in Casu Ablativo kończy się, i więcej już Państwa jego niewidać. Złoty Bałwan Nabuchodonozora wyraża niestateczność świata. KAZANIE III. NA III. NIEDZ: PO WIELKIEJ NOCY. Maldon. Grego Nanz. Liran. KAZANIE I. Cornel: Vitru: Card: Corn: NA III. NIEDZ: PO WIELKIEJ NOCY. Deklinacja Polityczna. WTÓRA CZĘSC
3. BIerzmy pożytki Duchowne. Wielki pożytek odnieślibyśmy, gdybyśmy to słowo sobie na sercu wyryli: Znakomitość świecka, znikoma. Gdyby nam Bóg prorokujące dał oko, obaczylibyśmy i przeczytali, na czołach jakby naszych, wzajemnie napisane to słowo, Et jam non videbitis me. temu
in Casu Ablativo kończy się, i więcy iuż Páństwá iego niewidáć. Złoty Báłwan Nabuchodonozora wyraża niestateczność świata. KAZANIE III. NA III. NIEDZ: PO WIELKIEY NOCY. Maldon. Grego Nanz. Lyran. KAZANIE I. Cornel: Vitru: Card: Corn: NA III. NIEDZ: PO WIELKIEY NOCY. Deklinácyia Polityczna. WTORA CZĘSC
3. BIerzmy pożytki Duchowne. Wielki pożytek odnieślibyśmy, gdybyśmy to słowo sobie ná sercu wyryli: Znákomitość świecka, znikoma. Gdyby nam Bog prorokuiące dał oko, obaczylibyśmy i przeczytáli, ná czołách iákby nászych, wzáiemnie nápisane to słowo, Et jam non videbitis me. tęmu
Skrót tekstu: MłodzKaz
Strona: 75
Tytuł:
Kazania i homilie
Autor:
Tomasz Młodzianowski
Drukarnia:
Collegium Poznańskiego Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Poznań
Region:
Wielkopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty perswazyjne
Gatunek:
kazania
Tematyka:
religia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1681
Data wydania (nie wcześniej niż):
1681
Data wydania (nie później niż):
1681
Flandryiskich w Afryce nazwanych, a nadrugiej Insule Java mniejszej, Hiszpani i Holandowie zważyli, że ćale acus Magnetica z Linii Merydionalnej na żadną nie schyla się stronę, lecz trzyma rectilinium: dlatego Matematycy na miejscach przerzeczonych lokują Cyrkuł Primum Meridianum. Na Morza także Atlanckiego srzodku, taż acus swojej na żadnę stronę nie ma deklinacyj jako świadczą mądrzy morscy Peregrynanci, Pater Faillandier płynący do Indyj Orientalnej Roku 1711 i Milliet de Cbates w Księdze drugiej Nawigacyj. Na innych Oceana częściach acus Magnetica tę uniwersalną obserwuje regułę, że się obraca do Lądu, albo Ziemi najbliższej w owej sytuacyj, albo obszerniejszej osobliwie w tych krajach, gdzie żelazne lub Magnesowe znajdują się
Flandryiskich w Afryce nazwanych, a nadrugiey Insule Iava mnieyszey, Hiszpani y Holandowie zważyli, że ćale acus Magnetica z Linii Meridionalney na żadną nie schyla się stronę, lecz trzyma rectilinium: dlatego Matematycy na mieyscach przerzeczonych lokuią Cyrkuł Primum Meridianum. Na Morzá także Atlanckiego srzodku, taż acus swoiey na żadnę stronę nie ma deklinacyi iako swiadczą mądrzy morscy Peregrynanci, Pater Faillandier płynący do Indyi Oryentalney Roku 1711 y Milliet de Cbates w Księdze drugiey Nawigacyi. Na innych Oceana częściach acus Magnetica tę uniwersalną obserwuie regułę, że się obraca do Lądu, albo Ziemi naybliższey w owey sytuacyi, albo obszernieyszey osobliwie w tych kraiach, gdzie żelazne lub Magnesowe znayduią się
Skrót tekstu: ChmielAteny_I
Strona: 657
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 1
Autor:
Benedykt Chmielowski
Drukarnia:
J.K.M. Collegium Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1755
Data wydania (nie wcześniej niż):
1755
Data wydania (nie później niż):
1755
Łacińskie Spolszczone słowa ładne, polityczne
Też Polskie genuinè nie ładne, nie gładkie, mniej polityczne
Arestum Areszt Absolutus Absolut Actor Aktor Appellatio Apelacja Adversarius Adwersarz Assessorium Asesoria Archtectus Architekt Aspirans Aspirant Audientia, Audiencją Bannicio, Bannicja Consul, Radca Curvatura, Pastorał Consequentia, Konsekwencja Capax, incapax Consiliarus, Konsyliarz Delator Deductio, Dedukcja Declinatio, Deklinacja Disputatio, Dysputa Defendere Defendować Director Doctor, Doktor
Zakazanie. Wyzwolony. Niełądnie wyzwolone Królestwo Sprawca, strona powodowa. Powołanie. Nie ładnie: uczynił powołanie do Nuncjatury. Przeciwnik Ławnicze Sądy; poprostu, szpetnie, Budownik Tchnący pragnący do stanu Wysłuchanie, szpetnie: mieli Posłowie u Króla wysłuchanie Wywołanie U Rzymian Consul był powagi Królewskiej
Łacińskie Spolszczone słowa ładne, polityczne
Też Polskie genuinè nie ładne, nie gładkie, mniey polityczne
Arestum Areszt Absolutus Absolut Actor Actor Appellatio Appelacya Adversarius Adwersarz Assessorium Assessoria Archtectus Architekt Aspirans Aspirant Audientia, Audiencyą Bannicio, Bánnicya Consul, Radca Curvatura, Pastorał Consequentia, Konsekwencya Capax, incapax Consiliarus, Konsiliarz Delator Deductio, Dedukcya Declinatio, Deklinacya Disputatio, Disputa Defendere Defendować Director Doctor, Doktor
Zakazanie. Wyzwolony. Niełądnie wyzwolone Krolestwo Sprawca, strona powodowa. Powołanie. Nie ładnie: uczynił powołanie do Nuncyatury. Przeciwnik Ławnicze Sądy; poprostu, szpetnie, Budownik Tchnący pragnący do stanu Wysłuchanie, szpetnie: mieli Posłowie u Krola wysłuchanie Wywołanie U Rzymian Consul był powagi Krolewskiey
Skrót tekstu: ChmielAteny_IV
Strona: 375
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 4
Autor:
Benedykt Chmielowski
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1756
Data wydania (nie wcześniej niż):
1756
Data wydania (nie później niż):
1756
, Budownik Tchnący pragnący do stanu Wysłuchanie, szpetnie: mieli Posłowie u Króla wysłuchanie Wywołanie U Rzymian Consul był powagi Królewskiej Nagiętość, szpetnie. Następowanie, nie łądnie Sposobny albo nie sposobny do czegoś Poradnik, Rada Oskarżyciel, Donosiciel. Wyprowadzenie, naprzykład Szlachectwa Nachylanie, łamanie. Szpetnie nie umie łamania, miast odeklinacyj Przegadywanie: nie ładnie: przegadywali tam z sobą mądrzy; miasto: dysputowali. Nieładnie; odpowiadać na dyspucie. Rządziciel. Kierowacz. Nauczyciel. Lepiej: Doktor Święty N. całego Świata, praecipue o PolscE
Discipulus, Dyscypuł Decretum, Dekret AEstimator, Estymator AEmulatio, Emulacja Electio, Ekskludowany Exclusns, Egzekucja, Executio,
, Budownik Tchnący pragnący do stanu Wysłuchanie, szpetnie: mieli Posłowie u Krola wysłuchanie Wywołanie U Rzymian Consul był powagi Krolewskiey Nagiętość, szpetnie. Następowanie, nie łądnie Sposobny albo nie sposobny do czegoś Poradnik, Rada Oskarzyciel, Donosiciel. Wyprowadzenie, naprzykład Szlachectwa Nachylanie, łamanie. Szpetnie nie umie łamania, miast odeklinacyi Przegadywanie: nie ładnie: przegadywali tam z sobą mądrzy; miasto: dysputowali. Nieładnie; odpowiadać na dyspućie. Rządziciel. Kierowacz. Nauczyciel. Lepiey: Doktor Święty N. całego Swiata, praecipuè o POLSZCZE
Discipulus, Dyscypuł Decretum, Dekret AEstimator, Estymator AEmulatio, Emulacya Electio, Exkludowany Exclusns, Exekucya, Executio,
Skrót tekstu: ChmielAteny_IV
Strona: 375
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 4
Autor:
Benedykt Chmielowski
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1756
Data wydania (nie wcześniej niż):
1756
Data wydania (nie później niż):
1756
mniej więcej. Bo na ten czas nie tylko diameter Księżyca, ale i diameter umbry na 12. części roździelony komputują. Ze zaś niepochybnie co do czasu, wielkości, i miejsca na którym choryzoncie zaćmienie będzie Księżyca, Astronomowie przewidzieć i przepowiedzieć mogą, rzecz nieomylna. Czego dochodzą przez kalkulacją. Wiedzą czas pełni. Wiedzą deklinacją Księżyca od Ekliptyki czyli to ku południowi czyli ku wschodowi. Wiedzą na którym gradusie tej deklinacyj to jest oddalenia się od drogi słońca pod pełnią zostaje Księżyc. Wiedzą diameter to jest szerokość sferycznej umbry rzuconej od ziemi. Wiedzą diameter to jest szerokość Księżyca. Więc pułdiametru Księżyca, i pułdiametru umbry, razem sobie przydane mierzą
mniey więcey. Bo ná ten czas nie tylko dyameter Xiężyca, ále y dyameter umbry ná 12. części roździelony komputuią. Ze zaś niepochybnie co do czasu, wielkości, y mieysca ná ktorym choryzoncie zaćmienie będzie Xiężyca, Astronomowie przewidzieć y przepowiedzieć mogą, rzecz nieomylna. Czego dochodzą przez kalkulacyą. Wiedzą czas pełni. Wiedzą deklinacyą Xiężyca od Ekliptyki czyli to ku południowi czyli ku wschodowi. Wiedzą ná ktorym gradusie tey deklinacyi to iest oddalenia się od drogi słońca pod pełnią zostáie Xiężyc. Wiedzą dyameter to iest szerokość sferyczney umbry rzuconey od ziemi. Wiedzą dyameter to iest szerokość Xiężyca. Więc pułdyametru Xiężyca, y pułdyametru umbry, razem sobie przydáne mierzą
Skrót tekstu: BystrzInfAstron
Strona: K3v
Tytuł:
Informacja Astronomiczna
Autor:
Wojciech Bystrzonowski
Miejsce wydania:
Lublin
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
astronomia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1743
Data wydania (nie wcześniej niż):
1743
Data wydania (nie później niż):
1743
. części roździelony komputują. Ze zaś niepochybnie co do czasu, wielkości, i miejsca na którym choryzoncie zaćmienie będzie Księżyca, Astronomowie przewidzieć i przepowiedzieć mogą, rzecz nieomylna. Czego dochodzą przez kalkulacją. Wiedzą czas pełni. Wiedzą deklinacją Księżyca od Ekliptyki czyli to ku południowi czyli ku wschodowi. Wiedzą na którym gradusie tej deklinacyj to jest oddalenia się od drogi słońca pod pełnią zostaje Księżyc. Wiedzą diameter to jest szerokość sferycznej umbry rzuconej od ziemi. Wiedzą diameter to jest szerokość Księżyca. Więc pułdiametru Księżyca, i pułdiametru umbry, razem sobie przydane mierzą z deklinacją Księżyca od ekliptyki. Które pułdiametry Księżyca i umbry jeżeli większe albo równe są deklinacyj?
. części roździelony komputuią. Ze zaś niepochybnie co do czasu, wielkości, y mieysca ná ktorym choryzoncie zaćmienie będzie Xiężyca, Astronomowie przewidzieć y przepowiedzieć mogą, rzecz nieomylna. Czego dochodzą przez kalkulacyą. Wiedzą czas pełni. Wiedzą deklinacyą Xiężyca od Ekliptyki czyli to ku południowi czyli ku wschodowi. Wiedzą ná ktorym gradusie tey deklinacyi to iest oddalenia się od drogi słońca pod pełnią zostáie Xiężyc. Wiedzą dyameter to iest szerokość sferyczney umbry rzuconey od ziemi. Wiedzą dyameter to iest szerokość Xiężyca. Więc pułdyametru Xiężyca, y pułdyametru umbry, razem sobie przydáne mierzą z deklinacyą Xiężyca od ekliptyki. Ktore pułdyametry Xiężyca y umbry ieżeli większe álbo rowne są deklinacyi?
Skrót tekstu: BystrzInfAstron
Strona: K3v
Tytuł:
Informacja Astronomiczna
Autor:
Wojciech Bystrzonowski
Miejsce wydania:
Lublin
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
astronomia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1743
Data wydania (nie wcześniej niż):
1743
Data wydania (nie później niż):
1743
od Ekliptyki czyli to ku południowi czyli ku wschodowi. Wiedzą na którym gradusie tej deklinacyj to jest oddalenia się od drogi słońca pod pełnią zostaje Księżyc. Wiedzą diameter to jest szerokość sferycznej umbry rzuconej od ziemi. Wiedzą diameter to jest szerokość Księżyca. Więc pułdiametru Księżyca, i pułdiametru umbry, razem sobie przydane mierzą z deklinacją Księżyca od ekliptyki. Które pułdiametry Księżyca i umbry jeżeli większe albo równe są deklinacyj? wnoszą sobie iż nieomylnie żadnego zaćmienia pod czas tej pełni nie będzie. Jeżeli mniejsze, i jaką proporcją mniejsze? wnoszą nieochybne co do czasu i wielkości zaćmienie. J tak każdą pełnią kalkulując, determinują, czy w którą pełnią przypada zaćmienie
od Ekliptyki czyli to ku południowi czyli ku wschodowi. Wiedzą ná ktorym gradusie tey deklinacyi to iest oddalenia się od drogi słońca pod pełnią zostáie Xiężyc. Wiedzą dyameter to iest szerokość sferyczney umbry rzuconey od ziemi. Wiedzą dyameter to iest szerokość Xiężyca. Więc pułdyametru Xiężyca, y pułdyametru umbry, razem sobie przydáne mierzą z deklinacyą Xiężyca od ekliptyki. Ktore pułdyametry Xiężyca y umbry ieżeli większe álbo rowne są deklinacyi? wnoszą sobie iż nieomylnie żadnego zaćmienia pod czas tey pełni nie będzie. Jeżeli mnieysze, y iáką proporcyą mnieysze? wnoszą nieochybne co do czasu y wielkości zaćmienie. J ták każdą pełnią kalkuluiąc, determinuią, czy w ktorą pełnią przypada zaćmienie
Skrót tekstu: BystrzInfAstron
Strona: K3v
Tytuł:
Informacja Astronomiczna
Autor:
Wojciech Bystrzonowski
Miejsce wydania:
Lublin
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
astronomia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1743
Data wydania (nie wcześniej niż):
1743
Data wydania (nie później niż):
1743
tej deklinacyj to jest oddalenia się od drogi słońca pod pełnią zostaje Księżyc. Wiedzą diameter to jest szerokość sferycznej umbry rzuconej od ziemi. Wiedzą diameter to jest szerokość Księżyca. Więc pułdiametru Księżyca, i pułdiametru umbry, razem sobie przydane mierzą z deklinacją Księżyca od ekliptyki. Które pułdiametry Księżyca i umbry jeżeli większe albo równe są deklinacyj? wnoszą sobie iż nieomylnie żadnego zaćmienia pod czas tej pełni nie będzie. Jeżeli mniejsze, i jaką proporcją mniejsze? wnoszą nieochybne co do czasu i wielkości zaćmienie. J tak każdą pełnią kalkulując, determinują, czy w którą pełnią przypada zaćmienie. Lubo dość jest od jednego zaćmienia rachować co piątą pełnią, bo prędzej zaćmienie
tey deklinacyi to iest oddalenia się od drogi słońca pod pełnią zostáie Xiężyc. Wiedzą dyameter to iest szerokość sferyczney umbry rzuconey od ziemi. Wiedzą dyameter to iest szerokość Xiężyca. Więc pułdyametru Xiężyca, y pułdyametru umbry, razem sobie przydáne mierzą z deklinacyą Xiężyca od ekliptyki. Ktore pułdyametry Xiężyca y umbry ieżeli większe álbo rowne są deklinacyi? wnoszą sobie iż nieomylnie żadnego zaćmienia pod czas tey pełni nie będzie. Jeżeli mnieysze, y iáką proporcyą mnieysze? wnoszą nieochybne co do czasu y wielkości zaćmienie. J ták każdą pełnią kalkuluiąc, determinuią, czy w ktorą pełnią przypada zaćmienie. Lubo dość iest od iednego zaćmienia ráchowáć co piątą pełnią, bo prędzey zaćmienie
Skrót tekstu: BystrzInfAstron
Strona: K3v
Tytuł:
Informacja Astronomiczna
Autor:
Wojciech Bystrzonowski
Miejsce wydania:
Lublin
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
astronomia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1743
Data wydania (nie wcześniej niż):
1743
Data wydania (nie później niż):
1743
się zaćmienie słońca.
XIX. Z tej własności wnosi się praktyczna prawda pierwsza. Iż zaćmienie słońca być nie może tylko na nowiu Księżyca. Bo tylko na ten czas interpozycją ma między słońcem i ziemią. Druga prawda: iż nie każdego nowiu być może to zaćmienie. Bo ponieważ pod czas nowiu częstokroć Księżyc dla swego cyrkułu deklinacyj ku południowi albo pułnocy, taką umbrę rzuca, iż cała mija ziemię, a na przeciwny sobie firmament bije. Albo też dla większej wysokości Księżyca in apogaeo zostającego nie jest tak długa umbra, aby mogła dostać ziemi. Więc nie mogąc umbra żadnej części zachwycić, na ten czas zaćmienia nie czyni. Trzecia prawda: iż
się zaćmienie słońca.
XIX. Z tey własności wnosi się práktyczna prawda pierwsza. Jż zaćmienie słońca być nie może tylko ná nowiu Xiężyca. Bo tylko ná ten czas interpozycyą ma między słońcem y ziemią. Druga prawdá: iż nie każdego nowiu być może to zaćmienie. Bo ponieważ pod czas nowiu częstokroć Xiężyc dla swego cyrkułu deklinácyi ku południowi álbo pułnocy, taką umbrę rzuca, iż cała miia ziemię, á ná przeciwny sobie firmament biie. Albo też dla większey wysokości Xiężyca in apogaeo zostáiącego nie iest ták długa umbra, áby mogła dostáć ziemi. Więc nie mogąc umbra żadney części záchwycić, ná ten czas zaćmienia nie czyni. Trzecia prawda: iż
Skrót tekstu: BystrzInfAstron
Strona: L3v
Tytuł:
Informacja Astronomiczna
Autor:
Wojciech Bystrzonowski
Miejsce wydania:
Lublin
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
astronomia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1743
Data wydania (nie wcześniej niż):
1743
Data wydania (nie później niż):
1743
najpierwej do swej jasności przychodzi. Bo ponieważ na nowiu Księżyc zaczyna się łączyć z słońcem od zachodu toć i umbrę rzuca pierwej na kraje ziemi zachodnie, co raz się jako Księżyc tak i umbra posuwając ku wschodowi. A za tym i części słońca zachodnie pierwej wkraczają w zaćmienie oczu ludzkich, a niżeli wschodnie. J jeżeli deklinacja Księżyca od słońca na nowiu jest południowa albo północa, to też część południowa albo północa słońca ćmić się pierwej zaczyna. Czwarta prawda: iż długość zaćmienia słońca, jest czas ten, którego penumbra Księżyca bieżąc poziemi, onąż cmi. Bieży zaś penumbra po ziemi według proporcyj Księżyca biegu: jako i umbra człowieka według
naypierwey do swey iasności przychodzi. Bo ponieważ ná nowiu Xiężyc záczyna się łączyć z słońcem od zachodu toć y umbrę rzuca pierwey ná kráie ziemi záchodnie, co raz się iáko Xiężyc ták y umbra posuwaiąc ku wschodowi. A zá tym y części słońca zachodnie pierwey wkraczaią w zaćmienie oczu ludzkich, á niżeli wschodnie. J ieżeli deklinacya Xiężyca od słońca ná nowiu iest południowa álbo pułnocna, to też część południowa álbo pułnocna słońca ćmić się pierwey zaczyna. Czwarta prawda: iż długość zaćmienia słońca, iest czas ten, ktorego penumbra Xiężyca bieżąc poziemi, onęż cmi. Bieży zaś penumbra po ziemi według proporcyi Xiężyca biegu: iáko y umbra człowieka według
Skrót tekstu: BystrzInfAstron
Strona: L3v
Tytuł:
Informacja Astronomiczna
Autor:
Wojciech Bystrzonowski
Miejsce wydania:
Lublin
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
astronomia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1743
Data wydania (nie wcześniej niż):
1743
Data wydania (nie później niż):
1743
