te wolności mają swoje, w których ginąć
zwykły, Charybdy i Scylle. Monarchije wolne są, gdzie nie jedna absolutna wola, ale opisane prawo, słuszność i sprawiedliwość są królom panowania regułą. Bo gdzie bez prawa i sprawiedliwości, zdaniem swoim i własnym wymysłem wszystko pan rozkazuje, tam nie jest prawdziwa monarchija, ale ciężki despotyzm i nieznośne tyraństwo. Rzplite zaś wolne są, gdzie nie jeden, ale czy więcej zmiędzy ludu wybranych, czyli lud wszystek sobą samymi według praw i wszelkiej sprawiedliwości rządzą. Jeżeli zaś o wolności w monarchiach, dopieroż o wolności w rzplitych ma się rozumieć dawna owa i całemu narodowi ludzkiemu smakująca maksyma: „co najlepszego
te wolności mają swoje, w których ginąć
zwykły, Charybdy i Scylle. Monarchije wolne są, gdzie nie jedna absolutna wola, ale opisane prawo, słuszność i sprawiedliwość są królom panowania regułą. Bo gdzie bez prawa i sprawiedliwości, zdaniem swoim i własnym wymysłem wszystko pan rozkazuje, tam nie jest prawdziwa monarchija, ale ciężki despotyzm i nieznośne tyraństwo. Rzplite zaś wolne są, gdzie nie jeden, ale czy więcej zmiędzy ludu wybranych, czyli lud wszystek sobą samymi według praw i wszelkiej sprawiedliwości rządzą. Jeżeli zaś o wolności w monarchijach, dopieroż o wolności w rzplitych ma się rozumieć dawna owa i całemu narodowi ludzkiemu smakująca maksyma: „co najlepszego
Skrót tekstu: KonSSpos
Strona: 229
Tytuł:
O skutecznym rad sposobie
Autor:
Stanisław Konarski
Miejsce wydania:
Warszawa
Region:
Mazowsze
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty perswazyjne
Gatunek:
pisma polityczne, społeczne
Tematyka:
polityka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
między 1760 a 1763
Data wydania (nie wcześniej niż):
1760
Data wydania (nie później niż):
1763
Tekst uwspółcześniony:
tak
Tytuł antologii:
Pisma wybrane
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Juliusz Nowak-Dłużewski
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Warszawa
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Państwowy Instytut Wydawniczy
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
1955
się rzplitą, kiedy ją mocniejsi i lud tak osłabiałą, i bez rady widząc, obmierżą sobie stan niniejszej rzplitej i samę na ostatek zbyteczną wolność, a nie mogąc sobie radzić inaczej, sami za absolutyzmem pobiegną. Ordynaryjnie tedy rady, ładu i rządu nie mających rzplitych tak się kończy swawola, że się w ciężki odmieniają despotyzm. Tak ateńska, tak spartańska, tak kartagińska, tak syrakuzańska, tak rzymska, tak wszystkie odmieniły się insze. Z początku przynajmniej takowych odmian nie może być dobra (jaką na przykład widziemy z Francji, Hiszpanii etc.) monarchija, bo duchy do wolności i licencji przyzwyczajone, długo cierpieć nie mogą i nie chcą
się rzplitą, kiedy ją mocniejsi i lud tak osłabiałą, i bez rady widząc, obmierżą sobie stan niniejszej rzplitej i samę na ostatek zbyteczną wolność, a nie mogąc sobie radzić inaczej, sami za absolutyzmem pobiegną. Ordynaryjnie tedy rady, ładu i rządu nie mających rzplitych tak się kończy swawola, że się w ciężki odmieniają despotyzm. Tak ateńska, tak spartańska, tak kartagińska, tak syrakuzańska, tak rzymska, tak wszystkie odmieniły się insze. Z początku przynajmniej takowych odmian nie może być dobra (jaką na przykład widziemy z Francyi, Hiszpanii etc.) monarchija, bo duchy do wolności i licencyi przyzwyczajone, długo cierpieć nie mogą i nie chcą
Skrót tekstu: KonSSpos
Strona: 231
Tytuł:
O skutecznym rad sposobie
Autor:
Stanisław Konarski
Miejsce wydania:
Warszawa
Region:
Mazowsze
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty perswazyjne
Gatunek:
pisma polityczne, społeczne
Tematyka:
polityka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
między 1760 a 1763
Data wydania (nie wcześniej niż):
1760
Data wydania (nie później niż):
1763
Tekst uwspółcześniony:
tak
Tytuł antologii:
Pisma wybrane
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Juliusz Nowak-Dłużewski
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Warszawa
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Państwowy Instytut Wydawniczy
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
1955
