gdy na czas z niego wynidą, piekło i ogień cierpią.
VI. Jakby zaś obszerne było miejsce całego piekła przy centrum ziemi osadzonego? Chyba nieszczęśliwi Geometrowie potępieńcy opowiedzieć dostatecznie mogą. Atoli Platelliusz taką suppozycją formuje. Dajmy że około centrum piekło jest sferycznej figury jak bania jaka, której sferycznej otchłani niech będzie tylko na milę diametru część jedna z całego diametru ziemi na mil 1710. długiego. Cyrkumferencja cyrkułu największego sfery piekielnej będzie na mil więcej jak trzy, której każda rachuje się na 4000, kroków. Całej więc sfery obszerność w sobie będzie na mil wszerz wzdłuż i głąb wziętych 10156. To jest na kroków 42624000. Tak żeby świat stojąc lat
gdy ná czas z niego wynidą, piekło y ogień cierpią.
VI. Iákby záś obszerne było mieysce całego piekłá przy centrum ziemi osadzonego? Chybá nieszczęśliwi Geometrowie potępieńcy opowiedzieć dostatecznie mogą. Atoli Platelliusz táką suppozycyą formuie. Dáymy że około centrum piekło iest sferyczney figury iák baniá iáka, ktorey sferyczney otchłani niech będzie tylko na milę dyametru część iedná z całego dyametru ziemi ná mil 1710. długiego. Cyrkumferencya cyrkułu naywiększego sfery piekielney będzie ná mil więcey iák trzy, ktorey każdá rachuie się ná 4000, krokow. Cáłey więc sfery obszerność w sobie będzie ná mil wszerz wzdłuż y głąb wziętych 10156. To iest na krokow 42624000. Ták żeby świát stoiąc lát
Skrót tekstu: BystrzInfGeogr
Strona: A3v
Tytuł:
Informacja geograficzna
Autor:
Wojciech Bystrzonowski
Drukarnia:
Drukarnia lubelska Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Lublin
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
geografia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1743
Data wydania (nie wcześniej niż):
1743
Data wydania (nie później niż):
1743
wynidą, piekło i ogień cierpią.
VI. Jakby zaś obszerne było miejsce całego piekła przy centrum ziemi osadzonego? Chyba nieszczęśliwi Geometrowie potępieńcy opowiedzieć dostatecznie mogą. Atoli Platelliusz taką suppozycją formuje. Dajmy że około centrum piekło jest sferycznej figury jak bania jaka, której sferycznej otchłani niech będzie tylko na milę diametru część jedna z całego diametru ziemi na mil 1710. długiego. Cyrkumferencja cyrkułu największego sfery piekielnej będzie na mil więcej jak trzy, której każda rachuje się na 4000, kroków. Całej więc sfery obszerność w sobie będzie na mil wszerz wzdłuż i głąb wziętych 10156. To jest na kroków 42624000. Tak żeby świat stojąc lat tylko 6000. A gdyby
wynidą, piekło y ogień cierpią.
VI. Iákby záś obszerne było mieysce całego piekłá przy centrum ziemi osadzonego? Chybá nieszczęśliwi Geometrowie potępieńcy opowiedzieć dostatecznie mogą. Atoli Platelliusz táką suppozycyą formuie. Dáymy że około centrum piekło iest sferyczney figury iák baniá iáka, ktorey sferyczney otchłani niech będzie tylko na milę dyametru część iedná z całego dyametru ziemi ná mil 1710. długiego. Cyrkumferencya cyrkułu naywiększego sfery piekielney będzie ná mil więcey iák trzy, ktorey każdá rachuie się ná 4000, krokow. Cáłey więc sfery obszerność w sobie będzie ná mil wszerz wzdłuż y głąb wziętych 10156. To iest na krokow 42624000. Ták żeby świát stoiąc lát tylko 6000. A gdyby
Skrót tekstu: BystrzInfGeogr
Strona: A3v
Tytuł:
Informacja geograficzna
Autor:
Wojciech Bystrzonowski
Drukarnia:
Drukarnia lubelska Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Lublin
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
geografia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1743
Data wydania (nie wcześniej niż):
1743
Data wydania (nie później niż):
1743
aż do centrum świata prowadzonemi i ziemię znaczą i dzielą na części. Pryncypalne sekcy i cyrkuły dzielące ziemię są te. Oś ziemna z dwiema punktami polarnemi. Cyrkuł ekwinokcjalny. Dwa cyrkuły tropiczne solstycjonalne. Dwa cyrkuły polarne południowy i północy. Cyrkuły merydyonalne. Cyrkuły parallelowe. Cyrkuł choryzontalny.
XXI. Oś ziemna, jest to diameter, to jest linia imaginacją prowadzona przez centrum ziemi, a pociągniona aż do biegunów Niebieskich, jest oraz osią Niebieską, na której całe Niebo gwiazdowe dokoła ziemi codzienną czyni rewolucją, jak wozowe koło, około osi. Dwa punkta ostatnie zwierżchnie ziemi tej linii diametrowej, są dwa punkta polarne, jedno północe zowie się Polus arcticus
aż do centrum świátá prowadzonemi y ziemię znaczą y dzielą ná części. Pryncypalne sekcy y cyrkuły dzielące ziemię są te. Oś ziemná z dwiema punktami polárnemi. Cyrkuł ekwinokcyalny. Dwa cyrkuły tropiczne solstycyonalne. Dwa cyrkuły polárne południowy y pułnocny. Cyrkuły merydyonálne. Cyrkuły párallelowe. Cyrkuł choryzontalny.
XXI. Oś ziemna, iest to dyameter, to iest linia imaginacyą prowadzoná przez centrum ziemi, a pociągniona áż do biegunow Niebieskich, iest oraz osią Niebieską, ná ktorey całe Niebo gwiazdowe dokoła ziemi codzienną czyni rewolucyą, iák wozowe koło, około osi. Dwá punkta ostatnie zwierżchnie ziemi tey linii dyámetrowey, są dwa punkta polarne, iedno pułnocne zowie się Polus arcticus
Skrót tekstu: BystrzInfGeogr
Strona: C
Tytuł:
Informacja geograficzna
Autor:
Wojciech Bystrzonowski
Drukarnia:
Drukarnia lubelska Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Lublin
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
geografia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1743
Data wydania (nie wcześniej niż):
1743
Data wydania (nie później niż):
1743
15. mil Niemieckich koresponduje dyferencyj jednym gradusem elewacyj poli, jednego miejsca względem drugiego. III. A że cyrkuł Geografowie dzielą na części 360. Więc cyrkumferencją cyrkułu największego to jest gradusów 360. multyplikują przez mil 15. Korespondujących jednemu gradusowi, determinowali cyrkumferencyj cyrkułu największego ziemi być mil 5400. Z czego dalej wnieśli iż długość diametru ziemi jest na mil 1720. Gdyż ta jest proporcja Diametru do swego cyrkułu, jaka jest liczby 1720. do liczby 5400. Dalej wnieśli iż zwierzchnia sferyczność całej ziemi jest na mil kwadratowych 9288000. Gdyż taka jest Proporcja cyrkułu największego do zwierzchnej sferyczności. Dalej wnieśli iż zupełność ziemi w zdłuż szerokość i głębokość, zgoła cała
15. mil Niemieckich korresponduie dyfferencyi iednym gradusem elewacyi poli, iednego mieysca względem drugiego. III. A że cyrkuł Geografowie dzielą ná części 360. Więc cyrkumferencyą cyrkułu náywiększego to iest gradusow 360. multyplikuią przez mil 15. Korresponduiących iednemu gradusowi, determinowáli cyrkumferencyi cyrkułu naywiększego ziemi być mil 5400. Z czego dálei wnieśli iż długość dyametru ziemi iest ná mil 1720. Gdyż ta iest proporcya Dyámetru do swego cyrkułu, iáka iest liczby 1720. do liczby 5400. Dalei wniesli iż zwierzchnia sferyczność cáłey ziemi iest ná mil kwadratowych 9288000. Gdyż táka iest Proporcya cyrkułu naywiększego do zwierzchney sferyczności. Dálei wnieśli iż zupełność ziemi w zdłuż szerokość y głębokość, zgołá cáła
Skrót tekstu: BystrzInfGeogr
Strona: M2
Tytuł:
Informacja geograficzna
Autor:
Wojciech Bystrzonowski
Drukarnia:
Drukarnia lubelska Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Lublin
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
geografia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1743
Data wydania (nie wcześniej niż):
1743
Data wydania (nie później niż):
1743
jednego miejsca względem drugiego. III. A że cyrkuł Geografowie dzielą na części 360. Więc cyrkumferencją cyrkułu największego to jest gradusów 360. multyplikują przez mil 15. Korespondujących jednemu gradusowi, determinowali cyrkumferencyj cyrkułu największego ziemi być mil 5400. Z czego dalej wnieśli iż długość diametru ziemi jest na mil 1720. Gdyż ta jest proporcja Diametru do swego cyrkułu, jaka jest liczby 1720. do liczby 5400. Dalej wnieśli iż zwierzchnia sferyczność całej ziemi jest na mil kwadratowych 9288000. Gdyż taka jest Proporcja cyrkułu największego do zwierzchnej sferyczności. Dalej wnieśli iż zupełność ziemi w zdłuż szerokość i głębokość, zgoła cała, jaka w sobie jest ziemia, iż liczy więcej coś
iednego mieysca względem drugiego. III. A że cyrkuł Geografowie dzielą ná części 360. Więc cyrkumferencyą cyrkułu náywiększego to iest gradusow 360. multyplikuią przez mil 15. Korresponduiących iednemu gradusowi, determinowáli cyrkumferencyi cyrkułu naywiększego ziemi być mil 5400. Z czego dálei wnieśli iż długość dyametru ziemi iest ná mil 1720. Gdyż ta iest proporcya Dyámetru do swego cyrkułu, iáka iest liczby 1720. do liczby 5400. Dalei wniesli iż zwierzchnia sferyczność cáłey ziemi iest ná mil kwadratowych 9288000. Gdyż táka iest Proporcya cyrkułu naywiększego do zwierzchney sferyczności. Dálei wnieśli iż zupełność ziemi w zdłuż szerokość y głębokość, zgołá cáła, iaka w sobie iest ziemia, iż liczy więcey coś
Skrót tekstu: BystrzInfGeogr
Strona: M2
Tytuł:
Informacja geograficzna
Autor:
Wojciech Bystrzonowski
Drukarnia:
Drukarnia lubelska Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Lublin
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
geografia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1743
Data wydania (nie wcześniej niż):
1743
Data wydania (nie później niż):
1743
do zwierzchnej sferyczności. Dalej wnieśli iż zupełność ziemi w zdłuż szerokość i głębokość, zgoła cała, jaka w sobie jest ziemia, iż liczy więcej coś, jak mil czworograniastych 265368000. To jest takich z których każda i w zdłuż i w szerz i w głąb, jest mila Niemiecka. Gdyż taka jest proporcja szóstej części diametru ziemi multyplikującej sferyczność ziemi, do summy z tąd wychodzącej. REGUŁA XII. Rozeznawa konstelacje i gwiazdy z sfery Niebieskiej które którego czasu i gdzie się znajdują
Chcesz wiedzieć jak którego czasu Niebo gwiazdowe jest ułożone względem twego miejsca, tak sobie postąp z sferą Astronomiczną. I. Ułóż sferę do twego miejsca według reguły I. II
do zwierzchney sferyczności. Dálei wnieśli iż zupełność ziemi w zdłuż szerokość y głębokość, zgołá cáła, iaka w sobie iest ziemia, iż liczy więcey coś, iák mil czworograniastych 265368000. To iest tákich z ktorych każda y w zdłuż y w szerz y w głąb, iest mila Niemiecka. Gdyż táka iest proporcya szostey części dyametru ziemi multyplikuiącey sferyczność ziemi, do summy z tąd wychodzącey. REGUŁA XII. Rozeznawa konstellacye y gwiazdy z sfery Niebieskiey ktore ktorego czasu y gdzie się znayduią
Chcesz wiedzieć iák ktorego czasu Niebo gwiazdowe iest ułożone względem twego mieyscá, ták sobie postąp z sferą Astronomiczną. I. Ułoż sferę do twego mieysca według reguły I. II
Skrót tekstu: BystrzInfGeogr
Strona: M2
Tytuł:
Informacja geograficzna
Autor:
Wojciech Bystrzonowski
Drukarnia:
Drukarnia lubelska Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Lublin
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
geografia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1743
Data wydania (nie wcześniej niż):
1743
Data wydania (nie później niż):
1743
przedniejsza nie miała przenieść. Ukazuję to dla uczeńszych; Zgadzają się Astrologowie naszy że warkocz Komety który się ukazuje wedle jako słońce oświeca okrąg jej od śrzodku tylko na pół diamentu/ licząc wedle gradusów/ a uważajac oddalenie Komety od ziemie wielkie/ był dłuższy nad pułtoratysiąca mil w ten czas gdy najbarziej gorzał: tedyć wziąwszy cały Diameter jego/ miało krąg szeroki nad trzy[...] w której wielkości każdy mądry widzi ile materii zamknąć się mogło/ ile się jej mogło przenieść tu z ziemie/ bo ściśle rachujac ledwie nie był tak wielki w swym kole jako wszystka ziemia. Mógłby sobie myślić kto stąd/ że ta miotła niebieska nie to praktykuje żeby nią świat
przednieysza nie miáłá przenieść. Vkázuię to dla vczeńszych; Zgadzáią się Astrologowie nászy że wárkocz Komety ktory sie vkázuie wedle iáko słońce oświeca okrąg iey od śrzodku tylko ná puł dyámentu/ licząc wedle gradusow/ a vważáiac oddalenie Komety od źiemie wielkie/ był dłuzszy nad pułtorátyśiącá mil w ten czás gdy naybárźiey gorzał: tedyć wźiąwszy cáły Dyámeter iego/ miało krąg szeroki nád trzy[...] w ktorey wielkośći káżdy mądry widźi ile máteryey zámknąć sie mogło/ ile się iey mogło przenieść tu z źiemie/ bo ściśle ráchuiac ledwie nie był ták wielki w swym kole iáko wszystká źiemiá. Mogłby sobie myślić kto ztąd/ że tá miotłá niebieska nie to práktykuie żeby nią świát
Skrót tekstu: NajmProg
Strona: B2v
Tytuł:
Prognostyk duchowny na kometę
Autor:
Jakub Najmanowicz
Drukarnia:
Maciej Jędrzejowczyk
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty perswazyjne
Gatunek:
kazania
Tematyka:
astrologia, religia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1619
Data wydania (nie wcześniej niż):
1619
Data wydania (nie później niż):
1619
sposobniejszego stawiania. PRZESTROGA 1. Aby Kołodziej nie chybił miary obwodu wpięć łokci: niech z pilnością przestrzega wysokości na łokci półtora, i na dwa cale, i nad to na dwie części, na jakich XI. ma być wprzód podzielony cal jeden. Albowiem: jako 22. do 7. proporcja obwodu cyrkułu, do diametru. (według Własności 182. Zabawy 6.) Tak calów 120. (to jest łokci 5.) Obwodu koła, do wysokości, 38. calów, i dwóch części zjedenastu cala jednego: to jest półtora łokcia i 2. cale, i nad to, dwie części, jakich ma cal jeden,
sposobnieyszego stáwiánia. PRZESTROGA 1. Aby Kołodźiey nie chybił miáry obwodu wpięć łokći: niech z pilnośćią przestrzega wysokośći ná łokći połtora, y ná dwá cale, y nád to ná dẃie częśći, ná iákich XI. ma bydź wprzod podźielony cal ieden. Albowiem: iáko 22. do 7. proporcya obwodu cyrkułu, do dyámetru. (według Własnosći 182. Zábáwy 6.) Ták calow 120. (to iest łokći 5.) Obwodu kołá, do wysokości, 38. cálow, y dwoch częśći ziedenastu calá iednego: to iest połtorá łokćiá y 2. cále, y nad to, dwie częśći, iákich ma cal ieden,
Skrót tekstu: SolGeom_II
Strona: 7
Tytuł:
Geometra polski cz. 2
Autor:
Stanisław Solski
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1684
Data wydania (nie wcześniej niż):
1684
Data wydania (nie później niż):
1684
, i Czwurtaczka ABZE. Figurv poprzedziąca. Nauka XII. Piąciokątów, Sześciokątów, i wszelkich innych Wielościennych Figur Doskonałych, obwód znaleźć, miawszy jednę ścianę wiadomą. ŚCianę wiadomą weźmij tyle razów ile figur ma ścian: będziesz miał wiadomy Obwód. Ponieważ w doskonałych figurach ściany wszytkie, są równe. z Półdiametru, abo Z diametru wiadomego, obwód figur wielościennych masz niżej w Nauce 25, i 26 tej Zabawy i Znauki 13. Zabawy 9, Nauka XIII.
Niedoskonałych Figur Wielościennych, obwód wyrachować, miawszy ścianę jednę wiadomą. NIech będzie Figura Wielościenna PONMLTS, zjedną ścianą PO, wiadomą, w łokci 500. Podziel figurę Wielościenną na trianguły
, y Czwvrtaczká ABZE. Figurv poprzedziąca. NAVKA XII. Piąćiokątow, Sześćiokątow, y wszelkich innych Wielośćiennych Figur Doskonáłych, obwod ználeść, miawszy iednę śćiánę wiádomą. SCiánę wiádomą weźmiy tyle rázow ile figur ma śćian: będźiesz miał wiádomy Obwod. Ponieważ w doskonáłych figurách śćiány wszytkie, są rowne. z Połdyámetru, ábo Z dyámetru wiádomego, obwod figur wielośćiennych masz niżey w Náuce 25, y 26 tey Zabáwy y Znáuki 13. Zábáwy 9, NAVKA XIII.
Niedoskonáłych Figur Wielośćiennych, obwod wyráchowáć, miawszy śćiánę iednę wiádomą. NIech będźie Figurá Wielośćienna PONMLTS, ziedną śćiáną PO, wiádomą, w łokći 500. Podżiel figurę Wielośćienną ná tryánguły
Skrót tekstu: SolGeom_II
Strona: 68
Tytuł:
Geometra polski cz. 2
Autor:
Stanisław Solski
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1684
Data wydania (nie wcześniej niż):
1684
Data wydania (nie później niż):
1684
Tak dana ściana BC 600, w łokciach wiadomych: do ściany CD, w łokciach 1105, i 10. ze 30 szukanych. Będziesz miał ścianę drugą CD, wiadomą. W tenże sposób dojdziesz obwodu całej Figury wielościennej niedoskonałej, to jest, nie równe ściany mającej. Nauka XIV. Obwód Cyrkułu danego wyrachować z diametru wiadomego. UCzyń jako 7, do 22; abo na srogie cyrkuły, jako 113. do 355. Tak diameter do obwodu Cyrkułu. Będziesz miał wiadomy obwód cyrkułu któregoś szukał. Kto nie umie liczby Złotej, abo Trzech. Niech przemieni cyrkuł jakikolwiek na linią prostą według Nauki 3 Zabawy 5. Potym niech cyrklem weźmie
Ták dána śćiáná BC 600, w łokćiách wiádomych: do śćiány CD, w łokćiách 1105, y 10. ze 30 szukánych. Będżiesz miał śćiánę drugą CD, wiádomą. W tenże sposob doydźiesz obwodu cáłey Figury wielośćienney niedoskonáłey, to iest, nie rowne śćiány máiącey. NAVKA XIV. Obwod Cyrkułu dánego wyráchowáć z dyámetru wiádomego. VCzyń iáko 7, do 22; ábo ná srogie cyrkuły, iáko 113. do 355. Ták dyámeter do obwodu Cyrkułu. Będziesz miał wiádomy obwod cyrkułu ktoregoś szukał. Kto nie vmie liczby Złotey, ábo Trzech. Niech przemieni cyrkuł iákikolwiek ná liniią prostą według Náuki 3 Zábáwy 5. Potym niech cyrklem weźmie
Skrót tekstu: SolGeom_II
Strona: 69
Tytuł:
Geometra polski cz. 2
Autor:
Stanisław Solski
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1684
Data wydania (nie wcześniej niż):
1684
Data wydania (nie później niż):
1684