chęć zysku, żal straty. O tych albowiem mówię które są drogie i hazardowne. Zart szkodliwy gorsze jeszcze za sobą zwykł prowadzić skutki.
Na fundamencie więc tego co się wyżej rzekło, rozumiałbym niektóre uwagi moje zdatne do dobrego rozrywek i zabaw używania. Za pierwszą regułę niech będzie wspomniona i określona w przód ich definicja. Powtóre miejmy je za przydatek, nie za cel akcyj naszych gruntownych; za zastępce próżnowania, nie za skutek, który zły i nieprawy zwyczajnie bywa.
Niech będą bez afekcyj, bez zapowiedzenia, bez kunsztu i zbytniej wytworności; nie zawzdy jednostajnie, bo się sprzykszą; nie zbyt kosztowne, bo zubożą; nie
chęć zysku, żal straty. O tych albowiem mowię ktore są drogie y hazardowne. Zart szkodliwy gorsze ieszcze za sobą zwykł prowadzić skutki.
Na fundamencie więc tego co się wyżey rzekło, rozumiałbym niektore uwagi moie zdatne do dobrego rozrywek y zabaw używania. Za pierwszą regułę niech będzie wspomniona y określona w przod ich definicya. Powtore mieymy ie za przydatek, nie za cel akcyi naszych gruntownych; za zastępce prożnowania, nie za skutek, ktory zły y nieprawy zwyczaynie bywa.
Niech będą bez affekcyi, bez zapowiedzenia, bez kunsztu y zbytniey wytworności; nie zawzdy iednostaynie, bo się zprzykszą; nie zbyt kosztowne, bo zubożą; nie
Skrót tekstu: Monitor
Strona: 137
Tytuł:
Monitor na Rok Pański 1772
Autor:
Ignacy Krasicki
Drukarnia:
Wawrzyniec Mitzler de Kolof
Miejsce wydania:
Warszawa
Region:
Mazowsze
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty perswazyjne
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1772
Data wydania (nie wcześniej niż):
1772
Data wydania (nie później niż):
1772
którego dnia skusisz z drzewa zakazanego, śmiercią umrzesz Gen: 2. A to nie tylko co do ciała, alej co do łaski Boskiej. Toć jako doczesna śmierć, skażona natura, tak i wina grzechu z Adama na Adamowe nas dzieci, ze krwią się zlewa. I z tej racyj Concilium Trydeńskie powszechne tę prawdę definicją swoją tak stwierdziło Sess: 5. Grzech Adamów przez propagacją zlany na wszystkich, każdego z nas jest złasny. I Sess 6. Ludzie gdyby się ze krwi Adamowej nierodzili, niepoczynaliby się w grzechu.
IX. Lubo zaś NN. MARIA Matka Chrystusowa zrodzona z Anny i Joachima, pochodziła ze krwi Adamowej
ktorego dnia zkusisz z drzewa zakazanego, śmiercią umrzesz Gen: 2. A to nie tylko co do ciała, aley co do łaski Boskiey. Toć iako doczesna śmierć, zkáżona natura, tak y winá grzechu z Adama ná Adamowe nas dzieci, ze krwią się zlewa. Y z tey racyi Concilium Trydeńskie powszechne tę prawdę definicyą swoią tak ztwierdziło Sess: 5. Grzech Adamow przez propagacyą zlány na wszystkich, każdego z nas iest złasny. I Sess 6. Ludzie gdyby się ze krwi Adamowey nierodzili, niepoczynaliby się w grzechu.
IX. Lubo zaś NN. MARYA Matka Chrystusowa zrodzona z Anny y Joachima, pochodziła ze krwi Adamowey
Skrót tekstu: BystrzInfGeogr
Strona: A4
Tytuł:
Informacja geograficzna
Autor:
Wojciech Bystrzonowski
Drukarnia:
Drukarnia lubelska Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Lublin
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
geografia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1743
Data wydania (nie wcześniej niż):
1743
Data wydania (nie później niż):
1743
świata dusze idą) w którym dusze sprawiedliwych w łasce Boskiej z tego świata zeszłe, za grzechy powszednie, alboli i śmiertelne odpuszczone i zgładzone co do winy, lecz nie co do kary, wypłacają się sprawiedliwości Boskiej. Która o Czyśćcu prawda katolicka, że jest, funduje się oprócz wszystkich Ojców SS. zdania i definicyj powszechnych Concilia, na Piśmie Świętym tak starego jako i nowego testamentu. Bo 2. Mach: 12. opisawszy proceder Judy Machabeusza jako 12000, uncyj srebra posłał do Jerozolimy na ofiary za umarłych, przydaje Pismo Z. Toć święta i zbawienna jest intencja, modlić się za umarłych, aby od grzechów byli uwolnieni.
świata dusze idą) w ktorym dusze sprawiedliwych w łasce Boskiey z tego świata zeszłe, za grzechy powszednie, alboli y śmiertelne odpuszczone y zgładzone co do winy, lecz nie co do kary, wypłacaią się sprawiedliwości Boskiey. Ktora o Czyscu prawda katolicka, że iest, funduie się oprocz wszystkich Oycow SS. zdania y definicyi powszechnych Concilia, na Piśmie Swiętym tak starego iako y nowego testamentu. Bo 2. Mach: 12. opisawszy proceder Judy Machabeusza iako 12000, uncyi srebra posłał do Ierozolimy na ofiary zá umarłych, przydaie Pismo S. Toć święta y zbawienna iest intencya, modlić się za umarłych, aby od grzechow byli uwolnieni.
Skrót tekstu: BystrzInfGeogr
Strona: B
Tytuł:
Informacja geograficzna
Autor:
Wojciech Bystrzonowski
Drukarnia:
Drukarnia lubelska Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Lublin
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
geografia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1743
Data wydania (nie wcześniej niż):
1743
Data wydania (nie później niż):
1743
: stopami, laskami, sznurami, etc: Tak Pola Figur, abo place, mierzać powinni kwadratami wiadomej jakiej miary, jako kwaratową stopą, kwadratowym krokiem, kwadratową laską, kwadratowym sznurem: to jest kwadratem, którego ściana, jest stopa, krok, laska abo sznur. Geometra Polski mierzać je będzie łokciem kwadratowym. DEFINICJE. POle, Plac, abo wielkość figury płaskiej, nażywamy rozmierzoną abo wiadomą: kiedy wiemy wiele kwadratów wiadomej miary (Stop, naprzykład, łokci, abo lasek) w sobie zamyka. Gdy Geometra mówi: wynidzie abo stanie pole figury z multyplikacyj dwóch ścian, (długości naprzykład, i szerokości) sens jego
: stopámi, laskámi, sznurámi, etc: Ták Polá Figur, ábo pláce, mierzáć powinni kwádratámi wiádomey iákiey miáry, iáko kwáratową stopą, kwádratowym krokiem, kwádratową laską, kwádratowym sznurem: to iest kwádratem, ktorego śćianá, iest stopá, krok, laska ábo sznur. Geometrá Polski mierzáć ie będźie łokćiem kwadratowym. DEFINICYE. POle, Plác, ábo wielkość figury płáskiey, náżywamy rozmierzoną ábo wiádomą: kiedy wiemy wiele kwádratow wiádomey miáry (Stop, náprzykład, łokći, ábo lasek) w sobie zámyka. Gdy Geometrá mowi: wynidźie ábo stanie pole figury z multyplikácyi dwoch śćian, (długośći náprzykład, y szerokośći) sens iego
Skrót tekstu: SolGeom_II
Strona: 75
Tytuł:
Geometra polski cz. 2
Autor:
Stanisław Solski
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1684
Data wydania (nie wcześniej niż):
1684
Data wydania (nie później niż):
1684
będzie potrzeba,) odmierzy długość CB, licząc od O do R, i od Z do Q tyle łokci, ile ich nie dostawa do odległości OC, i SB, wiadomej zsamej SK, aby wyrownały samej CB. Gdy przez końce tej miary, przeprowadży prącikami linią; zawrze kwadrat doskonały zsamą CB. według Definicyj kwadratu doskonałego, w Zabawie 1. w Definicyj 50. Jeżeli zaś ma być zawarty kwadrat podłużny, na zupełnej CB, o krótszych abo dłuższych ścianach krzyżowych: pokaże takie Geometra, abo RCBQ, abo OCBS: gdy według zamierzonych ścian krzyżowych CR, i BQ, zbliży się z linią równoodległą samej CB, abo się
będźie potrzebá,) odmierzy długość CB, licząc od O do R, y od S do Q tyle łokći, ile ich nie dostawa do odległośći OC, y SB, wiádomey zsámey ZK, áby wyrownáły sámey CB. Gdy przez końce tey miáry, przeprowádżi prąćikámi liniią; záwrze kwádrat doskonáły zsámą CB. według Definicyi kwádratu doskonáłego, w Zábáwie 1. w Definicyi 50. Jeżeli záś ma bydź záwárty kwádrat podłużny, ná zupełney CB, o krotszych ábo dłuższych śćiánách krzyżowych: pokaże tákie Geometrá, ábo RCBQ, ábo OCBS: gdy według zámierzonych śćian krzyżowych CR, y BQ, zbliży się z liniią rownoodległą sámey CB, ábo się
Skrót tekstu: SolGeom_II
Strona: 123
Tytuł:
Geometra polski cz. 2
Autor:
Stanisław Solski
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1684
Data wydania (nie wcześniej niż):
1684
Data wydania (nie później niż):
1684
od O do R, i od Z do Q tyle łokci, ile ich nie dostawa do odległości OC, i SB, wiadomej zsamej SK, aby wyrownały samej CB. Gdy przez końce tej miary, przeprowadży prącikami linią; zawrze kwadrat doskonały zsamą CB. według Definicyj kwadratu doskonałego, w Zabawie 1. w Definicyj 50. Jeżeli zaś ma być zawarty kwadrat podłużny, na zupełnej CB, o krótszych abo dłuższych ścianach krzyżowych: pokaże takie Geometra, abo RCBQ, abo OCBS: gdy według zamierzonych ścian krzyżowych CR, i BQ, zbliży się z linią równoodległą samej CB, abo się umknie od CB. I tak szczęśliwie pracą swoję
od O do R, y od S do Q tyle łokći, ile ich nie dostawa do odległośći OC, y SB, wiádomey zsámey ZK, áby wyrownáły sámey CB. Gdy przez końce tey miáry, przeprowádżi prąćikámi liniią; záwrze kwádrat doskonáły zsámą CB. według Definicyi kwádratu doskonáłego, w Zábáwie 1. w Definicyi 50. Jeżeli záś ma bydź záwárty kwádrat podłużny, ná zupełney CB, o krotszych ábo dłuższych śćiánách krzyżowych: pokaże tákie Geometrá, ábo RCBQ, ábo OCBS: gdy według zámierzonych śćian krzyżowych CR, y BQ, zbliży się z liniią rownoodległą sámey CB, ábo się vmknie od CB. Y ták szczęśliwie pracą swoię
Skrót tekstu: SolGeom_II
Strona: 123
Tytuł:
Geometra polski cz. 2
Autor:
Stanisław Solski
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1684
Data wydania (nie wcześniej niż):
1684
Data wydania (nie później niż):
1684
Nauki 28. abo 29. Zabawy 4. i przez nie przeprowadź linią zpunktu danego na obwodzie: będziesz miał rozdzieloną figurę Wielościenną doskonałą na dwie części. Ponieważ każda figura Wielościenna doskonała, cyrkułem się otoczyć może: a cyrkuł z każdego punktu Obwodu, przez centrum dzieli się Diametrem, to jest na pół, według Definicyj 17. Zabawy 1. na karcie 12. Nauka XXVI. Figurę Wielościenną doskonałą przedzielić na dwie części równe abo proporcjonalne, równoodległymiej samemu Obwodowi figury. NIech będzie dany sześciokąt, BCDEFG, który przedzielić trzeba na dwoje liniami równoodległymiej LM, MH, HO etc samemu obwodowi BC, CD, DE etc: Wyprowadź z centrum
Náuki 28. ábo 29. Zábáwy 4. y przez nie przeprowadż liniią zpunktu dánego ná obwodżie: będźiesz miał rozdźieloną figurę Wielośćienną doskonáłą ná dwie częśći. Ponieważ káżda figurá Wielośćienna doskonáła, cyrkułem się otoczyć może: á cyrkuł z káżdego punktu Obwodu, przez centrum dźieli się Dyámetrem, to iest ná poł, według Definicyi 17. Zábáwy 1. na karćie 12. NAVKA XXVI. Figurę Wielośćienną doskonáłą przedźielić ná dwie częśći rowne ábo proporcyonálne, rownoodległymiey sámemu Obwodowi figury. NIech będżie dány sześćiokąt, BCDEFG, ktory przedżielić trzebá ná dwoie liniiámi rownoodległymiey LM, MH, HO etc sámemu obwodowi BC, CD, DE etc: Wyprowadż z centrum
Skrót tekstu: SolGeom_II
Strona: 141
Tytuł:
Geometra polski cz. 2
Autor:
Stanisław Solski
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1684
Data wydania (nie wcześniej niż):
1684
Data wydania (nie później niż):
1684
, nie łomcie sobie na tym głowy, na czym Natura, na czym Istota dobrego pasterza należy, bo ją opisał sam Chrystus. mówi Emissenus: Bonus pastor est, qui animam suam dat pro ovibus, haec est definitio, boni pastoris. Dobry pasterz jest, który duszę swoję kładzie za owce swoje, to jest definicja, to określenie dobrego pasterza. 3. ANIMAM SUAM DAT. Upatrzył Pan nasz że wielki rozlewek, wielki potop, na świecie wylana zazdrość, uczyniła. Chrystus Radnym zostaje, a wiecie co trzeba uczynić na zazdrość, jako ją uśmierzać, oto tak! miejcie odwagę na śmierć, życiem gardzcie, zabierajcie się by na
, nie łomćie sobie ná tym głowy, ná czym Náturá, ná czym Istotá dobrego pásterzá należy, bo ią opisał sąm Christus. mowi Emissenus: Bonus pastor est, qui animam suam dat pro ovibus, haec est definitio, boni pastoris. Dobry pásterz iest, ktory duszę swoię kłádźie zá owce swoie, to iest definicyia, to określenie dobrego pásterzá. 3. ANIMAM SUAM DAT. Upátrzył Pan nász że wielki rozlewek, wielki potop, ná świećie wylana zazdrość, vczyniłá. Christus Rádnym zostáie, á wiećie co trzebá vczynić ná zazdrość, iáko ią vśmierzáć, oto ták! mieyćie odwagę ná śmierć, żyćiem gardzćie, zábierayćie się by ná
Skrót tekstu: MłodzKaz
Strona: 63
Tytuł:
Kazania i homilie
Autor:
Tomasz Młodzianowski
Drukarnia:
Collegium Poznańskiego Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Poznań
Region:
Wielkopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty perswazyjne
Gatunek:
kazania
Tematyka:
religia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1681
Data wydania (nie wcześniej niż):
1681
Data wydania (nie później niż):
1681
znacznych prowentów; które świątobliwi fundatorowie legowali na chwałę Boską, albo jałmuźny ubogim; nie na zbytek niegodziwy i proźną ostentacją; a przytym to co mówię per modum reprezentacyj, nie potrzebuje, tylko jawnej prawdy uznania, która sama sufficiens jest ad justam regulam przywieść to w czym się per illicitum abusum wykroczyło.
Idę do definicyj Duchowieństwa; CHRYSTUS PAN przy installacyj Ucźniów swoich; co im przez te słowa zalecał; nolite aurum et argentum portare in Zonis vestris; jeżeli nie wzgardę bogactw światowych? i nie tylko do nabywania coraz nowych, ale nawet i do odstąpienia tych, któreby mieli w posesji swojej; Qui non renunciat omnibus quae possidet,
znacznych prowentow; ktore swiątobliwi fundatorowie legowali na chwałę Boską, albo iałmuźny ubogim; nie na zbytek niegodźiwy y proźną ostentacyą; a przytym to co mowię per modum reprezentacyi, nie potrzebuie, tylko iawney prawdy uznania, ktora sama sufficiens iest ad justam regulam przywieść to w czym się per illicitum abusum wykroczyło.
Idę do definicyi Duchowieństwa; CHRYSTUS PAN przy installacyi Ucźniow swoich; co im przez te słowa zalecał; nolite aurum et argentum portare in Zonis vestris; ieźeli nie wzgardę bogactw swiatowych? y nie tylko do nabywania coraz nowych, ale nawet y do odstąpienia tych, ktoreby mieli w possessyi swoiey; Qui non renunciat omnibus quae possidet,
Skrót tekstu: LeszczStGłos
Strona: 17
Tytuł:
Głos wolny wolność ubezpieczający
Autor:
Stanisław Leszczyński
Miejsce wydania:
Wilno
Region:
ziemie Wielkiego Księstwa Litewskiego
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty perswazyjne
Gatunek:
pisma polityczne, społeczne
Tematyka:
polityka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1733
Data wydania (nie wcześniej niż):
1733
Data wydania (nie później niż):
1733
przy powszechnej zgodzie; zgoda zaś powszechna żadną miarą być nie może, tylko przy porządku, a porządek nie może się wprowadzić tylko per stabilitatem gubernii; co jest jedyne objectum tej pracy mojej, przez którą obaczy do tego dostateczne sposoby czytelnik, kiedy zechce uczynić kombinacją wszystkich części i rozmaitych materyj które traktuję.
Nieodstępując od definicyj stanu Rycerskiego, przydaję to jeszcze, że każdy szlachcic ex professo jest żołnierzem, czego jest dowodem, nasze pospolite Ruszenie, którego komput zawiera totam nobilitatem.
Gdyby tu waźna była moja protestacja, protestowałbym się, contra hoc genus milicyj, i ziczyłbym żeby prawo nikogo do tej słuźby wojennej nie obligowało, do której
przy powszechney zgodźie; zgoda zas powszechna źadną miarą bydź nie moźe, tylko przy porządku, a porządek nie moźe się wprowadźić tylko per stabilitatem gubernii; co iest iedyne objectum tey pracy moiey, przez ktorą obaczy do tego dostateczne sposoby czytelńik, kiedy zechce uczynić kombinacyą wszystkich częśći y rozmaitych materyi ktore traktuię.
Nieodstępuiąc od definicyi stanu Rycerskiego, przydaię to ieszcze, źe kaźdy szlachćic ex professo iest źołnierzem, czego iest dowodem, nasze pospolite Ruszenie, ktorego komput zawiera totam nobilitatem.
Gdyby tu waźna była moia protestacya, protestowałbym się, contra hoc genus milicyi, y źyczyłbym źeby prawo nikogo do tey słuźby woienney nie obligowało, do ktorey
Skrót tekstu: LeszczStGłos
Strona: 62
Tytuł:
Głos wolny wolność ubezpieczający
Autor:
Stanisław Leszczyński
Miejsce wydania:
Wilno
Region:
ziemie Wielkiego Księstwa Litewskiego
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty perswazyjne
Gatunek:
pisma polityczne, społeczne
Tematyka:
polityka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1733
Data wydania (nie wcześniej niż):
1733
Data wydania (nie później niż):
1733
