podali się okazia, bił, a w dobywaniu Brodnice, ponieważ już posilać ją ludźmi trudno, impediował go. Jakoż bronią się tamci ludzie bardzo dobrze, i z samego regimentu błękitnego już mu do trzechset zabito; niewątpię, byle im tylko munitij stawało, którą muszą hojnie szafować, że nieprzyjaciel, gdyż mu i miny daremnie poszły, nieodniesie za pomocą bożą pociechy. Zawsze po gotowiu na koniach siedziemy, i jeżeliby chciał szturmować, żebyśmy nań z tyłu następowali. Było zdanie niektórych, abym ze wszystkiem wojskiem W. K. Mści za Drwęcę poszedł, aby się tem łatwiej ekscursie nieprzyjacielskie, po tamtej stronie zrażać
podali się okazia, bił, a w dobywaniu Brodnice, ponieważ już posilać ją ludźmi trudno, impediował go. Jakoż bronią się tamci ludzie bardzo dobrze, i z samego regimentu błękitnego już mu do trzechset zabito; niewątpię, byle im tylko munitij stawało, którą muszą hojnie szafować, że nieprzyjaciel, gdyż mu i miny daremnie poszły, nieodniesie za pomocą bożą pociechy. Zawsze po gotowiu na koniach siedziemy, i jeżeliby chciał szturmować, żebyśmy nań z tyłu następowali. Było zdanie niektórych, abym ze wszystkiém wojskiem W. K. Mści za Drwęcę poszedł, aby się tém łatwiéj excursie nieprzyjacielskie, po tamtej stronie zrażać
Skrót tekstu: KoniecSListy
Strona: 132
Tytuł:
Listy Stanisława Koniecpolskiego Hetmana
Autor:
Stanisław Koniecpolski
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
nieznany
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
listy
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1672
Data wydania (nie wcześniej niż):
1672
Data wydania (nie później niż):
1672
Tekst uwspółcześniony:
tak
Tytuł antologii:
Pamiętniki o Koniecpolskich. Przyczynek do dziejów polskich XVII wieku
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Stanisław Przyłęcki
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Lwów
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Leon Rzewuski
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
1842
i utrzymuje w pokoju, bo sąsiedzi nie dadzą nam upaść.
Przeciw reformowaniu i biciu monety oczywiście dowiodę: że na zniżeniu monety wszyscy byśmy szkodowali niezmiernie i kraj by się tym bardziej zubożył, że srebra ani złota nie mamy, skądże go na mennice zaciągać, a bez tych metalów nic warta mennica, że miny olkuskie niezmiernej nad siły nasze potrzebują ekspensy, że dobrą sąsiedzi zawsze nam wyłowią monetę.
Przeciw aukcji publicznego skarbu znajdę walną przyczynę: bo i tak sami się podskarbiowie panoszą i dependencj ich, nie Rzplta miałaby się lepiej, boby to było z wyniszczeniem prywatnych substancyj, dosyć i tak ledwie wystarczających na życie.
Przeciw
i utrzymuje w pokoju, bo sąsiedzi nie dadzą nam upaść.
Przeciw reformowaniu i biciu monety oczywiście dowiodę: że na zniżeniu monety wszyscy byśmy szkodowali niezmiernie i kraj by się tym bardziej zubożył, że srebra ani złota nie mamy, skądże go na mennice zaciągać, a bez tych metalów nic warta mennica, że miny olkuskie niezmiernej nad siły nasze potrzebują ekspensy, że dobrą sąsiedzi zawsze nam wyłowią monetę.
Przeciw aukcyi publicznego skarbu znajdę walną przyczynę: bo i tak sami się podskarbiowie panoszą i dependenci ich, nie Rzplta miałaby się lepiej, boby to było z wyniszczeniem prywatnych substancyj, dosyć i tak ledwie wystarczających na życie.
Przeciw
Skrót tekstu: KonSSpos
Strona: 137
Tytuł:
O skutecznym rad sposobie
Autor:
Stanisław Konarski
Miejsce wydania:
Warszawa
Region:
Mazowsze
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty perswazyjne
Gatunek:
pisma polityczne, społeczne
Tematyka:
polityka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
między 1760 a 1763
Data wydania (nie wcześniej niż):
1760
Data wydania (nie później niż):
1763
Tekst uwspółcześniony:
tak
Tytuł antologii:
Pisma wybrane
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Juliusz Nowak-Dłużewski
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Warszawa
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Państwowy Instytut Wydawniczy
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
1955
jest okrągły mur ziemią nasypany, na który jeszcze także niewidomie wpaść mogą i bronić się, choćby już cały był opanowany zomek.
Ale i to videtur mniej być potrzebna rzecz, ponieważ - iudicio omnium - nigdy ta, dicitur, być niedobyta forteca, ponieważ przy takiej inwencjej i opatrzności na twardej barzo stoi skale, że miny, ani żadna artis inventio nic mu poradzić nie może, o którym ten sensus, iż nie tylko król francuski, ale i pobliższe państwa tej podobnej nie znajdują fortecy.
Miasto też na pięknym położeniu miejsca na jednym pagórku, pod samymi Alpes górami, także czworaki, eadem proportione co i zomek, ma około
jest okrągły mur ziemią nasypany, na który jeszcze także niewidomie wpaść mogą i bronić się, choćby już cały był opanowany zomek.
Ale i to videtur mniej być potrzebna rzecz, ponieważ - iudicio omnium - nigdy ta, dicitur, być niedobyta forteca, ponieważ przy takiej inwencjej i opatrzności na twardej barzo stoi skale, że miny, ani żadna artis inventio nic mu poradzić nie może, o którym ten sensus, iż nie tylko król francuski, ale i pobliższe państwa tej podobnej nie znajdują fortecy.
Miasto też na pięknym położeniu miejsca na jednym pagórku, pod samymi Alpes górami, także czworaki, eadem proportione co i zomek, ma około
Skrót tekstu: BillTDiar
Strona: 275
Tytuł:
Diariusz peregrynacji po Europie
Autor:
Teodor Billewicz
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
nieznany
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
opisy podróży, pamiętniki
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
między 1677 a 1678
Data wydania (nie wcześniej niż):
1677
Data wydania (nie później niż):
1678
Tekst uwspółcześniony:
tak
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Marek Kunicki-Goldfinger
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Warszawa
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Biblioteka Narodowa
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
2004
za delicje miał przy swoich Namiotach wypisać niepodobna: Łaźnią miał, Ogrodek, Fontanny, króliki, koty i papuga była, ale że latała, nie mogliśmy jej uchwycić. Dziś byłem w Mieście, któreby było nad pięć dni niemogło wytrzymać, oko ludzkie takich rzeczy nie widziało, co to tam miny porobiły, z Belluardów podmurowanych okrutnie wielkich, i wysokich porobiły skały straszliwe; i tak je poruinowały, że więcej wytrymać nie mogły. Pałac Cesarski od kul zepsowany. Wojsko wszytko przyznało Panu Bogu i Nam te wygraną potrzebę. Kiedy już Nieprzyjaciel począł uchodzić i dał się przełamać, bo mnie się przyszło z Wezyrem łamać;
za delicye miał przy swoich Namiotach wypisać niepodobna: Łáźnią miał, Ogrodek, Fontany, kroliki, koty y papuga była, ale że latała, nie moglismy iey uchwyćić. Dźiś byłem w Mieśćie, ktoreby było nad pięć dni niemogło wytrzymać, oko ludzkie takich rzeczy nie widźiało, co to tam miny porobiły, z Belluardow podmurowanych okrutnie wielkich, y wysokich porobiły skały straszliwe; y tak ie poruinowały, że więcey wytrymać nie mogły. Pałac Cesarski od kul zepsowany. Woysko wszytko przyznało Panu Bogu y Nam te wygraną potrzebę. Kiedy iuż Nieprzyiaćiel począł uchodźić y dał się przełamać, bo mnie się przyszło z Wezyrem łamać;
Skrót tekstu: JanIIIMar
Strona: 2
Tytuł:
Kopia listu [...] do Królowej [...] pisanego
Autor:
Jan III Sobieski
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
nieznany
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
listy
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1683
Data wydania (nie wcześniej niż):
1683
Data wydania (nie później niż):
1683
owych aprosze, ukośną idących i łamanych, alias w kolanach wygiętych, powinny być Reductus, schronienie, albo Retyrata, 200 Żołnierzów mogąca objąć, aby się tam prżychronić i bronić od impetów i najazdów oblężonych w Fortecy mogli. Na miejscach, błotnistych aprosze robione mieć powinni często Reductus; albo Schronienia. 10 Podkopy, vulgo Miny, także wężykowatą formą powinny się wyrabiać, aby ich oblężeni prędko znalazłszy, Kontra Minami nie zepsowali: Tam naczynie z prochem lokowawszy, wejście zasypać i za tarasować należy, tylko maleńki zostawiwszy meat, którymby proch zapalić dobrze było.
Oblęzonych Miast, Fortec, Zamków kto chce bronić,ma te zacbować Reguły
NAprzód jeżeli
owych approsze, ukòśną idących y łamanych, alias w kolanach wygiętych, powinny bydź Reductus, schronienie, albo Retyrata, 200 Zołnierzow mogąca obiąć, aby się tam prżychronić y bronić od impetow y naiazdow oblężonych w Fortecy mogli. Na mieyscach, błotnistych approsze robione mieć powinni często Reductus; albo Schronienia. 10 Podkopy, vulgo Miny, także wężykowatą formą powinny się wyrabiać, aby ich oblężeni prędko znalaższy, Kontra Minami nie zepsowali: Tam naczynie z prochem lokowawszy, weyście zasypać y za tarasować należy, tylko malenki zostawiwszy meat, ktorymby proch zapalić dobrze było.
Oblęzonych Miast, Fortec, Zamkow kto chce bronić,ma te zacbować Reguły
NAprzod ieżeli
Skrót tekstu: ChmielAteny_I
Strona: 236
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 1
Autor:
Benedykt Chmielowski
Drukarnia:
J.K.M. Collegium Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1755
Data wydania (nie wcześniej niż):
1755
Data wydania (nie później niż):
1755
Kunsztów.
Krancius także w Historyj Wandalskiej świadczy, że Roku 1280. Krzysztof Król Duński potkawszy się z nieprzyjacielem, z strzelby zginął. Księga de Rebus Sinicis świadczy, że w Chinach bardzo dawno prochu i strzelby był usus, wymyślone potym ognie artificjalne z prochu strzelbnego to Offensivi, to Defensivi, jako to Bomby, Miny, to ignes festivi, alias Race i Fajrwerki.
Ad instar tej strzelby prochowej Ludzka ciekawość znalazła Pneumaticum Sclopetum, to jest, wietrzną strzelbę, którą trzeba pompować, alias wiatrem nabijać. Widziałem ją sam i nabijałem, ale nie wiem kto, i kiedy, gdzie z inwentował.
Kompas wodny, albo Morski
Kunsztow.
Krantzius tákże w Historyi Wandalskiey świadczy, że Roku 1280. Krzysztof Krol Duński potkáwszy się z nieprzyiacielem, z strzelby zginął. Księga de Rébus Sinicis świadczy, że w Chinách bardzo dawno prochu y strzelby był usus, wymyślone potym ognie artificialne z prochu strzelbnego to Offensivi, to Defensivi, iáko to Bomby, Miny, to ignes festivi, alias Ráce y Fayrwerki.
Ad instar tey strzelby prochowey Ludzká ciekawość znalazła Pneumaticum Sclopetum, to iest, wietrzną strzelbę, ktorą trzeba pompowáć, alias wiatrem nabiiáć. Widziałem ią sam y nabiiałem, ále nie wiem kto, y kiedy, gdzie z inwentował.
Kompas wodny, álbo Morski
Skrót tekstu: ChmielAteny_I
Strona: 983
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 1
Autor:
Benedykt Chmielowski
Drukarnia:
J.K.M. Collegium Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1755
Data wydania (nie wcześniej niż):
1755
Data wydania (nie później niż):
1755
zażywano, podkopywano najgłębiej, prze- Czy stary czy nowy wiek lepszy?
biano mury, i tym sposobem wchodzono do miast i Fortec. Wiek świeży, prawda wynalazł proch do strzelania, przez osobę Bartolda Szwarca Niemca. Roku 1378. czyli Roku 1330. oraz strzelbę: a tak z tego nowego, i strasznego inventum wymyślone miny albo podkopy, któremi niemało rozrzucono Zamków, murów w Francyj i w Belgium, Kościołów przez złość Hugonottów Heretyków: nie jeden milion trupem położono ludzi w bataliach: czego pociski, strzały, kopije niedokazały przedtym. Wynalezione bomby z tegoż prochu, któremi najmocniejsze teraz łatwo rozrzucić Fortece, rozgromić uszykowany obóz, skąd o
zażywano, podkopywano naygłębiey, prze- Czy stary czy nowy wiek lepszy?
biano mury, y tym sposobem wchodzono do miast y Fortec. Wiek swieży, prawda wynalazł proch do strzelania, przez osobę Bartolda Szwarca Niemca. Roku 1378. czyli Roku 1330. oraz strzelbę: a tak z tego nowego, y strasznego inventum wymyślone miny albo podkopy, ktoremi niemało rozrzucono Zamkow, murow w Francyi y w Belgium, Kościołow przez złość Hugonottow Heretykow: nie ieden million trupem położono ludzi w bataliach: czego pociski, strzały, kopiie niedokazały przedtym. Wynalezione bomby z tegoż prochu, ktoremi naymocnieysze teraz łatwo rozrzucić Fortece, rozgromić uszykowany oboz, zkąd o
Skrót tekstu: ChmielAteny_III
Strona: 27
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 3
Autor:
Benedykt Chmielowski
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1754
Data wydania (nie wcześniej niż):
1754
Data wydania (nie później niż):
1754
materyj, mody, jest bez liczby u Polaków, których tu nie wyliczam, unikając pracy już i tak będąc spracowany. Z tego patet, że Język POLSKI wielu słowami podszyty Cudzoziemskiemi. Dwie rzeczy POLAKOM i LITWIE pożądane, ŻydÓW i HERETYKÓW vulgo DysYDENTÓW oddalenie, albo pod rigórem Praw tolerowanie: bo te są dwie mocne miny, Polskiej ruiny.
PIękna to i potrzebna do czytania materia Wielkie prawda i słuszne jest motivum do rugowania z Polski ŻydÓW, Królestwo nasze jest Regnum Orthodoxum, toć niepowinno vano gloriarinomine , ale imieniem i rzeczą pokazać zelum w oddaleniu, albo jeśli niemożna moraliter, w ścisłym Niedowiarstwa ich określeniu które jest hostis in Caput
materii, mody, iest bez liczby u Polakow, ktorych tu nie wyliczam, unikaiąc pracy iuż y tak będąc spracowany. Z tego patet, że Ięzyk POLSKI wielu słowami podszyty Cudzoziemskiemi. Dwie rzeczy POLAKOM y LITWIE pożądane, ZYDOW y HERETYKOW vulgo DYSSYDENTOW oddalenie, albo pod rigorem Praw tolerowanie: bo te są dwie mocne miny, Polskiey ruiny.
PIękna to y potrzebna do czytania materya Wielkie prawda y słuszne iest motivum do rugowania z Polski ZYDOW, Krolestwo nasze iest Regnum Orthodoxum, toć niepowinno vano gloriarinomine , ale imieniem y rzeczą pokazać zelum w oddáleniu, albo ieśli niemożna moraliter, w ścisłym Niedowiarstwa ich okryśleniu ktore iest hostis in Caput
Skrót tekstu: ChmielAteny_IV
Strona: 383
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 4
Autor:
Benedykt Chmielowski
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1756
Data wydania (nie wcześniej niż):
1756
Data wydania (nie później niż):
1756
a inaczej obaczyli. Bo tu jedni triumfują, drudzy na sercu żal czują. Takieć nasze są radości - mają napoły żałości. Tren 71.
Tu się też król już przeprawił, a nad Dunajem nie bawił; Więc go z wojskiem nagonili hetmani, co prowadzili. Już widzą wielkie ruiny w Wiedniu, co zrobiły miny; Leć go przecie nie poddali, bo dobrze przy nim stawali. Król prędko stanął pod Wiedniem.
Więc król nie chce długo bawić - chce się z Turczynem rozprawić. TRANSAKCJA ALBO OPISANIE
Bo tu już sił ich spróbował, kawaler z nich triumfował; Zaczym król się już gotował, a swoje wojska szykował. Turcy sprawy
a inaczej obaczyli. Bo tu jedni tryumfują, drudzy na sercu żal czują. Takieć nasze są radości - mają napoły żałości. Tren 71.
Tu się też król już przeprawił, a nad Dunajem nie bawił; Więc go z wojskiem nagonili hetmani, co prowadzili. Już widzą wielkie ruiny w Wiedniu, co zrobiły miny; Leć go przecie nie poddali, bo dobrze przy nim stawali. Król prędko stanął pod Wiedniem.
Więc król nie chce długo bawić - chce się z Turczynem rozprawić. TRANSAKCYJA ALBO OPISANIE
Bo tu już sił ich spróbował, kawaler z nich tryumfował; Zaczym król się już gotował, a swoje wojska szykował. Turcy sprawy
Skrót tekstu: StanTrans
Strona: 185
Tytuł:
Transakcja albo opisanie całego życia jednej sieroty
Autor:
Anna Stanisławska
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
wiersz
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
pamiętniki
Tematyka:
obyczajowość
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1685
Data wydania (nie wcześniej niż):
1685
Data wydania (nie później niż):
1685
Tekst uwspółcześniony:
tak
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Ida Kotowa
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Kraków
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Polska Akademia Umiejętności
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
1935
im.: „zaraz będzie, wołać królowej z imp. wojewodą ruskim”. Przyniósł tedy imp. wojewoda ten list oryginalny i stante me on po francusku tłumaczyła królowi im., abym go nie rozumiał. I rzekł znowu król im.: „oto jest list ten”, i kiwał głową, różne miny twarz pańskich reprezentowały się. Żadnej tedy nie odebrałem inszej kompasyjej ani rezolucyjej, co z tym czynić. Meo vili et humili consilio życzę dać pokój tym imprezom w.ks.m. i więcej ognia nie żarzyć, pana nie turbować, ile w tej słabości zdrowia jego, będzie na to iudicium Reipce, z
jm.: „zaraz będzie, wołać królowej z jmp. wojewodą ruskim”. Przyniósł tedy jmp. wojewoda ten list oryginalny i stante me on po francusku tłumaczyła królowi jm., abym go nie rozumiał. I rzekł znowu król jm.: „oto jest list ten”, i kiwał głową, różne miny twarz pańskich reprezentowały się. Żadnej tedy nie odebrałem inszej kompasyjej ani rezolucyjej, co z tym czynić. Meo vili et humili consilio życzę dać pokój tym imprezom w.ks.m. i więcej ognia nie żarzyć, pana nie turbować, ile w tej słabości zdrowia jego, będzie na to iudicium Reipcae, z
Skrót tekstu: SarPam
Strona: 264
Tytuł:
Pamiętnik z czasów Jana Sobieskiego
Autor:
Kazimierz Sarnecki
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
nieznany
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
pamiętniki
Tematyka:
historia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
między 1690 a 1696
Data wydania (nie wcześniej niż):
1690
Data wydania (nie później niż):
1696
Tekst uwspółcześniony:
tak
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Janusz Woliński
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Wrocław
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Zakład Narodowy im. Ossolińskich
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
1958