Z. Jana w Rżymie. Idem. W Walencyj mieście Hiszpańskim, pokazują Kielich agatowy twierdząc, iż jest z Wieczerzy także Pańskiej, Sit sub iudice lis.
30. Weronika, alias wyobrażenie Twarzy Pana Chrystusa na chustce, którą podała do ucierania potu Zbawicielowi podczas dźwigania Krzyża Z. Weronika albo Beronika, (akcentem i Dialektem mówiąc Greckim) jest w Rzymie u Z. Piotra. W Genui mieście Włoskim pokazują chustę u Z. Bartłomieja, powiadając: że to jest Świętej Weroniki chustka, może być o tamtę pocierana, lub inna jaka.
31. Spongia alias Gąbka octem i żołcią napojona, na lasce z drzewa hyzopowego zatknięta, i Chrystusowi
S. Iana w Rżymie. Idem. W Walencyi mieście Hiszpańskim, pokazuią Kielich agatowy twierdząc, iż iest z Wiecżerzy także Pańskiey, Sit sub iudice lis.
30. Weronika, alias wyobrażenie Twarzy Pana Chrystusa na chustce, ktorą podała do ucierania potu Zbawicielowi podcżas dzwigania Krzyża S. Weronika albo Beronika, (akcentem y Dyalektem mowiąc Greckim) iest w Rzymie u S. Piotra. W Genui mieście Włoskim pokazuią chustę u S. Bartłomieia, powiadaiąc: że to iest Swiętey Weroniki chustka, może bydź o tamtę pocierana, lub inna iaka.
31. Spongia alias Gąbka octem y żołcią napoiona, na lasce z drzewa hyzopowego zatknięta, y Chrystusowi
Skrót tekstu: ChmielAteny_III
Strona: 113
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 3
Autor:
Benedykt Chmielowski
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1754
Data wydania (nie wcześniej niż):
1754
Data wydania (nie później niż):
1754
na karkach nieprzyjaciół, nie język polerując, dlatego mieli język Słowieński prosty, nie polerowny; więc dlatego nie kształtu, tudzież ob defectum słów dobrych i należytej ekspressji, terminów Łacińskich i innych dla okrasy zażywać musieli, w Kazaniach, Mowach, Listach, publicznych instrumentach, i niektóre słowa polonizarunt, tojest spolszczyli, na Polski dialekt i konstrukcję nakłaniając. I prawdę mówiąc, nasze pierwsze Polskie Statuta, Prawa, są Łaciną pisane, Kancelaria Koronna, Trybunały, Ziemskie i Grodzkie Acta (wyjąwszy niektóre Województwa, którym Polszczyzna pozwolona konstytucją) są Łaciną, albo wpół Łaciną okryslone, jako też publiczne do Monarchów Legację i do Respublicas tylko Łaciną, albo Polszczyzną
na karkach nieprzyiacioł, nie ięzyk poleruiąc, dlatego mieli ięzyk Słowieński prosty, nie pòlerowny; więc dlatego nie kształtu, tudziesz ob defectum słow dobrych y należytey expressii, terminow Łacińskich y innych dla okrasy zażywać musieli, w Kazaniach, Mowach, Listach, publicznych instrumentach, y niektore słowa polonizarunt, toiest spolszczyli, na Polski dyalekt y konstrukcyę nakłaniaiąc. I prawdę mowiąc, nasze pierwsze Polskie Statuta, Prawa, są Łaciną pisane, Kancellarya Koronna, Trybunały, Ziemskie y Grodzkie Acta (wyiąwszy niektore Woiewodztwa, ktorym Polszczyzna pozwolona konstytucyą) są Łaciną, albo wpoł Łaciną okryslone, iako też publiczne do Monarchow Legacyę y do Respublicas tylko Łaciną, albo Polszczyzną
Skrót tekstu: ChmielAteny_IV
Strona: 371
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 4
Autor:
Benedykt Chmielowski
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1756
Data wydania (nie wcześniej niż):
1756
Data wydania (nie później niż):
1756
aż do Indyj według Józefa, Hieronima, Teodoreta, Doroteusza, Eucheriusza. Cham większej i mniejszej Tartaryj zwał się Góg, jakom w mniejszej wspomniał Tartaryj. Paweł zaś Wenet w Tatarskiej Prowincyj Teuduch, czyli Tenduc podobno to w Tanchut dzisiejszej Prowincyj Tartaryko-Chińskiej kładzie kraje Góg, i Magog, twierdząc, że się zwały Tartarskim Dialektem Lug, Mangug, i tam kładzie Imperium Presbyteri Ioannis, albo Popa Jana. Góg u Tłumaczów Pisma Z, znaczy albo Antiocha Epifanesa, który z Tatarskiemi Azjatyckiemi Narodami Żydów uciemiężył, albo Antychrysta, który ope tychże Narodów elewandus na Tron, albo za Wodza jego pryncypalnego. AZJA. O Imperynm Tureckim Azjatyckim. IMPERIUM
aż do Indyi według Iozefa, Hieronyma, Teodoretá, Doroteuszá, Eucheryusza. Cham większey y mnieyszey Tartáryi zwáł się Gog, iákom w mnieyszey wspomniał Tártaryi. Páweł zaś Wenet w Tatarskiey Prowincyi Teuduch, czyli Tenduc podobno to w Tanchut dźisieyszey Prowincyi Tártariko-Chińskiey kładźie kráie Gog, y Magog, twierdząc, że się zwáły Tartárskim Dialektem Lug, Mangug, y tam kładźie Imperium Presbyteri Ioannis, albo Popá Ianá. Gog u Tłumáczow Pismá S, znáczy albo Antiocha Epifanesa, ktory z Tátarskiemi Azyatyckiemi Národami Zydow uciemiężył, albo Antychrystá, ktory ope tychże Národow elevandus ná Tron, albo zá Wodzá iego pryncypálnego. AZYA. O Imperinm Tureckim Azyatyckim. IMPERIUM
Skrót tekstu: ChmielAteny_II
Strona: 501
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 2
Autor:
Benedykt Chmielowski
Drukarnia:
J.K.M. Collegium Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1746
Data wydania (nie wcześniej niż):
1746
Data wydania (nie później niż):
1746
Babilonią, gdy do Aleksandryjskiej swojej przeniósł Biblioteki, ogniem kazualnym poszły w perzynę i popiół z wielką i nigdy nieopłakaną szkodą ReiPublicae Literatorum. Nie mało hausit mądrości z Chaldejskich Ksiąg Arystoteles, od Platona pochwalonych. Ten Język urodził się z Hebrajskiego zepsowanego.
CHANANEJSKI Język albo SAMARYTAŃSKI także z HEBRAJSKIEGO urodzony, ale nie jako charakterem i dialektem się dystyngwujący. Jako Samarytani od Samaryj Stolicy, nazwani Ceremoniałem Religii, tak Pismem i Językiem byli distincti. Żydzi ich nienawidzili raz, że Wenerę Boginię sub specie Gołębicy wenerowali, druga że Kościół sobie z konsensem Aleksandra Wielkiego na Gorze Garyzim erygowali, Jerozolimskim postponując; który potym Żydzi obaliwszy nienawiść wieczną ich na siebie zwali
Babylonią, gdy do Alexandryiskiey swoiey przeniosł Biblioteki, ogniem kazualnym poszły w perzynę y popioł z wielką y nigdy nieopłákaną szkodą ReiPublicae Literatorum. Nie mało hausit mądrości z Chaldeyskich Ksiąg Aristoteles, od Platoná pochwálonych. Ten Ięzyk urodźił się z Hebráyskiego zepsowánego.
CHANANEYSKI Ięzyk albo SAMARYTANSKI także z HEBRAYSKIEGO urodzony, ale nie iako charákterem y dyalektem się dystyngwuiący. Iako Samárytani od Sámaryi Stolicy, názwáni Ceremoniałem Religii, ták Pismem y Ięzykiem byli distincti. Zydźi ich nienáwidźili ráz, że Wenerę Boginię sub specie Gołębicy wenerowáli, druga że Kościoł sobie z konsensem Alexandra Wielkiego ná Gorze Garizim erigowáli, Ierozolimskim postponuiąc; ktory potym Zydźi obaliwszy nienáwiść wieczną ich ná siebie zwáli
Skrót tekstu: ChmielAteny_II
Strona: 748
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 2
Autor:
Benedykt Chmielowski
Drukarnia:
J.K.M. Collegium Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1746
Data wydania (nie wcześniej niż):
1746
Data wydania (nie później niż):
1746
, Hunnowie, Herulowie, Rzym i Włoskie Państwo opanowawszy, w nich długo bawiący do pomieszania, i nowych ex corruptione prioris , kreowania Języków dali okazją. Potym z Łacińskiego i Włoskiego mikstury, urodziły się Insulares albo na wyspach mowy Sardyńska i Sycylijska: owszem w samej Francyj i Hiszpanii jako też we Włoszech tyle się urodziło Dialektów, to jest mowy w jednym Narodzie różności, ile Prowincyj: naprzykład we Włoszech Osca, Sąbina, Volsca, i Hetrusca, Lingve, porodziły się; a ta Hetrusca inaczej się zowie Tusca, albo Toscana. Scjencja o Językach wszystkich
ŁACIŃSKIEMU Językowi we Włoszech dała initium albo Carmenta Ewandra Matka, oraz go z Pismem
, Hunnowie, Herulowie, Rzym y Włoskie Państwo opanowáwszy, w nich długo bawiący do pomieszánia, y nowych ex corruptione prioris , kreowánia Ięzykow dali okázyą. Potym z Łacinskiego y Włoskiego mixtury, urodźiły się Insulares albo ná wyspach mowy Sardyńska y Sycyliyska: owszem w samey Fráncyi y Hiszpanii iako też we Włoszech tyle się urodźiło Dyalektow, to iest mowy w iednym Národźie różności, ile Prowincyi: náprzykłád we Włoszech Osca, Sąbina, Volsca, y Hetrusca, Lingvae, porodźiły się; á ta Hetrusca ináczey się zowie Thusca, albo Toscana. Scyencya o Ięzykach wszystkich
ŁACINSKIEMU Ięzykowi we Włoszech dałá initium albo Carmenta Ewandrá Matka, oráz go z Pismem
Skrót tekstu: ChmielAteny_II
Strona: 754
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 2
Autor:
Benedykt Chmielowski
Drukarnia:
J.K.M. Collegium Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1746
Data wydania (nie wcześniej niż):
1746
Data wydania (nie później niż):
1746
ich originem prowadzi, z żadną Nacją nie mający komunikacyj, dla zbytniej grubości swojej. SŁOWIEŃSKI Język, także Matrix wielu Języków. Ilirys, albo Ilirycum, Słowieńską Ziemię propriè mówiąc Sklawonią nazywano, potym Dalmacją nazwali, a jeszcze dawniej Tracyj Częścią mianowali, od Tyras Wnuka Jafetowego. Język ten na wiele się rozrodził innych,dialektem dystyngwowanych,to jest na Czeski (gdzie teraz bardziej Niemiecki praedominatur) Polski, Ruski, Moskiewski, Serbski, Dalmacki, Kroacki, Raski, Moldawski, pomieszany ztych, Turecki i Tatarski, ale dla złej pronuncjacyj odmienności i korupcyj słów jeden do drugiego fere nie podobny. Moskwa i Ruś i wszystkie zdami się Nacje
ich originem prowádźi, z żadną Nácyą nie maiący kommunikacyi, dla zbytniey grubości swoiey. SŁOWIENSKI Ięzyk, także Matrix wielu Ięzykow. Illyris, albo Illyricum, Słowieńską Ziemię propriè mowiąc Sklawonią názywáno, potym Dalmácyą názwali, á ieszcze dawniey Thrácyi Częścią mianowáli, od Thyras Wnuká Iafetowego. Ięzyk ten ná wiele się rozrodźił innych,dyalektem dystyngwowánych,to iest ná Czeski (gdźie teráz bardźiey Niemiecki praedominatur) Polski, Ruski, Moskiewski, Serbski, Dalmacki, Kroacki, Raski, Moldawski, pomieszany ztych, Turecki y Tatárski, ale dla złey pronuncyacyi odmienności y korrupcyi słow ieden do drugiego ferè nie podobny. Moskwá y Ruś y wszystkie zdami się Nácye
Skrót tekstu: ChmielAteny_II
Strona: 757
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 2
Autor:
Benedykt Chmielowski
Drukarnia:
J.K.M. Collegium Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1746
Data wydania (nie wcześniej niż):
1746
Data wydania (nie później niż):
1746
. Wszakże znalazszy w małej gromadzie dobry porządek, i większy niż z razu myślili, odpor; cofnąć się nazad, i spuścić nieco z gorącego zapędu musieli. Po zgromionych raz i drugi atakach przyszło stronom do rozmowy; znaleźli się bowiem między Liwami, którzy przez częste z pogranicznemi Szwedami, i Duńczykami obcowanie nabyli nieco wiadomości dialektu Niemieckiego. Rozmowa wyjednała pomiarkowanie, a za nią równym krokiem konfidencja i bezpieczeństwo, a zatym i frymarki nastąpiły. A tak Niemcy kupiecki zapas na miód, wosk, i inne wiejskie towary z Liwami z korzyścią zamienili, i wesoło do swego powrócili kraju, zamówiwszy sobie w też strony wolny do dalszego handlowania regress. Jakoż
. Wszakże znalazszy w małey gromadźie dobry porządek, y większy niż z razu myślili, odpor; cofnąć śię názad, y spuśćić nieco z gorącego zapędu muśieli. Po zgromionych raz y drugi atakach przyszło stronom do rozmowy; ználeźli śię bowiem między Liwami, którzy przez częste z pogranicznemi Szwedami, y Duńczykami obcowanie nábyli nieco wiadomośći dialektu Niemieckiego. Rozmowa wyjednáła pomiarkowanie, á zá nią rownym krokiem konfidencya y bespieczeństwo, á zátym y frymarki nástąpiły. A tak Niemcy kupiecki zápas ná miod, wosk, y inne wieyskie towary z Liwami z korzyśćią zámienili, y wesoło do swego powroćili kraju, zámowiwszy sobie w też strony wolny do dalszego handlowania regress. Jakoż
Skrót tekstu: HylInf
Strona: 6
Tytuł:
Inflanty w dawnych swych i wielorakich aż do wieku naszego dziejach i rewolucjach
Autor:
Jan August Hylzen
Drukarnia:
Drukarnia J.K.M. Akademicka Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Wilno
Region:
ziemie Wielkiego Księstwa Litewskiego
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
traktaty
Tematyka:
historia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1750
Data wydania (nie wcześniej niż):
1750
Data wydania (nie później niż):
1750
