. Horat: lib: II. Epist: II.
NIeśmiertelność dusz naszych której Epikurejczykowie sprzeciwiać się śmieli, tylu jest dowodami wsparta, iż oprócz tego co nam w tej mierze wiara podaje, umysł sam zdrowy dostatecznie nas uczyć i oświecać powinien.
Natura dusz naszych duchowna, tym samym niezkażytelna, konieczność nieśmiertelności widocznie i oczywiście demonstruje.
Przymioty duszy istotne zmierzają zawzdy ku wieczności, wszystkie jej przeto wzruszenia do tego celu dążą, jako to widzieć się daje przez wstręt naturalny od zniszczenia, nadzieję coraz wzrastającą, wzgardę dóbr prezmiających, satysfakcją w niewinności.
Dobroć nieskończona Stwórcy, Jego sprawiedliwość, Mądrość, Rzetelność są rekojmiami nieśmiertelności dusz naszych. Oprócz tych wszystkich
. Horat: lib: II. Epist: II.
NIeśmiertelność dusz naszych ktorey Epikureyczykowie sprzeciwiać się śmieli, tylu iest dowodami wsparta, iż oprocz tego co nam w tey mierze wiara podaie, umysł sam zdrowy dostatecznie nas uczyć y oświecać powinien.
Natura dusz naszych duchowna, tym samym niezkażytelna, konieczność nieśmiertelności widocznie y oczywiście demonstruie.
Przymioty duszy istotne zmierzaią zawzdy ku wieczności, wszystkie iey przeto wzruszenia do tego celu dążą, iako to widzieć się daie przez wstręt naturalny od zniszczenia, nadzieię coraz wzrastaiącą, wzgardę dobr prezmiiaiących, satysfakcyą w niewinności.
Dobroć nieskończona Stworcy, Iego sprawiedliwość, Mądrość, Rzetelność są rekoymiami nieśmiertelności dusz naszych. Oprocz tych wszystkich
Skrót tekstu: Monitor
Strona: 116
Tytuł:
Monitor na Rok Pański 1772
Autor:
Ignacy Krasicki
Drukarnia:
Wawrzyniec Mitzler de Kolof
Miejsce wydania:
Warszawa
Region:
Mazowsze
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty perswazyjne
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1772
Data wydania (nie wcześniej niż):
1772
Data wydania (nie później niż):
1772
z stronkami Wanguły ostre rozciągnionymi, (jaki w Figurze jest BCM, i we wtórej Figurze Tablice 4, przeciwko Karcie 9. Cel DBp.) Gdyż Cel D przerznięty, dalszy od oka, zbyt fatyguje oko; Cel zaś G, z stronką średnią, jest omylny, czegom doświadczeniem doznał, i tak demonstruję.
Niech cienkość stronki EF, będzie BD; a odległość Celów na linii mierniczej niech będzie CD, półłokcia: odległość zaś terminu G, od oka C, na łokci 100. Twierdzę że stronka EF, swoją miąszością BD, może uczynić omyłki na 200. takowych stronek, jako sama jest miąższa. Gdyż Jako CD
z stronkámi Wánguły ostre rośćiągnionymi, (iáki w Figurze iest BCM, y we wtorey Figurze Tablice 4, przećiwko Kárćie 9. Cel DBp.) Gdyż Cel D przerznięty, dálszy od oká, zbyt fátyguie oko; Cel záś G, z stronką srzednią, iest omylny, czegom doświádczeniem doznał, y ták demonstruię.
Niech ćienkość stronki EF, będźie BD; á odległość Celow ná linii mierniczey niech będźie CD, połłokćiá: odległość záś terminu G, od oká C, ná łokći 100. Twierdzę że stronká EF, swoią miąszośćią BD, może vczynić omyłki ná 200. tákowych stronek, iáko sámá iest miąszsza. Gdyż Iáko CD
Skrót tekstu: SolGeom_II
Strona: 10
Tytuł:
Geometra polski cz. 2
Autor:
Stanisław Solski
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1684
Data wydania (nie wcześniej niż):
1684
Data wydania (nie później niż):
1684
według Punktu 1. Własn: 32. Zabawy 6. Jako się ma BM, do bm; tak MN do mn. A tak, że zrozmierzenia, ściana MB tyle ma łokci, ile cząstek z Skali ściana mb: toć i ściana MN, tyle ma łokci, ile mn, cząstek. Co się miało demonstrować. PRZESTROGI I. Zmierzywszy bn, na Skali, będziesz miał wymierzoną i BN. 2. Anguł BMN może być ostry, nie tylko krzyżowy. 3.Odległość MB, obierać słuszną żeby anguł N, nie był zbyt ostry. 4.Na terminie N, obierać, znak jako nasubtelniejszy, w któryby oko
według Punktu 1. Własn: 32. Zábáwy 6. Iáko się ma BM, do bm; ták MN do mn. A ták, że zrozmierzęnia, śćiáná MB tyle ma łokci, ile cząstek z Skáli sćiáná mb: toć y śćiáná MN, tyle ma łokći, ile mn, cząstek. Co się miáło demonstrowáć. PRZESTROGI I. Zmierzywszy bn, ná Skáli, będźiesz miał ẃymierzoną y BN. 2. Anguł BMN może bydź ostry, nie tylko krzyżowy. 3.Odległość MB, obieráć słuszną żeby ánguł N, nie był zbyt ostry. 4.Ná terminie N, obieráć, znák iáko násubtelnieyszy, w ktoryby oko
Skrót tekstu: SolGeom_II
Strona: 15
Tytuł:
Geometra polski cz. 2
Autor:
Stanisław Solski
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1684
Data wydania (nie wcześniej niż):
1684
Data wydania (nie później niż):
1684
Uczyń: Jako różnica UZ 1663 dwóch liczb cząstek odciętych linią Celową, do Różnice, abo raczej odległości, dwóch stacyj D, i N, 60. Tak liczba większa części odciętych FZ, 2272: do czwartego. Stanie wiadoma Odległość dalszej stacyj D, od spodu B, wysokości BE, łokci 82. Co się demonstrowało w Nauce 23. tej Zabawy. Miawszy zaś wiadomą Odległość DB, 82. gdy uczynisz jakoDF cała ściana Tablice Mierniczej 1000. cząstek, do FV 609. Tak odległość DB, łokci 82 do czwartego; wynidzie wysokość BE, 49. łokci i 938. od 1000. według Fundamentu Nauki 13. tej Zabawy.
Vczyń: Iáko roźnicá VZ 1663 dwoch liczb cząstek odćiętych liniią Celową, do Roźnice, ábo raczey odległośći, dwoch stácyy D, y N, 60. Ták liczbá większa częśći odćiętych FZ, 2272: do czwartego. Stánie wiádoma Odległość dálszey stácyi D, od spodu B, wysokośći BE, łokći 82. Co się demonstrowáło w Náuce 23. tey Zábáwy. Miawszy záś wiádomą Odległość DB, 82. gdy vczynisz iákoDF cáła śćiáná Tablice Mierniczey 1000. cząstek, do FV 609. Ták odległość DB, łokći 82 do czwartego; wynidźie wysokość BE, 49. łokći y 938. od 1000. według Fundámentu Nauki 13. tey Zabáwy.
Skrót tekstu: SolGeom_II
Strona: 47
Tytuł:
Geometra polski cz. 2
Autor:
Stanisław Solski
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1684
Data wydania (nie wcześniej niż):
1684
Data wydania (nie później niż):
1684
to jest długości i szerokości. Toć i czworobok FCBD, wyda pole z multyplikacyj BL, (spolnej odległości ścian CB FD,) przez TP, którąmem pokazał być połową summy ścian równoodległych. Pole tedy czworoboku mającego dwie ścianie, równoodległe nie równe, wynidzie multyplikując połowicę ich summy przez odległość spolną. Co się miało demonstrować. Nauka IV. Pole wwszelkiego triangułu znaleźć. WYsokość całą triaangułu, to jest linii krzyżowej spuszczonej od angułu któregokolwiek, do ściany przeciwnej, przemultiplikuj przez połowicę tej ściany. Abo przez połowicę wysokości triangułu, przemultiplikuj całą bazę; wynidzie pole triangułu. Naprzykład: Niech będzie dany trianguł CBG, którego trzeba pole wyrachować.
to iest długośći y szerokosci. Toć y czworobok FCBD, wyda pole z multyplikácyi BL, (spolney odległośći śćian CB FD,) przez TP, ktorąmem pokazał bydź połową summy ścian rownoodległych. Pole tedy czworoboku máiącego dwie śćiánie, rownoodległe nie rowne, wynidzie multyplikuiąc połowicę ich summy przez odległość spolną. Co się miáło demonstrowáć. NAVKA IV. Pole wwszelkiego tryángułu ználeść. WYsokość cáłą tryáángułu, to iest linii krzyżowey spuszczoney od ángułu ktoregokolwiek, do śćiány przećiwney, przemultyplikuy przez połowicę tey śćiány. Abo przez połowicę wysokośći tryángułu, przemultyplikuy cáłą bázę; wynidżie pole tryángułu. Náprzykład: Niech będżie dány tryánguł CBG, ktorego trzebá pole wyráchowáć.
Skrót tekstu: SolGeom_II
Strona: 78
Tytuł:
Geometra polski cz. 2
Autor:
Stanisław Solski
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1684
Data wydania (nie wcześniej niż):
1684
Data wydania (nie później niż):
1684
połowicą kwadratu CONG. Więc że pole kwadratu z Nauki 1. tej Zabawy, wychodzi z multyplikacyj wysokości DB, przez ścianę CG: Zaczym pole triangułu CBG, jest połowicą całego pola kwadratu CONG. Abo: co w jednoż wpada: produkt z multyplikowanej połowice bazy triangułu, przez wysokość całą triangułu. Co się miało demonstrować. Około Rozmierzania Pola Figur.
PRZESTROGA. I. Triangułu krzyżokątnego DCB pole, wychodzi, bez spuszczania krzyżowej linii do bazy: gdy ściany CD, CB, zawierające anguł krzyżowy C, przemultyplikujesz, i produktu weźmiesz połowicę. Ponieważ jedna ściana CB, przy angule krzyżowym, jest triangułu wysokość; a druga CD, jest
połowicą kẃádratu CONG. Więc że pole kwádratu z Náuki 1. tey Zábáwy, wychodźi z multyplikácyi wysokośći DB, przez śćiánę CG: Záczym pole tryángułu CBG, iest połowicą cáłego pola kwádratu CONG. Abo: co w iednoż wpada: produkt z multyplikowáney połowice bázy tryángułu, przez wysokość cáłą tryángułu. Co się miáło demonstrowáć. Około Rozmierzánia Polá Figur.
PRZESTROGA. I. Tryángułu krzyżokątnego DCB pole, wychodźi, bez spuszczánia krzyżowey linii do bázy: gdy śćiány CD, CB, záwieráiące ánguł krzyżowy C, przemultyplikuiesz, y produktu weźmiesz połowicę. Ponieważ iedná śćiáná CB, przy ángule krzyżowym, iest tryángułu ẃysokość; á druga CD, iest
Skrót tekstu: SolGeom_II
Strona: 79
Tytuł:
Geometra polski cz. 2
Autor:
Stanisław Solski
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1684
Data wydania (nie wcześniej niż):
1684
Data wydania (nie później niż):
1684
summy 27, dwóch inszych ścian CE 10; i EF 17: Tak różnica tychże ścian; to jest 7. do czego inszego; wynidzie liczba 9. (która iż jest mniejszą od ściany CF; znak jest że krzyżowa HE przypada wtrianguł. Gdyby albowiem była większa, wychodziłaby za trianguł. Jako demonstruje Clauius Triangulorum rectilineorum propos: 9) Ta liczba 9. Wyjęta z ściany CF; to jest ze 21, zostawuje 12 których dwunastu połowica 6. da mniejszy rościnek CH, przy mniejszej ścianie CE: i oraz te sześć wyjęte z ściany CF, zostawują rościnek większy HF 15, przy większej ścianie EF. Powtóre
summy 27, dwoch inszych śćian CE 10; y EF 17: Ták rożnicá tychże śćian; to iest 7. do czego inszego; wynidźie liczbá 9. (ktora iż iest mnieyszą od śćiány CF; znák iest że krzyżowa HE przypada wtryánguł. Gdyby álbowiem byłá większa, wychodźiłáby zá tryánguł. Iáko demonstruie Clauius Triangulorum rectilineorum propos: 9) Tá liczbá 9. Wyięta z śćiány CF; to iest ze 21, zostáwuie 12 ktorych dwunastu połowicá 6. da mnieyszy rosćinek CH, przy mnieyszey śćiánie CE: y oraz te sześć wyięte z śćiány CF, zostáwuią rośćinek większy HF 15, przy większey śćiánie EF. Powtore
Skrót tekstu: SolGeom_II
Strona: 80
Tytuł:
Geometra polski cz. 2
Autor:
Stanisław Solski
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1684
Data wydania (nie wcześniej niż):
1684
Data wydania (nie później niż):
1684
w figurze poprzedzającej, jest 100. Tej liczby część dziesiąta, jest 10. A część trzecia, jest 33. i 1. ze 3. Złożywszy tedy te obiedwie części, w jednę summę, wychodzi łokci 43. i 1. ze 3. Plac triangułu ECF, jako i przedtym. Wszytkie te trzy Sposoby demonstruje Claujus Geometrie practice lib: 4. cap: 2. numero 5.
Nauka VIII. Wielościennych Figur niedoskonałych plac znaleźć. Kiedy figura ma więcej ścian nierównych, niż trzy, obierz jeden anguł, jako B, w pierwszej; a Z, we wtórej figurze; i zniego przeprowadź linie, do inszych wszytkich angułów
w figurze poprzedzáiącey, iest 100. Tey liczby część dżieśiąta, iest 10. A część trzećia, iest 33. y 1. ze 3. Zlożywszy tedy te obiedwie częśći, w iednę summę, wychodźi łokći 43. y 1. ze 3. Plác tryángułu ECF, iáko y przedtym. Wszytkie te trzy Sposoby demonstruie Clauius Geometriae practicae lib: 4. cap: 2. numero 5.
NAVKA VIII. Wielośćiennych Figur niedoskonáłych plác ználeść. Kiedy figurá ma więcey śćian nierownych, niż trzy, obierz ieden ánguł, iako B, w pierwszey; á S, we wtorey figurze; y zniego przeprowadź liniie, do inszych wszytkich ángułow
Skrót tekstu: SolGeom_II
Strona: 81
Tytuł:
Geometra polski cz. 2
Autor:
Stanisław Solski
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1684
Data wydania (nie wcześniej niż):
1684
Data wydania (nie później niż):
1684
pole cyrkułu całej ziemie; jakieby było, gdyby Pan Bóg przecian okrąg ziemie przez centrum. Ze ziemie cały obwód ma mil 859, w Nauce 16, abo więc spełna860; multyplikując połobwodu 2700, przez półdiameter 860. znajdziesz mil kwadratowych 2 322 000, którym pole nawiększego cyrkułu ziemie jest równe. DEMONSTRACJA. Archimedes demonstrował, według Przydatku 1. Włas: 181. Zabawy 6. że cyrkuł jest równy kwadratowi, na półdiametrze, i połobwodzie cyrkułu. A że takowego kwadratu pole wychodzi zmultyplikacyj ścian, między którymi stoi; to jest półdiametrem i połobwodem. Zaczym i cyrkułu pole, z podobnej multyplikacyj wynijść musi. Drugi Sposób. UCzyń
pole cyrkułu cáłey żiemie; iákieby było, gdyby Pan Bog przećian okrąg źiemie przez centrum. Ze źiemie cáły obwod ma mil 859, w Náuce 16, ábo więc zpełná860; multyplikuiąc połobwodu 2700, przez połdyámeter 860. znáydźiesz mil kwádratowych 2 322 000, ktorym pole nawiększego cyrkułu żięmie iest rowne. DEMONSTRACYA. Archimedes demonstrował, według Przydatku 1. Włas: 181. Zábáwy 6. że cyrkuł iest rowny kwádratoẃi, ná połdyámetrze, y połobwodźie cyrkułu. A że tákowego kwádratu pole wychodźi zmultyplikácyi śćian, między ktorymi stoi; to iest połdyámetrem y połobwodem. Zaczym y cyrkułu pole, z podobney multyplikácyi wyniiść muśi. Drugi Sposob. VCzyń
Skrót tekstu: SolGeom_II
Strona: 83
Tytuł:
Geometra polski cz. 2
Autor:
Stanisław Solski
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1684
Data wydania (nie wcześniej niż):
1684
Data wydania (nie później niż):
1684
dowodzę: Kwadrat EBCD, według Własn: 115. jest równy kwadratowi EHTD, (gdyż są na jednejże Bazie ED, i między jednymisz równoodległymi HC, ED.) Ale kwadrat EHTD jest mniejszy od tegoż kwadratu równokątnego EFÓD, kwadratem HFOT. Jest tedy kwadrat HFOT, różnica między kwadratami etc. Co się miało demonstrować. Nauka XXXII. Wyrachować Różnicę między Kwadratem na bazie triangułu Rozwartokątnego, i między Kwadratami na ścianach tegoż triangułu. Także między Kwadratem na bazie triangułu Krzyżokątnego, między tylimisz ścianami zawartego. JEżeli baza HC jest wiadoma, przemultiplikuj ją wsię, a z produktu obydwóch kwadratów inszych dwóch ścian wyjmi summę. Ostatek będzie różnica kwadratu
dowodzę: Kwádrat EBCD, według Własn: 115. iest rowny kwádratowi EHTD, (gdyż są ná iedneyże Báżie ED, y między iednymisz rownoodległymi HC, ED.) Ale kwádrat EHTD iest mnieyszy od tegoż kwádratu rownokątnego EFOD, kwádratem HFOT. Iest tedy kwádrat HFOT, rożnicá między kwádratámi etc. Co się miáło demonstrowáć. NAVKA XXXII. Wyráchowáć Rożnicę między Kwádratem ná báżie tryángułu Rozwártokątnego, y między Kwádratámi ná ściánách tegoż tryángułu. Tákże między Kwádratem ná báżie tryángułu Krzyżokątnego, między tylimisz śćiánámi záwártego. IEżeli bázá HC iest wiádoma, przemultyplikuy ią wśię, á z produktu obudwoch kwádratow inszych dwoch śćian wyymi summę. Ostátek będźie rożnicá kwádratu
Skrót tekstu: SolGeom_II
Strona: 93
Tytuł:
Geometra polski cz. 2
Autor:
Stanisław Solski
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1684
Data wydania (nie wcześniej niż):
1684
Data wydania (nie później niż):
1684