy do roku: Ieden Bayran wielki, zaraz następuiący po Poście Miesięcznym Ramazanie, za pokazaniem się Nowego Miesiącá. Drugi máły Bayran w dni circiter 70 po pierwszym, niby to naszę Wielkanoc, y Zielone Swięta imituiąc: W czasy te prożnować, weselić
Skrót tekstu: ChmielAteny_I
Strona: 1104
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 1
Autor:
Benedykt Chmielowski
Drukarnia:
J.K.M. Collegium Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1755
Data wydania (nie wcześniej niż):
1755
Data wydania (nie później niż):
1755
prezydent kongresu czart siedzi na Majestacie, w psiej albo w ko- O Maleficjum, albo o Czarach, co mogą?
źlej postaci, gdzie mu strygi kłaniają się, to klękaniem, to nóg do góry zadzieraniem, świece smolane mu ofiarując, albo pępek niemowlęcia, całując go w twarz tylną; inne Mszą ku czci jego celebrują, inne dzieci, inne ludzkie nasienie, Hostye święte z ust swych wyimują, czartu ofiarują, depcą; jako świadczy Iaquerius cap: 7. Stoły tam są, potrawy, tańce etc siadają do stołu, w cudnych larwach, po tańcach sprosnej zażywają rozkoszy. Chlubią się z najwszeteczniejszych akcyj, które tam najlepiej chwalą,
prezydent kongresu czart siedzi na Maiestacie, w psiey álbo w ko- O Maleficium, albo o Czarach, co mogą?
źley postaci, gdzie mu strygi kłaniaią się, to klękaniem, to nog do gory zadzieraniem, swiece smolane mu ofiaruiąc, álbo pępek niemowlęcia, całuiąc go w twarz tylną; inne Mszą ku czci iego celebruią, inne dzieci, inne ludzkie nasienie, Hostye swięte z ust swych wyimuią, czartu ofiaruią, depcą; iako swiadczy Iaquerius cap: 7. Stoły tam są, potrawy, tańce etc siadaią do stołu, w cudnych larwach, po tańcach sprosney zażywaią roskoszy. Chlubią się z naywszetecznieyszych akcyi, ktore tam naylepiey chwalą,
Skrót tekstu: ChmielAteny_III
Strona: 247
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 3
Autor:
Benedykt Chmielowski
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1754
Data wydania (nie wcześniej niż):
1754
Data wydania (nie później niż):
1754
między temi było wiele Heretyków, Schizmatyków, czego na Rzymskiej Stolicy, Panowie Schizmatycy nie obaczycie: bo to tej Stolicy obiecał Chrystus, Portae inferi non praevalebunt adversus eam, nie Carogrodzkiej. Czy w przaśnym, czy w kwaśnym Chlebie Eucharystia ma się poświęcać,
Trzeci Punkt kontrowersyj Greków z Łacinnikami, iż Grecy w kwaśnym Chlebie celebrują, i tego w Łacińskim pretendują Kościele; który zawsze Chleb przaśny do Ofiary Pańskiej miał w zażywaniu, według postanowienia Chrystusa Pana u Mateusza Z. w Rozdziale 26, gdzie Chrystus Pan w Wilią Wilii Wielkiejnocy Żydowskiej w sam dzień pierwszy Azymorum, alias Przaśników, jedząc wieczerzę, postanowił Sakrament Najś: Ciała swego w przaśnym
między temi było wiele Heretykow, Schizmatykow, czego na Rzymskiey Stolicy, Panowie Schizmatycy nie obaczycie: bo to tey Stolicy obiecał Chrystus, Portae inferi non praevalebunt adversus eam, nie Carogrodzkiey. Czy w przaśnym, czy w kwaśnym Chlebie Eucharistia ma się poświęcać,
Trzeci Punkt kontrowersyi Grekow z Łacinnikami, iż Grecy w kwaśnym Chlebie celebruią, y tego w Łacińskim pretenduią Kościele; ktory zawsze Chleb przaśny do Ofiary Pańskiey miał w zażywaniu, według postanowienia Chrystusa Pana u Mateusza S. w Rozdziale 26, gdzie Chrystus Pan w Wilią Wilii Wielkieynocy Zydowskiey w sam dzień pierwszy Azymorum, alias Przaśnikow, iedząc wieczerzę, postanowił Sakrament Nayś: Ciała swego w przaśnym
Skrót tekstu: ChmielAteny_IV
Strona: 30
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 4
Autor:
Benedykt Chmielowski
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1756
Data wydania (nie wcześniej niż):
1756
Data wydania (nie później niż):
1756
się. Grecy niektórzy tylko 7 dni go obserwują, teste Goar. Nabożeństwa ich rozpamiętywają wtedy, tylko tajemnicę Narodzenia Pańskiego. A Sądny Dzień rozmyślają aż w Niedzielę Mięsąpustną. Wilię i Dzień Narodzenia Pańskiego tak obserwują Grecy, jak i Łacinnicy, tylko że jednę Mszą mają nie trzy jako my na tę Uroczystość.
1ma Ianuarii celebrują Święto Obrzezania Pańskiego, i Z. Bazylego Wielkiego. 6 Ianuarii Epiphaniam, tojest Bohojawłenie, Boga objawienie, alias Chrzest Chrystusów w Jordanie, cud gwiazdy Królów 3 prowadzącej, i wody w wino przemienienie w Podobieństwo Ceremonii Łacińskich z Greckimi.
Kanie Galilejskiej, obchodzą solenissime. Jako Łacinnicy obchodzą przed Wielkąnocą Niedzielę zwaną Septuagesimam, siedmdziesiąt
się. Grecy niektorzy tylko 7 dni go obserwuią, teste Goar. Nabożeństwa ich rozpamiętywaią wtedy, tylko taiemnicę Narodzenia Pańskiego. A Sądny Dzień rozmyślaią aż w Niedzielę Mięsąpustną. Wilię y Dzień Narodzenia Pańskiego tak obserwuią Grecy, iak y Łacinnicy, tylko że iednę Mszą maią nie trzy iako my na tę Uroczystość.
1ma Ianuarii celebruią Swięto Obrzezania Pańskiego, y S. Bazylego Wielkiego. 6 Ianuarii Epiphaniam, toiest Bohoiawłenye, Boga obiawienie, alias Chrzest Chrystusow w Iordanie, cud gwiazdy Krolow 3 prowadzącey, y wody w wino przemienienie w Podobieństwo Ceremonii Łacińskich z Greckimi.
Kanie Galileyskiey, obchodzą solenissime. Iako Łacinnicy obchodzą przed Wielkąnocą Niedzielę zwaną Septuagesimam, siedmdziesiąt
Skrót tekstu: ChmielAteny_IV
Strona: 37
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 4
Autor:
Benedykt Chmielowski
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1756
Data wydania (nie wcześniej niż):
1756
Data wydania (nie później niż):
1756
czterech Kardynałów i Biskupów Krakowskich; Fryderka/ nad grobem mosiądzowym/ ze stopniów wypuszczonym. Zbyszka Kardynała/ także nad jego grobem. Jerzego Radziwiła/ który w Rzymie umarł Roku 1600. u Ojców Jezuitów al IESV pogrzebiony jest. Jana Olbrachta Królewicza przed wielkim Ołtarzem/ przy Ołtarzu (jako się wyżej rzekło) Kapłani postronni nie celebrują/ tylko Arcybiskup Gnieźnieński/ Biskup Krakowski/ i z Kanonikami swemi. Jest na tym Ołtarzu szczerosrebrny Ołtarz/ przeniesiony z starego Ołtarza ś. Stanisława/ jest i inszych Ołtarzów po różnych miejscach i filarach niemały dostatek/ a wszytkie ochędożnie/ kosztownie/ i dostatecznie funduszami opatrzone. Odprawują się w tym Kościele Stacje siedmi Kościołów Rzymskich
czterech Kárdynałow y Biskupow Krákowskich; Fryderká/ nád grobem mośiądzowym/ ze stopniow wypuszczonym. Zbyszká Kárdynałá/ tákże nád iego grobem. Ierzego Rádźiwiłá/ ktory w Rzymie vmárł Roku 1600. v Oycow Iezuitow al IESV pogrzebiony iest. Ianá Olbráchtá Krolewicá przed wielkim Ołtarzem/ przy Ołtarzu (iáko się wyżey rzekło) Kápłani postronni nie celebruią/ tylko Arcybiskup Gnieźnienski/ Biskup Krákowski/ y z Kánonikámi swemi. Iest ná tym Ołtarzu szczerosrebrny Ołtarz/ przenieśiony z stárego Ołtarzá ś. Stánisłáwá/ iest y inszych Ołtarzow po rożnych mieyscách y filarách niemáły dostátek/ á wszytkie ochędożnie/ kosztownie/ y dostátecznie funduszámi opátrzone. Odpráwuią się w tym Kośćiele Stácye śiedmi Kośćiołow Rzymskich
Skrót tekstu: PruszczKlejn
Strona: 11
Tytuł:
Klejnoty stołecznego miasta Krakowa
Autor:
Piotr Hiacynt Pruszcz
Drukarnia:
Franciszek Cezary
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
przewodniki
Tematyka:
architektura, geografia, historia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1650
Data wydania (nie wcześniej niż):
1650
Data wydania (nie później niż):
1650
mają swych Kapłanów do odprawowania Mszej świętej. Miasta Krakowa
Naprzód tedy Ołtarz wielki/ poświęcony pod tytułem Panny Przenaświętszej Wniebowzięcia/ przy którym Msza ś. wielka bywa/ i inszych dwie ex fundationibus. Ten Ołtarz widzenia godny i uważenia/ subtelności i inwencjej dowcipnej: wszytek sznycerską robotą zrobiony kosztem wielkim/ wyzłocony. Stół na którym celebrują/ jest całowity z kamienia Gagatkowego. Przy tymże Ołtarzu jest Bractwo P. Mariej Wniebowzięcia/ fundowane od Piotra Wysza/ Biskupa Krak. Roku 1411. które Szpital na ubogie Mieszczany dostani i porządny fundowało/ w którym ich wszelakimi potrzebami prowiduje i opatruje. Przy tymże jeszcze Ołtarzu jest i drugie Bractwo nabożeństwa za dusze
máią swych Kápłánow do odpráwowánia Mszey świętey. Miástá Krákowá
Naprzod tedy Ołtarz wielki/ poświęcony pod tytułem Pánny Przenaświętszey Wniebowźięćia/ przy ktorym Msza ś. wielka bywa/ y inszych dwie ex fundationibus. Ten Ołtarz widzenia godny y vważenia/ subtelnośći y inwencyey dowćipney: wszytek sznycerską robotą zrobiony kosztem wielkim/ wyzłocony. Stoł ná ktorym celebruią/ iest cáłowity z kámieniá Gágátkowego. Przy tymże Ołtarzu iest Bráctwo P. Máriey Wniebowźięćia/ fundowáne od Piotrá Wyszá/ Biskupá Krák. Roku 1411. ktore Szpital ná vbogie Mieszczány dostáni y porządny fundowáło/ w ktorym ich wszelákimi potrzebámi prowiduie y opátruie. Przy tymże ieszcze Ołtarzu iest y drugie Bráctwo nabożeństwá zá dusze
Skrót tekstu: PruszczKlejn
Strona: 36
Tytuł:
Klejnoty stołecznego miasta Krakowa
Autor:
Piotr Hiacynt Pruszcz
Drukarnia:
Franciszek Cezary
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
przewodniki
Tematyka:
architektura, geografia, historia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1650
Data wydania (nie wcześniej niż):
1650
Data wydania (nie później niż):
1650
LYON był Kościół pospolitym całej Francyj sumptem wystawiony, Cesarzowi Augustowi dedykowany; gdzie był Ołtarz wspaniały i bogaty Sexaginta Gentium rzeczony, tychże samych Narodów mający w sobie Obrazy, czyli Statuj. Stoi te Miasto między Ararem i Rodanem Rzekami, jest niby całej Francyj sercem, iż leży w pośrzodku jej.
Kanonicy Lugduńscy w Mitrach celebrują, a Kościół nie ma żadnej Muzyki.
W BrytanII Francuskiej Prowincyj albo Armoryce nic osobliwszego ad notandum nie znajduję. W Piątej Prowincyj Francuskiej NORTMANNII, antiquitùs Neustrią zwanej to chciej notare, że nazwana od Nortmannów, tu z Norwegii przeniesionych pod Wodzem Rollem. Po którym tu panowali sławni, Gvilielmus à Longa Spada, Richardus Intrepidus
LYON był Kościoł pospolitym całey Francyi sumptem wystawiony, Cesarzowi Augustowi dedykowany; gdźie był Ołtarz wspaniały y bogaty Sexaginta Gentium rzeczony, tychże samych Narodow maiący w sobie Obrázy, czyli Statuy. Stoi te Miasto między Ararem y Rodanem Rzekami, iest niby całey Fráncyi sercem, iż leży w pośrzodku iey.
Kanonicy Lugduńscy w Mitrách celebruią, á Kościoł nie ma żadney Muzyki.
W BRYTANNII Francuskiey Prowincyi albo Armorice nic osobliwszego ad notandum nie znáyduię. W Piątey Prowincyi Francuskiey NORTMANNII, antiquitùs Neustrią zwáney to chciey notare, że nazwána od Nortmannow, tu z Norwegii przeniesionych pod Wodzem Rollem. Po ktorym tu panowáli sławni, Gvilielmus à Longa Spada, Richardus Intrepidus
Skrót tekstu: ChmielAteny_II
Strona: 54
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 2
Autor:
Benedykt Chmielowski
Drukarnia:
J.K.M. Collegium Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1746
Data wydania (nie wcześniej niż):
1746
Data wydania (nie później niż):
1746
, i tam respektem Elekcyj, Z, DUCHA wzywają pomocy.
Drugiego dnia po weściu Kardynałów do Conclave, Cardinalis Decanus śpiewa o Z. DUCHU Wotywę, Boskiej do tak wielkiej rzeczy implorando pomocy, na której wszyscy Kardynali komunikują, potym słuchają Ekshorty tegoż Kardynała, do Elekcyj et quidem sprawiedliwej i zgodnej Electores animando. Celebrują i Mszę Świętą pro eligendo Summo Pontisice, na której trzech Stanów Magistris dają całować Pacyfikał, to jest Kardynałowi Biskupowi, Kardynałowi Presbyterowi, Kardynałowi Diakonowi. Potym odchodzą do Kaplicy Sikstyiskiej, gdzie zawarci każdy Kardynał Scrutinium, albo kartkę swoję napisawszy, a napisawszy w ten sens: Ego N. eligo in Summum Pontificem Dominum meum
, y tam respektem Elekcyi, S, DUCHA wzywaią pomocy.
Drugiego dnia po weściu Kardynáłow do Conclave, Cardinalis Decanus spiewa o S. DUCHU Wotywę, Boskiey do ták wielkiey rzeczy implorando pomocy, ná ktorey wsżyscy Kardynáli kommunikuią, potym słuchaią Exhorty tegoż Kardynáła, do Elekcyi et quidem spráwiedliwey y zgodney Electores animando. Celebruią y Mszę Swiętą pro eligendo Summo Pontisice, ná ktorey trzech Stanow Magistris daią całować Pacyfikał, to iest Kardynáłowi Biskupowi, Kardynáłowi Presbyterowi, Kardynáłowi Dyakonowi. Potym odchodzą do Kaplicy Sixtyiskiey, gdźie zawárci każdy Kardynáł Scrutinium, albo kartkę swoię nápisawszy, á nápisawszy w ten sens: Ego N. eligo in Summum Pontificem Dominum meum
Skrót tekstu: ChmielAteny_II
Strona: 124
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 2
Autor:
Benedykt Chmielowski
Drukarnia:
J.K.M. Collegium Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1746
Data wydania (nie wcześniej niż):
1746
Data wydania (nie później niż):
1746
