sposobny. Bo w sobie mają pewne te pomiarkowanie/ Wszytkich ośmi przynosi język rozeznanie.
O Chlebie w Winie maczanym. Cztery pożytki czyni chleb w winie maczany/ Przezeń bywa brud w zębach wszytek oczyszczany. Wzrok ostry/ a gdy na czczy żołądek napadnie/ Napełni go/ gdy próżny/ a pełnego spadnie.
O Diecie. Wy którzy jako zdrowie zachować nie wiecie/ Przeczytajcie potrzebne wiersze o Diecie. Wszytkim ta jest pomocna zwłaszcza/ gdy odmiany/ Zwyczaj nie ciągnie z sobą. Tak twierdzi doznany. Hippokrates w przypatku Medyk doświadczony/ Który Statut napisał Doktorom uczony: Ze kto często sposoby odmienia jedzenia/ Narazi tym nie lekce swego przyrodzenia
sposobny. Bo w sobie máią pewne te pomiárkowánie/ Wszytkich ośmi przynośi ięzyk rozeznánie.
O Chlebie w Winie maczánym. Cztery pożytki czyni chleb w winie maczány/ Przezeń bywa brud w zębách wszytek ocżyśćiány. Wzrok ostry/ á gdy ná czczy żołądek nápádnie/ Nápełni go/ gdy prożny/ á pełnego spádnie.
O Dyećie. Wy ktorzy iákó zdrowie záchowáć nie wiecie/ Przeczytayćie potrzebne wiersze o Dyećie. Wszytkim tá iest pomocna zwłaszczá/ gdy odmiány/ Zwyczay nie ćiągnie z sobą. Ták twierdźi doznány. Hippokrates w przypatku Medyk doświádczony/ Ktory Statut nápisał Doktorom vczony: Ze kto często sposoby odmienia iedzenia/ Náraźi tym nie lekce swego przyrodzenia
Skrót tekstu: OlszSzkoła
Strona: C4
Tytuł:
Szkoła Salernitańska
Autor:
Hieronim Olszowski
Drukarnia:
Walerian Piątkowski
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
wiersz
Rodzaj:
liryka
Gatunek:
poradniki
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1640
Data wydania (nie wcześniej niż):
1640
Data wydania (nie później niż):
1640
rozeznanie.
O Chlebie w Winie maczanym. Cztery pożytki czyni chleb w winie maczany/ Przezeń bywa brud w zębach wszytek oczyszczany. Wzrok ostry/ a gdy na czczy żołądek napadnie/ Napełni go/ gdy próżny/ a pełnego spadnie.
O Diecie. Wy którzy jako zdrowie zachować nie wiecie/ Przeczytajcie potrzebne wiersze o Diecie. Wszytkim ta jest pomocna zwłaszcza/ gdy odmiany/ Zwyczaj nie ciągnie z sobą. Tak twierdzi doznany. Hippokrates w przypatku Medyk doświadczony/ Który Statut napisał Doktorom uczony: Ze kto często sposoby odmienia jedzenia/ Narazi tym nie lekce swego przyrodzenia. Dieta cel Doktorski: na który kto godzi/ Mądrze chorobę znosi/
rozeznánie.
O Chlebie w Winie maczánym. Cztery pożytki czyni chleb w winie maczány/ Przezeń bywa brud w zębách wszytek ocżyśćiány. Wzrok ostry/ á gdy ná czczy żołądek nápádnie/ Nápełni go/ gdy prożny/ á pełnego spádnie.
O Dyećie. Wy ktorzy iákó zdrowie záchowáć nie wiecie/ Przeczytayćie potrzebne wiersze o Dyećie. Wszytkim tá iest pomocna zwłaszczá/ gdy odmiány/ Zwyczay nie ćiągnie z sobą. Ták twierdźi doznány. Hippokrates w przypatku Medyk doświádczony/ Ktory Statut nápisał Doktorom vczony: Ze kto często sposoby odmienia iedzenia/ Náraźi tym nie lekce swego przyrodzenia. Dyetá cel Doktorski: ná ktory kto godźi/ Mądrze chorobę znośi/
Skrót tekstu: OlszSzkoła
Strona: C4
Tytuł:
Szkoła Salernitańska
Autor:
Hieronim Olszowski
Drukarnia:
Walerian Piątkowski
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
wiersz
Rodzaj:
liryka
Gatunek:
poradniki
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1640
Data wydania (nie wcześniej niż):
1640
Data wydania (nie później niż):
1640
Wy którzy jako zdrowie zachować nie wiecie/ Przeczytajcie potrzebne wiersze o Diecie. Wszytkim ta jest pomocna zwłaszcza/ gdy odmiany/ Zwyczaj nie ciągnie z sobą. Tak twierdzi doznany. Hippokrates w przypatku Medyk doświadczony/ Który Statut napisał Doktorom uczony: Ze kto często sposoby odmienia jedzenia/ Narazi tym nie lekce swego przyrodzenia. Dieta cel Doktorski: na który kto godzi/ Mądrze chorobę znosi/ i zniej wyswobodzi.
O Sporządzeniu Doktorskim Diety. Co jeść/ jako przyprawno/ kiedy i jak wiele/ Gdzie siła/ razy/ Medyk ma powiedzieć śmiele. Czego jeśli nie trafi/ rozkazać nie umie/ Niech nie polega chory na jego rozumie.
Wy ktorzy iákó zdrowie záchowáć nie wiecie/ Przeczytayćie potrzebne wiersze o Dyećie. Wszytkim tá iest pomocna zwłaszczá/ gdy odmiány/ Zwyczay nie ćiągnie z sobą. Ták twierdźi doznány. Hippokrates w przypatku Medyk doświádczony/ Ktory Statut nápisał Doktorom vczony: Ze kto często sposoby odmienia iedzenia/ Náraźi tym nie lekce swego przyrodzenia. Dyetá cel Doktorski: ná ktory kto godźi/ Mądrze chorobę znośi/ y zniey wyswobodźi.
O Sporządzeniu Doktorskim Dyety. Co ieść/ iáko przypráwno/ kiedy y iák wiele/ Gdźie śiłá/ rázy/ Medyk ma powiedźieć śmiele. Czego ieśli nie trafi/ roskázáć nie vmie/ Niech nie polega chory ná iego rozumie.
Skrót tekstu: OlszSzkoła
Strona: C4
Tytuł:
Szkoła Salernitańska
Autor:
Hieronim Olszowski
Drukarnia:
Walerian Piątkowski
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
wiersz
Rodzaj:
liryka
Gatunek:
poradniki
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1640
Data wydania (nie wcześniej niż):
1640
Data wydania (nie później niż):
1640
odmiany/ Zwyczaj nie ciągnie z sobą. Tak twierdzi doznany. Hippokrates w przypatku Medyk doświadczony/ Który Statut napisał Doktorom uczony: Ze kto często sposoby odmienia jedzenia/ Narazi tym nie lekce swego przyrodzenia. Dieta cel Doktorski: na który kto godzi/ Mądrze chorobę znosi/ i zniej wyswobodzi.
O Sporządzeniu Doktorskim Diety. Co jeść/ jako przyprawno/ kiedy i jak wiele/ Gdzie siła/ razy/ Medyk ma powiedzieć śmiele. Czego jeśli nie trafi/ rozkazać nie umie/ Niech nie polega chory na jego rozumie.
O Kapuście. Polewka kapuściana wnątrze rozwięzuję/ Sama przez się kapusta ciasne zachowuje. A jeśli ziesz z polewką pospołu
odmiány/ Zwyczay nie ćiągnie z sobą. Ták twierdźi doznány. Hippokrates w przypatku Medyk doświádczony/ Ktory Statut nápisał Doktorom vczony: Ze kto często sposoby odmienia iedzenia/ Náraźi tym nie lekce swego przyrodzenia. Dyetá cel Doktorski: ná ktory kto godźi/ Mądrze chorobę znośi/ y zniey wyswobodźi.
O Sporządzeniu Doktorskim Dyety. Co ieść/ iáko przypráwno/ kiedy y iák wiele/ Gdźie śiłá/ rázy/ Medyk ma powiedźieć śmiele. Czego ieśli nie trafi/ roskázáć nie vmie/ Niech nie polega chory ná iego rozumie.
O Kápuśćie. Polewká kápuśćiána wnątrze rozwięzuię/ Sámá przez się kápustá ćiásne záchowuie. A iesli ziesz z polewką pospołu
Skrót tekstu: OlszSzkoła
Strona: C4
Tytuł:
Szkoła Salernitańska
Autor:
Hieronim Olszowski
Drukarnia:
Walerian Piątkowski
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
wiersz
Rodzaj:
liryka
Gatunek:
poradniki
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1640
Data wydania (nie wcześniej niż):
1640
Data wydania (nie później niż):
1640
Henryk V. w Kolinii, Lotariusz II w Moguncyj. Jeżeli zaś po postanowionej Bulli Złotej na innym miejscu kiedy trafiła się Elekcja, dla słusznych jakich racyj, tę Kolegium Elektorskie miało pro rata. Olim jak w KonkLAVE Kardynalskłm obierającym Ojca Świętego, tak na Elekcyj Monarchy Rzymskiego ELECTORES nie jedzeniem, alias bardzo pomiarkowaną byli martwieni dietą, jeżeli Electionem Cesarza dla jakich prywat odwłóczyli.
SUFRAGIA na Cesarza najpierwszy daje Arcy Biskup Moguncki ELEKTÓR qua Dziekan Collegii Electorolis; potym inni Elektorowie według swojej precedencyj. Po Elekcyj skończonej, następuje JURAMENT Neo-Electa Cesarza na pewne Capita, albo KAPITULACJE, jak w Polsce na Pacta Conventa, tojest: Ze Wiary Katolickiej Rzymskiej będzie Obrońcą
Henryk V. w Kolinii, Lotaryusz II w Moguncyi. Ieżeli zas po postanowioney Bulli Złotey na innym mieyscu kiedy trafiła się Elekcya, dla słusznych iakich racyi, tę Collegium Elektorskie miało pro rata. Olim iak w CONCLAVE Kardynalskłm obieraiącym Oyca Swiętego, tak na Elekcyi Monarchy Rzymskiego ELECTORES nie iedzeniem, alias bardzo pomiarkowaną byli martwieni dyetą, ieżeli Electionem Cesarza dla iakich prywat odwłoczyli.
SUFFRAGIA na Cesarza naypierwszy daie Arcy Biskup Moguncki ELEKTOR qua Dziekan Collegii Electorolis; potym inni Elektorowie według swoiey precedencyi. Po Elekcyi skończoney, następuie IURAMENT Neo-Electa Cesarza na pewne Capita, albo KAPITULACYE, iak w Polszcze na Pacta Conventa, toiest: Ze Wiary Katolickiey Rzymskiey będzie Obrońcą
Skrót tekstu: ChmielAteny_I
Strona: 495
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 1
Autor:
Benedykt Chmielowski
Drukarnia:
J.K.M. Collegium Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1755
Data wydania (nie wcześniej niż):
1755
Data wydania (nie później niż):
1755
36. Ramusius Autor w Indyj między Brachmanami Indyjskiemi Mędrcami wspomina mającego lat 300. Innych długiego życia ludzi dla krótkości opuszczam. Którym natura dała sangvineam complexionem, dała tym samym nadzieję dłuższego życia, gdyż taka kompleksja ma arcydobrą miksturę gorąca i wilgoci. Słu- O Ekonomice, mianowicie o Życia przedłużeniu.
ży dla życia sobie przyczynienia Dieta, należyte alias w jedzeniu i napoju pomiarkowanie, i kiedy jedne zawsze są w zażywaniu potrawy, nie mieszając, ani co raz zażywając innych, jako jest zdanie wszytkich prawie Filozofów. Osobliwie jednak excessus w trunkach prolongacyj życia przeciwny bardzo, ile mieszanych. To prawda jednak, że na potrawy grubsze i niestrawniejsze, mocniejszych potrzeba
36. Ramusius Autor w Indyi między Brachmanami Indyiskiemi Mędrcami wspomina maiącego lat 300. Innych długiego życia ludzi dla krotkości opuszczam. Ktorym naturá dała sangvineam complexionem, dáła tym samym nadzieię dłuższego życia, gdyż taka komplexya ma arcydobrą mixturę gorąca y wilgoci. Słu- O Ekonomice, mianowicie o Zycia przedłużeniu.
ży dla życia sobie przyczynienia Dieta, należyte alias w iedzeniu y napoiu pomiarkowanie, y kiedy iedne zawsze są w zażywaniu potrawy, nie mieszáiąc, ani co raz zażywaiąc innych, iako iest zdanie wszytkich prawie Filozofow. Osobliwie iednak excessus w trunkach prolongacyi życia przeciwny bardzo, ile mieszanych. To prawda iednak, że na potrawy grubsze y niestrawnieysze, mocnieyszych potrzeba
Skrót tekstu: ChmielAteny_III
Strona: 502
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 3
Autor:
Benedykt Chmielowski
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1754
Data wydania (nie wcześniej niż):
1754
Data wydania (nie później niż):
1754
pomiarkowanie, i kiedy jedne zawsze są w zażywaniu potrawy, nie mieszając, ani co raz zażywając innych, jako jest zdanie wszytkich prawie Filozofów. Osobliwie jednak excessus w trunkach prolongacyj życia przeciwny bardzo, ile mieszanych. To prawda jednak, że na potrawy grubsze i niestrawniejsze, mocniejszych potrzeba trunków. Jako zaś pomiarkowana pomaga zdrowiu Dieta, tak też zbytnie posty i ustawiczne, bardzo go wątlą humidum radicale trawiąc się w żołądku indefectu potraw, trawi człeka że długo żyć nie może. Miejsc samych bywa te beneficium, iż długości służą życia: stąd kraje północe i Hiperborejskie zracyj zimna Nestorowych lat są okazją, czego w ciepłych nie masz. Wyspianie alias
pomiarkowanie, y kiedy iedne zawsze są w zażywaniu potrawy, nie mieszáiąc, ani co raz zażywaiąc innych, iako iest zdanie wszytkich prawie Filozofow. Osobliwie iednak excessus w trunkach prolongacyi życia przeciwny bardzo, ile mieszanych. To prawda iednak, że na potrawy grubsze y niestrawnieysze, mocnieyszych potrzeba trunkow. Iako zaś pomiarkowana pomaga zdrowiu Dieta, tak też zbytnie posty y ustawiczne, bardzo go wątlą humidum radicale trawiąc się w żołądku indefectu potraw, trawi człeka że długo żyć nie może. Mieysc samych bywa te beneficium, iż długości służą życia: ztąd kraie pułnocne y Hyperboreyskie zracyi zimna Nestorowych lat są okazyą, czego w ciepłych nie masz. Wyspianie alias
Skrót tekstu: ChmielAteny_III
Strona: 502
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 3
Autor:
Benedykt Chmielowski
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1754
Data wydania (nie wcześniej niż):
1754
Data wydania (nie później niż):
1754
powieki wielkie, wyższa część od pępka równą niższej części pod pępkiem, może sobie tuszyć o długim życiu według Fyzjognomików
Nestora, Ale ten najlepszy Sekret prolongacyj życia. Chcesz lat Matuzala, doczekać
BOGA Stwórcę wszech rzeczy zażywaj Doktora. A przytym potraw zbytnich strzeż się i Bachusa, Rozpust, smutku i trosków unikaj Wenusa. Dieta przy sumnieniu od wszech grzechów wolnym, Sprawi cię z łaski BOGA, żyć wiek długi, zdolnym. TYTUŁ SZÓSTY SEKRETARZ PRODyTOR TAJEMNICE NIETAJEMNE albo RZECZY z pod ROZY KWIATU WYJAWIONE ŚWIATU; alias Niektórych SEKRETÓW OPISANIE.
NIewyliczam ja tu tych sekretów, ani wyjawiam, do których albo prawem natury, albo Prawem Boskim i Świeckim
powieki wielkie, wyższa część od pępka rowną niższey części pod pępkiem, może sobie tuszyć o długim życiu według Fyzyognomikow
Nestora, Ale ten naylepszy Sekret prolongacyi życia. Chcesz lat Matuzala, doczekać
BOGA Stworcę wszech rzeczy zażyway Doktora. A przytym potraw zbytnich strzeż się y Bachusa, Rospust, smutku y troskow unikay Wenusa. Dieta przy sumnieniu od wszech grzechow wolnym, Sprawi cię z łaski BOGA, żyć wiek długi, zdolnym. TYTUŁ SZOSTY SEKRETARZ PRODITOR TAIEMNICE NIETAIEMNE albo RZECZY z pod ROZY KWIATU WYIAWIONE SWIATU; alias Niektorych SEKRETOW OPISANIE.
NIewyliczam ia tu tych sekretow, ani wyiawiam, do ktorych albo prawem natury, albo Prawem Boskim y Swieckim
Skrót tekstu: ChmielAteny_III
Strona: 504
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 3
Autor:
Benedykt Chmielowski
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1754
Data wydania (nie wcześniej niż):
1754
Data wydania (nie później niż):
1754
Lyndius z Miasta Lyndus 2 Chilon Lacedaemonus, z Lacedemonu. Filozof 3 Periander Corinthtus, Król Koryntu Miasta. 4 Pyttacus Mitylenaeus z Mytylene Miasta Lesbijskiego. 5 Solon Atheniensis, Ateński Filozof i Prawodawca. 6 Bias Prienaeus Filozof z Miasta Jonickiego Priene. 7 Thales Milesius Filozof Geometra z Miasta Jonickiego Miletus. Ich czas życia i dietę opisałem w Części 1 Aten fol: 590. 1 aedit:
Lucius Annaeus SENECA niby senecio, iż się siwo urodził, Hiszpan z Miasta Korduby Stoików Sekty Filozof, Nerona Ce- Katalog Osób, wiadomości o sobie godnych.
sarza Mistrz, znacznie od niego zapomożony, który o koniurację z Pizonem| uczynioną, oskarżony,
Lyndius z Miasta Lyndus 2 Chilon Lacedaemonus, z Lacedemonu. Filozof 3 Periander Corinthtus, Krol Koryntu Miasta. 4 Pyttacus Mitylenaeus z Mytylene Miasta Lesbiyskiego. 5 Solon Atheniensis, Ateński Filozof y Prawodawca. 6 Bias Prienaeus Filozof z Miasta Ionickiego Priene. 7 Thales Milesius Filozof Geometra z Miasta Ionickiego Miletus. Ich czas życia y dietę opisałem w Części 1 Aten fol: 590. 1 aedit:
Lucius Annaeus SENECA niby senecio, iż się siwo urodził, Hiszpan z Miasta Korduby Stoikow Sekty Filozof, Nerona Ce- Katalog Osob, wiadomości o sobie godnych.
sarza Mistrz, znacznie od niego zapomożony, ktory o koniuracyę z Pizonem| uczynioną, oskarżony,
Skrót tekstu: ChmielAteny_III
Strona: 686
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 3
Autor:
Benedykt Chmielowski
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1754
Data wydania (nie wcześniej niż):
1754
Data wydania (nie później niż):
1754
matka nie bez piskorza/ a to idzie za tym/ że przynależnych śrzodków brzemienna nie używa/ jako potraweczek lekkich/ i krwie puszczania/ zaś tamtych z tym jeśli zażyjesz/ niedostatkiem żywności płód umorzyrz/ stąd i za gorączką poronienie przypada/ nawet i dwojakie złe następuje/ abowiem jeśli czego nie zażyjesz gorączkę pomnożysz/ dietą zaś niewcześną i zostawioną krwie pełnością zabijesz. Jeszcze to do tego przystępuje/ iż brzemiennej ciało wszytko pospolicie słabe jest/ i nie do końca zdrowe/ dla obfitości krwie nie dobrej/ a zaś dobrej dla niedostatku/ bo ta do płodu idzie/ i od niego ciągniona bywa/ skąd nieboga brzemienna znieść nie może ostrych górnych
mátká nie bez piskorzá/ á to idźie zá tym/ że przynależnych śrzodkow brzemienna nie vżywa/ iáko potraweczek lekkich/ y krwie puszczánia/ záś támtych z tym ieśli záżyiesz/ niedostátkiem żywnośći płod vmorzyrz/ ztąd y zá gorączką poronienie przypada/ náwet y dwoiákie złe nástępuie/ ábowiem ieśli czego nie záżyiesz gorączkę pomnożysz/ dietą záś niewcześną y zostáwioną krwie pełnośćią zábiiesz. Ieszcze to do tego przystępuie/ iż brzemienney ćiáło wszytko pospolićie słábe iest/ y nie do końcá zdrowe/ dla obfitośći krwie nie dobrey/ á záś dobrey dla niedostátku/ bo tá do płodu idźie/ y od niego ćiągniona bywa/ zkąd niebogá brzemienna znieść nie może ostrych gornych
Skrót tekstu: CiachPrzyp
Strona: G2
Tytuł:
O przypadkach białychgłów brzemiennych
Autor:
Piotr Ciachowski
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
poradniki, traktaty
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1624
Data wydania (nie wcześniej niż):
1624
Data wydania (nie później niż):
1624
