, na któregobym mieszkańców w tym gmachu nie patrzył.
Tak wielki, rozmaity, a razem wspaniały widok daje pochop do gruntownych a wjelce przyjemnych uwag. Będąc dobrym całego rodzaju ludzkiego przyjacielem, płaczę z radości, widząc obywatelów tak wielu Państw węzłem wzajemnej potrzeby złączonych, siebie razem i kraj swój zabiegami, pilnością i przemysłem bogacących; odbierających od nas zbyteczne produkcje, dodawających natychmiast tych, bez których obejść się nie możem.
Zdaje się iż przyrodzenie osobliwszym sposobem podzieliło szacowne dary swoje po rozmaitych świata częściach, chcąc tym kształtem, Najwyższy natury Sprawca, przez wzajemny wzgląd niedostatków, ustanowić między ludźmi zobopolną podległość, której węzłem uczynił wzajemne potrzebom dogodzenie. Nie
, na ktoregobym mieszkańcow w tym gmachu nie patrzył.
Tak wielki, rozmaity, á razem wspaniały widok daie pochop do gruntownych á wjelce przyiemnych uwag. Będąc dobrym całego rodzaiu ludzkiego przyiacielem, płaczę z radości, widząc obywatelow tak wielu Państw węzłem wzaiemney potrzeby złączonych, siebie razem y kray swoy zabiegami, pilnością y przemysłem bogacących; odbieraiących od nas zbyteczne produkcye, dodawaiących natychmiast tych, bez ktorych obeyść się nie możem.
Zdaie się iż przyrodzenie osobliwszym sposobem podzieliło szacowne dary swoie po rozmaitych świata częściach, chcąc tym kształtem, Naywyższy natury Sprawca, przez wzaiemny wzgląd niedostatkow, ustanowić między ludźmi zobopolną podległość, ktorey węzłem uczynił wzaiemne potrzebom dogodzenie. Nie
Skrót tekstu: Monitor
Strona: 55
Tytuł:
Monitor na Rok Pański 1772
Autor:
Ignacy Krasicki
Drukarnia:
Wawrzyniec Mitzler de Kolof
Miejsce wydania:
Warszawa
Region:
Mazowsze
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty perswazyjne
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1772
Data wydania (nie wcześniej niż):
1772
Data wydania (nie później niż):
1772
ma ani serca, ani czasu zazić ich proficuè, nie myśląc, tylko o tym żeby się stał wolniejszim, poniewaź unum et primum studium verè liberale est, quod liberum facit; Jakoź w każdej akcyj przy wolności, znajduje się ochota, przy ochocie emulacja, przy emulacyj doskonałość: Dla tego też nie mamy ani manifaktur bogacących Państwo, ani rzemiósł rozmaitych do powszechnego zaziwania i wygody zicia, trzeba to wszystko z cudzych krajów sprowadzić, siebie ubożąc a cudze commercia bogacąc.
Pomiarkowała opatrzność Boska wszystkie kondycje, z tą proporcją, że każdy według niej zić może, jednym dała przy urodzeniu różne talenta do nabycia fortuny; inszym sposobność do sustentacyj; jedni
ma ani serca, ani czasu zaźyć ich proficuè, nie mysląc, tylko o tym źeby się stał wolnieysźym, poniewaź unum et primum studium verè liberale est, quod liberum facit; Iakoź w kaźdey akcyi przy wolnośći, znayduie się ochota, przy ochoćie emulácya, przy emulácyi doskonałość: Dla tego teź nie mamy ani manifaktur bogacących Państwo, ani rźemiosł rozmáitych do powszechnego zaźywania y wygody źyćia, trzeba to wszystko z cudzych kraiow sprowadźić, siebie uboźąc á cudze commercia bogácąc.
Pomiarkowáła opatrźność Boska wszystkie kondycye, z tą proporcyą, źe kaźdy według niey źyć moźe, iednym dała przy urodzeniu roźne talenta do nabyćia fortuny; inszym sposobność do sustentácyi; iedni
Skrót tekstu: LeszczStGłos
Strona: 102
Tytuł:
Głos wolny wolność ubezpieczający
Autor:
Stanisław Leszczyński
Miejsce wydania:
Wilno
Region:
ziemie Wielkiego Księstwa Litewskiego
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty perswazyjne
Gatunek:
pisma polityczne, społeczne
Tematyka:
polityka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1733
Data wydania (nie wcześniej niż):
1733
Data wydania (nie później niż):
1733
według Solina. Drugi Zwierz MOSCUS, albo ZYBETTUS vulgo PiżmO odorem swoim Światu służący, z którego w samej Lisibonie na rok Szlachcie niektórym intraty przychodzi na 1500. Częrwonych, Testibus Grannata Alojsio Trzeci tandem revera cały Świat bogaci BOMBYKs, alias. Jedwab robiący Robak, na cały Świat szacunek pracy swojej, wydający, strojący, bogacący, który vel viscera donat.
Jak wiele Species Zwierząt było w Korabiu Noego?
SCIENDUM, że Ziemskich Zwierząt Species Arias, Gesnerus i Aldrowandus Autorowie Curiositatis Studiossimi wyliczają 150, nie inkludując w tę liczbę Wężów i po ziemi czołgających się Zwierząt, których Pererius Autor Species 25 rachuje. Co wszystko do kupy z summowawszy, wyniesie
według Solina. Drugi Zwierz MOSCUS, albo ZYBETTUS vulgo PIZMO odorem swoim Swiatu służący, z ktorego w samey Lisibonie na rok Szlachcie niektorym intraty przychodzi na 1500. Częrwonych, Testibus Grannata Aloysio Trzeci tandem revera cały Swiat bogaci BOMBYX, alias. Iedwab robiący Robak, na cały Swiat szacunek pracy swoiey, wydaiący, stroiący, bogacący, ktory vel viscera donat.
Iak wiele Species Zwierząt było w Korabiu Noego?
SCIENDUM, że Ziemskich Zwierząt Species Arias, Gesnerus y Aldrowandus Autorowie Curiositatis Studiossimi wyliczaią 150, nie inkluduiąc w tę liczbę Wężow y po ziemi czołgaiących się Zwierząt, ktorych Pererius Autor Species 25 rachuie. Co wszystko do kupy z summowawszy, wyniesie
Skrót tekstu: ChmielAteny_I
Strona: 593
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 1
Autor:
Benedykt Chmielowski
Drukarnia:
J.K.M. Collegium Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1755
Data wydania (nie wcześniej niż):
1755
Data wydania (nie później niż):
1755
tam rury niby kanały, albo oddechy, niby do piwnic, któremi erię zdrową z dworu wpuszczają, alias za kwadrans godziny, Fodyny byłyby dla Górników grobami. Zażywają też tu kompasu Magnesowego, który żyły złote, srebrne, i inne minerały wydają Górnikom. W Saksonii około Snebergi, srebrne znajdują się góry, Najjaśniejszego bogacące ELEKTÓRA Saskiego, nalezione Annô Domini 1476. W których za Wojciecha Elektora, tak wielka znaleziona bryła srebra, że na tejże, jak na stole w samych Fodynach jedząc, rzekł: Fridericus Imperator Potens et Dives est, hodie tamen eiusmodi mensam non habet. Jeszcze i te miejsca w złoto bogate celebrantnr od Autorów starożytnych
tam rury niby kanały, albo oddechy, niby do piwnic, ktoremi aeryę zdrową z dworu wpuszczaią, alias za kwadrans godziny, Fodyny byłyby dla Gornikow grobami. Zażywaią też tu kompasu Magnesowego, ktory żyły złote, srebrne, y inne minerały wydaią Gornikom. W Saxonii około Snebergi, srebrne znayduią się gory, Nayiaśnieyszego bogacące ELEKTORA Saskiego, nalezione Annô Domini 1476. W ktorych za Woyciecha Elektora, tak wielka znaleziona bryła srebra, że na teyże, iak na stole w samych Fodynach iedząc, rzekł: Fridericus Imperator Potens et Dives est, hodie tamen eiusmodi mensam non habet. Ieszcze y te mieysca w złoto bogate celebrantnr od Autorow starożytnych
Skrót tekstu: ChmielAteny_I
Strona: 997
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 1
Autor:
Benedykt Chmielowski
Drukarnia:
J.K.M. Collegium Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1755
Data wydania (nie wcześniej niż):
1755
Data wydania (nie później niż):
1755
Mahometanów Meczety, Żydów Bożni- Herezje Chrześcijańskie
ce albo Szkoły, nad Kościoły Chrześcijańskie, mają być preferowane.
Ci tedy FILIPOWCY, czyli z obligacyj swojej Sekty, czyli też z przymiotów swoich, aby mieli swoje stałe reclinatorium, akceptację, i wszędzie
miejsce, w wielkiej są trzeżwości, główni Rzemieślnicy, per konsekwens bogaci, Dziedziców bogacący; zgoła, czynią sobie Panów, pod któremi siedzą, amicos et fautores ex mammona iniquitatis; ale tacy Fautores kiedyś confundentur ab iniquitatibus suis.
Jak się Filipowcy ci w Moskwie szerzyć Poczęli, namieniony Nikon Patriarcha Moskiewski konwokował Synod, na którym ich naukę błędną i Heretycką, wiele Herezyj zawierającą widząc, ją i Autorów jej
Machometanow Meczety, Zydow Bożni- Herezye Chrześciańskie
ce albo Szkoły, nad Kościoły Chrześciańskie, maią bydź preferowane.
Ci tedy FILIPOWCY, czyli z obligacyi swoiey Sekty, czyli też z przymiotow swoich, aby mieli swoie stałe reclinatorium, akceptacyę, y wszędzie
mieysce, w wielkiey są trzeżwości, głowni Rzemieślnicy, per consequens bogaci, Dziedzicow bogacący; zgoła, czynią sobie Panow, pod ktoremi siedzą, amicos et fautores ex mammona iniquitatis; ale tacy Fautores kiedyś confundentur ab iniquitatibus suis.
Iak się Filipowcy ci w Moskwie szerzyć poczeli, namieniony Nikon Patryarcha Moskiewski konwokował Synod, na ktorym ich naukę błędną y Heretycką, wiele Herezyi zawieraiącą widząc, ią y Autorow iey
Skrót tekstu: ChmielAteny_I
Strona: 1121
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 1
Autor:
Benedykt Chmielowski
Drukarnia:
J.K.M. Collegium Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1755
Data wydania (nie wcześniej niż):
1755
Data wydania (nie później niż):
1755
Kalwini Geografia Generalna i partykularna
wszystkie cuda i Historie odrzucają. W tej jeszcze Ultonii w Mieście Dunum vulgo Down nad jeziorem Cone są znaczne Relikwie (jeśli Kalwini nie wyrzucili) Świętego Patrycjusza, Z. Kolumbana, i Z. Birgitty.
W MOMONII Prowincyj jest Miasto Limeryk, aliàs Limerycum z Zamkiem i Portem, całą Hibernią bogacącym, gdyż weń największe Okręty wnidą choć o pięć czyli o sześć mil od Portu przez rzekę Schanon.
W KONNACHII Prowincyj jest Hrabstwo Ślegońskie, które obfituje w wełnę, i Port sławny w Mieście Ślego.
Na INSULE Angielskiej MAN u Łacinników Mannia lnów i konopi wiele się rodzi, morze ma rybne, Miast 5.
Kalwini Geografia Generalna y partykularna
wszystkie cuda y Historye odrzucaią. W tey ieszcze Ultonii w Mieście Dunum vulgo Down nad ieziorem Cone są znaczne Relikwie (ieśli Kalwini nie wyrzucili) Swiętego Patrycyusza, S. Kolumbana, y S. Birgitty.
W MOMONII Prowincyi iest Miasto Limerik, aliàs Limericum z Zamkiem y Portem, całą Hibernią bogacącym, gdyż weń naywiększe Okręty wnidą choć o pięć czyli o sześć mil od Portu przez rzekę Schanon.
W KONNACHII Prowincyi iest Hrabstwo Slegońskie, ktore obfituie w wełnę, y Port sławny w Mieście Slego.
Na INSULE Angielskiey MAN u Łacinnikow Mannia lnow y konopi wiele się rodzi, morze ma rybne, Miast 5.
Skrót tekstu: ChmielAteny_IV
Strona: 411
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 4
Autor:
Benedykt Chmielowski
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1756
Data wydania (nie wcześniej niż):
1756
Data wydania (nie później niż):
1756
Żydów osobno mieszkających Kupców na 3000. jako wylicza w swojej świeżej Geografii Johanes Hybners. Za Miastem ma mocny Kasztel, koło Miasta na 18. tysięcy ogrodów, we śrzodku Miasta Pałac, w nim Dywan, albo wielką radę. Tu Port Pyratów, aliàs jest Morskich Rozbójników, jaka i cała Respublica Pyratica z Rozbojów się bogacąca. Karol V. Cesarz tentował to Miasto i Francuzi, ale bez skutku. Studni tu nie masz, tylko z deszczów mają wodę.
W KRAJU Afrykańskim BILEDULGERYD, albo LIBII wewnętrznej, albo dalszej Datteland już odemnie opisanej, to jeszcze do wiadomości notandum, że tu były sedes owych GETULÓW, GARAMANTÓW; którzy Getuli
Zydow osobno mieszkaiących Kupcow na 3000. iako wylicza w swoiey świeżey Geografii Iohánes Hybners. Za Miastem ma mocny Kasztel, koło Miasta na 18. tysięcy ogrodow, we śrzodku Miasta Pałác, w nim Dywan, albo wielką radę. Tu Port Pyratow, aliàs iest Morskich Rozboynikow, iaka y cała Respublica Pyratica z Rozboiow się bogacąca. Karol V. Cesarz tentował to Miasto y Francuzi, ale bez skutku. Studni tu nie masz, tylko z deszczow maią wodę.
W KRAIU Afrykańskim BILEDULGERID, albo LIBII wewnętrzney, albo dalszey Datteland iuż odemnie opisaney, to ieszcze do wiadomości notandum, że tu były sedes owych GETULOW, GARAMANTOW; ktorzy Getuli
Skrót tekstu: ChmielAteny_IV
Strona: 548
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 4
Autor:
Benedykt Chmielowski
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1756
Data wydania (nie wcześniej niż):
1756
Data wydania (nie później niż):
1756
tu nie mało Z. TOMASZA zwanych, Pogan, Mahometanów, Heretyków.
Trzecie Królestwo w Indyj GOLKONDA długie na mil 150 szerokie na 60. w którym wiele jest Fortec. Król tutejszy, abundancją złota, kamieni drogich, mnóstwem Ludu bitnego i słoniów ledwie ustępuje Mogolowi. Obywatele tutejsi w różnych wieksercytowani kunsztach, przez to bogacący Państwo swoje. Z samego Myta corocznie Król Golkondański bierze więcej niżeli 20, milionów, oprócz Trybutu idącego z Pagodów, to jest ich Kościołów, których jest koło 400. Więcej jeszcze Intraty z handlowania Diamentów, drogich kamieni, które tu kopane, na świat cały idą. Król tutejszy daje Mogolowi pewny haracz. AZJA.
tu nie máło S. TOMASZA zwánych, Pogan, Machometanow, Heretykow.
Trzecie Krolestwo w Indyi GOLKONDA długie ná mil 150 szerokie na 60. w ktorym wiele iest Fortec. Krol tuteyszy, abundancyą złota, kamieni drogich, mnostwem Ludu bitnego y słoniow ledwie ustępuie Mogolowi. Obywátele tuteysi w rożnych wyexercytowáni kunsztach, przez to bogácący Państwo swoie. Z samego Myta corocznie Krol Golkondanski bierze więcey niżeli 20, millionow, oprocz Trybutu idącego z Pagodow, to iest ich Kościołow, ktorych iest koło 400. Więcey ieszcze Intráty z handlowánia Dyámentow, drogich kámieni, ktore tu kopáne, ná świat cały idą. Krol tuteyszy daie Mogolowi pewny harácż. AZYA.
Skrót tekstu: ChmielAteny_II
Strona: 598
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 2
Autor:
Benedykt Chmielowski
Drukarnia:
J.K.M. Collegium Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1746
Data wydania (nie wcześniej niż):
1746
Data wydania (nie później niż):
1746
. i 18. Zyczono sobie przez ten Istm przeciąc Kanał dla Komunikacyj Północego z Południowym Morzem, ale refleksja wyższego Morza Północego jak Południowego przeszkodziła. Ten Kraj ma Powietrze gorące i nie zdrowe, grunta górzyste i płonne, drzewa zawsze zielone ale bez owców. PANAMA Miasto położone nad Golfem tegoż Imienia zagęszczonym Wyspami, ale bogacącym Kraj w perły, Miasto mocne obronione Cytadellą, ma Port swój, i swego Biskupa. Zaszczycone rezydencją Gubernatora, Powietrze ma nie zdrowe, ale bogate w handle odprawiające się tu w Peruwii do Hiszpanii. Francuzi je byli wzięli i zrujnowali R. 1671. ale odstąpili. PORTO BELO erygowane na ruinach dawnego Nombre dy Dios
. y 18. Zyczono sobie przez ten Istm przeciąc Kanáł dla Kommunikácyi Pułnocnego z Południowym Morzem, ále reflexya wyższego Morzá Pułnocnego iák Południowego przeszkodziła. Ten Kráy ma Powietrze gorące y nie zdrowe, grunta gorzyste y płonne, drzewá záwsze zielone ále bez owcow. PANAMA Miásto położone nád Golfem tegoż Imienia zagęszczonym Wyspámi, ále bogácącym Kráy w perły, Miásto mocne obronione Cyttadellą, ma Port swoy, y swego Biskupá. Zaszczycone rezydencyą Gubernátora, Powietrze ma nie zdrowe, ále bogáte w hándle odpráwiaiące się tu w Peruwii do Hiszpánii. Fráncuzi ie byli wzięli y zruynowáli R. 1671. ále odstąpili. PORTO BELO erygowáne ná ruinách dáwnego Nombre di Dios
Skrót tekstu: ŁubŚwiat
Strona: 645
Tytuł:
Świat we wszystkich swoich częściach
Autor:
Władysław Aleksander Łubieński
Drukarnia:
Wrocławska Akademia Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Wrocław
Region:
Śląsk
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
relacje
Tematyka:
egzotyka, geografia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1740
Data wydania (nie wcześniej niż):
1740
Data wydania (nie później niż):
1740
/ i upodobania twego rozlicznie się obierający/ najazdy czartów/ świata/ ciała/ grzechów/ pokus/ i utrapienia ponoszący/ i przewyciężający/ ciebie przenajświętszymi ofiarami/ modlitwami/ pokutami/ dobrymi uczynkami ustawicznie błagający/ a wysługami i łaskami Pana JEzusowymi/ które z-świętych jego Sakramentów zawsze czerpa/ nas dzieci swe zdobiący i bogacący. Część trzecia/ Ćwiczenie 21.
6. Boże mój miłuję dla ciebie i onę cząstkę Kościoła świętego wprawdzieć świętą/ ale jeszcze niebłogosławioną w Czyśćcu się przeczyszczającą; dusze mówię Wiernych/ w-łasce i w-miłości twojej zmarłych/ które ty miłujesz/ i dla tego je w-sprawiedliwości twojej ogniu przeczyszczasz/
/ i vpodobánia twego rozlicznie się obieráiący/ náiázdy czártow/ świátá/ ćiáłá/ grzechow/ pokus/ i vtrapienia ponoszący/ i przewyćiężáiący/ ćiebie przenayświętszymi ofiárámi/ modlitwámi/ pokutámi/ dobrymi vczynkámi vstáwicznie błagáiący/ á wysługámi i łáskámi Páná IEzusowymi/ ktore z-świętych iego Sákrámentow záwsze czerpá/ nas dźieći swe zdobiący i bogácący. Część trzećia/ Cwiczenie 21.
6. Boże moy miłuię dla ćiebie i onę cząstkę Kośćiołá świętego wprawdźieć świętą/ ále ieszcze niebłogosłáwioną w Czyscu się przeczyszczáiącą; dusze mowię Wiernych/ w-łásce i w-miłośći twoiey zmárłych/ ktore ty miłuiesz/ i dla tego ie w-spráwiedliwośći twoiey ogniu przeczyszczasz/
Skrót tekstu: DrużbDroga
Strona: 423
Tytuł:
Droga doskonałości chrześcijańskiej
Autor:
Kasper Drużbicki
Drukarnia:
Drukarnia Kolegium Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Kalisz
Region:
Wielkopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty perswazyjne
Gatunek:
pisma religijne
Tematyka:
religia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1665
Data wydania (nie wcześniej niż):
1665
Data wydania (nie później niż):
1665
