był warzony/ także ją też pijąc.
Toż czyni proch jego z Topolową maścią zmieszany/ albo jako Mesua pisze/ Olejkiem jego namazując skronie. Też tenże przywodzi sam zapach korzenia Fiołkowego. Łzy z mózgu wywodzi.
Lży które mózg ściskają/ a gorzkością swą obrażają/ i bolenie czynią/ wywodzi. Morzeniu.
Darcie i morzenie około pępka uśmierza/ w winie albo w polewce mięsnej miałko utartego korzenia z pułtory ćwierci łota pijąc. Dios.
Tym sposobem używany/ jadu wszelakiemu się sprzeciwia. uszczknionym od wężów.
Uszczknionym od węża/ pół łota tegoż prochu z octem ciepło dając pić/ jest lekarstwem. Dios. Ukąszeniu.
Od Niedźwiadka
był wárzony/ tákże ią też piiąc.
Toż czyni proch iego z Topolową máśćią zmieszany/ álbo iako Mesua pisze/ Oleykiem iego námázuiąc skronie. Też tenże przywodźi sam zapách korzenia Fiołkowego. Lzy z mozgu wywodźi.
Lży ktore mozg śćiskáią/ á gorzkośćią swą obrażáią/ y bolenie czynią/ wywodzi. Morzeniu.
Dárćie y morzenie około pępká vsmierza/ w winie álbo w polewce mięsney miáłko vtártego korzenia z pułtory czwierći łotá piiąc. Dios.
Tym sposobem vżywány/ iádu wszelákiemu sie sprzećiwia. vsczknionym od wężow.
Vsczknionym od wężá/ puł łotá tegoż prochu z octem ćiepło dáiąc pić/ iest lekárstwem. Dios. Ukąszeniu.
Od Niedźwiadká
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 6
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
ziół: Bo ta wszytka moc przy korzeniu zostanie. Piersiom
Piersiom i Płucom zaziębłym. Żołądkowi oziębłemu/ i do trawienia gnuśnemu/ dla zaplugawienia jego słamowitościami flegmistemi/ bardzo użyteczny: abowiem rozgrzewa/ rościeńcza w nim grube wilgotności/ i do trawienia sposobny czyni. Zielnik D. Symona Syrenniusa. Żołądkowi. Darcie w Żołądku.
Darcie i boleści tak w żołądku/ jako i we wszystkim żywocie uśmierza/ zwłaszcza zwilgotności zimnych flegmistych. W chorobach zimnych.
Przeto też w każdych chorobach/ z tych zimnych słamowatości pochodzących/ do używania jest użyteczny. Macice.
Paniom zaziębłość Maciće rozgrzewa. Czasu powietrza.
Z osobna czasu powietrza morowego jest barzo dobre/ rano
źioł: Bo tá wszytká moc przy korzeniu zostánie. Pierśiom
Pierśiom y Płucom záźiębłym. Zołądkowi oźiębłemu/ y do trawienia gnuśnemu/ dla záplugáwienia iego słámowitośćiámi flágmistemi/ bárdzo vżyteczny: ábowiem rozgrzewa/ rośćieńcza w nim grube wilgotnośći/ y do trawienia sposobny czyni. Zielnik D. Symoná Syrenniusá. Zołądkowi. Dárćie w Zołądku.
Dárćie y boleśći ták w żołądku/ iáko y we wszystkim żywoćie vśmierza/ zwłasczá zwilgotnośći źimnych flágmistych. W chorobách źimnych.
Przeto też w káżdych chorobách/ z tych źimnych słámowátośći pochodzących/ do vżywánia iest vżyteczny. Maćice.
Pániom záźiębłość Máciće rozgrzewa. Czásu powietrza.
Z osobna czásu powietrza morowego iest bárzo dobre/ ráno
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 74
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
co nabielszej trzy. To wszystko z heblowanymi trasczkami z Leszczyny włożyć w ośm garncową Baryłkę albo w dziewięć garncową/ i Mosztu dobrego na to nalać/ a dać dobrze wykisnąć. Gdzieby też Mosztu nie było/ może wina dobrego starego nalać/ inym dolewać. Wino to/ Kolce.
Tym którzy bywają od Kolki i darcia w żywocie nagabani/ pic dawać/ dobrze. Żywot odmiękcza i purguje.
Żywot barzo lekko sprawnie/ i purguje pijąc go na początku obiadu dobry trunek. Po nim może potym inego wina dobrego wypić tak wiele. Gdzieby więc gnuśnie sprawowało/ może także drugi trunek do wieczerze siadając/ tegoż przyprawnego wina wypić.
co nabielszey trzy. To wszystko z heblowánymi trasczkámi z Lesczyny włożyć w ośm gárncową Báryłkę álbo w dźiewięć gárncową/ y Mosztu dobrego ná to nálać/ á dáć dobrze wykisnąć. Gdźieby też Mosztu nie było/ może winá dobrego stárego nálać/ inym dolewáć. Wino to/ Kolce.
Tym ktorzy bywáią od Kolki y dárćia w żywoćie nágábáni/ pic dawáć/ dobrze. Zywot odmiękcza y purguie.
Zywot bárzo lekko spráwnie/ y purguie piiąc go ná początku obiádu dobry trunek. Po nim może potym inego winá dobrego wypić ták wiele. Gdźieby więc gnuśnie spráwowáło/ może tákże drugi trunek do wieczerze śiadáiąc/ tegoż przypráwnego winá wypić.
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 175
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
nosa.
Hernia, Ruptura lbo kiła.
Hypochondryaca pássio, Hypochondria.
Hysterica pássio, Zaduszenie maciczne.
Hydrocae pagus, Głowy opuchnienie.
intertrigo. Zatarcie się.
Icteritia, Żółtaczka.
Ignis sacer, sphacellus, Ogień piekielny w ranie.
Incubus, Duszenie nocne.
Impetigines, Lissaje albo plamy po ciele.
Illiaca pássio, Darcie zbytnie w kiszkach.
Ischuria, Uryny zatrzymanie.
Lethargus, Spanie głębokie.
Lepra, Trąd.
Lentigines, Piegi.
Lumbrici, Glisty.
Lyenteria, Biegunka pospolita.
Lues Venerea, Dworska choroba.
Lepra iudaeorum, Parchy.
Mola, Fałszywe zastąpienie.
Malum mortuum, Krosty po nogach świerzbiące.
Maculae Hepaticae, Plamy po
nosa.
Hernia, Rupturá lbo kiła.
Hypochondryaca pássio, Hypochondrya.
Hysterica pássio, Záduszenie máćiczne.
Hydrocae pagus, Głowy opuchnienie.
intertrigo. Zatarćie się.
Icteritia, Zołtaczka.
Ignis sacer, sphacellus, Ogień piekielny w ránie.
Incubus, Duszenie nocne.
Impetigines, Lissaie álbo plámy po ćiele.
Illiaca pássio, Darćie zbytnie w kiszkach.
Ischuria, Uryny zátrzymánie.
Lethargus, Spánie głębokie.
Lepra, Trąd.
Lentigines, Piegi.
Lumbrici, Glisty.
Lyenteria, Biegunká pospolita.
Lues Venerea, Dworska chorobá.
Lepra iudaeorum, Párchy.
Mola, Fałszywe zástąpienie.
Malum mortuum, Krosty po nogách świerzbiące.
Maculae Hepaticae, Plámy po
Skrót tekstu: PromMed
Strona: 284
Tytuł:
Promptuarium medicum
Autor:
Anonim
Drukarnia:
Franciszek Cezary
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1716
Data wydania (nie wcześniej niż):
1716
Data wydania (nie później niż):
1716
