, Lecz nie w tych ręku, tłuk żelazny duży.
Tłuczku nieszczęsny czyli wiercimaku! Gdyby na nosie babie siadła mucha, Byłaby przez cię wnet u złego ducha.
Nie potrzeba nam teraz brać tabaku, Bo od kurzawy tej co oczom szkodzi, Wypadają łez obfitych powodzi.
Gdzież one czasy gdyś był po czwartaku? Dziś jakie czasy nieszczęsne nastają, Że cię jako ryż na funty przedają.
Chociaż się czasem zanurzysz rybaku, Przecię masz z wody swoje pożywienie, My gdzie co weźmiem w tak wielkie ściśnienie?
Jako łódź płynąc nie zostawi szlaku, Jako ptak lecąc, tak my dni trawimy, To mamy w zysku, co się
, Lecz nie w tych ręku, tłuk żelazny duży.
Tłuczku nieszczęsny czyli wiercimaku! Gdyby na nosie babie siadła mucha, Byłaby przez cię wnet u złego ducha.
Nie potrzeba nam teraz brać tabaku, Bo od kurzawy tej co oczom szkodzi, Wypadają łez obfitych powodzi.
Gdzież one czasy gdyś był po czwartaku? Dziś jakie czasy nieszczęsne nastają, Że cię jako ryż na funty przedają.
Chociaż się czasem zanurzysz rybaku, Przecię masz z wody swoje pożywienie, My gdzie co weźmiem w tak wielkie ściśnienie?
Jako łodź płynąc nie zostawi szlaku, Jako ptak lecąc, tak my dni trawimy, To mamy w zysku, co się
Skrót tekstu: MorszZWierszeWir_I
Strona: 368
Tytuł:
Wiersze
Autor:
Zbigniew Morsztyn
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
nieznany
Typ tekstu:
wiersz
Rodzaj:
liryka
Gatunek:
pieśni
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1675
Data wydania (nie wcześniej niż):
1675
Data wydania (nie później niż):
1675
Tekst uwspółcześniony:
tak
Tytuł antologii:
Wirydarz poetycki
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Aleksander Brückner
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Lwów
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Towarzystwo dla Popierania Nauki Polskiej
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
1910
że skor odzierano na pieniądze, a niżeli teraz, gdy i gdzie ubogich ludzi ledwie nie ze skory łupią na czynsze i podatki.
Atoli i z kruszców bita moneta daleko inną taksę miała dawnymi czasy w Polsce, a niżeli ma teraz. Bo według najdrobniejszej monety taksowano rzeczy pieniązkami: których 18. liczono w grosz.
Czwartak, był srebrnik drobny, albo poczworny grosz Polski, wedłu starej ceny, jednegoż szacunku, co Juliusz Włoski.
Piętak był srebrnik drobny, pięć groszy szacowany.
Urt była srebrna moneta, czwarta część srebrnego talara.
Złoty StaroPolski była moneta tak złota jako i srebrna, według Konstytucyj Polskiej w roku 1496. za Jana
że skor odzierano ná pieniądze, á niżeli teraz, gdy y gdzie ubogich ludzi ledwie nie ze skory łupią ná czynsze y podatki.
Atoli y z kruszcow bita moneta daleko inną taxę miałá dawnymi czasy w Polszcze, á niżeli ma teraz. Bo według naydrobnieyszey monety taxowano rzeczy pieniązkámi: ktorych 18. liczono w grosz.
Czwartak, był srebrnik drobny, álbo poczworny grosz Polski, wedłu starey ceny, iednegoż szacunku, co Juliusz Włoski.
Piętak był srebrnik drobny, pięć groszy szacowany.
Urt była srebrna moneta, czwarta część srebrnego talara.
Złoty StaroPolski była moneta ták złota iáko y srebrna, według Konstytucyi Polskiey w roku 1496. za Iana
Skrót tekstu: BystrzInfRóżn
Strona: Aa3
Tytuł:
Informacja różnych ciekawych kwestii
Autor:
Wojciech Bystrzonowski
Drukarnia:
Drukarnia lubelska Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Lublin
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
ekonomia, fizyka, matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1743
Data wydania (nie wcześniej niż):
1743
Data wydania (nie później niż):
1743
tenże sposób znajdziesz rościnek mniejszy BF, i większy FC; czyniąc jako BD, w częściach skali, do BF, abo FC, w tychże częściach skali. Tak DB, wmiarach danych, do BF, abo FC, w miarach także danych. Nauka X. Kwadratu doskonałego, i Rombusa, abo Czwartaka, obwód znaleźć, miawszy wiadomą jednę Ścianę. WIadomej ściany DC, miarę weźmi cztery razy. Będzie ten produkt, obwód kwaddratu ABCD, szukany. Także miarę ściany D, weźmi cztery razy; Produkt da Obwód Czwartaka MDOE. Zabawa VIII.
Z poprzecznej linii w kwadracie doskonałym, znależyenie Obwodu jego, masz niżej w
tenze sposob znaydźiesz rośćinek mnieyszy BF, y większy FC; czyniąc iáko BD, w częśćiách skáli, do BF, ábo FC, w tychże częśćiách skáli. Ták DB, wmiárách dánych, do BF, ábo FC, w miárách tákże dánych. NAVKA X. Kwádratu doskonáłego, y Rombusá, ábo Czwártáká, obwod ználeść, miawszy wiádomą iednę Sćiánę. WIádomey śćiány DC, miárę weżmi cztery rázy. Będżie ten produkt, obwod kwáddratu ABCD, szukány. Tákże miárę śćiány D, weżmi cztery rázy; Produkt da Obwod Czwártaká MDOE. Zábáwá VIII.
Z poprzeczney linii w kwádraćie doskonáłym, ználeżięnie Obwodu iego, masz niżey w
Skrót tekstu: SolGeom_II
Strona: 68
Tytuł:
Geometra polski cz. 2
Autor:
Stanisław Solski
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1684
Data wydania (nie wcześniej niż):
1684
Data wydania (nie później niż):
1684
, abo FC, w miarach także danych. Nauka X. Kwadratu doskonałego, i Rombusa, abo Czwartaka, obwód znaleźć, miawszy wiadomą jednę Ścianę. WIadomej ściany DC, miarę weźmi cztery razy. Będzie ten produkt, obwód kwaddratu ABCD, szukany. Także miarę ściany D, weźmi cztery razy; Produkt da Obwód Czwartaka MDOE. Zabawa VIII.
Z poprzecznej linii w kwadracie doskonałym, znależyenie Obwodu jego, masz niżej w Nauce 23. Nauka XI. DWie ściany: jednę krótszą, i drugą dłuższą złoż w jednę summę: Ta dwa razy wzięta, da obwód kwadratu podłużneg, JOMK, i Czwurtaczka ABZE. Figurv poprzedziąca. Nauka
, ábo FC, w miárách tákże dánych. NAVKA X. Kwádratu doskonáłego, y Rombusá, ábo Czwártáká, obwod ználeść, miawszy wiádomą iednę Sćiánę. WIádomey śćiány DC, miárę weżmi cztery rázy. Będżie ten produkt, obwod kwáddratu ABCD, szukány. Tákże miárę śćiány D, weżmi cztery rázy; Produkt da Obwod Czwártaká MDOE. Zábáwá VIII.
Z poprzeczney linii w kwádraćie doskonáłym, ználeżięnie Obwodu iego, masz niżey w Náuce 23. NAVKA XI. DWie śćiány: iednę krotszą, y drugą dłuszszą złoż w iednę summę: Tá dwá rázy wżięta, da obwod kwádratu podłużneg, IOMK, y Czwvrtaczká ABZE. Figurv poprzedziąca. NAVKA
Skrót tekstu: SolGeom_II
Strona: 68
Tytuł:
Geometra polski cz. 2
Autor:
Stanisław Solski
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1684
Data wydania (nie wcześniej niż):
1684
Data wydania (nie później niż):
1684
, jest też szósta część cyrkułu, z półdiametru BE.
Znajdź pole klinu cyrkułowego UHÓD, według Nauki 17. tej Zabawy: i dwa razy go wziąwszy, zpilnością nanotuj. Także znajdź pole klinu EBH cyrkułu; i on cztery razy wziąwszy, przydaj go do pierwszej liczby nanotowanej. Potym wyrzuć z tej summy pole Czwartaka UFPE, który jest spolny, klinom abo wycinkom UHÓD, PNGS: ostatek będzie pole Owaty pękatszej. Wtenże sposób znajdziesz pole Jaja Strusiego w figurze 2. i 3, z klinów KsWRY, i MDKW, po dwa razy wziętych, i wjedną summę złożonych, wyrzuciwszy kwadrat MPLKs spolny, klinom KsWRY, i
, iest też szosta część cyrkułu, z połdyámetru BE.
Znaydż pole klinu cyrkułowego VHOD, według Nauki 17. tey Zabáwy: y dwá rázy go wźiąwszy, zpilnośćią nánotuy. Tákże znaydź pole klinu EBH cyrkułu; y on cztery rázy wżiąwszy, przyday go do pierwszey liczby nánotowáney. Potym wyrzuć z tey summy pole Czwártaká VFPE, ktory iest spolny, klinom ábo wyćinkom VHOD, PNGS: ostátek będźie pole Owáty pękátszey. Wtenże sposob znaydżiesz pole Iáiá Struśiego w figurze 2. y 3, z klinow XWRY, y MDKW, po dwá rázy wżiętych, y wiednę summę złożonych, wyrzućiwszy kwádrat MPLX spolny, klinom XWRY, y
Skrót tekstu: SolGeom_II
Strona: 89
Tytuł:
Geometra polski cz. 2
Autor:
Stanisław Solski
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1684
Data wydania (nie wcześniej niż):
1684
Data wydania (nie później niż):
1684
. Za tego Jana Kazimierza kuty pieniądz Tynf tak rzeczony od Majstra Tymfa Ślęzaka: za Jana III. Króla aliàs Sobieskiego, bito monetę złotą, srebrną, miedzianą. A tej być powinna uniformitas et aequalitas w Koronie i Litwie: około której w biciu obserwować trzeba, Ligam Imperii et vicinorum Principum. Specyfikacja Monety Polskiej.
Czwartak była moneta olim srebrna czterogroszowa. Piętak był srebrnik mały, pięć groszy zawierający. Urt srebrna moneta, był czwartą częścią Talera bitego, aliàs Cwiartka teraźniejsza.
Złoty był kowany z srebra, aliàs Talar bity, albo Talar srebrny zwał się: drugi Złoty ze złota był bity, i zwał się Talar złotowy, i szedł
. Za tego Iana Kazimierza kuty pieniądz Tynf tak rzeczony od Maystra Tymfa Slęzaka: za Iana III. Krola aliàs Sobieskiego, bito monetę złotą, srebrną, miedzianą. A tey bydź powinna uniformitas et aequalitas w Koronie y Litwie: około ktorey w biciu obserwować trzeba, Ligam Imperii et vicinorum Principum. Specifikacya Monety Polskiey.
Czwartak była moneta olim srebrna czterogroszowa. Piętak był srebrnik mały, pięć groszy zawieraiący. Urt srebrna moneta, był czwartą częścią Talera bitego, aliàs Cwiartka teraznieysza.
Złoty był kowany z srebra, aliàs Talar bity, albo Talar srebrny zwał się: drugi Złoty ze złota był bity, y zwał się Talar złotowy, y szedł
Skrót tekstu: ChmielAteny_IV
Strona: 397
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 4
Autor:
Benedykt Chmielowski
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1756
Data wydania (nie wcześniej niż):
1756
Data wydania (nie później niż):
1756
przez listy po świecie na różnych miejscach co więcej różniesie i ogłosi. Mars jest barzo zabawny i pełen niewczasów! Ma tego lata że wszystkiemi placami wiele doczenienia/ które częścią z Panny/ legowiska Merkuriuszowego/ częścią też z Wagi/ z domu jego szkodliwego/ częścią i z Niedźwiadka/ ze swego własnego pałacu/ szkodliwą Kartaną czwartaka/ nieprzyjaźliwie ogromi! niemoże za dobre Omen trzymane gdyż/ lecz znaczy wielkie i częste przeciwności. Gdyby P. Bóg szatanowi wędzidła wpaszczękę niewraził/ pewnieby na wielu miejscach okrutnie burzył/ serca turbował/ wysokich Panów serda na przeciwko sobie pobudził/ pokoj i jedność rozerwał/ a do rozruchów/ zamieszania
przez listy po świećie ná roznych mieyscách co więcey roznieśie y ogłośi. Márs iest bárzo zábáwny y pełen niewczásow! Ma tego látá że wszystkiemi plácámi wiele doczenienia/ ktore częśćią z Pánny/ legowiská Merkuriuszowego/ częśćią tesz z Wagi/ z domu iego szkodliwego/ częśćią y z Niedźwiadka/ ze swego własnego páłácu/ szkodliwą Kártaną czwártaka/ nieprzyiáźliwie ogromi! niemoże zá dobre Omen trzymáne gdyż/ lecz znáczy wielkie y częste przećiwnosći. Gdyby P. Bog szátánowi wędźidła wpászczękę niewráźił/ pewnieby ná wielu mieyscách okrutnie burzył/ sercá turbował/ wysokich Pánow serdá ná przećiwko sobie pobudźił/ pokoy y iedność rozerwał/ á do rozruchow/ zámieszániá
Skrót tekstu: FurUważ
Strona: F3v
Tytuł:
Astrophiczne uważanie o ułożeniu powietrza
Autor:
Stefan Furman
Drukarnia:
Dawid Frydrych Rhetiusz
Miejsce wydania:
Gdańsk
Region:
Pomorze i Prusy
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
kalendarze
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1664
Data wydania (nie wcześniej niż):
1664
Data wydania (nie później niż):
1664
/ ma być do tych rzeczy przystojnie zbierane. To jest: gdy Miesiąc będzie w schodnym kącie/ albo w środku nieba. To pilnie upatrując/ żeby z tych Planet który (w kopaniu korzenia/ albo rwaniu ziela/ także w zbieraniu nasienia) niemiał Marsa/ i złośliwych promieni jego/ to jest: od czwartaka/ albo od Przeciwnego/ zawady. Albo żeby z kąta nie wypadł. Co zewsząd pilnie obaczywszy/ bezpiecznie/ z wielkim chorego użytkiem/ i swą pochwałą/ uczony a roztropny Lekarz tych rzeczy/ i Ekstraktów z nich/ do pomienionych chorób używać może. Rozsądek i Przestroga.
To ziele iż się zrzadka w
/ ma być do tych rzeczy przystoynie zbieráne. To iest: gdy Mieśiąc będźie w schodnym kąćie/ álbo w środku niebá. To pilnie vpátruiąc/ żeby z tych Plánet ktory (w kopániu korzenia/ álbo rwániu źiela/ tákże w zbierániu naśienia) niemiał Marsá/ y złośliwych promieni iego/ to iest: od czwartaká/ álbo od Przećiwnego/ zawády. Albo żeby z kątá nie wypadł. Co zewsząd pilnie obaczywszy/ bespiecznie/ z wielkim choreg^o^ vżytkiem/ y swą pochwałą/ vczony á rostropny Lekarz tych rzeczy/ y Extráktow z nich/ do pomienionych chorob vżywáć może. Rozsądek y Przestrogá.
To źiele iż sie zrzadká w
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 141
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
chłodność dodaje. Korzeń gdy w Bliźniętach będzie w dwudziestym czwartym/ w dwudziestym szóstym/ albo dwudziestym ośmym stopniu/ w domu dwudziestym siódmym. Bo tego czasu Ziołom wilgotności i chłodzenia dodaje. Ale kiedy go na Sól/ albo na Proch chcemy używać/ i do chorób gorących/ tedy w ten czas gdy Miesiąc w Czwartaku/ albo Przeciwny Merkuriuszowi będzie w domu dziewiątym/ albo we dwudziestym piątym. Zielnik D. Symona Syrenniusa/ Przyrodzenie.
SMak i zapach korzenia/ Liścia i Nasienia tego Ziela/ pokazuje go być przyrodzenia rozgrzewającego/ i wysuszającego/ w trzecim stopniu. Wchodzi do potrzeb Lekarskich/ Korzenie/ Ziele/ i Nasienie/ otwiera/
chłodność dodáie. Korzeń gdy w Bliźniętách będźie w dwudźiestym czwartym/ w dwudźiestym szostym/ álbo dwudźiestym osmym stopniu/ w domu dwudźiestym śiodmym. Bo tego czásu Ziołom wilgotnośći y chłodzenia dodáie. Ale kiedy go ná Sol/ álbo ná Proch chcemy vżywáć/ y do chorob gorących/ tedy w ten czás gdy Mieśiąc w Czwártaku/ álbo Przećiwny Merkuryuszowi będźie w domu dźiewiątym/ álbo we dwudźiestym piątym. Zielnik D. Symoná Syrenniusá/ Przyrodzenie.
SMák y zapách korzeniá/ Liścia y Naśienia tego Ziela/ pokázuie go być przyrodzenia rozgrzewáiącego/ y wysuszáiącego/ w trzećim stopniu. Wchodźi do potrzeb Lekárskich/ Korzenie/ Ziele/ y Naśienie/ otwiera/
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 241
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
A myślą gorolotną nieba się tykamy,
Cień niestyteż i marę zostawim po sobie. Cień z nami w grób, cień wiecznie stróżem naszym w grobie. Ale proźno wspominać cień naszego wieka I igrzysko niestałej fortuny człowieka: Ten który z cienia powstał, świat nieogarniony, Będzie z nami w cień srogi znowu obrócony. 562. Czwartak, przypisany księciu Imci Krzysztofowi Radziwiłowi, wojewodzie wil. i hetmanowi w. W. X. L
.
Szukałem upominku w nędznej gaździe swojej Dla ciebie, zacne książę, lecz w chudobie mojej Próżnom miał na bogatsze przesadzać się dary. Przyjm z łaską od chudego i ten czwartak stary.
Nie gardź czwartakiem;
A myślą gorolotną nieba się tykamy,
Cień niestyteż i marę zostawim po sobie. Cień z nami w grob, cień wiecznie strożem naszym w grobie. Ale proźno wspominać cień naszego wieka I igrzysko niestałej fortuny człowieka: Ten ktory z cienia powstał, świat nieogarniony, Będzie z nami w cień srogi znowu obrocony. 562. Czwartak, przypisany księciu Imci Krzysztofowi Radziwiłowi, wojewodzie wil. i hetmanowi w. W. X. L
.
Szukałem upominku w nędznej gaździe swojej Dla ciebie, zacne książę, lecz w chudobie mojej Prożnom miał na bogatsze przesadzać się dary. Przyjm z łaską od chudego i ten czwartak stary.
Nie gardź czwartakiem;
Skrót tekstu: NaborWierWir_I
Strona: 283
Tytuł:
Wiersze
Autor:
Daniel Naborowski
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
nieznany
Typ tekstu:
wiersz
Rodzaj:
liryka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
między 1620 a 1640
Data wydania (nie wcześniej niż):
1620
Data wydania (nie później niż):
1640
Tekst uwspółcześniony:
tak
Tytuł antologii:
Wirydarz poetycki
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Aleksander Brückner
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Lwów
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Towarzystwo dla Popierania Nauki Polskiej
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
1910
