pieczęci zaś ascens Duchownych powinien być na Prymasostwo, abo na inne większe Biskupstwa; tak Aleksander Postanowił. Kanclerz i Podkanclerzy Litwescy są tylko sami Świeccy. SENAT ŚWIECKI
Obligacja Kanclerzów lub na ich miejscu Podkanclerzych jest, Responsa Królewskie w mowie publicznej od Tronu wyrażać, w Senacie proponować Senatus-Consulta, Decyzje Królewskie, Sejmowe obrady i Dekreta drukować kazać i publikować, na Sądach Asesorskich prezydować w wszelkich Sprawach za Dworem apelacjalnych decydować, Listy, i wszelkie transakcje Rzeczypospolitej pieczęcią Koronną pieczętować, a Litewskie Litt: Inflanckie zaś Koronną wraz i Litewską. Dekreta i Przywileje wszelkie do Aktów powinni ingrossować, dla czego każdy Pieczętarz powinien mieć Pisarza, lub Sekretarza przysiężonego lub Regenta,
pieczęći zaś ascens Duchownych powinien być na Prymasostwo, abo na inne większe Biskupstwa; tak Alexander Postanowił. Kanclerz i Podkanclerzy Litwescy są tylko sami Swieccy. SENAT SWIECKI
Obligacya Kanclerzów lub na ich mieyscu Podkanclerzych jest, Responsa Królewskie w mowie publiczney od Tronu wyrażać, w Senaćie proponować Senatus-Consulta, Decyzye Królewskie, Seymowe obrady i Dekreta drukować kazać i publikować, na Sądach Assessorskich prezydować w wszelkich Sprawach za Dworem appellacyalnych decydować, Listy, i wszelkie transakcye Rzeczypospolitey pieczęćią Koronną pieczętować, á Litewskie Litt: Inflantskie zas Koronną wraz i Litewską. Dekreta i Przywileje wszelkie do Aktów powinni ingrossować, dla czego każdy Pieczętarz powinien miec Pisarza, lub Sekretarza przyśiężonego lub Regenta,
Skrót tekstu: ŁubHist
Strona: 206
Tytuł:
Historia polska z opisaniem rządu i urzędów polskich
Autor:
Władysław Łubieński
Drukarnia:
Drukarnia Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Wilno
Region:
ziemie Wielkiego Księstwa Litewskiego
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
historia, prawo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1763
Data wydania (nie wcześniej niż):
1763
Data wydania (nie później niż):
1763
natarczywości, żeby nie najsłuszniejsi ludzie i największa liczba najgadatliwszym, najwięcej krzyczącym i najżwawszym, ale żeby ci raczej tamtym ustępowali.
A chcemyż wyraźniej mówić? Proszę wziąć Voluminis legum, tom piąty, rok 1673, kartę 190, znajdujemy tam ingrossowany w dawnych oryginałach i drukach projekt, który rady natenczas w aktach interregni pomieścić i drukować zezwoliły, z którego inferowanego z dawna w Volumen legum zbawiennego i rozumnego projektu te słowa wyjmuję, nie chcąc, co zawsze myślę, mymi, ale naprzód znajdującymi się tak dawno in Volumine legum i od wszystkich czytanymi wyrazić sło-
wami: „Częste abusus na sejmach i sejmikach praw i wolnego głosu nie tylko zamięszały Rzpltą,
natarczywości, żeby nie najsłuszniejsi ludzie i największa liczba najgadatliwszym, najwięcej krzyczącym i najżwawszym, ale żeby ci raczej tamtym ustępowali.
A chcemyż wyraźniej mówić? Proszę wziąść Voluminis legum, tom piąty, rok 1673, kartę 190, znajdujemy tam ingrossowany w dawnych oryginałach i drukach projekt, który rady natenczas w aktach interregni pomieścić i drukować zezwoliły, z którego inferowanego z dawna w Volumen legum zbawiennego i rozumnego projektu te słowa wyjmuję, nie chcąc, co zawsze myślę, mymi, ale naprzód znajdującymi się tak dawno in Volumine legum i od wszystkich czytanymi wyrazić sło-
wami: „Częste abusus na sejmach i sejmikach praw i wolnego głosu nie tylko zamięszały Rzpltą,
Skrót tekstu: KonSSpos
Strona: 206
Tytuł:
O skutecznym rad sposobie
Autor:
Stanisław Konarski
Miejsce wydania:
Warszawa
Region:
Mazowsze
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty perswazyjne
Gatunek:
pisma polityczne, społeczne
Tematyka:
polityka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
między 1760 a 1763
Data wydania (nie wcześniej niż):
1760
Data wydania (nie później niż):
1763
Tekst uwspółcześniony:
tak
Tytuł antologii:
Pisma wybrane
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Juliusz Nowak-Dłużewski
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Warszawa
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Państwowy Instytut Wydawniczy
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
1955
dobrze.
Nie moje to więc słowa są, ale słowa i zdanie od niedaleko wieku przez rozumnego i poczciwego patriotę proponowane, dobrze od wszystkich w publicznym projekcie przyjęte i drukowane z dawna między najświętszymi ustawami i prawami in Volumine legum. Nic tedy w sobie te słowa mieć gorszącego nie mogą, grzechem nie są, kiedy i drukować je między praw zebraniem kazano, i nikt dotąd imieniem publicznym ich eks Volumine nie wygluzował.
Ludziom, którzy wiele o sposobach salwowania Ojczyzny i sejmów utrzymywaniu myśleli i mówili, nic nowego ta nie przynosi propozycja. Lubo albowiem publicznie tego nie podają sposobu, widzą jednak, wiedzą i twierdzą, że inszego cale do utrzymania sejmów
dobrze.
Nie moje to więc słowa są, ale słowa i zdanie od niedaleko wieku przez rozumnego i poczciwego patryjotę proponowane, dobrze od wszystkich w publicznym projekcie przyjęte i drukowane z dawna między najświętszymi ustawami i prawami in Volumine legum. Nic tedy w sobie te słowa mieć gorszącego nie mogą, grzechem nie są, kiedy i drukować je między praw zebraniem kazano, i nikt dotąd imieniem publicznym ich ex Volumine nie wygluzował.
Ludziom, którzy wiele o sposobach salwowania Ojczyzny i sejmów utrzymywaniu myśleli i mówili, nic nowego ta nie przynosi propozycyja. Lubo albowiem publicznie tego nie podają sposobu, widzą jednak, wiedzą i twierdzą, że inszego cale do utrzymania sejmów
Skrót tekstu: KonSSpos
Strona: 207
Tytuł:
O skutecznym rad sposobie
Autor:
Stanisław Konarski
Miejsce wydania:
Warszawa
Region:
Mazowsze
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty perswazyjne
Gatunek:
pisma polityczne, społeczne
Tematyka:
polityka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
między 1760 a 1763
Data wydania (nie wcześniej niż):
1760
Data wydania (nie później niż):
1763
Tekst uwspółcześniony:
tak
Tytuł antologii:
Pisma wybrane
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Juliusz Nowak-Dłużewski
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Warszawa
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Państwowy Instytut Wydawniczy
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
1955
śmy tejże niebieskiej ambrozji suavitatemsłodycz mogli pozostałym przynieść kolegom naszym na znak ojcowskie-
go błogosławieństwa, osculum ręki pańskiej beatificumpocałowania... uszczęśliwiającego z jak najgłębszą dopraszamy się adoracją.
Ta mowa z takimi pochwałami przyjęta od słuchających była, że znaczną bratu memu przyniosła estymacją. Wziął ją Sapieha, kanclerz lit., i drukować kazał. Tym barzej pomnożona była brata mego estymacja, kiedy na mianej u królowej audiencji Czudowski, sędzic ziemski i deputat mścisławski, kolega brata mego, chcąc mieć mowę do królowej, tak się zmięszał, że swojej mowy zapomniał. Na resztę pisaną kartę tejże mowy z dolnej dobywszy kieszeni czytać nawet nie mógł, a
śmy tejże niebieskiej ambrozji suavitatemsłodycz mogli pozostałym przynieść kolegom naszym na znak ojcowskie-
go błogosławieństwa, osculum ręki pańskiej beatificumpocałowania... uszczęśliwiającego z jak najgłębszą dopraszamy się adoracją.
Ta mowa z takimi pochwałami przyjęta od słuchających była, że znaczną bratu memu przyniosła estymacją. Wziął ją Sapieha, kanclerz lit., i drukować kazał. Tym barzej pomnożona była brata mego estymacja, kiedy na mianej u królowej audiencji Czudowski, sędzic ziemski i deputat mścisławski, kolega brata mego, chcąc mieć mowę do królowej, tak się zmięszał, że swojej mowy zapomniał. Na resztę pisaną kartę tejże mowy z dolnej dobywszy kieszeni czytać nawet nie mógł, a
Skrót tekstu: MatDiar
Strona: 226
Tytuł:
Diariusz życia mego, t. I
Autor:
Marcin Matuszewicz
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
ziemie Wielkiego Księstwa Litewskiego
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
pamiętniki
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
między 1754 a 1765
Data wydania (nie wcześniej niż):
1754
Data wydania (nie później niż):
1765
Tekst uwspółcześniony:
tak
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Bohdan Królikowski
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Warszawa
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Państwowy Instytut Wydawniczy
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
1986
nich słychać) Dalej Papebrochiusowi zazdrosna Patka Opus tego od wszytkich mądrych aprobowanego dokończyć nie dała, życia wątek mu przeciąwszy Roku 1714 Iunii, lat 87 mającemu. Miał Cenzorów male sentientes i Heretyków, nawet i inkwizycja Toletańska (w Hiszpanii) mniej przyjazna wtedy Societati IESU z jakichsi racyj, Tomy pierwsze czternaście, wydrukowane, więcej drukować, drukowanych czytać pod klątwą i karą 200 Dukatów zakazała była; ale praestantia Operis, instancja Leopolda Cesarza i, Jana III Króla Polskiego, jako też Elektorów Z. Państwa Rzymskiego do Karola II Króla Hiszpańskiego, a potym do Innocentego XII Papieża, zaniesiona, tak była efficax, że relaksowała tę kłątwe, wyrobiła czytanie i
nich słychać) Daley Papebrochiusowi zazdrosna Patka Opus tego od wszytkich mądrych approbowanego dokończyć nie dała, życia wątek mu przeciąwszy Roku 1714 Iunii, lat 87 maiącemu. Miał Censorow male sentientes y Heretykow, nawet y inkwizycya Toletańska (w Hiszpanii) mniey przyiazna wtedy Societati IESU z iakichsi racyi, Tomy pierwsze czternaście, wydrukowane, więcey drukować, drukowanych czytać pod klątwą y karą 200 Dukatow zakazała była; ále praestantia Operis, instancya Leopolda Cesarza y, Ianá III Krola Polskiego, iako też Elektorow S. Państwa Rzymskiego do Karola II Krola Hiszpańskiego, á potym do Innocentego XII Papieża, zaniesiona, tak była efficax, że relaxowała tę kłątwe, wyrobiła czytanie y
Skrót tekstu: ChmielAteny_III
Strona: 670
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 3
Autor:
Benedykt Chmielowski
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1754
Data wydania (nie wcześniej niż):
1754
Data wydania (nie później niż):
1754
postaremu Tatarzyna zwać i pisać/ według jego przystojności. A do tego pozwów i protestacij takowych do Ziemstwa i do Grodu nie przyjmować/ w których się sami Tatarowie zowią kniaziami i Ziemiany/ gdyż niesłuszną pohańcowi tu miedzy nami mieszkającemu/ Książęciem się na despekt nasz pisać/ słuszniej kozińcem: I w Statucie który poprawiwszy nowo drukować będą/ te tytuły znaczne kniaskie/ którymi się Tatarowie szczycą/ i nad nas wynoszą/ godzi się ich pokasować i wyrzucić. Gdyż i w dawnych księgach Ziemskich i Grodzkich nie najdujemy/ aby się Tatarowie kniaziami i Ziemianinami pisali/ aż dopiero teraz gdy ich Konfederacia po dwakroć czyniona podniosła/ z której majętności Ziemskich naskupowali/
postáremu Tátárzyná zwáć y pisáć/ według iego przystoynośći. A do tego pozwow y protestáciy tákowych do Ziemstwá y do Grodu nie prziymowáć/ w ktorych się sámi Tátárowie zowią kniaźiámi y Ziemiány/ gdyż niesłuszną poháńcowi tu miedzy námi mieszkáiącemu/ Xiążęćiem się ná despekt nász pisáć/ słuszniey koźińcem: Y w Státućie ktory popráwiwszy nowo drukowáć będą/ te tytuły znácżne kniáskie/ ktorymi się Tátárowie szcżycą/ y nád nas wynoszą/ godźi się ich pokásowáć y wyrzućić. Gdyż y w dawnych kśięgách Ziemskich y Grodzkich nie náyduiemy/ áby się Tátárowie kniáźiámi y Ziemiáninámi pisáli/ áż dopiero teraz gdy ich Confederácia po dwákroć cżyniona podniosłá/ z ktorey máiętnośći Ziemskich náskupowáli/
Skrót tekstu: CzyżAlf
Strona: 12
Tytuł:
Alfurkan tatarski
Autor:
Piotr Czyżewski
Miejsce wydania:
Wilno
Region:
ziemie Wielkiego Księstwa Litewskiego
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty perswazyjne
Gatunek:
pisma polityczne, społeczne
Tematyka:
egzotyka, historia, obyczajowość
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1617
Data wydania (nie wcześniej niż):
1617
Data wydania (nie później niż):
1617
abo dawno uczył, u których częste Dialogi w szkołach czynione bywają) bo na szkalowanie i natrząsanię się ze sług Bożych ludzi zakonnych, nie Plebana było wprowadzić potrzeba ale raczej Ministra samego. IX. Andrzeja Predykanta z Wielkiejnocy wsi kilka mil od Krakowa lezącej (do którego autor pism tych, abo Dialogów, gdy je miał drukować tamże w Wielkiejnocy, o pomoc go w tym żądając pisał, jako się niżej pokaże) toby tak było decorum lepiej zachowane w daniu Persony na tej Komedyejl i lepiej jeszcze by był Minister przerzeczony bez maszkary personę tę źle Jesuitów udającą wyprawił, tym sposobem Akademiki broniąc, anizli kto inny wmaszkarze i osobie Plebańskiej;
ábo dawno vczył, v ktorych częste Diálogi w szkołach czynione bywáią) bo ná szkálowánie y nátrząsánię się ze sług Bożych ludźi zakonnych, nie Plebana było wprowádźić potrzeba ále ráczey Ministrá sámego. IX. Andrzeia Predykántá z Wielkieynocy wsi kilka mil od Krákowa lezącey (do ktorego autor pism tych, ábo Diálogow, gdy ie miał drukowáć támże w Wielkieynocy, o pomoc go w tym żądáiąc pisał, iáko się nizey pokaże) toby ták było decorum lepiey záchowáne w dániu Persony ná tey Komedyeyl y lepiey ieszcze by był Minister przerzeczony bez maszkáry personę tę źle Iesuitow vdaiącą wypráwił, tym sposobęm Akádemiki broniąc, anizli kto iny wmászkárze y osobie Plebánskiey;
Skrót tekstu: SzemGrat
Strona: 6
Tytuł:
Gratis plebański
Autor:
Fryderyk Szembek
Miejsce wydania:
Poznań
Region:
Wielkopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty perswazyjne
Gatunek:
pisma religijne
Tematyka:
religia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1627
Data wydania (nie wcześniej niż):
1627
Data wydania (nie później niż):
1627
/ pomniąc że in Republica lîbera, et non sub absoluto Dominio żyją. Co się jaśnie na oko pokazuje/ gdy się do Szlachty/ ojców/ braciej/ powinnych (wczymeście ich strofowali dopiero) odzywają. A nawet chociażby tak był głupie rzekł Jezuita jeden/ aza zaraz godziło się/ tak źle udawać wszytek zakon/ drukować/ i twierdzić? To jest ad absolutum Dominium. Neq; propter paleam (mówi AugustynS. ad Vincent. Donat.) relinquimus aream Domini, neq; propter pisces malos, rumpimus retia Domini. Rozdział Siedmnasty Rozdział Siedmnasty Rozdział Siedmnasty Rozdział Ośmnasty Rozdział OŚMNASTY.
GOspodastrwo Jezuickie i to wadziło P. Plebanowi; bo
/ pomniąc że in Republica lîbera, et non sub absoluto Dominio żyią. Co się iásnie ná oko pokázuie/ gdy się do Sláchty/ oycow/ bráćiey/ powinnych (wcżymeśćie ich strofowáli dopiero) odzywáią. A náwet choćiaszby ták był głupie rzekł Iezuitá iedęn/ áza záráz godźiło się/ ták źle vdawáć wszytek zakon/ drukowáć/ y twierdźić? To iest ad absolutum Dominium. Neq; propter paleam (mowi AugustynS. ad Vincent. Donat.) relinquimus aream Domini, neq; propter pisces malos, rumpimus retia Domini. Rozdział Siedmnasty Rozdział Siedmnasty Rozdział Siedmnasty Rozdział Osmnasty ROZDZIAL OSMNASTY.
GOspodástrwo Iezuickie y to wádźiło P. Plebanowi; bo
Skrót tekstu: SzemGrat
Strona: 146
Tytuł:
Gratis plebański
Autor:
Fryderyk Szembek
Miejsce wydania:
Poznań
Region:
Wielkopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty perswazyjne
Gatunek:
pisma religijne
Tematyka:
religia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1627
Data wydania (nie wcześniej niż):
1627
Data wydania (nie później niż):
1627
jeszcze cząstkę jakąs żołnierskiego animuszu/ i serca Z. Piotra zogrojca na bronienie Pana mającego/ musim o tych rzeczach (nie kanonizując ich jednak/ ani pochwalając/ jako się już powiedziało) tak mówić/ i to przyznać żeć nie słuszna była/ i słuszna nei jest/ dla tego o Jezuitach pisać/ i drukować/ twierdząc że się fundacja ich krwią niewinną oblewa; że oni nie tylo bić każą/ ale i rękai swymi krew rozlewają; że postępki ich są krwie nienasycone postępki. Nie trzeba było z muchy czynić Elefanta; a niedoskonałości/ abo gorącości tej niektórych/ na kopyto nie rozbijać; ani jako skory rozciągać/ na uszycie
ieszcże cząstkę iákąs zołnierskiego ánimuszu/ y sercá S. Piotrá zogroycá ná bronięnie Páná máiącego/ muśim o tych rzecżách (nie kánonizuiąc ich iednák/ áni pochwaláiąc/ iáko się iusz powiedziáło) ták mowić/ y to przyznáć żeć nie słuszna byłá/ y słuszna nei iest/ dla tego o Iezuitách pisáć/ y drukowáć/ twierdząc że się fundácya ich krwią niewinną oblewa; że oni nie tylo bić każą/ ále y rękái swymi krew rozlewáią; że postępki ich są krwie nienásycone postępki. Nie trzebá było z muchy czynić Elephántá; á niedoskonáłośći/ ábo gorącośći tey niektorych/ ná kopyto nie rozbiiáć; áni iáko skory rosciągáć/ ná vszyćie
Skrót tekstu: SzemGrat
Strona: 165
Tytuł:
Gratis plebański
Autor:
Fryderyk Szembek
Miejsce wydania:
Poznań
Region:
Wielkopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty perswazyjne
Gatunek:
pisma religijne
Tematyka:
religia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1627
Data wydania (nie wcześniej niż):
1627
Data wydania (nie później niż):
1627
miara była wrzięta, aby Rzplta mogła w takich sprawach evasione być eludowana«. — A mój miły kauzydyku, któż ewazją otrzymać mógł, kiedy na nikogo nie dowodzono? Na kimże ewazja otrzymana być miała, kiedy nikt nie stanął do dowodu? »Ale ad posteritatem nie dawać tego — powiada — potrzeba było i drukować z konstytuejami«. Jeśli na nią pozwalał, jako się wyznał, a promulgowana jest in vim constitutionis, jako napisano, pocóż miedzy konstytuejami w druku być nie miała? Niech mi powie, co więtszego: statut czy kroniki? Na papierzeć oboje drukują. Rozumie to on, że jego fortelom, które na zgubę ojczyzny
miara była wrzięta, aby Rzplta mogła w takich sprawach evasione być eludowana«. — A mój miły kauzydyku, któż ewazyą otrzymać mógł, kiedy na nikogo nie dowodzono? Na kimże ewazya otrzymana być miała, kiedy nikt nie stanął do dowodu? »Ale ad posteritatem nie dawać tego — powiada — potrzeba było i drukować z konstytueyami«. Jeśli na nię pozwalał, jako się wyznał, a promulgowana jest in vim constitutionis, jako napisano, pocóż miedzy konstytueyami w druku być nie miała? Niech mi powie, co więtszego: statut czy kroniki? Na papierzeć oboje drukują. Rozumie to on, że jego fortelom, które na zgubę ojczyzny
Skrót tekstu: RespCenzCz_III
Strona: 323
Tytuł:
Respons przeciwko niejakiemu cenzorowi
Autor:
Anonim
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
nieznany
Typ tekstu:
wiersz
Rodzaj:
teksty perswazyjne
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1607
Data wydania (nie wcześniej niż):
1607
Data wydania (nie później niż):
1607
Tekst uwspółcześniony:
tak
Tytuł antologii:
Pisma polityczne z czasów rokoszu Zebrzydowskiego 1606-1608
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Jan Czubek
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Kraków
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Akademia Umiejętności
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
1918